Gikuyu Common Language with DC (GIKDC)

1 Ningĩ mũthamaki Nebukadinezaru agĩtũma ndũmĩrĩri ĩno kũrĩ andũ a ndũũrĩrĩ ciothe, iruka ciothe, na thiomi ciothe thĩinĩ wa thĩ yothe: “Mũroingĩhĩrio thaayũ!

2 Nĩnyoneete arĩ wega ndĩmũmenyithie cioneki na magegania marĩa Ngai Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno amenyithĩĩtie.

3 Nĩ maũndũ ma kũgegania atĩa Ngai atuoneetie!

Nĩ ciama nene atĩa Ngai aringĩĩte!

Ũthamaki wake ũrotũũra nginya tene na tene!

Wathani wake ũrokinyĩra njiarwa na njiarwa!

4 “Niĩ, Nebukadinezaru, nĩgũikara ndaikaire mũciĩ gwakwa, o ũtongainĩ wa thingira wakwa.

5 No rĩĩrĩ, ndĩ toro ũrĩrĩ, nĩndarootire kĩrooto gĩkĩĩmakia mũno na ngĩona cioneki cia gũtua nda mũno.

6 Nĩndaathanire ndeeherwo andũ arĩa oogĩ oothe a Babiloni nĩ geetha maamenyithie gĩtũmi gĩa kĩrooto kĩu.

7 Thuutha ũcio ago, ooni maũndũ na Akalidea na oogĩ a njata nĩmookire. Nĩndameerire kĩrooto kĩu no matiamenyithirie ũrĩa kĩendaga kuuga.

8 Marigĩrĩrioinĩ Danieli (ũrĩa na rĩĩtwa rĩngĩ wetagwo Beliteshazaru, eetanĩĩtio na ngai yakwa), na ũrĩa roho wa ngai iria theru ũtũũraga thĩinĩ wake nĩokire, na niĩ ngĩmwĩra ũrĩa ndarooteete.

9 Ngĩmwĩra atĩrĩĩrĩ, Beliteshazaru, o wee mũtongoria wa ooni maũndũ, tondũ nĩnjũũĩ atĩ roho wa ngai iria theru nĩũtũũraga thĩinĩ waku, na gũtirĩ hitho ikũremaga, tathikĩrĩria kĩrĩa ndoonire kĩrootoinĩ na ũnjĩĩre kĩmenyithia gĩakĩo.

10 “Ndĩ toro ũrĩrĩ nĩndoonire kĩoneki kĩa mũtĩ mũraihu mũno ũrĩ gatagatĩ ga thĩ.

11 Mũtĩ ũcio ũgĩkũra ũgĩtunguha, ũkĩgĩa hinya na ũkĩraiha na igũrũ ũkĩhuutia o matu na wonagwo ituri ciothe cia thĩ.

12 Mathangũ maaguo maarĩ maruru mũno na waiyũire matunda, na ningĩ warĩ na irio cia indo ciothe. Nyamũ ciothe cia gĩthaka ciegitagia kĩĩgunyĩinĩ kĩaguo, na nyoni ciothe ciakaga hongeinĩ ciaguo, na nyamũ yothe ĩrĩ muoyo yarĩaga maciaro maaguo.

13 “Na rĩrĩa ndaarĩ ũrĩrĩ ngĩtarania ũhoro wa cioneki icio, ngĩona mũraika oima igũrũ ehũũgĩĩte na ehaarĩirie.

14 Akĩgũũthũka akiuga atĩrĩĩrĩ, ‘Temaai mũtĩ ũcio o na mũbure honge ciaguo. Hũrũraai mathangũ maaguo na mũhurunje matunda maaguo. Ingataai nyamũ cia gĩthaka ciume gĩtinainĩ kĩaguo na mũũmbũre nyoni hongeinĩ ciaguo.

15 No rĩĩrĩ, gĩthukĩ na mĩri yaguo mũcitige o tĩĩriinĩ ciohanĩĩtio na nyororo ya cuuma na gĩcango o kũu nyekiinĩ ya gĩthaka.

“ ‘Mũndũ ũcio nĩoiragĩrwo nĩ ime rĩa matuinĩ na atũũranagie na nyamũ cia gĩthaka.

16 Ngoro yake nĩgarũrũke ĩtige gũtuĩka ya mũndũ. Nĩaheeo meciiria ma nyamũ. Nĩaikare ũguo mĩaka mũgwanja.

17 Rĩĩrĩ nĩ itua rĩa araika arĩa maikaraga mehũũgĩĩte na mehaarĩirie nĩ geetha andũ mamenye atĩ Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno nĩ we wathaga ũthamaki wa andũ na aũneanaga kũrĩ ũrĩa ekwenda na akareka andũ matarĩ kĩene maũrũũgamĩrĩre.’

18 “Kĩu nĩkĩo kĩrooto kĩrĩa niĩ, mũthamaki Nebukadinezaru ndoonire. Rĩu wee nawe, Beliteshazaru, njĩĩra ũrĩa kĩroiga. Andũ arĩa oogĩ a ũthamaki wakwa matinahota kũndaũrĩra, no wee-rĩ, nĩũkũhota nĩ gũkorwo roho wa ngai iria theru nĩũtũũraga thĩinĩ waku.”

Danieli gũtaũra kĩrooto

19 Danieli, ũrĩa wetagwo na rĩĩtwa rĩngĩ Beliteshazaru, agĩgĩtangĩka ngoro kwa ihinda na meciiria maake makĩmũthĩĩnia mũno. Mũthamaki agĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Beliteshazaru, ndũkaamakio nĩ kĩrooto o na kana ũtaũri wakĩo.”

Naake Beliteshazaru agĩcookia atĩrĩ, “Mwathi wakwa, kĩrooto kĩu kĩronyiita arĩa marĩ ũthũ nawe na ũtaũri wakĩo ũrokinyĩra andũ arĩa marĩ muku nawe.

20 Mũtĩ ũcio wonire ũrĩa wakũrire ũgĩtunguha na ũkĩgĩa hinya o kinya ũkĩhuutia matu na wonekaga thĩ yothe;

21 o ũcio warĩ na mathangũ maruru na matunda maingĩ, ningĩ warĩ na maciaro makũhũũnia thĩ yothe, o kũrĩa nyamũ cia gĩthaka cionaga kĩĩgunyĩ na nyoni igaatũũraga hongeinĩ ciaguo,

22 mũtĩ ũcio nĩ we mũthamaki. Wee nĩũkũrĩĩte na ũkagĩa hinya. Ũkaru waku ũneneheete ũgakinya o matuinĩ, naguo ũthamaki waku ũgakinya ituri ciothe cia thĩ.

23 Ningĩ harĩa mũthamaki wonire mũraika oima igũrũ akiuga, ‘Temaai mũtĩ ũcio na mũwanange, no mũtige gĩthukĩ na mĩri yakĩo o tĩĩriinĩ ciohanĩĩtio na nyororo ya cuuma na gĩcango o kũu nyekiinĩ ya gĩthaka. Reke mũndũ ũcio oiragĩrwo nĩ ime rĩa matuinĩ na atũũranagie na nyamũ cia gĩthaka mĩaka mũgwanja.’

24 “Ũtaũri wa ho naguo ũhaana ta ũũ, mwathi wakwa. Rĩĩrĩ nĩ itua rĩa Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno rĩrĩa rĩgũkorereire mũthamaki mwathi wakwa.

25 Nĩũkaingatwo uume gatagatĩ ka andũ na ũgaikaranagia na nyamũ cia gĩthaka na ũkaarĩaga nyeki o ta ndeegwa. Ningĩ nĩũkaihũhagio nĩ ime rĩa matuinĩ o kinya mĩaka mũgwanja ĩthire, o nginya ũmenye atĩ Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno aathaga ũthamaki wa andũ na akaũnengera ũrĩa ekwenda.

26 Na ta ũrĩa gwathanirwo gĩthukĩ na mĩri yakĩo ĩtigwo-rĩ, nĩũgaacookerio ũthamaki waku wamenya atĩ Ngai nĩ we wathanaga.

27 Kwoguo, mwathi wakwa, tathikĩrĩria ũtaaro wakwa: Tigana na meehia maaku na wĩkage maũndũ ma ũthingu, ũthengere maũũru maaku na ũiguagĩre arĩa ahinyĩrĩrie tha, na no gũkorwo nĩũkuongererwo matukũ ma thaayũ.”

28 Maũndũ macio moothe nĩmaahingire igũrũ rĩa mũthamaki Nebukadinezaru.

29 Mĩeri ikũmi na ĩĩrĩ ĩgĩthira-rĩ, aahaicĩĩte igũrũ rĩa nyũmba yake ya ũthamaki kũu Babiloni agathiaga

30 akiugaga atĩrĩ, “Githĩ ĩno ti yo Babiloni ĩrĩa nene? Githĩ ndiamĩakire na hinya wakwa mũnene ĩtuĩke mũciĩ wakwa wa ũnene na ĩtuĩke riiri wa ũnene wakwa?”

31 O na ataanarĩĩkia kuuga ũguo, mũgambo ũkiuma igũrũ ũkiuga atĩrĩ, “Mũthamaki Nebukadinezaru nĩ we ndĩraarĩria. Ũthamaki nĩwathenga harĩ we.

32 Nĩũkũingatwo uume andũinĩ ũgaikaranagie na nyamũ cia gĩthaka ũkarĩage nyeki o ta ndeegwa mĩaka mũgwanja o nginya ũmenye atĩ Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno nĩ we wathaga ũthamaki wa andũ na akaũneana kũrĩ ũrĩa ekwenda.”

33 Mũgambo ũcio wahingire o na ihenya igũrũ rĩa Nebukadinezaru. Nĩaingatirwo andũinĩ, akarĩage nyeki ta ndeegwa,. naguo mwĩrĩ wake ũkoiragĩrwo nĩ ime rĩa matuinĩ, njuĩrĩ ciake igĩkũra ikĩigana o ta njoya cia rwĩgĩ, na ndwara ciake ikĩhaana o ndwara cia nyoni.

Nebukadinezaru kũgooca Ngai

34 “Mĩaka mũgwanja yathira-rĩ, niĩ Nebukadinezaru nĩndatiirire maitho na igũrũ ngĩcookererwo nĩ meciiria maakwa ngĩgooca Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno. Nĩndagoocire na ngĩtĩĩa ũrĩa ũtũũraga tene na tene.

Wathani wake ũtũũraga nginya njiarwa na njiarwa,

naguo ũthamaki wake nĩ wa gũtũũra tene na tene.

35 Atũũri oothe a thĩ mbere yake nĩ kĩndũ hatarĩ.

Ningĩ eekaga ũrĩa ekwenda na araika arĩa marĩ igũrũ, o na harĩ atũũri a gũũkũ thĩ.

Gũtirĩ ũngĩhota gwĩtiiria guoko gwake

o na kana amũũrie, ‘Ũreeka atĩa?’ ”

36 “O rĩrĩa ndacookagĩrĩrwo nĩ meciiria maakwa nĩndacookereirwo nĩ ũnene na riiri wakwa. Andũ arĩa maandaaraga na atongoria magĩũka kũnjetha, ngĩrũũgamio rĩngĩ ũthamakiinĩ wakwa. Ningĩ nĩndaheirwo o na gĩtĩĩo kĩnene makĩria.

37 “Na rĩu niĩ, Nebukadinezaru, nĩngũgooca, ndũũgĩrie na ngumie Mũthamaki wa Igũrũ. Mawĩra maake moothe nĩ ma kĩhooto na njĩra ciake nĩ cia ũthingu. Arĩa marũmagĩrĩra njĩra cia wĩtĩĩi nĩamanyiihagia.”

Iruga kwa Belishazaru

1 Mũthenya ũmwe kĩhwaĩinĩ mũthamaki Belishazaru nĩahaarĩirie iruga inene nĩ ũndũ wa atongoria ngiri ĩmwe. Magĩũka makĩrĩanĩra na makĩnyuanĩra ndibei hamwe naake.

2 Rĩrĩa maarĩaga na maanyuaga, Belishazaru agĩathana atĩ areeherwo ikombe na mbakũri cia thahabu na cia betha iria ithe Nebukadinezaru aarutĩĩte Hekaarũinĩ ya Jerusalemu. Aaciĩtirie nĩ geetha manyue nacio we mwene marĩ hamwe na atongoria aake, atumia aake na aka aake a kũigwo.

3 Ikombe na mbakũri icio cia thahabu ciareehwo no kũnyua maambĩrĩirie kũnyua ndibei nacio,

4 makĩgoocaga ngai iria ciathondekeetwo na thahabu, betha, icango, cuuma, mĩtĩ na mahiga.

5 Ihinda o rĩu guoko kwa mũndũ gũkĩoneka gũkĩambĩrĩria kwandĩka rũthingoinĩ rwa nyũmba ya mũthamaki. Kwandĩkaga mwena ũrĩa mataawa maamũrĩkĩĩte wega mũno. Na rĩĩrĩ, mũthamaki nĩonire guoko kũu gũkĩandĩka.

6 Mũthamaki agĩgĩthitia gĩthiithi na agĩtuĩka nda ũguo atĩ maru maake makĩambĩrĩria kũinaina.

7 Akĩgũũthũka na hinya agĩathana atĩ ago, aragũri, na oogĩ a njata mareehwo. Rĩrĩa mookire-rĩ, akĩmeera atĩrĩ, “Ũrĩa ũkũhota gũthooma maandĩko maya na anjĩĩre ũrĩa maroiga-rĩ, nĩekũhumbwo nguo nduune cia ũthamaki, eekĩrwo kĩrengeeri gĩa thahabu ngingo gĩa kuonania gĩtĩĩo gĩake, na nĩ nĩwe ũgũtuĩka wa gatatũ ũthamakiinĩ wakwa.”

8 Andũ arĩa oothe maataaraga mũthamaki nĩmeyũmĩrĩirie, no gũtirĩ o na ũmwe wahotire gũthooma o na kana kwĩra mũthamaki ũrĩa maandĩko macio moigaga.

9 Gĩthĩĩnainĩ kĩu mũthamaki Belishazaru agĩtuka gĩthiithi mũno o nginya atongoria aake makĩrigwo nĩ wa gwĩka.

10 Nyina wa mũthamaki Belishazaru nĩaiguire inegene rĩa mũthamaki na atongoria aake, agĩtoonya nyũmba ĩyo maarĩagĩra. Akiuga atĩrĩ, “Mũthamaki witũ, ũrotũũra tene na tene! Tiga gũtangĩka ngoro mũno o na gũtuka gĩthiithi ũguo.

11 Ũthamakiinĩ ũyũ waku-rĩ, nĩkũrĩ mũndũ ũkoragwo na roho wa ngai iria theru. Rĩrĩa thooguo aarĩ mũthamaki-rĩ, mũndũ ũcio nĩonanirie ũmenyi, na ũtaũku o na ũũgĩ o ta aarĩ na ũũgĩ wa ngai. Naake thooguo, mũthamaki Nebukadinezaru, nĩamũtuire mũnene wa ooni maũndũ, ago, aragũri, o na oogĩ a njata.

12 Mũndũ ũcio akoragwo na hinya wa mwanya na ningĩ nĩ mũũgĩ na mwara mũno harĩ gũtaũra irooto, kũrugũra thimo, o na kũhithũra maũndũ marĩa mahithe. Kwoguo tũmanĩra mũndũ ũcio ũgwĩtwo Danieli ũrĩa thooguo aaheire rĩĩtwa rĩngĩ akĩmwĩta Beliteshazaru. Mũndũ ũcio nĩegũkwĩra maũndũ maya moigĩĩte atĩa.”

Danieli gũtaarĩria maandĩko

13 Danieli nĩareehirwo o na ihenya mbere ya mũthamaki. Naake mũthamaki akĩmũũria atĩrĩ, “Wee nĩ we Danieli, ũmwe wa andũ arĩa mũthamaki ti baaba aatahire kuuma bũrũri wa Juda?

14 Nĩnjiguĩte atĩ roho wa ngai iria theru ũtũũraga thĩinĩ waku, na atĩ nĩũrĩ na wara mũingĩ o hamwe na gũtaũkĩrwo nĩ maũndũ na ũũgĩ.

15 Andũ arĩa maandaaraga na ooni maũndũ, nĩmareehirwo mathoome maandĩko maya na manjĩĩre ũrĩa maroiga, no matinahota kũnjĩĩra ũrĩa maandĩko maroiga.

16 Rĩu nĩnjiguĩte atĩ nĩũhotaga kũmenya ũhoro ũrĩa mũhithe o na gũtaũra maũndũ marĩa mahithe. Ũngĩkĩhota gũthooma maandĩko maya na ũnjĩĩre ũrĩa maroiga, nĩũgwĩkĩrwo nguo nduune cia ũnene, wĩkĩrwo kĩrengeeri gĩa thahabu ngingo gĩa kuonania gĩtĩĩo gĩaku, na ũtuĩke wa gatatũ ũthamakiinĩ wakwa.”

17 Naake Danieli agĩcookia atĩrĩ, “Ikara na iheeo icio ciaku wee mwene kana ũcihe mũndũ ũngĩ. No nĩngũgũthoomera wee mũthamaki, kĩrĩa kĩandĩkĩĩtwo na ngwĩre ũrĩa kiugĩĩte.

18 “Ngai Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno nĩatuire thooguo Nebukadinezaru mũthamaki mũkaru mũno, akĩmũhe riiri, na akĩmũtũũgĩria mũno.

19 Thooguo aarĩ mũnene ũguo atĩ, andũ a ndũũrĩrĩ, iruka, na thiomi ciothe nĩmaamwĩtigĩrĩĩte na makamũinamagĩrĩra. Angĩendire kũũraga mũndũ noguo eekaga. Angĩatuire kwaga kũũraga mũndũ, noguo eekaga. Aatũũgagĩria kana agaconora mũndũ ũrĩa o wothe angĩendire.

20 No rĩĩrĩ, tondũ wa gwĩtĩĩa, kũũmia ngoro, na kwaga kũiguanĩra tha, nĩathengirio gĩtĩinĩ gĩake gĩa ũthamaki na akĩagithio handũ haake ha gĩtĩĩo.

21 Nĩaingatirwo kuuma kũrĩ andũ na meciiria maake magĩtuĩka o ta ma nyamũ na aatũũranagia na ndigiri cia gĩthaka. Aarĩaga nyeki ta ng’ombe na agakomaga gĩthaka atarĩ na kĩndũ gĩa kwĩrigĩrĩria mbura. Mũicoinĩ nĩetĩkĩrire atĩ Ngai Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno nĩ we ũtabaaragĩrĩra moothamaki moothe ma andũ na akamanenganĩra kũrĩ ũrĩa wothe angĩthuura.

22 “Wee nawe, Belishazaru mũũrũwe, ndwĩnyiihagia o na gũtuĩka nĩũũĩ maũndũ macio moothe.

23 Wee nĩwĩkire ũndũ mũũru mbere ya Mwathani wa Igũrũ wareehe ikombe na mbakũri iria ciarutĩĩtwo Hekaarũinĩ yake. Wee mwene mũrĩ na atongoria aaku o na atumia aaku na atumia arĩa angĩ ũigĩĩte nĩmũnyuire ndibei nacio na mwakĩgooca ngai iria ithondekeetwo na thahabu, betha, icango, cuuma, mĩtĩ, na mahiga. Ngai icio itingĩhota kuona kana kũigua o na kũmenya ũndũ o na ũrĩkũ. Ndũnatĩĩa Ngai ũrĩa ũtuaga kana nĩũgũikara muoyo kana nĩũgũkua, na no we ũrĩa ũnyiitagĩrĩra maũndũ moothe marĩa wĩkaga.

24 Ũndũ ũcio nĩguo ũtũmĩĩte Ngai arekie guoko kwandĩke ciugo ici.

25 “Maandĩko mahaana ta ũũ: ‘Gũtara, gũtara, gũthima, kũgayũkana’

26 ‘Gũtara, gũtara:’ nĩ ta kuuga Ngai nĩatarĩĩte matukũ ma ũthamaki waku akamaniina.

27 ‘Gũthima:’ wee nĩũigĩrĩirwo ratiriinĩ ũkooneka ũrĩ na ũritũ mũniini mũno.

28 ‘Kũgayũkana:’, ũthamaki waku nĩũgayũkanĩĩtio ũkaheanwo kũrĩ Amede o na Aperisia.”

29 Arĩĩkia kuuga ũguo Belishazaru agĩatha ndungata ciake ihumbe Danieli nguo nduune ya ũthamaki na icuurie kĩrengeeri gĩa thahabu gĩa kuonania gĩtĩĩo gĩake ngingo. Naake agĩtua Danieli wa gatatũ ũthamakiinĩ wake.

30 Na rĩĩrĩ, ũtukũ o ro ũcio Belishazaru, mũthamaki wa Babilonia akĩũragwo.

31 Naake Dario ũrĩa warĩ Mũamedi wa ũkũrũ wa mĩaka mĩrongo ĩtandatũ na ĩĩrĩ akĩĩnyiitĩra ũthamaki ũcio.

Danieli gũikio irimainĩ rĩa mĩrũũthi

1 Atĩrĩĩrĩ, Dario nĩonire arĩ wega athuure anene igana rĩa mĩrongo ĩĩrĩ (120) thĩinĩ wa ũthamaki wake wothe.

2 Agĩcooka agĩthuura atongoria angĩ atatũ igũrũ rĩa anene acio oothe atĩ mareehagĩrwo ũhoro kuuma bũrũri ũcio wothe nĩguo mũthamaki ndagaathiĩ hathara o na haniini. Danieli aarĩ ũmwe wa atongoria acio atatũ.

3 Danieli nĩonekanire o narua atĩ nĩakĩrĩĩte atongoria na anene acio angĩ oothe nĩ gũkorwo nĩakoragwo na roho mwega mũno. Nĩ ũndũ ũcio, mũthamaki agĩciiria kũmũtua mũtongoria wa bũrũri ũcio wothe.

4 Hĩndĩ ĩyo atongoria na anene arĩa angĩ, makĩgeria gũcaria itũmi cia gũthitanga Danieli nacio igũrũ rĩa ũrĩa aatwarithagia maũndũ ma bũrũri. No mationire gĩtũmi gĩa kũmũthitanga kana ihĩtia nĩ gũkorwo aarĩ mwĩhokeku, na gũtirĩ kahĩtia o na kaniini koonekanire thĩinĩ wake.

5 Andũ acio magĩkiuga atĩrĩ, “Tũtangĩnyiita Danieli na mahĩtia moimĩĩte ndini yake-rĩ, tũtikoona ũndũ o na ũrĩkũ wa kũmũthitanga naguo.”

6 Atongoria na anene acio magĩgĩũka marĩ hamwe mbere ya mũthamaki makĩmwĩra atĩrĩ, “Mũthamaki witũ Dario, ũrotũũra tene na tene!

7 Ithuothe, atongoria, anyabaara, anene, athuuri a kĩama, o na abarũũthi nĩtũrĩĩkanĩire na tũkaiguanĩra atĩ mũthamaki arute watho na awĩkĩre hinya. Athana atĩ itĩĩna rĩa matukũ mĩrongo ĩtatũ, ũrĩa wothe ũkaahooya ũndũ kuuma kũrĩ ngai ĩngĩ o na kana mũndũ ũngĩ thengia wee mũthamaki, nĩagaikio irimainĩ rĩrĩ na mĩrũũthi.

8 Rĩu, mũthamaki, ruta watho ũcio na wĩkĩre maandĩko macio thaĩri ũndũ matangĩgarũrwo, kũringana na watho wa Amede na Aperisia ũrĩa ũtagarũragwo.”

9 Kwoguo Dario agĩgĩĩkĩra watho ũcio thaĩri.

10 Rĩrĩa Danieli aamenyire atĩ watho ũcio nĩmwĩkĩre thaĩri-rĩ, aacookire o nyũmba gwake thĩinĩ. Ndirica cia nyũmba yake ya igũrũ ciahingũkaga iroreete Jerusalemu. Danieli aaturagia ndu, akahooya agĩcookagĩria Ngai wake ngaatho maita matatũ mũthenya o mũthenya o ta ũrĩa aamenyereete gwĩkaga mbere ĩyo.

11 Nao andũ acio nĩmaathiire marĩ hamwe oothe magĩkora Danieli agĩthaitha Ngai wake.

12 Thuutha ũcio nĩmaathiire mbere ya mũthamaki makĩmwĩra atĩrĩ, “Mũthamaki witũ githĩ ndwekĩrire watho thaĩri atĩ matukũ mĩrongo ĩtatũ marĩa mekũrũmĩrĩra, mũndũ o na ũrĩkũ angĩgaathaathaiya ngai ĩngĩ o na kana mũndũ ũngĩ o tiga wee, nĩagaikio irima rĩrĩ na mĩrũũthi?”

Mũthamaki agĩgĩcookia atĩrĩ, “Ĩĩni, na nĩ watho mũrũmu kũringana na watho wa Amede na Aperisia ũrĩa ũtagarũragwo.”

13 Andũ acio magĩkĩĩra mũthamaki atĩrĩ, “Danieli ũmwe wa andũ arĩa maatahĩĩtwo kuuma Juda, ndakũheete gĩtĩĩo o na ndaathĩkagĩra watho ũrĩa ũhĩtũkĩĩtie. Ahooyaga maita matatũ mũthenya o mũthenya.”

14 Mũthamaki aigua ũguo akĩigua kĩeha mũno na agĩtua na ngoro yake ahonokie Danieli. Aathiire na mbere akĩgeragia ũrĩa ũngĩamũhonokirie o kinya riũa rĩgĩthũa.

15 Thuutha ũcio andũ acio magĩcooka marĩ hamwe kũrĩ mũthamaki makĩmwĩra atĩrĩ, “Mũthamaki witũ, menya atĩ nĩ watho wa Amede na Aperisia atĩ gũtirĩ watho mũthamaki ahĩtũkĩĩtie ũngĩgarũrwo.”

16 Nĩ ũndũ ũcio, mũthamaki nĩathanire na Danieli akĩnyiitwo na agĩikio irima rĩrĩ na mĩrũũthi. Naake mũthamaki akĩĩra Danieli atĩrĩ, “Ngai waku ũrĩa ũtũire ũtungatagĩra, arokũhonokia!”

17 Nĩkwareehirwo ihiga na irima rĩu rĩgĩkunĩkwo. Mũthamaki akĩhũũra ihiga rĩu mũhũũri wake o na wa anene aake nĩ geetha gũtikooneke mũndũ wa kũhonokia Danieli.

18 Mũthamaki agĩgĩcooka gwake mũciĩ. Na ũtukũ ũcio ndoonire toro, kana akĩrĩa irio o na kana agĩĩkenia na njĩra o ĩrĩkũ.

19 Kwarooka gũkĩa, mũthamaki agĩũkĩra agĩthiĩ ahanyũkĩĩte irimainĩ rĩrĩa rĩarĩ na mĩrũũthi.

20 Aakuhĩrĩria irimainĩ kũrĩa Danieli aarĩ, akiuga na mũgambo wa kĩeha atĩrĩ, “Danieli ndungata ya Ngai ũrĩa ũrĩ muoyo! Ngai waku ũrĩa ũtungatagĩra-rĩ, nĩarahotire gũkũhonokia harĩ mĩrũũthi?”

21 Naake Danieli agĩcookia atĩrĩ, “Mũthamaki, ũrotũũra tene na tene!

22 Ngai wakwa nĩaratũmire mũraika wake arahinga mĩrũũthi tũnua. Ndĩnahuutia o na haniini, nĩ gũkorwo ndiraarĩ na mahĩtia mbere ya Ngai. Ningĩ ndirĩ ihĩtia njĩkĩĩte mbere yaku, wee mũthamaki.”

23 Mũthamaki nĩakenire mũno na agĩathana Danieli arutwo irima. Danieli nĩarutirwo irima na makĩona atĩ ndaarĩ handũ aahuutĩĩtio o na haniini, nĩ gũkorwo nĩehokeete Ngai wake.

24 Mũthamaki nĩathanire atĩ andũ arĩa oothe maacuukĩĩte Danieli manyiitwo na o eene me na atumia na ciana ciao maikio irima rĩrĩ na mĩrũũthi. Na rĩĩrĩ, o na matakinyĩĩte gĩtina kĩa irima, mĩrũũthi ĩkĩmookĩrĩra oothe na ikĩhehenja mahĩndĩ maao.

25 Mũthamaki Dario nĩacookire kwandĩkĩra andũ a ndũũrĩrĩ, iruka, na thiomi ciothe cia thĩ atĩrĩ:

“Mũroingĩhĩrio thaayũ!

26 Nĩndaruta watho atĩ kũrĩa guothe njathanaga, mũndũ o wothe etigagĩre na atĩĩage Ngai wa Danieli.

‘Ngai ũcio nĩ Ngai ũrĩ muoyo,

egũtũũra aathanaga tene na tene,

ũthamaki wake ndũgaathario o na rĩ,

ningĩ wathani wake ũgũtũũra tene na tene.

27 Ahonokanagia na akaruta andũ ũgwatiinĩ,

eekaga magegania na akaringa ciama kũũrĩa igũrũ o na gũũkũ thĩ.

Ningĩ nĩahonokirie Danieli ndakooragwo nĩ mĩrũũthi.’ ”

28 Danieli agĩkĩgaacĩra o kũgaacĩra hĩndĩ ya ũthamaki wa Dario o na ya ũthamaki wa Cairasi ũrĩa Mũperisia.

Kĩoneki kĩa Danieli kĩa nyamũ inya

1 Atĩrĩĩrĩ, mwakainĩ wa mbere ũrĩa Belishazaru aarĩ mũthamaki wa Babilonia, niĩ, Danieli, nĩndarootire na ngĩona cioneki ũtukũ. Nĩndacookire ngĩandĩka kĩrooto kĩu.

2 Ũtukũ ũcio ndoonire ta ũũ: Huuho nĩkũhuruutana ciahuruutanaga kuuma mĩena yothe ikiurugaga maaĩ ma iria rĩrĩa inene.

3 Na rĩĩrĩ, nyamũ inya nene ikiuma iriainĩ na gũtirĩ yahaanaine na ĩrĩa ĩngĩ.

4 Nyamũ ya mbere yahaanaga ta mũrũũthi na yarĩ na mathagu ta ma rwĩgĩ. Na rĩĩrĩ, rĩrĩa ndacũũthĩrĩirie o ũguo, ngĩona mathagu maayo maakũũrwo, ĩgĩcooka ĩkĩoywo na igũrũ, ĩkĩrũũgamio na magũrũ meerĩ ta mũndũ. Na ningĩ ĩkĩheeo gĩtaranio kĩa mũndũ.

5 Ngĩcooka ngĩona nyamũ ya keerĩ, nayo yahaanaga nduba. Nĩkwĩyambararia yeyambararĩĩtie na mwena ũmwe na yarũmĩĩte mbaru ithatũ na magego maayo. Ĩgĩcooka ĩkĩĩrwo atĩrĩ, “Ũkĩra ũrĩe nyama nyingĩ ũrĩa ũkũhota!”

6 Thuutha ũcio ndarora nĩndoonire nyamũ ĩngĩ ya gatatũ, yahaanaga ta ngarĩ na yarĩ na mathagu mana maahaanaga ta ma nyoni mũgongo wayo, na yarĩ na ciongo inya. Ĩgĩcooka ĩkĩheeo wathani.

7 Na ndĩ o cionekiinĩ icio cia ũtukũ ngĩona nyamũ ya kana, ĩyo nayo yarĩ ya kũmakania na ya gwĩtigĩrwo mũno. Ningĩ yarĩ na hinya mũingĩ mũno na kanuainĩ yarĩ na mĩthangiri mĩnene ya cuuma ĩgatambũrũraga na ĩkahehenja irio ciayo, na matigari ĩkamarangĩrĩria thĩ. Yarĩ na ũtiganu na nyamũ icio ingĩ ciothe ciarĩ mbere ya yo, na ningĩ yarĩ na hĩa ikũmi.

8 Rĩrĩa ndataranagia ũhoro wa hĩa icio, ngĩona karũhĩa kangĩ kaniini kaamera gatagatĩ gaacio, na hĩa ithatũ cia mbere ikĩmunywo na mĩri igathengere. Karũhĩa kau kaarĩ na maitho ta ma mũndũ, na kanua kaaragia maũndũ manene ma kwĩraha.

Kĩoneki kĩa Ũrĩa Ũtũũraga Tene na Tene

9 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa nderoreire,

itĩ cia ũnene ikĩigwo.

Ũrĩa naake ũtũũraga tene na tene agĩikarĩra gĩtĩ gĩake;

nguo ciake ciahenagia o ta tharunji.

Njuĩrĩ cia mũtwe wake ciarĩ njerũ o ta guoya wa ng’ondu.

Gĩtĩ gĩake kĩa ũnene kĩarĩ rũrĩrĩmbĩ rwa mwaki,

na magũrũ maakĩo maarĩ mwaki ũrarĩrĩmbũka.

10 Rũũĩ rwa mwaki rwathereraga hau mbere yake.

Aatungatagĩrwo nĩ andũ ngiri na ngiri,

andũ matangĩtarĩka maarũngiĩ o hau mbere yake.

Kĩama gĩkĩhaarĩria gũciira,

namo mabuku ma ciira makĩhingũrwo.

11 Nĩndathiire na mbere kwĩrorera nĩ ũndũ wa ũrĩa karũhĩa kau kaaragia maũndũ manene ma kwĩraha. Ndĩroreire o ro ũguo nyamũ ya kana ĩkĩũragwo. Nakĩo kĩimba kĩayo gĩgĩikio mwakiinĩ gĩgĩcinwo biũ.

12 Nyamũ iria ingĩ nacio igĩtuunywo wathani wacio, no nĩcietĩkĩririo gũthiĩ na mbere gũtũũra kwa ihinda.

13 Na rĩĩrĩ, thĩinĩ wa kĩoneki kĩu gĩa ũtukũ nĩndoonire ũmwe wahaanaga ta mũrũ wa mũndũ agĩũka arĩ thĩinĩ wa matu ma igũrũ. Agĩũka harĩ ũrĩa ũtũũraga tene na tene akĩrũũgama mbere yake.

14 Ũcio wahaanaga ta mũrũ wa mũndũ akĩheeo wathani, riiri, na ũthamaki, nĩguo andũ a ndũũrĩrĩ, a iruka, na thiomi ciothe mamũtungatagĩre. Wathani wake nĩ wa tene na tene na ndũgaathira, naguo ũthamaki wake ndũkaaharagana.

Cioneki gũtaarĩrio

15 Niĩ, Danieli nĩndathĩĩnĩkire ngoro mũno na cioneki icio cia mũtwe wakwa ikĩndua nda mũno.

16 Ngĩgĩkuhĩrĩria ũmwe wa arĩa maarũngiĩ hau, ngĩmũũria anjĩĩre ũrĩa maũndũ macio maamenyithanagia. Naake agĩkĩnjĩĩra ũtaũri wa maũndũ macio.

17 Agĩkĩnjĩĩra atĩrĩ “Nyamũ icio nene inya nĩ moothamaki mana marĩa magacooka kũrũũgama thĩinĩ wa thĩ.

18 No rĩĩrĩ, andũ a Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno nĩmakaaheeo ũthamaki na matũũre naguo tene, ĩĩni, tene na tene.”

19 Ningĩ no ndeendire kũmenya wega ũhoro ũkoniĩ nyamũ ya kana, ĩrĩa ĩtaahaanaine na icio ingĩ ciothe, ĩrĩa yarĩ ya kũmakania na yarĩ na mĩthangiri ya cuuma na ndwara cia gĩcango, na ĩrĩa yatambururaga na ĩkahehenja irio ciayo na ĩkarangĩrĩria matigari thĩ.

20 Na no ndeendaga kũmenya ũhoro wa hĩa iria ikũmi iria ciarĩ mũtwe wayo na wa karũhĩa karĩa kangĩ kaamerire gagĩtũma hĩa ithatũ imunyũke; o karĩa kaarĩ na maitho na kanua karĩa keerahaga mũno. Karũhĩa kau koonekaga karĩ na hinya gũkĩra icio ingĩ.

21 Na rĩĩrĩ, ndĩroreire o ũguo karũhĩa kau nĩkaarũire na andũ a Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ gakĩmatooria,

22 o kinya rĩrĩa ũrĩa ũtũũraga tene na tene ookire na agĩtua ciira na kĩhooto nĩ ũndũ wa andũ a Ngai Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno. Tondũ rĩĩrĩ, ihinda rĩarĩ ikinyu rĩa andũ a Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ kũnyiita ũthamaki.

23 Naake akĩnjĩĩra atĩrĩĩrĩ, “Nyamũ ya kana nĩ ũthamaki wa kana ũrĩa ũgooka gũũkũ thĩ, na ũgaakorwo ũtiganĩĩte na moothamaki macio mangĩ moothe. Ũkaahehenja thĩ yothe ũmĩrangĩrĩrie na ũcooke ũmĩharaganie.

24 Nacio hĩa icio ikũmi, nĩ atĩ kuuma ũthamaki ũcio wa kana, gũkaarahũka athamaki ikũmi arĩa magaathana kuo. Gũcooke gũũke mũthamaki ũngĩ, atoorie athamaki atatũ arĩa a mbere.

25 Ũcio naake nĩakaaria ũũru igũrũ rĩa Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno, na ahinyĩrĩrie andũ a Ngai. Nĩakaageria kũgarũrania mawatho ma ndini yao o na thigũkũ ciao. Andũ a Ngai nao magaathwo nĩ we mĩaka ĩtatũ na nuthu.

26 No rĩĩrĩ, kĩama nĩgĩgaikara thĩ gĩtue ciira, naake atuunywo ũthamaki na aniinwo biũ.

27 Naguo wathani na ũnene wa moothamaki moothe ma gũũkũ thĩ nĩikaaheeo andũ a Ngai Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno. Ũthamaki wao ũgaatuĩka wa tene na tene, nao anene oothe a thĩ mamatungatagĩre na mamaathĩkagĩre.”

28 Ũcio nĩguo mũthia wa ũhoro ũcio. No niĩ Danieli, nĩndamakire mũno, ngĩtuka gĩthiithi mũno, na ngĩiga maũndũ macio moothe ngoroinĩ yakwa.

Kĩoneki kĩa Danieli kĩa ndũrũme na thenge

1 Mwakainĩ wa gatatũ wa wathani wa mũthamaki Belishazaru, niĩ, Danieli, nĩndoonire kĩoneki kĩngĩ thuutha wa kĩrĩa ndooneete mbere ĩyo.

2 Kĩonekiinĩ kĩu ndekorire o rĩmwe ndĩ Susa itũũra rĩrĩa inene rĩa bũrũri wa Elamu. Ndarũngiĩ hũgũrũrũinĩ cia rũũĩ rwa Ulai.

3 Ndatiira maitho nĩndoonire ndũrũme ĩrũngiĩ gũkuhĩ na rũũĩ rwa Ulai. Ndũrũme ĩyo yarĩ na hĩa igĩrĩ ndaihu, no rũmwe rwarĩ rũraihu kũrĩ rũrĩa rũngĩ. Rũu rũraihu rwarĩ thuutha wa rũu rũngĩ.

4 Ngĩcooka ngĩona ndũrũme ĩyo ĩgĩkimana ĩroreete na mwena wa ithũĩro na, mwena wa na rũgongo o na wa na kĩanda. Gũtirĩ nyamũ ĩngĩahotire gwĩtiiria ndũrũme ĩyo, na gũtirĩ kĩndũ o na kĩ kĩngĩehonokirie kuuma hinyainĩ wayo. Yekaga o ũrĩa yendaga, na nĩyetũũgĩrĩĩtie mũno.

5 Rĩrĩa ndeciiragia ũhoro ũcio, ngĩcooka ngĩona thenge yumĩĩte mwena wa ithũĩro ĩtuĩkanĩĩtie thĩ yothe na ihenya ĩtekũhuutia thĩ. Thenge ĩyo yarĩ na rũhĩa rũnene thiithiinĩ wayo.

6 Rĩrĩa yakinyire harĩ ndũrũme ĩrĩa yarĩ na hĩa igĩrĩ, o ĩyo ndooneete ĩrũngiĩ gũkuhĩ na rũũĩ, ĩkĩhanyũka na kũrĩ yo na hinya wayo wothe.

7 Ndoonire yakuhĩrĩria ndũrũme ĩyo ĩkĩmĩringa ĩ na marũrũ maingĩ, ĩkiuna hĩa ciayo cierĩ. Ndũrũme ĩyo ĩgĩkĩagithio hinya wa gũcooka gwĩtiiria, ĩgĩcooka ĩkĩrũndwo na ĩkĩrangĩrĩrio thĩ. Gũtirĩ mũndũ ũngĩahonokirie ndũrũme ĩyo kuuma harĩ thenge ĩyo.

8 Thuutha ũcio thenge ĩyo nĩyetũũgĩririe mũno, na rĩrĩa yagĩire na hinya mũno rũhĩa rũrĩa rũraihu rũkiunĩka. Handũ haaruo gũkĩmera hĩa ingĩ inya nene iroreete mĩena ĩrĩa ĩna kũrĩa huuho cia rĩerainĩ ihuruutanaga.

9 Na rĩĩrĩ, kuuma rũhĩainĩ rũmwe, rwa icio inya, hagĩkũra karũhĩa ka njaĩrĩra, nako gakĩneneha mũno karoreete mwena wa na kĩanda na wa na irathĩro o na wa Bũrũri wa Kĩrĩĩkanĩro.

10 Nĩkaagĩire na hinya mũno o nginya gakĩhithũkĩra mbũtũ cia matuinĩ. Na nĩkaagũithirie mbũtũ imwe na njata imwe thĩ gagĩcirangĩrĩria.

11 Nĩgaacookire gakĩng’athĩria Mũnene wa mbũtũ cia matuinĩ, gakĩgiria magongoona marĩa aarutagĩrwo mũthenya o mũthenya, o na gagĩthaahia Hekaarũ yake.

12 Handũ ha andũ marutagĩre magongoona marĩa maagĩrĩru kuo nĩkwĩhia meehagĩria kuo. Naguo ũhoro ũrĩa wa ma ũkĩrangĩrĩrio thĩ. Karũhĩa kau ka njaĩrĩra nĩkaagĩaga na ũhootani maũndũinĩ moothe marĩa geekaga.

13 Nĩndacookire ngĩigua mũraika ũmwe akĩaria na ũngĩ akamũũria atĩrĩ, “Maũndũ maya ma kĩoneki gĩĩkĩ megũthiĩ na mbere itĩĩna rĩigana atĩa? Andũ megũtũũra meekaga meehia handũ ha kũruta magongoona marĩa maagĩrĩru kinya rĩ? Mbũtũ cia matuinĩ na Hekaarũ ikũrangĩrĩrio itĩĩna rĩigana atĩa?”

14 Naake ũcio ũngĩ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ũgũthiĩ na mbere itĩĩna rĩa mĩthenya ngiri ĩmwe na igana rĩa mĩrongo ĩtaano (1,150)rĩrĩa magongoona ma rũũciinĩ na hwaĩinĩ matakaarutagwo. Thuutha ũcio Hekaarũ ĩcooke ĩtherio.”

Mũraika Gaburieli gũtaarĩria kĩoneki

15 Rĩrĩa niĩ, Danieli, nderoragĩra kĩoneki kĩu, nĩndageragia gwĩciiria ũhoro wakĩo. Na rĩĩrĩ, hĩndĩ o ĩyo ngĩona mbere yakwa harũngiĩ ũmwe wahaanaga ta mũndũ.

16 Ngĩcooka ngĩigua mũgambo wa mũndũ warĩria rũũĩinĩ rwa Ulai ũkiuga atĩrĩ, “Gaburieli, tamenyithia mũndũ ũyũ ũhoro wa kĩoneki kĩu.”

17 Agĩgĩkuhĩrĩria harĩa ndarũngiĩ. Ooka ngĩmaka ngĩgũa thĩ.

No we akĩnjĩĩra atĩrĩ, “Mũrũ wa mũndũ, menya atĩ kĩoneki gĩĩkĩ gĩkoniĩ ihinda rĩa mũthia wa thĩ.”

18 Rĩrĩa aanjaragĩria ngomeete huutithĩĩtie ũthiũ thĩ, nĩndanyiitirwo nĩ toro mũritũ. No we akĩnjoya akĩndũũgamia,

19 akĩnjĩĩra atĩrĩ, “Tathikĩrĩria, nĩngũkũmenyithia ũrĩa gũgaatuĩka mũthiainĩ wa ihinda rĩa maraakara. Nĩ gũkorwo kĩoneki gĩĩkĩ kĩorooteete ihinda rĩrĩa rĩtuĩĩtwo rĩa mũthia.

20 “Atĩrĩĩrĩ, ndũrũme ĩrĩa wonire ĩrĩ na hĩa igĩrĩ, ĩrũũgamĩĩte handũ ha moothamaki ma Media na Perisia.

21 Thenge nayo ĩrũũgamĩĩte handũ ha mũthamaki wa Angiriki, na rũhĩa rũrĩa rũnene ruuma thiithiinĩ, nĩ ũthamaki waguo wa mbere.

22 Rũhĩa rũrĩa ruunirwo, na handũ haaruo hakũra ingĩ inya, hĩa icio inya nĩ moothamaki mana marĩa makoima ũthamakiinĩ ũcio, no matigaakorwo marĩ na hinya taguo.

23 “Na rĩĩrĩ, matukũinĩ ma mũthia ma moothamaki macio o rĩrĩa eehia magaakorwo matororeetie, nĩgũkaagĩa na mũthamaki ũrĩa ũgaakorwo oomĩĩtie mũtwe, ũtarĩ tha na wa maheeni mũno.

24 Mũthamaki ũcio nĩakaagĩa na hinya mũingĩ o na gũtuĩka atĩ hinya ũcio ndũkoima thĩinĩ wake we mwene, na nĩakaagera ngero cia gwĩtigĩrwo. Ũndũ ũrĩa wothe ageekaga nĩakaahootanaga. Nĩakaaharagania andũ arĩa marĩ hinya o na aharaganie andũ a Ngai.

25 Na tondũ nĩ mwara, nĩagaatũma maũndũ ma maheeni mahootanage. Nĩakeegaathagĩrĩria we mwene na ahithũkagĩre andũ aingĩ materĩgĩrĩire o na nginya kũrũa na Mũnene wa anene. No rĩĩrĩ akaagũa atahũũrĩĩtwo nĩ andũ.

26 Kĩoneki gĩĩkĩ kĩa magongoona ma rũũciinĩ na hwaĩinĩ kĩrĩa wataarĩrio nĩgĩkaahinga. No rĩĩrĩ, ndũkeere mũndũ ihinda rĩĩrĩ tondũ nĩgũtigaire ihinda inene gĩgĩkaahingio.”

27 Thuutha ũcio niĩ, Danieli, nĩndanyiitirwo nĩ kĩeha na ngĩrũara matukũ maingĩ. Nĩndacookire ngĩũkĩra, ngĩcookerera mawĩra marĩa mũthamaki aaheete. No nĩndaikaraga makĩĩte nĩ ũndũ wa kĩoneki kĩu, na ndiigana kuona wa kũndaũrĩra.

Danieli kũhoera andũ aake

1 Dario, mũrũ wa Ahasuerusu, ũrĩa warĩ Mũmede, nĩatuĩkire mũthamaki wa bũrũri wa Babilonia.

2 Mwakainĩ wa mbere wa wathani wake, niĩ, Danieli, nĩgũthooma ndathoomaga mabuku marĩa matheru na ngeciiragia ũhoro wa mĩaka mĩrongo mũgwanja ĩrĩa Jerusalemu ĩgũikara ĩrĩ tharũrie kũringana na ũrĩa MWATHANI eerĩĩte mũnabii Jeremia.

3 Nĩndahoire Mwathani na ngoro yakwa yothe, ngĩmũthaithaga ndĩhingĩĩte kũrĩa, na ndĩhumbĩĩte nguo cia ĩkũnia na njikarĩire mũhu.

4 Nĩndahoire MWATHANI Ngai wakwa na ngiumbũra meehia ma andũ aitũ ngiuga atĩrĩ:

“Mwathani Ngai, wee wĩ mũnene na wa gwĩtigĩrwo. Wee nĩũigaga kĩrĩĩkanĩro na ũgatũũria wendo mũrũmu na arĩa makwendeete na mahingagia maathani maaku.

5 Nĩtwĩhĩĩtie na tũkahĩtia. Nĩtwaganĩĩte na tũkaregenyũka. Nĩtũhuutatĩire maathani na matua maaku.

6 Nĩtwagĩĩte gũthikĩrĩria anabii ndungata ciaku, arĩa maaririe na rĩĩtwa rĩaku makĩarĩria athamaki aitũ, anene aitũ, maithe maitũ, o na rũũrĩrĩ rwitũ ruothe.

7 Wee Mwathani, ũrĩ mũthingu, na ithuĩ no gĩconoko twĩreehithĩirie ta ũrĩa kũhaana ũũmũũthĩ na atũũri a Juda, a Jerusalemu na Aisiraeli oothe arĩa marĩ gũkuhĩ na arĩa marĩ kũraihu, o na arĩa marĩ mabũrũriinĩ moothe kũrĩa wamatwarithirie. Gĩconoko gĩtũkorereire tondũ nĩtwagire gũtuĩka ehokeku harĩ we.

8 Ithuĩ, athamaki aitũ, aathani aitũ, o na maithe maitũ nĩtwĩkĩĩte maũndũ ma gĩconoko tondũ nĩtũkwĩhĩĩtie, wee Mwathani.

9 Mwathani Ngai witũ nĩũtũiguagĩra tha na ũgatuohera o na gũtuĩka nĩtwakũremeire,

10 na nĩtwagire gũgwathĩkĩra. MWATHANI Ngai witũ, tũtiigana kũrũmĩrĩra mawatho maaku marĩa watũheire na njĩra ya anabii ndungata ciaku.

11 Aisiraeli oothe nĩmaagararĩĩte watho waku na magakũhuutatĩra na makarega gũthikĩrĩria mũgambo waku. Kwoguo mĩĩhĩtwa na irumi iria ciandĩkĩĩtwo Wathoinĩ wa Musa ndungata yaku nĩitũnyiitĩĩte tondũ nĩtũkwĩhĩĩtie.

12 Nĩwĩkĩĩte maũndũ marĩa woigire nĩũgaatwĩka ithuĩ na arĩa matwathaga. Gũũkũ thĩ guothe gũtirĩ kũndũ kũrĩ gwekwo ta ũrĩa Jerusalemu ĩĩkĩĩtwo.

13 Na ta ũrĩa kwandĩkĩĩtwo Wathoinĩ wa Musa, thĩĩna ũcio wothe nĩũtũnyiitĩĩte na tũtirĩ tũrageria gũgũcookerera, wee MWATHANI Ngai witũ. Tũtirĩ tũratigana na meehia maitũ kana tũkarũmĩrĩra ũhoro waku ũrĩa wa ma.

14 Wee, MWATHANI Ngai witũ, wĩkaga maũndũ moothe na kĩhooto tondũ nĩũkoreetwo ũhaarĩirie mathĩĩna na ũkareka matũnyiite, nĩ gũkorwo tũtiathĩkĩire mũgambo waku.

15 “Mwathani Ngai witũ, wee nĩwaringire ciama ũkĩruta andũ aaku moime bũrũri wa Misiri. Wee nĩwegwatĩire rĩĩtwa rĩrĩa rĩtũũraga kinya ũũmũũthĩ. Ithuĩ nĩtwĩhĩĩtie na tũgeeka ũũru mbere yaku.

16 Mwathani, kũringana na mawĩko maaku ma ũtugi, thengeria Jerusalemu, o kĩo kĩrĩma gĩaku gĩtheru, maraakara na marũrũ maaku. Nĩ ũndũ wa mawĩhia maitũ na ũremi wa maithe maitũ, Jerusalemu na andũ aaku nĩmatuĩkĩĩte a gũthekererwo nĩ arĩa oothe matũrigiicĩirie.

17 Kwoguo Ngai witũ thikĩrĩria mahooya na mathaithana ma ndungata yaku. Nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩaku, Mwathani, rora na tha kũndũ kũu gwaku gũtheru kũu gũtigĩĩtwo gũtarĩ andũ.

18 Ngai wakwa, tega matũ maaku ũigue! Hingũra maitho maaku wone thĩĩna wa itũũra rĩrĩa rĩĩtanĩĩtio nawe. Tũrakũhooya twĩhokeete tha ciaku nyingĩ no ti ũthingu witũ.

19 Mwathani, tũigue! Mwathani, tuohere. Mwathani tũthikĩrĩrie na ũtũteithie! Nĩ ũndũ waku, wee Ngai wakwa, ndũkaagonderere nĩ gũkorwo itũũra rĩĩrĩ na andũ aya meetanĩĩtio nawe.”

Mũraika Gaburieli gũtaarĩria ũrathi

20 Rĩrĩa ndathiaga na mbere kũhooya, ngiumbũraga meehia maakwa na ma Aisiraeli andũ aakwa, na ngĩthaithaga MWATHANI Ngai wakwa nĩ ũndũ wa kĩrĩma gĩake kĩrĩa gĩtheru-rĩ,

21 o hĩndĩ ĩyo ndahooyaga ngĩaragia ũguo, ngĩona mũraika Gaburieli ũrĩa ndooneete kĩonekiinĩ hau kabere, ooka oombũkĩĩte kinya harĩa ndaarĩ. Na hĩndĩ ĩyo kwarĩ ihinda rĩrĩa magongoona ma hwaĩinĩ maarutagwo.

22 Naake akĩnjĩĩra atĩrĩ, “Danieli, rĩu ndooka ngũtaarĩrie nĩ geetha ũtaũkĩrwo nĩ ũrathi.

23 Atĩrĩĩrĩ, rĩrĩa wambĩrĩirie gũthaitha Ngai-rĩ, nĩakũiguire, na niĩ ndooka gũkũmenyithia ũguo, nĩ gũkorwo Ngai nĩakwendeete mũno. Kwoguo tagĩtege matũ wega ngĩgũtaarĩria kĩoneki kĩu.

24 “Ciumia mĩrongo mũgwanja nĩiheanĩĩtwo kũrĩ andũ aanyu na itũũra rĩanyu rĩrĩa itheru maniine ũremi, na matigaacooke kwĩhia. Ningĩ mahorohie nĩ ũndũ wa mahĩtia, na macookerere ũthingu ũrĩa wa tene. Nĩ geetha kĩoneki na ũrathi ihinge, na ũrĩa mwamũre aitĩrĩrio maguta.

25 Kwoguo menya na ũtaũkĩrwo wega atĩ kuuma rĩrĩa watho ũkaaheanwo wa gũcookereria na gwaka Jerusalemu riita rĩngĩ o kinya rĩrĩa mũtongoria ũrĩa mũitĩrĩrie maguta agooka, nĩgũkaagĩa na ihinda rĩa ciumia mũgwanja. Ningĩ itĩĩna rĩa ciumia mĩrongo ĩtandatũ na igĩrĩ nĩrĩgaathira Jerusalemu ĩgĩgaakĩka na yakwo ĩrĩ na barabara na ĩirigĩirwo wega mũno. No gũgaakorwo kũrĩ hĩndĩ ya mathĩĩna.

26 Ciumia mĩrongo ĩtandatũ na igĩrĩ ciathira-rĩ, mũtongoria ũrĩa mũitĩrĩrie maguta nĩakooragwo hatarĩ gĩtũmi. Na rĩĩrĩ, andũ angĩ nĩmagooka matongoreetio nĩ mũnene ũngĩ maharaganie itũũra na Handũ Harĩa Hatheru. Mũico ũgooka ũhaana o ta mũiyũro wa mbura, ũreehe mbaara na mũthiro ũrĩa wothe ũtuĩtwo nĩ Ngai.

27 Mũnene ũcio nĩakaagĩa irĩĩko nũmu na andũ aingĩ itĩĩna rĩa kiumia kĩmwe, no kiumia kĩu gĩakinya gatagatĩ, nĩakaagiria gũcooke kũrutwo magongoona na mahaki. ‘Kĩndũ gĩ thaahu na magigi’nĩgĩkaigwo handũ gĩkuoneka wega thĩinĩ wa Hekaarũ, gĩikare o ho o kinya rĩrĩa ũrĩa wakĩigire ho agaakinyĩrĩrwo nĩ mũthiro ũrĩa Ngai atuĩte nĩ ũndũ wake.”

Danieli kuona kĩoneki arĩ rũũĩinĩ rwa Tigiri

1 Atĩrĩĩrĩ, mwakainĩ wa gatatũ wa wathani wa Cairasi mũthamaki wa Perisia, Danieli o ũcio wetagwo Beliteshazaru nĩaguũrĩirio ũhoro. Na ũhoro ũcio warĩ wa ma na wakoniĩ haaro nene. Nĩaiguire ũhoro ũcio na akĩheeo ũhoti wa gũtaũkĩrwo na njĩra ya kĩoneki.

2 Ihindainĩ rĩu niĩ, Danieli, nĩgũcakaya ndacakayaga itĩĩna rĩa ciumia ithatũ.

3 Ndiarĩaga irio irĩ mũrĩo. Nyama na ndibei itiakuhagĩrĩria kanua gaakwa. Ningĩ ndiehakaga maguta ciumia icio ithatũ.

4 Na rĩĩrĩ, mũthenya wa mĩrongo ĩĩrĩ na ĩna wa mweri wa mbere, nũngiĩ rũteereinĩ rwa rũũĩ rwa Tigiri,

5 nĩndatiirire maitho na igũrũ ngĩona mũndũ wĩhumbĩĩte nguo cia gataani na njohero eyoheete mũcibi wa thahabu.

6 Mwĩrĩ wake wakengaga ta mahiga ma goro ma rubi, ũthiũ wake wahenagia o ta rũheni. Maitho maake maamũrĩkaga ta tooci ciakĩĩtie. Mooko na magũrũ maake maahenagia ta gĩcango gĩkumuthĩĩtwo gĩgathera. Mũgambo wake waigwĩkanaga ta kĩrurumĩ kĩa andũ aingĩ.

7 Niĩ, Danieli, no niĩ nyiiki ndoonire kĩoneki kĩu, andũ arĩa angĩ twarĩ nao matiakĩonire, no nĩmaanyiitirwo nĩ kĩmako kĩnene makĩũra magĩthiĩ kwĩhitha.

8 Kwoguo ndatigirwo ndĩ nyiiki ngĩĩrorera kĩoneki kĩu kĩnene ũguo. Nĩndoorirwo nĩ hinya, gĩthiithi gĩakwa gĩkĩgarũrũka ũguo atĩ gũtirĩ mũndũ ũngĩamenyire, na hinya ũrĩa ndaarĩ naguo ũgĩthira.

9 Thuutha ũcio nĩndaiguire kĩrurumĩ kĩa mũgambo wake, ndakĩigua no kũgũa ndagũire thĩ na nda na ngĩnyiitwo nĩ toro mũmata mũno. Hĩndĩ ĩyo ũthiũ wakwa waturumĩĩte o thĩ.

10 Guoko gũgĩcooka gũkĩnjoya, na no ndainainaga mũno nĩ guoya, gũkĩndurithia maru huutĩĩtie thĩ na mooko.

11 Naake akĩnjĩĩra atĩrĩ, “Danieli, Ngai nĩakwendeete mũno. Tagĩthikĩrĩrie mĩgambo ĩrĩa ngũkwĩra. Rũũgama nĩ gũkorwo nĩgũtũmwo ndũmĩĩtwo kũrĩ we.” Anjĩĩra ũguo ngĩrũũgama o ngĩinainaga nĩ guoya.

12 Agĩcooka akĩnjĩĩra atĩrĩ, “Danieli, tiga gwĩtigĩra. Ngai nĩaiguire mahooya maaku o mũthenya wa mbere rĩrĩa wathugundire kwĩnyiihĩria Ngai waku nĩguo akũhe ũũgĩ. Ndooka gũgũcookeria ihooya rĩaku.

13 Atĩrĩĩrĩ, mũtongoria wa Perisia nĩararũire na niĩ itĩĩna rĩa mĩthenya mĩrongo ĩĩrĩ na ũmwe. Naake Mikaeli, mũtongoria ũmwe wa araika arĩa anene, nĩokire kũndeithia. Kwoguo ndamũtiga kũu makĩrũa na mũtongoria wa ũthamaki wa Perisia,

14 ndagĩũka gũkũmenyithia maũndũ marĩa magaakorerera andũ aanyu matukũinĩ ma thuutha. Nĩ amu kĩoneki gĩĩkĩ kĩorooteete matukũ marĩa magooka.”

15 Arĩĩkia kũnjĩĩra ũguo, no ũthiũ ndainamirie na ngĩremwo nĩgũcooka kwaria.

16 Na rĩĩrĩ, kĩũmbe kĩahaanaga ta mũndũ gĩgĩũka gĩkĩĩhuutia mĩromo, ngĩhingũra kanua gaakwa ngĩambĩrĩria kwaria. Ndeerire ũcio warũngiĩ mbere yakwa atĩrĩ, “Mwathi wakwa, nĩnyambĩrĩirie kũigua ruwo nĩ ũndũ wa kĩoneki gĩĩkĩ, na ndirĩ na hinya o na haniini.

17 Ingĩkĩhota atĩa gũcooka kwaria nawe mwathi wakwa, atĩa? Nditigarĩĩtie kahinya kana mĩhũũmũ o na mĩniini.”

18 Ũcio wahaanaga ta mũndũ nĩahuutirie rĩngĩ na akĩnjĩkĩra hinya.

19 Naake akĩnjĩĩra atĩrĩ, “Ngai nĩakwendeete mũno, kwoguo tiga gwĩtigĩra na ũcookwo nĩ thaayũ. Gĩa na hinya na wĩyũmĩrĩrie.”

Arĩĩkia kũnjarĩria ngĩigua ndaagĩa na hinya ngiuga atĩrĩ, “Rĩu mwathi wakwa aria nĩ gũkorwo nĩwanyũmĩrĩria.”

20-21 Naake akiuga atĩrĩ, “Nĩũũĩ kĩrĩa gĩtũmire njũke kũrĩ we? Njũkire nĩ geetha ngũguũrĩrie maũndũ marĩa maandĩkĩĩtwo thĩinĩ wa ibuku rĩa ũũma. Na rĩu nĩngũcooka ngahũũrane na mũtongoria wa Perisia. Thuutha ũcio mũtongoria wa bũrũri wa Ngiriki nĩegũcooka ooke. Gũtirĩ ũngĩ wa kũndeithia o tiga Mikaeli ũrĩa arĩ we mũtongoria wanyu.

1 “Na rĩĩrĩ, no we ndĩhokeete andeithie na angitĩre.

2 Na rĩu ũndũ ũrĩa ngũthiĩ gũkwĩra nĩ ũhoro wa ma.”

Moothamaki ma Misiri na Siria

Naake mũraika ũcio akiuga atĩrĩ, “Nĩgũgooka athamaki angĩ atatũ bũrũri wa Perisia, thuutha ũcio ũngĩ wa kana acooke ooke. Ũcio agaakorwo arĩ mũtongu gũkĩra arĩa angĩ oothe. Rĩrĩa akeiigua nĩ ũndũ wa ũtonga wake-rĩ, nĩagaathiĩ kũrũa na mũthamaki wa Angiriki.

3 “Hĩndĩ ĩyo nĩgũkeyumĩria mũthamaki ũngĩ njamba mũno. Nĩagaatha bũrũri mũnene na ageekaga o ũrĩa akoonaga kwagĩrĩire.

4 No rĩĩrĩ, rĩrĩa agaakinya gatũũrũ ka wathani wake, ũthamaki ũcio wake nĩũgaatũkana icunjĩ inya. Na rĩĩrĩ, athamaki matarĩ ũndũ matarainie naake, nĩ o magaathana handũ haake, no matigaakorwo na hinya ta ũrĩa aarĩ naguo.

5 “Atĩrĩĩrĩ, mũthamaki wa Misiri nĩakaagĩa na hinya, no mũtongoria ũmwe wake wa mbaara nĩakaagĩa hinya kũmũrũũga na aathe bũrũri mũnenanene gũkĩra wake.

6 Mĩaka yathianga, mũthamaki wa Misiri nĩagaatuma ũraata na mũthamaki wa Siria na amũhe mũirĩĩtu wake amũhikie. Ũraata ũcio ndũkaagaacĩra nĩ gũkorwo mũirĩĩtu ũcio na mũthuuriwe na mwana wake o na ndungata iria ciamuumagaririe nĩmakooragwo oothe.

7 Thuutha ũcio mũndũ ũtarainie na mũirĩĩtu ũcio nĩakaaneneha, athiĩ ahithũkĩre thigari cia mũthamaki wa Siria. Nĩagaatoonya itũũra rĩao rĩrĩa rĩgitĩre na hinya na amatoorie.

8 Atanacooka Misiri nĩagaakorwo atahĩĩte ngai ciao na mĩhianano yao ĩrĩa ĩthondekeetwo na cuuma. Na agataha indo cia kũrĩĩra cia thahabu na betha iria ciamũrĩirwo ngai icio. Kwa ihinda rĩtarĩ iraaya nĩagaatiga gũtharĩkĩra mũthamaki wa Siria.

9 Na rĩĩrĩ, mĩaka mĩingĩ yathira, mũthamaki wa Siria nĩagaatharĩkĩra mũthamaki wa Misiri, no nĩagaacookithio na thuutha nginya bũrũriinĩ wake.

10 “Aariũ a mũthamaki wa Siria nĩmakaahaarĩria mbaara, macookanĩrĩrie thigari mbũtũ nene mũno. Ũmwe wao agooka ahaana o ta mũiyũro wa maaĩ, ahithũkĩre itũũra rĩrĩa rĩgitĩre mũno rĩa thũ ciao.

11 Mũthamaki wa Misiri aigua ũguo nĩagaacinwo nĩ maraakara na athiĩ ahũũrane na mũthamaki wa Siria. Nĩakaamũhoota na anyiite thigari gĩkundi kĩnene.

12 Nĩagaacooka erahe nĩ ũndũ wa ũhootani ũcio o na nĩ ũndũ wa ũingĩ wa thigari iria ooragĩĩte. No ũhootani wake ũgaakorwo ũrĩ wa o ihinda.

13 Mũthamaki wa Siria nĩagacooka oonganie thigari ingĩ nyingĩ gũkĩra iria cia mbere. Thuutha wa mĩaka mĩniini acooke ooke na thigari mbũtũ nene na ĩrĩ na matharaita o ũũ wega.

14 Mahindainĩ macio andũ aingĩ nĩmagookĩrĩra mũthamaki wa Misiri. Ningĩ andũ amwe ndũrĩka a rũũrĩrĩ rwanyu nĩmakaambararũka nĩ geetha mahingie ũrathi wa kĩoneki gĩĩkĩ no nĩmagaatoorio.

15 Nĩ ũndũ ũcio mũthamaki wa Siria nĩagooka arigiicĩrie itũũra rĩirigĩirwo na thingo cia hinya, arĩnyiite. Thigari cia Misiri o hamwe na andũ aao arĩa njamba matigeetiiria nĩ gũkorwo matigaakorwo na hinya wa kũigana.

16 Mũthamaki ũcio wa Siria ageekaga ũrĩa akoonaga kwagĩrĩire na ndakoona wa kũmũgirĩrĩria. Nĩakaarũũgama Bũrũri wa Kĩrĩĩkanĩro na aũtoorie wothe biũ.

17 “Mũthamaki wa Siria nĩakahaarĩria ooke na hinya wothe wa ũthamaki wake. Nĩ geetha atharũrie ũthamaki wa mũthamaki wa Misiri, nĩagaathondeka irĩĩko cia thaayũ naake, na amũhe mwarĩ amũhikie. No rĩĩrĩ, irĩĩko icio itikaarũma o na kana imũgune.

18 Nĩagacooka eerekere mabũrũri marĩa marĩ hũgũrũrũinĩ cia iria na anyiite maingĩ maamo. Mũtongoria mũgeni nĩakaamũtooria aniine wĩtĩĩi ũcio wake na atũme mwĩtĩĩo ũcio wake ũmũcookerere.

19 Mũthamaki ũcio wa Siria nĩagacooka matũũra marĩa magitĩre mũno ma bũrũri wake mwene, no nĩakaahootwo, na ndagaacooka kuonwo rĩngĩ.

20 “Thuutha wake nĩhakeyumĩria mũthamaki ũngĩ ũrĩa ũgaatũma mũnjaama ageetie igooti na hinya nĩguo oongerere mũthiithũ wa ũthamaki wake. No thuutha wa ihinda iniini nĩakooragwo na hitho, no ndakooragĩrwo mũingĩinĩ kana mbaarainĩ.”

Mũthamaki mũũru wa Siria

21 Naake mũraika ũcio agĩthiĩ na mbere kwaria akiuga atĩrĩ, “Mũthamaki wa Siria, ũrĩa ũkaarũmĩrĩra agaakorwo arĩ mũndũ mũũru wĩigĩrĩire gũtuĩka mũthamaki. Akaarũũgama ateerĩgĩrĩirwo na anyiite wathani na njĩra ya wara.

22 Thigari iria ikaageria kũmwĩtiiria nĩikahaatwo ciume mbere yake na iniinwo o hamwe na Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene.

23 O na gũtuĩka ndagaakorwo na andũ aingĩ mamũnyiitĩĩte mbaru nĩagaathondeka irĩĩko cia thaayũ, no acooke eeke maũndũ na ungumania na agĩe na hinya mũingĩ.

24 Rĩĩrĩ gũterĩgĩrĩirwo nĩagaatoonya mabũrũri marĩa matongu na eeke maũndũ matarĩ meekwo nĩ maithe o na kana nĩ maguuka maake. Nĩakaagayania andũ aake indo iria atahĩĩte, na iria atuunyanĩĩte o na ũtonga mũingĩ. Nĩagaathondeka mũbango wa kũhithũkĩra matũũra marĩa magitĩre, no mũbango ũcio ũgaikara kwa ihinda.

25 “Nĩagacookanĩrĩria thigari nyingĩ irĩ na hinya na ũcamba, nĩ geetha athiĩ akarũe na mũthamaki wa Misiri arĩ na thigari nyingĩ, naake mũthamaki wa Misiri nĩakeehaarĩria kũrũa arĩ na thigari nyingĩ makĩria. No rĩĩrĩ, mũthamaki wa Misiri nĩakaaheenio na ahootwo.

26 Andũ arĩa marĩaga irio meethainĩ yake nĩ o makaamenya kĩrĩa gĩkaamũrĩa. Thigari nyingĩ ciake nĩikooragwo na ita ciake iniinwo.

27 Athamaki acio eerĩ nao nĩmagaikara meethainĩ hamwe, no magaakorwo mũndũ o mũndũ agĩciiria na ngoro ũrĩa angĩĩka ũrĩa ũngĩ ũũru, maaranĩrie maheeni. No rĩĩrĩ, gũtirĩ ũkaagunĩka nĩ gũkorwo mahinda marĩa matuĩtwo matigaakorwo makinyĩĩte.

28 Mũthamaki wa Siria nĩagacooka eerekere bũrũri wake arĩ na indo nyingĩ atahĩĩte, na ataanyĩĩte kwĩruta marũrũ na kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa gĩtheru. Nĩageeka ũrĩa eciiragia na thuutha ũcio agĩcooke bũrũri wake.

29 “Ihinda rĩagĩrĩru rĩakinya nĩagaacooka gũtharĩkĩra Misiri riita rĩngĩ. No rĩĩrĩ, maũndũ magaakorwo matahaana ta ma hĩndĩ ya mbere.

30 Nĩ gũkorwo meeri cia Aroma nĩikaamũtharĩkĩra, etigĩre acooke na thuutha.

“Agaacooka na thuutha arĩ na maraakara maingĩ na agerie kwĩruta marũrũ macio na gũthũũkia kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa gĩtheru. Akaarũmĩrĩra mataaro ma arĩa matiganĩirie kĩrĩĩkanĩro kĩu.

31 Thigari imwe ciake nĩigaathiĩ ithaahie Hekaarũ o na itũũra rĩrĩa rĩirigĩre wega. Nĩikaagiria magongoona ma njino marĩa marutagwo mĩthenya yothe macooke kũrutĩrwo kuo na ikĩrũũgamie kuo ‘Kĩndũ gĩ thaahu na magigi.’

32 Na njĩra ya wara nĩakaaheenereria andũ arĩa matirikĩĩte kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa gĩtheru. No andũ arĩa mooĩ Ngai wao nĩmakeyũmia na marũe naake.

33 Andũ arĩa oogĩ gatagatĩinĩ kaao nĩmagaatũma andũ aingĩ mamenye maũndũ. Kwa ihinda nĩmakooragĩrwo mbaarainĩ, na amwe aao mooragwo na gũcinwo, amwe mathaamio, na amwe matuunywo indo ciao.

34 Rĩrĩa gũgaakorwo gũkĩũraganwo, andũ a Ngai makoona ũteithio wa andũ aniini nĩ gũkorwo, andũ aingĩ arĩa magaakorwo me hamwe nao magaakorwo na ũrambu.

35 Andũ amwe a acio oogĩ nĩmakooragwo nĩ geetha arĩa angĩ matherio na maniinwo thaahu, o kinya mũico wa mahinda, tondũ mahinda marĩa matuĩtwo matigaakorwo makinyĩĩte.

36 “Mũthamaki ũcio wa Siria ageekaga o ũrĩa ekwenda. Nĩageetũũgĩria na eyambatĩrie igũrũ rĩa ngai o yothe. Nĩakaaria maũndũ mooru ma kũmakania igũrũ rĩa Ngai Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno. Nĩakaagaacĩra nginya hĩndĩ ya maraakara ĩkinye, tondũ ũndũ ũrĩa mũtue no mũhaka ũhinge.

37 Ndagaathikĩrĩria ngai cia maithe maake, o na kana ngai ĩrĩa yendeetwo nĩ atumia. Gũtirĩ ngai ĩngĩ o na ĩrĩkũ agaathikĩrĩria tondũ akeenenehia gũkĩra ngai ciothe.

38 No rĩĩrĩ, handũ haacio nĩagaatĩĩaga ngai ĩrĩa ĩgitagĩra mĩciĩ ĩrĩa mĩirigĩre mũno. Nĩagaatĩĩaga ngai ĩrĩa maithe maake mataamĩũũĩ na amĩtegagĩre thahabu, betha, mahiga ma goro, o na indo ingĩ cia goro.

39 Nĩakaahũthĩra andũ arĩa matĩĩaga ngai ng’eni kũrangĩra matũũra marĩa magitĩirwo mũno. Andũ arĩa mamwamũkĩrĩĩte ta mũthamaki nĩakaamoongerera itĩĩo na amaige maathage andũ aingĩ, nacio ithaka cia bũrũri ũcio acigayanie aciendie.

40 “Matukũinĩ maake ma mũthia mũthamaki wa Misiri nĩakaamũtharĩkĩra, no naake mũthamaki wa Siria akaarũa naake amuomokere o ta kĩhuuhũkanio arĩ na ngaari cia mbarathi, thigari cia mbarathi, na gĩkundi kĩnene kĩa meeri. Agaatharĩkĩra mabũrũri maingĩ na atuĩkanĩrie kũu ahaatĩĩte o ta kĩguũ, ehĩtũkĩre.

41 Ningĩ akaahithũkĩra Bũrũri wa Kĩrĩĩkanĩro na oorage andũ ngiri na ngiri. No rĩĩrĩ, mabũrũri ma Edomu, Moabi na matigari ma bũrũri wa Aamoni nĩmakaahonoka kuuma mookoinĩ maake.

42 Nĩagaathooria mabũrũri macio moothe, o na bũrũri wa Misiri ndũgeetiiria.

43 Nĩakaanyiita mathitoo ma Misiri ma thahabu, betha, na indo iria ingĩ cia goro, athiĩ nacio. Ningĩ nĩakaanyiita mabũrũri ma Libia na Ethiopia.

44 No rĩĩrĩ, ũhoro ũrĩa ũkaamũkora uumĩĩte na mwena wa irathĩro na mwena wa na rũgongo nĩũkaamũtua nda, na nĩakaarũa na marũrũ maingĩ na oorage andũ aingĩ.

45 Ningĩ nĩakaamba hema ciake cia ũnene gatagatĩ ka iria rĩrĩa inene na kĩrĩma kĩrĩa Hekaarũ theru yakĩĩtwo. No agaakua atarĩ na wa kũmũteithia.”

Mahinda ma mũthia

1 Naake mũraika ũcio agĩthiĩ na mbere kwaria akiuga atĩrĩ, “Mahindainĩ macio Mikaeli ũrĩa ũrangagĩra rũũrĩrĩ rwanyu nĩagacooka ooke, na nĩgũkaarũmĩrĩra itĩĩna rĩa mathĩĩna matarĩ mooneka kuuma rĩrĩa ndũũrĩrĩ ciambĩrĩirie kwĩyũmba. No rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩyo, mũndũ wothe wa rũũrĩrĩ rwanyu ũrĩa ũkooneka aandĩkĩĩtwo mbukuinĩ ya Ngai nĩakaahonokio.

2 Na rĩĩrĩ, andũ aingĩ arĩa akuũ nĩmakaariũkio. Amwe makaariũkio matwarwo ũtũũroinĩ wa tene na tene, na angĩ mariũkio matwarwo gĩconokoinĩ na kũmenererioinĩ gũtagaathira.

3 No rĩĩrĩ, andũ arĩa oogĩ makaara o ta ũtheri wa matuinĩ; andũ arĩa marutaga andũ aingĩ gwĩkaga maũndũ ma ũthingu, nao magaakenga o ta njata mĩndĩ na mĩndĩ.”

4 Agĩcooka akĩnjĩĩra atĩrĩ, “Wee Danieli-rĩ, iga ũhoro ũcio ngoroinĩ na ũhinge mbuku na ũmĩhũũrĩre mũhũũri o nginya mũthia wa thĩ. Andũ aingĩ nĩmakoorũũra mĩena na mĩena makĩgeria kũmenya ũrĩa kũrekĩka.”

5 Thuutha ũcio ngĩcooka ngĩrora ngĩona andũ angĩ eerĩ marũngiĩ, ũmwe arũũgamĩĩte rũteereinĩ rwa rũũĩ rũu na ũrĩa ũngĩ arũngiĩ mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ wa rũũĩ.

6 Naake ũmwe wa andũ acio akĩũria ũrĩa wehumbĩĩte nguo cia gataani, o ũcio warũngiĩ mwena wa igũrũ wa rũũĩ atĩrĩ, “Nĩ itĩĩna rĩigana atĩa rĩtigaire maũndũ maya ma kũgegania magĩgaathira?”

7 Mũndũ ũcio wehumbĩĩte nguo cia gataani, o ũrĩa warĩ na mwena wa rũgongo wa rũũĩ, akĩambararia mooko maake meerĩ na igũrũ na ngĩigua ehĩta na Ũrĩa Ũtũũraga Tene Na Tene akiuga atĩrĩ, “Nĩ mĩaka ĩtatũ na nuthu. Na rĩĩrĩ, mathĩĩna ma andũ a Ngai magĩthira-rĩ, maũndũ macio moothe magaakorwo matuĩkĩĩte.”

8 Niĩ nĩndaiguire no ndiigana gũtaũkĩrwo nĩ ũhoro ũcio. Ngĩcooka ngiuga atĩrĩ, “Mwathi wakwa, maũndũ maya makaarĩĩkĩrĩra atĩa?”

9 Naake akĩnjookeria atĩrĩ, “Danieli, wĩthiĩre. Maũndũ maya nĩmahingĩre na makahũũrwo mũhũũri o nginya rĩrĩa mũico ũgaakinya.

10 Andũ aingĩ nĩmagaatherio mathirwo nĩ thaahu; no andũ arĩa aaganu magaathiĩ o na mbere kwagana; gũtirĩ o na ũmwe wa acio aaganu ũgaataũkĩrwo, no arĩa oogĩ nĩmagaataũkĩrwo.

11 “Na atĩrĩĩrĩ, kuuma rĩrĩa magongoona ma o mũthenya makaarũũgaamio matige gũcooka kũrutwo, na hĩndĩ ĩrĩa ‘Kĩndũ gĩ thaahu na magigi’gĩkaarũũgamio, nĩgũkaahĩtũka matukũ ngiri ĩmwe na magana meerĩ ma mĩrongo kenda (1,290).

12 Kũraathimwo nĩ mũndũ ũrĩa ũgaikara arĩ mwĩhokeku kinya akinyie matukũ ngiri ĩmwe na magana matatũ ma mĩrongo ĩtatũ na mataano (1,335).

13 “No wee, Danieli, tũũra ũrĩ mwĩhokeku kinya mũthia. Na rĩĩrĩ, nĩũgaakua, no mũthiainĩ nĩũkaariũka nĩguo ũheeo handũ harĩa ũigĩirwo tene na tene.”