Category: Ũũgĩ wa Solomoni

Ũũgĩ nĩagitĩire Adamu

1 Ũũgĩ-rĩ, nĩagitĩire ithe wa andũ oothe,

ũrĩa arĩ we wombirwo e wa mbere na e wiki,

naake ũũgĩ akĩmũruta wĩhiainĩ wake,

2 na akĩmũhe hinya wa gwatha indo ciothe.

Kaini kũrega ũũgĩ

3 Ũrĩa mwĩhia atiganĩria ũũgĩ nĩeyũnũhire,

rĩrĩa ooragire mũrũ wa nyina nĩ ũndũ wa maraakara.

Ũũgĩ nĩagitĩire Noa

4 Na rĩrĩa thĩ yahumbĩirwo nĩ maaĩ ma mũiyũro nĩ ũndũ wa wĩhia,

ũũgĩ nĩ we wamĩhonokirie o rĩngĩ,

na agĩtongoria mũndũ ũrĩa mũthingu

arĩ meeriinĩ ĩthondekeetwo na mbaaũ itaarĩ kĩene.

Ũũgĩ nĩateithirie Aburahamu

5 Ningĩ-rĩ, rĩrĩa ndũũrĩrĩ ciacookereire ũtũrĩka,

na igĩĩthombocana-rĩ,

nĩ ũũgĩ worootire mũndũ ũrĩa mũthingu,

akĩmũikaria atarĩ ũcuuke mbere ya Ngai

na akĩmũũmĩrĩria aathĩkĩre watho wa Ngai

o na gũtuĩka nĩendeete mũũrũwe.

Ũũgĩ nĩahonokirie Loti

6 Rĩrĩa andũ arĩa mataatĩĩĩte Ngai maathiraga-rĩ,

nĩ we wahonokirie mũndũ ũrĩa mũthingu,

rĩrĩa ooragĩra mwaki uumĩĩte matuinĩ

ũrĩa woiragĩra Matũũra marĩa Mataano.

7 Kũndũ kuumaga ndoogo na gũthaatu

nĩkuo mũira wa ũmaramari wao,

kũu mĩtĩ ĩciaraga matunda na matiĩruaga o na rĩ.

Ningĩ nĩkũrĩ ihiga rĩa cumbĩ rĩrũũgamĩĩte

ta kĩririkano kĩa mũndũ ũrĩa ũteetĩkĩĩtie.

8 Nĩ gũkorwo maatiganĩria njĩra ya ũũgĩ,

maimirwo ũmenyo wa maũndũ marĩa meega,

nao nĩmaatigĩire thĩ kĩririkano kĩa ũkĩĩgu wao,

nĩ geetha waganu wao ndũkaanaage kũmenyeka.

9 No rĩĩrĩ, ũũgĩ, nĩahonokirie ndungata ciake mĩnyamaaroinĩ yacio.

Ũũgĩ nĩagitĩire Jakubu

10 Rĩrĩa mũndũ ũrĩa mũthingu ooragĩra maraakara ma mũrũ wa nyina-rĩ,

aatongoragio no ũũgĩ njĩrainĩ iria nũngarũ.

Nĩamuonirie ũthamaki wa Ngai,

na akĩmũruta ũmenyo wa maũndũ marĩa matheru.

Hingo ya gũtangĩka gwake-rĩ,

ũũgĩ nĩamũheire ũhootani,

na akĩmuonera uumithio mũgima wa mĩnoga yake.

11 Nĩamũrũũgamĩrĩire mbere ya andũ atuunyani na ahahanyi

akĩmũtua gĩtonga.

12 Nĩamũgitĩire wega kuumana na thũ ciake,

na akĩmũhonokia mĩtegoinĩ ĩrĩa ciamũigagĩra.

Hĩndĩ ya ng’ing’inyano iria ndũrũ-rĩ,

nĩamũhootanĩire nĩ geetha amuonie

atĩ kũhe Ngai gĩtĩĩo nĩgũkĩrĩĩte maũndũ moothe.

Ũũgĩ nĩahonokirie Josefu

13 Ũũgĩ ndatiganĩirie mũndũ ũrĩa mũthingu eendio,

no nĩkũmũgitĩra aamũgitĩire wĩhiainĩ.

14 Nĩathiire njeera hamwe naake;

na ndamũtigire na mabĩngũ.

No nĩamuoneire thũmbĩ ya ũthamaki na ya wathani

igũrũ rĩa anene aake arĩa maamũhatagĩrĩria.

Na njĩra ĩyo akiumbũrania maheeni ma andũ arĩa maamũmenereirie

na akĩmũhe igweta tene na tene.

Ũũgĩ nĩatongoririe Aisiraeli kuuma Misiri

15 Ũũgĩ nĩahonokirie mũingĩ mũtheru na rũũrĩrĩ rũtaarĩ na thaahu

kuuma wathaniinĩ wa rũũrĩrĩ rwa ahatanĩrĩria.

16 Nĩatoonyire ngoroinĩ ya ndungata ya Mwathani,

nayo ĩgĩĩtiiria athamaki a gwĩtigĩrwo na njĩra

ya kũringa ciama na moorirũ.

17 Andũ acio atheru, nĩamaheire mũcaara wa wĩra wao;

aamatongoririe magĩthiĩ rũgendo rwa kũgegania;

we-rĩ, nĩ we warĩ kĩĩgunyĩ kĩao mũthenya na ũtheri wao ũtukũ.

18 Nĩamaringirie Iria Ituune,

na akĩmamenyerera maaĩinĩ macio maingĩ ũguo.

19 Nĩ we wameririe thũ ciao na makũmbĩ ma maaĩ

na agĩcitahĩka kuuma na kũu thĩ wa iria marĩ akuũ.

20 Na njĩra ĩyo andũ athingu magĩtaha andũ acio matooĩ Ngai.

Nao magĩkumia rĩĩtwa rĩaku itheru, wee Mwathani.

Na magĩkĩgooca na mũgambo o ro ũmwe guoko gwaku kũrĩa wamagitĩire nakuo.

21 Nĩ gũkorwo ũũgĩ nĩatumũrire tũnua twa arĩa mataaragia

na akĩhe ngeenge mĩario.

Ũũgĩ nĩatongoririe Aisiraeli werũinĩ

1 Mookoinĩ ma Mũnabii mũtheru ũũgĩ nĩagaacĩrithirie ciĩko cia Aisiraeli.

2 Maathiĩrĩire werũinĩ ũtaarĩ andũ na makĩamba hema ciao kũndũ gũtaarĩ njĩra.

3 Nĩmeetiiririe thũ ciao,

na makĩingata arĩa maamatharĩkĩire.

4 Maagũkaĩire maanyoota nawe ũkĩmahe maaĩ kuuma rwaro rwa ihiga,

naguo nyoota wao ũkĩniinwo na maaĩ kuuma ihiga rĩũmũ.

5 Atĩrĩĩrĩ, kĩrĩa wahũthĩrire kũherithia thũ ciao-rĩ,

nokĩo watuire ũteithio wa andũ aaku hĩndĩ ya mathĩĩna maao.

Amisiri kũherithio

6 Thũ ciao handũ ha gĩthima kĩa maaĩ marĩa mathĩrĩrĩkaga tene na tene,

waciheire maaĩ manungu na mathaahĩĩtio nĩ thakame na ndooro.

7 Waherithirie thũ ciao ũguo

nĩ ũndũ wa watho wacio wa kũũragithia ciana.

No andũ aaku wamaheire maaĩ maingĩ materĩgĩrĩire

o rĩrĩa maarĩ hakuhĩ gũkua nĩ nyoota.

8 Nĩ ũndũ wa kũng’ara kũu maang’arĩĩte,

nĩmaamenyire ũrĩa waherithĩĩtie thũ ciao.

9 O na gũtuĩka maageragio o makĩiguagĩrwo tha-rĩ,

nĩmeerutire nĩ ituĩro rĩa maraakara ma mũthemba ũrĩkũ

watuĩrĩire andũ acio mataagũtĩĩĩte wee Ngai.

10 Ti itherũ nĩwageririe andũ aaku,

no nĩgũkaania wamakaanagia ta ithe wao;

no thũ ciao wacithuuthuuririe o gũthuuthuuria

ũhaana ta mũthamaki mũũmũ ũrĩa ũciirithanagia.

11 Makuhanĩrĩirie na andũ aaku kana maraihanĩrĩirie nao,

maathĩĩnĩkire o ũndũ ũmwe.

12 Maanyiitirwo nĩ kĩmako kĩnene na makĩgirĩka

nĩkũririkana maũndũ marĩa mahĩtũku.

13 Maigua atĩ kĩrĩa kĩamaherithagia

nokĩo gĩatũmaga andũ aaku makene-rĩ,

nĩmaakuonire wee Mwathani, thĩinĩ wa ũndũ ũcio.

14 No kũgegeara maagegearire rĩrĩa maũndũ macio moothe maatuĩkire

na ũndũ wa mũndũ ũrĩa mũthingu, o ũrĩa maatiganĩirie,

makĩmũte o na magĩcooka kũmũnyarara.

Nyoota wa andũ arĩa athingu na wao-rĩ, ndwaiganaine.

15 Meciiria ma ũkĩĩgu na ma waganu nĩmaamatwarĩrĩirie

o kinya gũthaathaiya nyamũ cia thĩ iria iteciiragia

na ndaara gĩthaka itarĩ kĩene.

16 Wee nawe wamatũmĩire mbũtũ cia nyamũ itarĩ bata

cia kũmaherithia na kũmoonia atĩ indo iria mũndũ eekaga thaahu nacio

nocio aherithagio nacio.

17 Gũtarĩ nganja, guoko gwaku kwene ũhoti wothe kũrĩa kuombire thĩ ĩrĩa ĩtaarĩ ũrĩa yatariĩ

gũtingĩagire njĩra ya kũrekereria rũũru rwa ciihũ na rwa nduba,

18 o na kana rwa nyamũ ingĩ itarĩ cioneka ũciũmbĩĩte hingo o ro ĩyo,

nyamũ ĩrĩ na ũrũme na ikũrarama mũraramĩre mũũru,

na ikũruta ndoogo nungu o na kana ikũmenamenia maitho ma gwĩtigĩrithia.

19 Nĩũngĩahotire kũũmba nyamũ ta icio ingĩahotire kũmaniina moona o gĩthiithi gĩacio gĩa gwĩtigĩrwo,

o na itarĩ iramatharĩkĩra.

20 Ningĩ o na gũtariĩ ũguo nĩmangĩahotire kũringĩka makue

nĩ ũndũ wa kũhũũmũka kwa waragania waku,

na mathombocanio nĩ mũhũũmũko ũmwe wa hinya waku.

No rĩĩrĩ, wee ũtabaaragĩra indo ciothe

ũthimĩrĩire, ũtarĩrĩire, na ũgerereire.

Ngai nĩ Mwene Hinya na arĩ tha

21 Na rĩĩrĩ, hinya waku ũrĩa mũnene

ũkoragwo wĩhaarĩirie gũgwĩtĩka hĩndĩ ciothe.

Nũũ ũngĩgĩĩtiirĩrĩria hinya wa guoko gwaku?

22 Maithoinĩ maaku-rĩ, thĩ yothe ĩhaana o ta thanda ya tĩĩri

ĩrĩa ĩgũaga ratiriinĩ

kana o ta itaata rĩa ime rĩa rũũciinĩ rĩrĩa rĩgũtaata tĩĩriinĩ.

23 Wee-rĩ, nĩũiguagĩra andũ oothe tha

tondũ wĩ na ũhoti wa gwĩka maũndũ moothe;

na nĩũrekagĩra andũ meehia maao

nĩ geetha mahote kwĩrira.

24 Ĩĩ, nĩ ma atĩ nĩwendeete indo ciothe iria irĩ kuo,

na gũtirĩ o na kĩmwe kĩa indo iria wombire gĩkũraakaragia,

tondũ korwo nĩũkĩmeneete-rĩ, ndũngĩakĩũmbire.

25 Ningĩ-rĩ, korwo ndũkĩendeete-rĩ, kĩngĩhota atĩa gũtũũra?

Na kĩngĩtũũrio atĩa korwo gĩtiathondekirwo nĩ we?

26 No rĩĩrĩ, ũrekaga ciothe itũũre muoyo tondũ indo ciothe nĩ ciaku,

wee Mwathani, mwenda mĩoyo.

1 Roho waku ũrĩa ũtakuaga ũrĩ thĩinĩ wa indo ciothe.

2 Kwoguo-rĩ, nĩũrũngaga arĩa mahĩtagia o kahora;

nĩũmakaanagia na ũkamaririkania ta ũrĩa meehĩĩtie

nĩ geetha metheeme ũũru na makwĩhoke, wee Mwathani.

Meehia ma Akanaani

3 Andũ arĩa tene maatũũraga bũrũri ũyũ waku mũtheru-rĩ,

4 wamameneire ndũire ciao itaarĩ njega:

ikĩro ciao cia ũragũri, o na magongoona mathaahu.

5 Wamamenire tondũ wa gũthĩnjaga ciana matarĩ na tha,

na kũrĩaga mara ma andũ na kũnyuaga thakame.

Ningĩ nĩgũtoonyagio magongoonainĩ ma hitho,

6 kũrĩa aciari mooragaga ciana ciao eene iria itangĩĩteithia.

Watuire kũmaniina na guoko kwa maithe maitũ,

7 nĩguo bũrũri ũyũ, ũrĩa wendeete gũkĩra marĩa mangĩ moothe,

wĩnyiitire andũ aaku ũgeni.

8 Tondũ thũ icio ciao o nacio ciarĩ o andũ-rĩ,

nĩwaciguĩrĩire tha.

Wamatũmĩire magi matongorie mbũtũ ciaku,

nĩ geetha ũniine thũ ĩmwe kwa ĩmwe.

9 Nĩũngĩahotire kũneana andũ acio mateetigĩrĩĩte Ngai

o rĩmwe hĩndĩ ya mbaara ĩrĩa ndaarĩrie,

maniinwo nĩ andũ aaku,

kana ũmaniine o rĩmwe na nyamũ ndĩani

o na kana na mũgambo ũmwe waku.

10 No rĩĩrĩ, rĩrĩa wamaniinaga kahora kahora-rĩ,

nĩwamaheaga ihinda rĩa kwĩrira,

o na gũtuĩka nĩwoĩ wega atĩ maarĩ ooru biũ

na atĩ ũũru warĩ ndũire yao.

11 Ningĩ nĩwoĩ atĩ meciiria maao matingĩagarũrũkire

tondũ maarĩ rũũrĩrĩ rũrume kuuma o kĩambĩrĩria.

Na rĩĩrĩ, ti ũndũ wa gwĩtigĩra mũndũ o na ũrĩkũ

gwatũmire ũmarekere meehia ũtamaherithĩĩtie.

Ngai nĩ mũthamaki

12 Tondũ-rĩ, nũũ ũngĩũmĩrĩria gũkũũria atĩrĩ,

“Kaĩ weka atĩa?”

Nũũ ũngĩgũgũũma gũkararania na itua rĩaku?

Nũũ ũngĩgũthitanga nĩ ũndũ wa kũniina ndũũrĩrĩ iria wombire?

Kana nĩ mwarĩrĩria ũrĩkũ wa andũ arĩa aaganu

ũngĩgũgũũma gũũka kũrũũgamana nawe?

13 Amu-rĩ, gũtirĩ ngai ĩngĩ ĩrĩa ĩmenyagĩrĩra indo ciothe

nĩ geetha ũmĩonie atĩ ndũmatuagĩra hatarĩ kĩhooto.

14 Gũtirĩ mũthamaki kana barũũthi mũũru

ũngĩũmĩrĩria kũrũũgamana nawe ũthiũ kwa ũthiũ,

aarĩrĩrie andũ acio ũherithĩĩtie.

15 Atĩrĩĩrĩ, wee mwene ũrĩ wa kĩhooto,

wathaga indo ciothe o na kĩhooto,

na ũkoonaga gũtaagĩrĩire hinya waku

kũhatĩrĩria mũndũ ũrĩa ũtabataire kũherithio.

16 Atĩrĩĩrĩ, hinya waku nĩguo kĩhumo gĩa kĩhooto gĩaku.

Gũtuĩka mũnene wa andũ oothe

nĩgũkũhotithagia kũiguĩra andũ oothe tha.

17 Nĩwonanagia hinya waku rĩrĩa wathani waku wakarario,

na ũkoimbũrania ũrambu wa arĩa mawagararaga.

18 No o na rĩrĩa ũkuonania hinya waku-rĩ,

ũtuanagĩra ũhũthĩĩtie na ũgatwatha na ũhooreri.

Nĩ gũkorwo ũbataire o kuuga, naguo wendi waku ũgeekĩka.

19 Na njĩra ĩyo nĩwoneetie andũ aaku

atĩ mũndũ ũrĩa mũthingu nĩagĩrĩirwo nĩ gũtuĩka muuma andũ

kũrĩ andũ arĩa angĩ.

Ningĩ nĩũheete ciana ciaku kĩĩrĩgĩrĩro kĩega

atĩ thuutha wa kwĩhia nĩũheanaga hĩndĩ ya kũhera.

20 Nĩwaherithirie thũ cia ciana ciaku na ũbaarĩrĩri na ũhooreri,

o na ciabataire kũũragwo ũgĩcihe ihinda

na kũndũ gwa kwĩrira meehia maacio!

21 No nĩwatuĩrĩire ciana ciaku na hinya

o na akorwo nĩwaheete maithe maao ciĩranĩro njega

na njĩra ya mĩĩhĩtwa na irĩĩkanĩro!

22 Kwoguo rĩrĩa ũgũtũkaania-rĩ,

ũhũũraga thũ ciitũ maita ngiri ikũmi gũtũrũũga,

nĩguo rĩrĩa tũgũtuanĩra ciira,

tũkaririkana ũhoro wa ũtaana waku,

na rĩrĩa twatuĩrwo

tũgeetia ũkirĩrĩria kuuma kũrĩ we.

23 Kĩu nĩkĩo gĩatũmire ũhũũre andũ arĩa maatũũraga ũtũũro mũũru na wa ũkĩĩgu,

na ũgĩtũmĩra ngai ciao imanyariire arĩ cio.

24 Ti itherũ andũ acio maatwarĩrĩirio mũno njĩrainĩ iria itwaranaga rĩũrainĩ,

na makĩheeneka o ta ngeenge iria ndiitu;

tondũ nĩmaakinyĩĩte gũtua atĩ nyamũ itarĩ kĩene

na iria njũru nĩcio ngai ciao.

25 Wakĩmanyiita ta ciana,

nĩwamatũmĩire tũmathĩĩna ta twakũmathekerera;

26 no rĩĩrĩ, maaga gũthikĩrĩria makaania na marũnga macio maniini,

nĩmeyoneire mathĩĩna maringaine moimĩĩte kũrĩ we, Ngai.

27 Rĩrĩa maaniinirwo hinya nĩ mathĩĩna marĩa moonire kuumana na nyamũ

o iria maatĩĩaga

iria wacookeete gũtua indo cia kũmanyariira-rĩ,

nĩmoonire wega na magĩĩtĩkia atĩ wee no we Ngai

o na gũtuĩka mbere ĩyo nĩmaaregeete gũgwĩtĩkia.

Na tondũ wa ũguo nĩkĩo thĩnjo nene mũno yamagwĩrĩire.

Gũthaathaiya ciũmbe nĩ ũkĩĩgu

1 Atĩrĩĩrĩ, andũ gũkĩĩga-rĩ, nĩ arĩa oothe matooĩ Ngai,

na arĩa maagaga kũmenya ũrĩa Mũtũũra muoyo

kuumana na maũndũ marĩa meega moonaga;

kana arĩa mathuuthuuragia mawĩko,

na makaaga gwĩtĩkĩra mũmeeki.

2 No rĩĩrĩ, indo iria matuaga atĩ nĩcio ngai iria ciathaga thĩ-rĩ,

nĩ heni, huuho, gĩtutu kĩa njata,

makũmbĩ ma maaĩ, o na mataawa ma matuinĩ.

3 Akorwo maaguucĩrĩirio nĩ ũthaka wa indo icio maatuĩte ngai-rĩ,

nĩmamenye atĩ ũthaka wa Mwathani wa indo icio nĩ mũnene makĩria,

tondũ ũrĩa arĩ we kĩhumo gĩa ũthaka-rĩ, nĩ we waciũmbire.

4 Na rĩĩrĩ, akorwo maaguucĩrĩirio nĩ hinya na ũhoti wacio-rĩ,

nĩmerute nacio atĩ Ũrĩa wacithondekire e na hinya makĩria.

5 Tondũ-rĩ, notũhote kuona na kũmenya Mũũmbi

tũngĩbaara tũkĩringithanagia ũkaru na ũthaka wa ciũmbe.

6 No rĩĩrĩ, mahĩtia ma andũ acio nĩ maniini

tondũ no gũkorwo matindirũkaga o magĩetha Ngai

na marĩ wĩrirĩriainĩ wao wa kũmuona.

7 Amu rĩrĩa maatũũranagia na mawĩko maake-rĩ,

nĩmaageragia kũmahungura no makaheeneka nĩ ithiithi ciamo,

moona riiri mũnene ũguo.

8 No o na kũrĩ ũguo-rĩ, matingĩkirĩrĩrio.

9 Tondũ-rĩ, akorwo nĩmaahoteete kũgĩa na ũũgĩ mũiganu

wa kũmahotithia gũthuuthuuria thĩ-rĩ,

nĩkĩ gĩtũmĩĩte makorwo na ũgũũta wa kũmenya Mwathani wayo?

Ũrimũ wa kũhooya mĩhianano

10 Andũ a kũiguĩrwo tha-rĩ,

nĩ arĩa makoragwo maigĩĩte mwĩhoko wao thĩinĩ wa indo nguũ;

arĩa matuaga indo iria ithondekeetwo na mooko ma andũ,

o na kana thahabu na betha ĩthondekeetwo ikahaana nyamũ,

kana mahiga marĩa matarĩ kĩene

marĩa maicũhĩĩtio tene nĩ andũ atĩ nĩcio ngai.

11 Atĩrĩĩrĩ, teciiriei ũhoro wa mwacũhia wa mĩtĩ.

Atemaga mũtĩ ũrĩa ũringaine, akoonũra makoni maaguo.

Thuutha ũcio agaacũhia kuuma mũtĩ ũcio

mũhiano wa indo iria itũmagĩrwo mĩthenya yothe.

12 Mahuti marĩa moimaga wĩrainĩ wake,

namo akamatũmĩra na kũruga irio cia kũrĩa ahũũne.

13 Agacooka akooya matigari ma mũtĩ ũcio,

gĩtira kĩrĩa kĩgonyoku na kĩiyũire ironda,

agagĩacũhia na ũbaarĩrĩri atarĩ na ihenya.

Agacooka agatũmĩra wara wake kũhe mũhianano ũcio mũhuanĩre waguo.

14 Agakĩwacũhia ũkahaana ta mũndũ,

kana akaũhaanania na nyamũ ĩmwe ya iria itarĩ bata;

agacooka agakĩhaka thĩrĩga, agathirima ũthiũ ũgatuĩka mũtuune,

na akaiyũria tũrima tuothe.

15 Thuutha wa ũguo-rĩ, agagĩakĩra nyũmba nene,

agagĩtiirania na rũthingo na agakĩoha na cuuma.

16 Na njĩra ĩyo agatigĩrĩra atĩ gĩtingĩgũa tondũ nĩoĩ atĩ gĩtingĩhota gwĩteithia,

nĩ amu nĩ mbica o ro ũguo ĩbataire gũteithĩrĩrio.

17 Angĩenda kũhoera indo, mũciĩ o na kana ciana-rĩ,

ndangĩconoka kũhooya kĩnyamũ kĩu gĩtarĩ muoyo.

Nĩ ũndũ wa ũgima wa mwĩrĩ, ahooyaga kĩndũ kĩonje;

nĩguo atũũre muoyo-rĩ, athaathayagia kĩndũ gĩkuũ.

18 Nĩ geetha aheeo ũteithio-rĩ,

ooragĩra harĩ kĩndũ gĩtooĩ atĩa kana atĩa.

Ningĩ hĩndĩ ya kuoha rũgendo-rĩ,

ahooyaga kĩnyamũ gĩtangĩhota kuoya o na kũgũrũ gwakĩo.

19 Rĩrĩa ekũũria oone uumithio mĩbangoinĩ

na ũhootani mawĩrainĩ maake,

ahooyaga wara kuuma harĩ kĩnyamũ kĩrĩa mooko maakĩo matarĩ wara

ũrĩkũ kana ũrĩkũ.

Mĩhianano ya mĩtĩ ĩringithanĩĩtio na Thabina ya Noa

1 Kũiguĩrwo tha nĩ mũndũ ũrĩa,

rĩrĩa ooya meeri aringe iria rĩrĩa rĩrahũũra ndiihũ,

ũthiaga kũhooya mũhianano ũrĩa ũtarĩ na hinya ta meeri ĩrĩa ĩmũkuuĩĩte.

2 Gũtirĩ nganja atĩ meeri nĩ maciaro ma mĩĩto ya gũcaria ũtonga,

na mwakĩre wayo wonanagia ũũgĩ wa arĩa maakaga meeri.

3 No rĩĩrĩ, ũramati waku wee, Baaba,

nĩguo ũmĩtwarithagia na mbere rĩrĩa wee warĩĩkia kũmĩhe njĩra ingĩ,

njĩra itarĩ ũgwati hingo ya ndiihũ.

4 Nĩ geetha wonanie atĩ no ũhonokanie kũrĩ atĩa kana atĩa,

na atĩ o na gũtatũmĩrĩĩtwo wara o ũrĩkũ

mũndũ no ahota gũkinya mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ.

5 Atĩrĩĩrĩ, ti wendi waku atĩ mawĩra ma ũũgĩ waku maikare tũhũ;

nĩ ũndũ ũcio andũ mehokagĩra muoyo wao kanuku ka mũtĩ,

na makaringa iria rĩrahũũrahũũrana

me igũrũ rĩa rũbaaũ magakinya itũũra me thaayũ.

6 Atĩrĩĩrĩ, tene-rĩ, rĩrĩa imũndũ iria nene na njĩtĩĩi cianiinagwo-rĩ,

mwĩhoko wa andũ wonekire o thĩinĩ wa mbaaũ,

na rĩĩrĩ, ũkĩmĩtwarithia na guoko gwaku,

nĩwatũũririe mbeũ ya rũruka rwerũ

nĩ ũndũ wa njiarwa iria igaacooka gũũka.

7 Tondũ-rĩ, mũnyaka nĩ mbaaũ iria itungataga maũndũ ma ũthingu.

8 Kũgwatwo nĩ kĩrumi nĩ mũhianano mũthondeke na mooko ma andũ;

o naake mũũthondeki arogwatwo nĩ kĩrumi,

nĩ ũndũ wa kũũicũhia na kũwĩta ngai.

9 Atĩrĩĩrĩ, Ngai athũire mũndũ ũrĩa ũtamũũĩ hamwe na ũrimũ wake;

10 tondũ-rĩ, gĩĩko na mũndũ ũrĩa ũgĩĩkaga makaahera o eerĩ.

11 Nĩ ũndũ ũcio, itua nĩrĩkaagũĩra mĩhianano ĩyo ya andũ matarĩ ndini

nĩ amu o na gũtuĩka ĩthondekeetwo

na indo iria Ngai oombire-rĩ,

nĩcookeete ĩgatuĩka rĩũra,

ĩgatuĩka mũtego wa kũgwatia mĩoyo ya andũ,

o na irima rĩa kũharũkagwo nĩ magũrũ ma andũ arĩa akĩĩgu.

Kĩambĩrĩria gĩa kũhooya mĩhianano

12 Na rĩĩrĩ, gũthondeka mĩhianano nĩkuo kĩambĩrĩria gĩa ũtharia;

nakuo kũmĩtĩĩa nĩkuo gũthaahagia ũtũũro.

13 Mĩhianano ndĩatũire kuo kuuma o kĩambĩrĩria

na ndĩgaatũũra tene na tene.

14 Yo-rĩ, yokire gũũkũ thĩ tondũ wa wĩtĩĩi wa andũ.

Kwoguo-rĩ, nĩtuĩrĩirwo gũthira narua.

15 Atĩrĩĩrĩ, ithe wa mũndũ aaringwo nĩ ihooru nĩ gĩkuũ kĩa mũũrũwe kĩrĩa gĩtareerĩgĩrĩirwo,

nĩethondekagĩra narua mbica ya mwana ũcio wake ũramũtigire na ihenya.

Akaambĩrĩria gũtĩĩa ta ngai kĩndũ kĩrĩa mbere ĩyo kĩraarĩ o kĩririkano kĩa mũndũ mũkuũ.

Naake agatigĩra njiarwa ciake hitho ĩyo na mambura maakĩo.

16 Ningĩ o ũrĩa matukũ marahĩtũka-rĩ,

ndũire icio cia andũ aaganu ikegwatĩrĩra

na ikaambĩrĩria kũrũmĩrĩrwo ta irĩ watho.

Kuuma hau-rĩ, nĩ ũndũ wa watho wa athamaki arĩa ooru,

mĩhianano ĩrĩa yacũhĩĩtio ĩkaambĩrĩria gũthaathaiyo.

17 Andũ marĩ o kũraaya nĩmeethondekagĩra mbica ya mũthamaki

ũrĩa maaconokagĩra, makĩenda kuonania na kĩyo

atĩ marathaathaiya mũthamaki ũcio o ta arĩ hamwe nao.

18 Meekaga ũguo tondũ matingĩahotire kũmũhe gĩtĩĩo rĩrĩa aarĩ muoyo.

Andũ arĩa mataamũũĩ nĩmaguucagĩrĩrio gũthaathaiya gĩtĩĩo gĩake

na ũndũ wa wara wa mũcori.

19 Tondũ-rĩ, mũcori nĩ geetha akenie mũthamaki biũ-rĩ,

aatũmĩrire wara wake wothe harĩ gũthondeka kĩbica gĩthaka gũkĩra mwene kĩo.

Mũingĩ naguo waheenio nĩ ũthaka wa kĩbica kĩu,

ũkaambĩrĩria gũgĩthaathaiya ta ngai,

20 mũndũ ũrĩa mbere ĩyo ũraconokagĩra o ta mũndũ.

21 Ũndũ ũcio naguo ũgagĩtuĩka irima rĩa kũharũkwo nĩ mũingĩ.

Tondũ andũ meekĩrĩĩtwo bĩngũ nĩ mĩtino

kana nĩ hinya wa mũthamaki,

maheaga mĩtĩ na mahiga macio gĩtĩĩo kĩagĩrĩire kũheeo o Ngai.

Maciaro ma kũhooya mĩhianano

22 Harĩ o kũgĩa na ũmenyo mũhĩngĩĩcanu ũguo wĩgiĩ Ngai ti kũiganu;

nĩ ũndũ wa mbaara nene iria mareeheirwo nĩ ũkĩĩgu wao,

mathiaga kũhe mahĩtia macio manene ũguo rĩĩtwa rĩa thaayũ.

23 Magĩaga na mambura maao ma kũũraga ciana,

na ma gũkũngũĩra maũndũ ma hitho,

na ma kũgĩa na maruga mataagĩrĩire

marĩa me na mĩtugo mĩgeni.

24 Maticookaga kũrũmĩrĩra ũthingu wa ũtũũro o na kana wa ũhikania;

mũndũ ooragaga ũrĩa ũngĩ na kũmũkunyanĩra na ũhinga

kana akamũhĩtĩria na njĩra ya ũtharia.

25 Gũgakĩoneka mũtukanio wa maũũru moothe;

gũita thakame, kũũragana,

ũici, kũheenania, ungumania,

mahaki, kwaga kwĩhokeka,

gũũkanĩrĩra, mĩhĩtwa ya maheeni,

26 gũtandiũra andũ arĩa eega, kwaga ngaatho;

gũthaahia ngoro, gwĩka mawaganu mareganĩĩte na mũũmbĩre;

kũharagania moohiki, ũtharia na waga thoni.

27 Tondũ-rĩ gũthaathaiya mĩhianano ĩrĩa ĩtagwetagwo,

nĩkuo kĩhumo, gĩtũmi, o na mwerekera wa ũũru wothe.

28 Nĩ gũkorwo andũ acio matwaragĩrĩrio nĩ ikeno icio makahaana ta arĩ cioneki marona,

makaambĩrĩria kũratha ũrathi wa maheeni,

kana magatwarithia andũ ndũireinĩ cia ũmaramari mũingĩ,

o na kana magatũmaga andũ mehĩte na itheru.

29 Nĩ gũkorwo andũ arĩa mehokeete mĩhianano ĩtarĩ muoyo,

matiĩciiragia atĩ miuma yao yahota kũmarĩa.

30 No rĩĩrĩ, ũthingu nĩũkaamakorerera kuuma mbarĩ igĩrĩ:

ta ainamĩrĩri a mĩhianano nĩmakaahũũrwo nĩ ũndũ wa gũthaahia rĩĩtwa rĩa Ngai,

ningĩ mahũũrwo nĩ ũndũ wa kwĩhĩta matekũbaara ũũma

makaanyararithia indo ciothe iria theru.

31 Nĩ gũkorwo ti hinya wa maũndũ marĩa andũ ooru mehĩtaga namo,

ũhĩtahĩtanaga nao hingo ciothe,

no nĩ ihera rĩrĩa rĩagĩrĩire eehia rĩhĩtahĩtanaga nao.

Aisiraeli matithaathayagia mĩhianano

1 Atĩrĩĩrĩ, wee Ngai witũ, wĩ muuma andũ na wa kwĩhokeka,

ndũhiũhaga kũraakara na wathaga indo ciothe na tha.

2 Nĩ gũkorwo o na tũngĩĩhia tũrĩ o ro aaku,

na nĩtwĩtĩkĩĩtie ũhoti waku.

Tondũ nĩtũũĩ atĩ nĩũtũnyiitaga o ta andũ aaku-rĩ, tũtirĩĩhagia.

3 Gũgwĩtĩkĩra nĩkuo ũthingu ũrĩa mũgima,

na gũkũũrana ũhoti waku nĩkuo kĩhumo gĩa kwaga gũkua.

4 Atĩrĩĩrĩ, tũtitwarĩrĩirio mahĩtiainĩ nĩ wara mũhĩtanu wa andũ,

kana nĩ wĩra ũtarĩ mũthaka wa mũhaki rangi,

o na kana mbica igemeetio na marangi maingĩ.

5 Kwĩrorera mbica icio, gũtũmaga irimũ irĩe mĩeũ,

na ikaambĩrĩria kũinamĩrĩra mĩhianano

ĩtarĩ muoyo ya indo iria ciakuire tene.

6 Andũ arĩa eendi ũũru na arĩa maagĩrĩirwo nĩ wĩtĩkio ta ũcio,

nĩ arĩa macithondekaga na arĩa maciĩhokaga na arĩa macithaathayagia.

Athondeki mĩhianano nĩ irimũ

7 Atĩrĩĩrĩ, ta nyiita mũũmbi nyũngũ;

akiyanagia ndooro ĩrĩa hinyu

akamĩthondeka indo cia mĩthemba yothe nĩ ũndũ wa mabata maitũ.

Kuuma ndooro o ĩmwe oombaga indo cia gũtũmĩrwo na mabata marĩa meega,

na cia gũtũmĩrwo nĩ ũndũ wa mabata marĩa matarĩ meega.

No nĩ mũũmbi nyũngũ ũcituagĩra nĩ ũndũ ũrĩkũ wa macio meerĩ irĩrutaga.

8 Kuuma o rĩũmbainĩ rĩmwe, aatũmĩra hinya wake na njĩra ĩtaagĩrĩire

oombaga ngai ya tũhũ.

Na tondũ o naake arombirwo o ihinda rĩtarĩ iraaya kuuma ndooroinĩ-rĩ,

arĩcooka o narua kũrĩa oimire

rĩrĩa arĩĩtwo akaheane ũhoro wa muoyo wake.

9 O na kũrĩ ũguo, we ndeciiragia mũno igũrũ rĩa gĩkuũ kĩrĩa gĩcuuhĩrĩire,

o na kana igũrũ rĩa ũkuhĩ wa ũtũũro wake.

Ageragia gũcindana na aturi arĩa aara a thahabu na a betha,

akegerekania na aacũhia a igera

na akeerahagĩra indo cia tũhũ athondekeete.

10 Ngoro yake no mũhu, kĩĩrĩgĩrĩro gĩake gĩtirĩ bata ta rũkũngũ,

gũtũũra muoyo gwake gũtirĩ kĩene ta ndooro.

11 Nĩ gũkorwo nĩakaanire ũrĩa

wamũũmbire akĩmwĩkĩra ngoro ĩrĩa ĩrutaga wĩra,

o na akĩmũhe mĩhũũmũ ya ũtũũro.

12 Makĩria ma ũguo, abaaraga muoyo ta arĩ ithaako,

na ũtũũro ta arĩ ndũũnyũ,

kũndũ kũiyũire o athogori;

Eetĩkĩĩtie atĩ mũndũ no mũhaka eyonere uumithio

o na angĩtũmĩra ungumania ũrĩkũ kana ũrĩkũ.

13 Na rĩĩrĩ, mũndũ ũcio kuuma o ndooro ĩmwe oombaga

indo iria ikuaga cia mahũthĩro,

na agathondeka o na ngai cia mĩhianano,

naake nĩoĩ wega gũkĩra andũ arĩa angĩ atĩ nĩareeka ũũru.

Ũkĩĩgu wa Amisiri wa gũthaathaiya mĩhianano ya rĩũmba

14 No rĩĩrĩ, andũ arĩa akĩĩgu gũkĩra arĩa angĩ

na akũiguĩrwo tha gũkĩra mĩoyo ya ciana-rĩ,

nĩ thũ iria ciatũire ihinyĩrĩirie andũ aaku.

15 Tondũ nĩcioire mĩhianano yothe ya ageni

ikĩmĩtua ngai.

Ngai itaahotaga kũhũthĩra maitho maacio kuona,

maniũrũ maacio kũhiihia,

matũ maacio kũigua,

njara ciacio kũnyiita,

na magũrũ maacio gũkinyũkia.

16 Cio-rĩ, ithondekeetwo nĩ mũndũ, kĩũmbe kĩrĩa o nakĩo kĩhoeete muoyo,

tondũ gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gwĩthondekera ngai imũhaana.

17 Nĩ gũkorwo mũndũ ũrĩa ũkuaga,

na mooko macio maake mooru angĩhota gũthondeka kĩndũ gĩkuũ.

Na rĩĩrĩ, we mwene e goro gũkĩra indo iria athaathayagia

nĩ gũkorwo we e muoyo nocio itirĩ.

18 Na rĩĩrĩ, o na nyamũ iria i magigi mũno,

na iria ndiitu gũkĩra iria ingĩ ciothe no ciathaathayagio,

19 na itarĩ na ũthaka ũngĩtũma ithaathayio.

Nĩ ũndũ ũcio itinyiitaga igaathĩrĩria

na kĩraathimo kuuma harĩ Ngai.

1 Amisiri maaherithirio na ciũmbe

iria i magigi na iria ndiitu

na makĩnyariirwo na mĩrumbĩ yacio.

2 No handũ ha mathĩĩna macio, nĩwanyiitire andũ aaku na ũtaana

na nĩguo ũkĩhingĩrie mĩĩto yakĩo ĩrĩa yarĩ mĩnene

nĩwakĩheire tũmakia arũme ta irio, indo itoonekaga o ro ũguo.

3 Na rĩĩrĩ, Amisiri moonaga nyamũ icio ciamatharĩkĩire mageethithimũkwo;

o na gũtuĩka no meendaga irio ngoro ciao nĩciaciregaga o biũ.

No mũingĩ waku thuutha wa kũhũũta kwa ihinda

warĩire irio cia mwanya.

4 Ahihinyani acio ti itherũ nĩmaagĩrĩirwo nĩkũnyiitwo nĩ ng’aragu ĩyo;

no harĩ mũingĩ waku-rĩ,

yarĩ o ya kũmoonia ta ũrĩa thũ ciaguo ciatangĩkaga.

5 Atĩrĩĩrĩ, rĩrĩa andũ aaku mookĩrĩirwo nĩ maraakara ma nyamũ ndĩani

na maakuaga maarũmwo nĩ nyamũ cia thĩ iria irĩ ũrogi,

maraakara maaku matiathiire na mbere nginya imiinĩro.

6 Maathĩĩnirio kwa ihinda nĩ geetha ũmakaanie,

amu maarĩ na mũmataari wa kũmahonokia

na kũmaririkania matua ma watho waku.

7 Tondũ ũrĩa wothe wamũcũũthagĩrĩria nĩahonokaga.

Ndahonokaga nĩ ũndũ wa kĩrĩa aacũũthagĩrĩria,

no aahonokagio nĩ we, o wee Mũhonokia wa andũ oothe.

8 Na njĩra ĩyo ũkĩonia thũ ciitũ

atĩ wee nĩ we ũhonokanagia ũgwatiinĩ o wothe.

9 Thũ ciitũ ciarũmwo nĩ ngigĩ na ngi nĩgũkua ciakuuaga,

nĩ ũndũ gũtiarĩ na mĩthaiga ya gũcihonia,

tondũ ciagĩrĩirwo kũherithio na njĩra ya ciũmbe ta icio.

10 No harĩ ciana ciaku-rĩ, o na magego ma nyamũ cia thĩ iria irĩ ũrogi matianacitooria,

nĩ gũkorwo tha ciaku nĩciaciikũrũkĩire igĩcihonokia.

11 Irũma rĩrĩa rĩahonagio o narua, rĩarĩ rĩa kũmaririkania ciugo ciaku,

nĩ geetha matigaathirĩrĩkĩre o gũthirĩrĩkĩra na matikaariganĩre makĩĩimithie tha ciaku.

12 Gũtirĩ mũtĩ o na kana mũthaiga o ũrĩkũ ũngiamahonirie.

No rĩĩrĩ, nĩ mũgambo waku, wee Mwathani, ũhonokagia andũ oothe wamahonirie.

13 Wee, Mwathani-rĩ, ũrĩ na ũhoti igũrũ rĩa muoyo na rĩa gĩkuũ.

Wee nĩ we ũtwaraga mũndũ o mũromoinĩ wa gĩkuũ na akamũruta kuo.

14 Mũndũ ooragana nĩ ũndũ wa ũũru wake

ndangĩhota gũcookia rĩngĩ muoyo ũcio uumĩĩte thĩinĩ wa mũndũ,

na ndangĩhota kũhonokia muoyo ũrĩa wamũkĩrĩĩtwo kwa arĩa akuũ.

Ihuuhũkanio cia mwanangĩko gũkorerera Amisiri

15 No rĩĩrĩ, nĩ hinya kweherera guoko gwaku.

16 Andũ arĩa matatĩĩaga Ngai, maaga gũgũkũũrana,

maahũũrirwo na hinya wa guoko gwaku.

Makĩrũmanĩrĩrwo nao nĩ mbura ya mwanya na mbembe ciayo, o na kĩboboto kĩnene,

makĩniinwo na mwaki.

17 Na ũndũ ũrĩa wa kũgegania nĩ atĩ,

thĩinĩ wa maaĩ marĩa mahoragia indo ciothe,

mwaki wakanire na ũũru makĩria,

nĩ gũkorwo indo ciothe irũagĩrĩra arĩa athingu.

18 Mahinda mamwe na mamwe, mwaki nĩwahoraga

nĩ geetha ndũgaacine nyamũ icio ciatũmĩirwo andũ acio mataatĩĩaga Ngai,

nĩ geetha mamenye makĩyonagĩra atĩ

thĩnjo ya Ngai nĩyamarũmĩrĩire.

19 Maita mangĩ, o matherũkĩroinĩ ma maaĩ,

mwaki warĩrĩmbũkaga na ũũru mũingĩ

gũkĩra ũrĩa mwaki guo mwene ũrĩrĩmbũkaga

nĩ geetha ũniine magetha ma bũrũri ũcio mũũru.

Aisiraeli kũheeo Mana

20 Na kaĩ maũndũ macio maarĩ na ũtiganu harĩ andũ aaku-ĩ!

Andũ aaku wamaheire irio cia Araika;

ndwanogaga nĩkũmatũmĩra kuuma igũrũ

mũgate ũrĩa warĩ mũthondeke ũrĩ na mũrĩo

wa mĩthemba yothe na wa kũiganĩria cama wothe.

21 Indo icio waheanire-rĩ, nĩcionanagia wega

ũrĩa wee ũrĩ mũrĩo harĩ ciana ciaku.

Kũringana na cama wa mũrĩi-rĩ,

ciatuĩkaga o kĩrĩa mũndũ eriragĩria kũrĩa.

22 Mbarabu na tharunji nĩcietiirĩrĩirie mwaki itegũtwekũka

nĩguo cionanie atĩ irio cia thũ ciao cianangagwo

nĩ mwaki ũrĩa warĩrĩmbũkaga mburainĩ ya mbembe.

23 No nĩguo andũ arĩa athingu, mahũũnio

mwaki ũcio nĩwariganĩirwo nĩ hinya waguo guo mwene.

24 Nĩ ũndũ rĩĩrĩ, kĩũmbe nĩgũgwathĩkĩra gĩgwathĩkagĩra wee Mũũmbi,

rĩrĩa gĩkwĩheana kĩherithie andũ arĩa eeki naaĩ,

o na rĩrĩa gĩkũhoorera nĩ ũndũ wa wega wa arĩa maigaga mwĩhoko wao thĩinĩ waku.

25 Nĩ ũndũ ũcio irio iria ciagarũrũkaga igaatuĩka kĩndũ o kĩrĩkũ,

nĩciatuĩkire gĩtũmi gĩa kũhũũnagia hũũta o yothe,

rĩrĩa cieringithania na cama wa mũndũ o mũndũ.

26 Nĩ geetha ciana ciaku iria wendeete, wee Mwathani,

ciĩrute atĩ irio mĩthemba mĩthemba to cio ihũũnagia mũndũ.

No mũndũ atũũragio muoyo nĩ mũgambo waku

ũrĩa ũikaragia andũ oothe arĩa makwĩhokaga.

27 Tondũ irio icio cietiiragĩrĩria mwaki,

ciatwekũkaga nĩ ũndũ wa ũrugarĩ wa riũa.

28 Wekire ũguo ũtuonie atĩ

nĩ ũndũ wa gũgũcookeria ngaatho, tũbataire gũũkĩra mbere ya riũa

na gũkũhooya rĩrĩa riũa rĩraratha.

29 Amu mwĩrĩgĩrĩro wa andũ arĩa matarĩ ngaatho

ũringũkaga o ta mbaa ya hĩndĩ ĩrĩa kwĩ heho

na ũgathĩrĩrĩka o ta maaĩ magĩtherera werekeire rĩũrainĩ.

Amisiri kũnyiitwo nĩ guoya ũtukũ

1 Matua maaku ti itherũ nĩ manene na matingĩganĩka;

nĩ ũndũ ũcio ngoro cia andũ arĩa matarĩ ũmenyo nĩiregenyũkĩĩte.

2 Nĩ ũndũ rũũrĩrĩ rũrĩa rũtaarĩ rũtĩĩi Ngai rwehokeete atĩ

nĩrwaigĩĩte rũũrĩrĩ rũrĩa rũtheru rungu rwa wathani waruo.

Rũũrĩrĩ rũu rwene rwarĩ mĩgwate ya nduma ndumanu

na ya ũtukũ mũraaya mũno.

Rwahingĩirwo o nyũmba ciaruo thĩinĩ

na rũgathengio kuuma ũramatiinĩ waku wa tene na tene.

3 Rĩrĩa rweciiragia atĩ rũgũtũũra thĩinĩ wa meehia maaruo matekũmenyeka,

nĩkũhumbĩrwo rwahumbĩrĩĩtwo nĩ mbathiya thitu ya kĩriganĩro.

Hĩndĩ ĩyo oothe nĩkũhurunjũka mahurunjũkire

mamakĩĩtio na mageekĩrwo guoya mũnene

nĩ cioneki nyingĩ irootoinĩ.

4 Ningĩ matiahotaga gũikara miunguinĩ matarĩ na guoya.

Mĩrurumo ya kũmakania nĩyamathiũrũrũkĩirie,

na ibica irĩ na moothiũ matũti na mathitu

nĩciameekagĩra ihooru.

5 Mwaki ndwarĩ na hinya o na ũrĩkũ wa kũmahe ũtheri.

Njata iria njangararũku nacio itiarĩ na ũtheri mũiganu

wa kũhota kũmũrĩka ũtukũ ũcio warĩ wa gwĩtigĩrwo.

6 Moimagĩrĩrwo no kĩmwaki gĩa kũmakania kĩrĩa kĩeyakanagia kĩo kĩene gĩkamaarĩra.

No nĩ ũndũ wa gũtuĩka nda kĩarĩĩkia kũhĩtũka

moigaga atĩ kĩrĩa moona nĩ kĩũndũ kĩũru makĩria.

7 Magegania marĩa maaringaga maatuĩkire o ta kĩndũ hatarĩ

na wara ũrĩa merahaga naguo ũgĩthaahio na gĩconoko kĩnene.

8 Arĩa moigaga atĩ nĩmekũniina kĩmako na kĩeha ngoro iria ciatangĩkaga,

nĩ o maanyiitirwo nĩ itua nda rĩa magegania.

9 Nĩ gũkorwo o na rĩrĩa gũtaarĩ na kĩndũ gĩa kũmamakia

kũhĩtũka kwa nyamũ na mĩgambo ya nyoka

ciarĩ njiganu cia kũmamakia.

10 Maaringĩkaga nĩ ũndũ wa gũtuĩka nda,

o na makaremwo kũhingũra kana kũhinga maitho.

11 Atĩrĩĩrĩ, ũũru wĩ guoya mũno.

Nĩwĩthitaakaga guo mwene,

wĩcuukaga na maũndũ marĩa mooru

nĩ ũndũ wa kũhatĩkwo nĩ thamiri yaguo.

12 Guoya uumanaga na gũteanĩria ũteithio

ũrĩa ũheanagwo nĩ gĩtaranio.

13 O ũrĩa kĩĩrĩgĩrĩro kĩa mũndũ kĩanyiihanyiiha thĩinĩ wake-rĩ,

noguo thĩĩna ũrĩa ũtooĩo na kũrĩa ũroima ũingĩhaga.

14 Oothe magagĩkoma toro mahumbĩirwo nĩ ũtukũ ũtarĩ kĩene,

ũrĩa ũkoragwo ũtũmĩĩtwo kuuma bũrũri wa arĩa akuũ,

kũrĩa o nakuo gũtarĩ na hinya.

15 Tondũ maanyiitĩĩtwo nĩ kĩmako kĩa narua na gĩteerĩgĩrĩirwo,

rĩmwe maathĩĩnagio nĩ irooto cia kũguoyohia,

na rĩrĩa rĩngĩ makoomagario nĩgũte mwĩhoko.

16 Kwoguo mũndũ o wothe,

atoonya miunguinĩ ĩyo oohagwo njeera ĩyo ĩtairigĩirwo na mĩcuuma.

17 Mũrĩmi, mũrĩithi o na kana mwandĩkwo,

maakoragĩrĩrwo na magathĩĩnio nĩ kĩũndũ gĩtangĩatheemekire,

nĩ gũkorwo oothe mooheetwo na bĩngũ cia nduma ĩrĩa ndumanu.

18 Atĩrĩĩrĩ, mangĩaiguire rũhuuho rũkĩhuruutana,

nyoni ĩkĩina wega ciũmbĩĩte hongeinĩ cia mĩtĩ,

mũrurumo wa maaĩ makĩhũũrana na hinya,

kũgũa kwa mahiga marĩa maikanĩĩtio na hinya,

19 ndaara gĩthaka ikĩhĩtũka na ihenya itekuonekana,

mũraramo wa nyamũ ndĩani iria irĩ ũrũme,

kayũ ka irĩma ikĩegeekania,

maũndũ macio moothe maamoomagaragia na guoya mũingĩ.

20 Na rĩĩrĩ, kũrĩa kũngĩ guothe thĩinĩ wa thĩ gwakoragwo na ũtheri wa mũthenya,

na wĩra wathiaga o na mbere ũtekũrigĩrĩrio.

21 Igũrũ rĩao oiki-rĩ,

nokuo kwaiyũire nduma ndumanu,

mũhiano wa nduma ĩrĩa ĩkaamaamũkĩra.

Ningĩ maarĩ mũrigo kũrĩ o eene

o na gũkĩra ũrĩa nduma ĩyo yamaritũhĩire.

Aisiraeli gũtongorio nĩ gĩtugĩ gĩa itu rĩirũ na kĩa mwaki

1 No rĩĩrĩ, nĩ ũndũ wa andũ aaku a Isiraeli

maũndũ moothe maarĩ o ũtheri mũnene.

Amisiri maiguaga kayũ kaao no mationaga ciĩga ciao,

nao makamatua araathime tondũ atĩ matiathĩĩnĩkaga ta o.

2 Amisiri nĩmaamacookeirie ngaatho,

tondũ matierĩhĩirie na kũmeeka ũũru

nĩ ũrĩa maamahinyĩrĩirie hau kabere,

magĩkĩũria Aisiraeli na wega mookĩre mathiĩ.

3 Handũ ha nduma waheire andũ aaku gĩtugĩ kĩa mwaki ũrarĩrĩmbũka

kĩmatongorie na kũrĩa matooĩ,

na ũkĩmahe riũa rĩtaarĩ rĩhiũ mũno thaamainĩ yao ĩrĩa meeriragĩria.

4 Nĩ gũkorwo Amisiri nĩmaagĩrĩirwo gũtuunywo ũtheri

na kuohwo njeera ya nduma

tondũ wa ũrĩa matũũrĩĩtie ciana ciaku ũkomboinĩ.

Ciana ciaku nacio nĩcio ciarĩ ciakũhe thĩ

ũtheri ũrĩa ũtaahwererekagĩrĩra wa watho waku.

Marigithaathi ma Amisiri kũũragwo

5 Amisiri meeciiririe kũũragithia ngeenge cia andũ arĩa athingu

na no rũkenge rũmwe rwa icio ciateirwo rwahonokire.

Nĩ ũndũ wa kũmaherithia nĩwamatuunyire ciana ngiri na ngiri

na ũkĩmaniina oothe na ndiihũ cia maaĩ.

6 Ũtukũ ũcio nĩwawoneetie maithe maitũ o tene,

nĩ geetha makeeyumia ngoro makeneete, nĩkũmenya na ma

nĩ mwĩhĩtwa wa mũthemba ũrĩkũ meehokeete.

7 Ũcio nĩguo warĩ wetereri wa mũingĩ waku

atĩ andũ arĩa athingu mahonokio

na thũ ciao iniinwo o kũniinwo.

8 Tondũ ta ũrĩa watũrĩhĩirie harĩ thũ ciitũ-rĩ,

noguo watwĩtire kũrĩ we, na ũgĩtũtũũgĩria.

9 Ũguo ciana iria thingu cia andũ arĩa eega nĩciarutire igongoona na hitho,

na igĩcooka ikĩĩyoera kĩrĩĩkanĩro gĩtheru na ngoro ĩmwe ĩkiuga atĩ,

andũ arĩa athingu marĩnyiitanagĩra maũndũ moothe,

meega na mooru o ũndũ ũmwe,

ikĩambĩrĩria kũina nyĩmbo cia gũkumia Ngai

iria maithe maacio mainaga.

10 Na mwena ũrĩa ũngĩ, inegene rĩaringaine na kĩrĩro kĩnene gĩa kũringa ngoro,

rĩa Amisiri makĩrĩrĩra ciana ciao,

norĩo rĩaiguagwo kũndũ guothe.

11 Nĩ gũkorwo ngombo na mwathi wayo maanyiitĩĩtwo nĩ thĩĩna o ro ũmwe;

mũthamaki na raia o na o maarĩ na thĩnjo o ro ĩmwe.

12 Tondũ oothe maarĩ na ciimba itarĩ ithabu,

iringĩĩtwo nĩ gĩkuũ o ro kĩmwe.

Na gũtiarĩ andũ aiganu a gũthikana

nĩ gũkorwo ciana iria meendeete cia rũũrĩrĩ rwao

cianiinĩĩtwo na iringa o ro rĩmwe.

13 Amisiri acio maagĩĩte gwĩtĩkia nĩ ũndũ wa ũgo wao,

rĩrĩa aariũ aao a marigithaathi maaniinirwo,

nĩrĩo meetĩkirie atĩ Isiraeli nĩ mwana wa Ngai.

14 Hĩndĩ ĩrĩa maũndũ moothe maakirĩĩte ngiria

naguo ũtukũ wakinyĩĩte gatagatĩ ka rũgendo rwaguo rwa ihenya,

15 nĩrĩo Kiugo gĩaku Kĩrĩ Hinya Wothe gĩaikũrũkire gĩkiuma igũrũ gĩtĩinĩ kĩa ũnene,

kĩhaana ta njamba ya ita ĩrĩ ũrũme

gĩgĩũka thĩ ĩrĩa yarĩĩkĩĩtie gũtuĩrwo ciira,

kĩrĩ na watho waku ũrĩa ũtarĩ njiriiri,

ũhaana ta rũhiũ rwa njora rũrĩa rũũgĩ mũno.

16 Kĩarũũgamire gĩkĩiyũria gĩkuũ thĩ yothe,

na gĩkinyĩĩte thĩ kĩahuutagia o matu.

17 Na rĩĩrĩ, hingo o ro ĩyo irooto na ibica cia gũtua nda ciaiyũragia Amisiri na ihooru,

na magatharĩkĩrwo nĩ guoya mateetereire.

18 Magacooka makaringĩka makĩgũaga kũu na kũu,

na makamenyithanagia kĩrĩa kĩratũma makue.

19 Nĩ gũkorwo irooto icio ciamathĩĩnagia

nĩciamamenyithĩĩtie kĩrĩa kĩratũma mathĩĩne

nĩ geetha matigaakue matooĩ kĩrĩa kĩamooraga.

Harũni kũhoera Aisiraeli matikooragwo

20 Na rĩĩrĩ, andũ a Isiraeli, o nao nĩmaacamire gĩkuũ.

Namba nene yao yaniinĩirwo werũinĩ.

No maraakara maaku matiigana gũthiĩ na mbere itĩĩna iraaya.

21 Tondũ mũndũ ũtaarĩ na ũcuuke

nĩahiũhire kũmathaithanĩrĩra.

Anyiitĩĩte mathaga ma wĩra ũcio wake mũtheru,

nĩ mo mahooya na ũbaani wa kũhorohia,

nĩahooreirie maraakara na agĩthaahia mũthiro ũcio.

Ũguo nĩguo oonanirie atĩ we nĩ ndungata yaku.

22 Aahootire maraakara ma ũcio wamaherithagia,

ti na hinya wa mwĩrĩ kana wa matharaita.

No aamũhooreirie na mũgambo,

akĩmũririkania mĩĩhĩtwa na irĩĩkanĩro iria eerĩire maithe maitũ.

23 Ciimba nĩciarĩĩkĩĩtie kũiganĩrĩrwo hĩba hĩba,

rĩrĩa aarũũgamire gatagatĩ,

akĩhũndũra maraakara matigaakinyĩrĩre andũ arĩa maatigarĩĩte muoyo.

24 Nĩ gũkorwo thĩ ng’ima yarĩ igũrũ rĩa nguo yake ĩrĩa ndaaya:

Marĩĩtwa makaru ma maithe maitũ maakarĩĩtwo ndumoinĩ

iria inya cia tũmahiga tũrĩa twarĩ gĩthũriinĩ gĩake;

Riiri waku naguo wonanagio igũrũ rĩa kĩremba kĩa mũtwe wake.

25 Mũũragani nĩatĩĩmĩire nĩ ũndũ wa indo icio,

na nĩaciheire gĩtĩĩo.

Gũcama gwiki kwa maraakara macio nĩkwamaigaine.

Amisiri gwĩtwarĩrĩria gĩkuũinĩ

1 Amisiri maatharĩkĩirwo nĩ maraakara mataarĩ tha o nginya imiinĩro,

amu Ngai nĩoĩ o mbere ũrĩa meerekeire gwĩka.

2 Nĩoĩ atĩ marĩĩkia kũrekereria andũ aake moimagare

na kũmahĩkahĩka mathiĩ narua,

nĩmangĩacookire mericũkwo mamarũmĩrĩre.

3 Na rĩĩrĩ, o rĩrĩa mathiaga na mbere na mambura maao ma macakaya,

makĩrĩragĩra mbĩĩrĩrainĩ cia andũ aao arĩa maakuĩte,

ũndũ ũngĩ wa ũrimũ ũkĩmooka ngoro,

nao makĩambĩrĩria kũrũmĩrĩra andũ arĩa maahĩkahĩkĩĩte ta marĩ aingate,

makĩmathaithaga mathiĩ.

4 Ũgwati ũrĩa wameetereire nĩguo wamatwarĩrĩirie o kinya hau

na ũkĩmariganĩria kĩrĩa kĩarĩĩkĩĩtie gwĩkĩka,

nĩguo moongerere thĩnjo ingĩ nene harĩ mĩtangĩko yao yothe.

5 Rĩrĩa andũ aaku maarĩ na rũgendo rwa magegania-rĩ,

Amisiri nao meeyoneire gĩkuũ kĩa mwanya.

Ngai gũtongoria na kũgitĩra Aisiraeli

6 Nĩ geetha ũgitĩre ciana ciaku itikoone ũgwati,

ciũmbe ciothe nĩciathĩkĩire o gwathĩkĩra mawatho maaku,

na igĩtuĩka njerũ rĩngĩ kũringana na mĩũmbĩre yacio.

7 Nĩ ũndũ wa kũhumbĩra kambĩ yao kwarĩ na itu,

kũrĩa kwarĩ na maaĩ nakuo thĩ nyũmũ ĩkĩoneka ĩgĩkunũka.

Iria Ituune narĩo rĩgĩtuĩka njĩra ĩtarĩ mũhĩnga.

Mũiyũro wa ndiihũ cia maaĩ naguo ũgĩtwĩka ngamba ĩiyũire nyeki nduru,

8 kũrĩa andũ aaku oothe maaringĩire magitĩirwo nĩ guoko gwaku,

makĩyonagĩra moorirũ macio manene ũguo.

9 Maahaanaga ta mbarathi ikĩrĩa nyeki

na maatũũhatũũhaga o ta tũgondu

makĩinaga nyĩmbo cia gũkũraha wee Mwathani, Mũkũũri wao.

10 Ihinda rĩu no maaririkanaga maũndũ marĩa matuĩkĩkĩĩte

rĩrĩa maatũũraga marĩ ũkomboinĩ:

ũrĩa tĩĩri waiyũrire rwagĩ handũ ha mahiũ,

na ũrĩa rũũĩ handũ ha thamaki rwareehire ciũra itangĩtarĩka,

11 na ũrĩa thuutha ũcio moonire mũthemba ũngĩ wa nyoni,

rĩrĩa maatwarĩrĩirio nĩ thuti ya ng’aragu,

nao makĩũria ũmahe irio cia gwĩkenia nacio.

12 Nĩ geetha ũmahũũnie, tũmakia arũme tuokire tuumĩĩte mwena wa iriainĩ.

Amisiri kũherithio

13 No na mwenainĩ wa andũ a Misiri thĩnjo ciamaikũrũkĩire

irĩ na marurumĩ mahaanaga ta marũũri ma kũmakania,

nĩ gũkorwo nĩmaagĩrĩirwo nĩkũherithio nĩ ũndũ wa meehia maao,

tondũ nĩmaathũũrĩĩte ageni mũno.

14 Andũ angĩ nĩkũrega maaregire kwamũkĩra andũ arĩa matooĩ rĩrĩa maakinyire kwao,

no Amisiri nĩgũtua maatuire ageni arĩa maamateithagia ngombo ciao.

15 Andũ eehia maaherithirio,

tondũ maamũkĩrire ageni aao na ũthũ kuuma o kĩambĩrĩria.

16 Amisiri maamũkĩrire andũ aaku na ndũrũhĩ,

makĩmahe ihooto ciothe o ta o eene,

no thuutha ũcio magĩcooka kũmathĩĩnia

na kũmarutithia wĩra na watho.

17 Kwoguo Amisiri maahũũrirwo na kwaga kuona

o ta ũrĩa andũ arĩa eehia meekĩirwo

mũromoinĩ wa mũndũ ũrĩa mũthingu,

rĩrĩa maathiũrũrũkĩirio nĩ nduma na mĩena yothe,

mũndũ o mũndũ agakurumaga

agĩetha mũrango wa gũtoonya nyũmba yake mwene.

Ũhoti wa mwanya wa Ngai

18 Ũguo nĩguo ciũmbe ciagarũrire mũthiĩre wacio,

o ta ũrĩa thĩinĩ wa mũtũũrirũ

mũhuuhĩre ũgarũraga mũkinyũkĩrie wa rwĩmbo,

o na gũtuĩka no ũikaragia mũgambĩre waguo hingo ciothe.

Maũndũ macio moonekaga wega thuutha wa gũthuuthuuria maũndũ marĩa meekĩkĩĩte.

19 Nyamũ iria itũũraga thĩ nyũmũ ciatuĩkire cia maaĩinĩ,

iria ithambagĩra nacio ikiumĩra gũũkũ kũniaru.

20 Mwaki nĩkũrĩrĩmbũka warĩrĩmbũkaga mũno maaĩinĩ,

maaĩ namo makĩriganĩrwo nĩ wĩra wamo wa kũũhoria.

21 Na mwena ũrĩa ũngĩ nĩnĩmbĩ nacio itiacinaga mĩĩrĩ ya nyamũ

iria ciatuĩkanagĩria thĩinĩ wacio o na itarĩ na hinya.

Ningĩ ndwahotire gũtũekũra irio iria cia matuinĩ

ciahaanaga o ta mbarabu, o na gũtuĩka ciatwekũkaga o narua.

22 Ũguo nĩguo Mwathani watuire andũ aaku

rũũrĩrĩ rũnene na rũrĩ igweta mĩena yothe.

Ndwamatiganĩirie o rĩ kana rĩ,

wakoragwo hamwe nao hĩndĩ ciothe na kũndũ guothe.