Category: Mariko

Gũtaarĩria

Ibuku rĩĩrĩ rĩa Ũhoro Mwega ũrĩa wandĩkirwo nĩ Mariko rĩambĩrĩirie na kuuga atĩ “Ũyũ nĩ Ũhoro ũrĩa Mwega ũkoniĩ Jesũ Kristũ, Mũrũ wa Ngai.” Mwandĩki nĩonanĩĩtie atĩ Jesũ nĩ mũndũ wa ciĩko, o na ũhoti. Ũhoti wake wonekaga ũrutaniinĩ wake, na gũkorwo e na hinya wa kũingata ngoma o na kuohera andũ meehia maao. Thĩinĩ wa ibuku rĩĩrĩ, Jesũ nĩaugĩĩte atĩ we nĩ Mũrũ wa Mũndũ ũrĩa wokire kũruta muoyo wake nĩ geetha akũũre andũ kuuma meehiainĩ.

Mariko nĩaheanĩĩte ũhoro wa Jesũ arũngĩrĩirie wega na oomĩrĩirie mũno. Kĩrĩa Jesũ agaathĩrĩirie mũno nĩ maũndũ marĩa eekire, aaririe o na akĩrutana. Arĩĩkia gũtaarĩria na njĩra nguhĩ ũhoro ũkoniĩ Johana Mũbatithania na kũbatithio na kũgerio kwa Jesũ, mwandĩki nĩacookeete akaheana ũhoro wa wĩra wa Jesũ wa kũhonia andũ o na wĩra wake wa kũrutana. Thuutha wa gũikaranga na Jesũ, arũmĩrĩri aake nĩmaamũmenyire wega makĩria, no andũ arĩa maareganire naake magĩkĩrĩrĩria o kũregana naake. Icunjĩ cia kũrĩĩkĩrĩria cia ibuku rĩĩrĩ iheanĩĩte ũhoro wa kiumia kĩa mũthia kĩa Jesũ gũkorwo arĩ gũũkũ thĩ, na makĩria ũhoro wa ũrĩa aambirwo na akĩriũka.

Icigo igĩrĩ iria cia kũrĩĩkĩrĩria cia Ũhoro ũyũ Mwega, iria ciirigĩirwo ta ũũ [ ] ciĩciiragĩrio atĩ ciandĩkirwo nĩ mũndũ ũngĩ tiga mwandĩki wa ibuku rĩa Mariko.

Maũndũ marĩa marĩ ibukuinĩ rĩĩrĩ

Kĩambĩrĩria kĩa Ũhoro ũrĩa Mwega 1.1-13

Wĩra wa Jesũ mũingĩinĩ e bũrũriinĩ wa Galili 1.14–9.50

Rũgendo rwake kuuma Galili kinya Jerusalemu 10.1-52

Kiumia kĩa mũthia e hakuhĩ gũkinya Jerusalemu na arĩ kuo 11.1–15.47

Kũriũka kwa Jesũ 16.1-8

Jesũ kuumĩrĩra andũ na kwambata igũrũ 16.9-20

Mahunjio ma Johana Mũbatithania

1 Ũyũ nĩ Ũhoro ũrĩa Mwega ũkoniĩ Jesũ Kristũ, Mũrũ wa Ngai.

2 O ta ũrĩa mũnabii Isaia aandĩkire atĩrĩ:

“Oneei, nĩngũtũma mũrekio wakwa athiĩ mbere yaku,

na nĩ we ũgaagũthondekera njĩra;

3 kwĩ mũgambo wa mũndũ ũranĩrĩra werũinĩ akoiga atĩrĩ,

‘Haarĩriai barabara ya Mwathani,

na mũrũngarie njĩra ciake!’ ”

4 Naake Johana Mũbatithania agĩũka werũinĩ akĩhunjagia na akĩbatithanagia.akĩĩraga andũ atĩrĩ, “Mwĩrireei meehia maanyu na mũbatithio, na Ngai nĩekũmũrekera meehia maanyu.”

5 Nao andũ aingĩ magookaga kũrĩ we moimĩĩte bũrũriinĩ wa Judea guothe o hamwe na itũũra rĩothe rĩa Jerusalemu makiumbũraga meehia maao, naake akamabatithĩria rũũĩinĩ rwa Jorodani.

6 Johana eekĩraga nguo yathondekeetwo na guoya wa ngamĩĩra na akeyohaga mũcibi wa rũũa njohero. Irio ciake ciakoragwo irĩ ngigĩ na ũũkĩ wa gĩthaka.

7 Aahunjagĩria andũ akĩmeeraga atĩrĩ, “Ũrĩa ũgũũka thuutha wakwa nĩ mũnene kũrĩ niĩ, na ndiagĩrĩire o na kũinamĩrĩra ndĩmuohore iraatũ.

8 Niĩ ndĩmũbatithagia na maaĩ, no ũcio akaamũbatithagia na Roho Mũtheru.”

Jesũ kũbatithio na kũgerio

9 Na rĩĩrĩ, matukũ maniini maathira, Jesũ agĩũka oimĩĩte itũũrainĩ rĩa Nazarethi, bũrũriinĩ wa Galili, akĩbatithio nĩ Johana rũũĩinĩ rwa Jorodani.

10 Naake Jesũ oimĩra maaĩinĩ o ũguo, akĩona igũrũ rĩahingũka, naake Roho agĩikũrũka ahaana ta ndutuura agĩikara igũrũ rĩake.

11 Naguo mũgambo ũkiuma igũrũ ũkiuga atĩrĩ, “Wee nĩ we Mũrũ wakwa nyendeete; nĩngenaga mũno nĩ we.”

12 Ihinda o rĩu Roho akĩmũtwara werũinĩ,

13 kũrĩa aikarire matukũ mĩrongo ĩna akĩgerio nĩ Caitaani. Naake aikaranagia na nyamũ cia gĩthaka, nao araika makamũtungatagĩra.

Jesũ gwĩta ategi ana a thamaki

14 Na rĩĩrĩ Johana arĩĩkia kũnyiitwo, Jesũ agĩthiĩ Galili akĩhunjagia Ũhoro Mwega wa Ngai,

15 akiugaga atĩrĩ, “Hingo nĩ nginyu, naguo Ũthamaki wa Ngai nĩũkuhĩrĩirie! Mwĩrireei na mwĩtĩkie Ũhoro Mwega!”

16 Na rĩrĩa Jesũ aageragĩra ndeereinĩ cia iria rĩa Galili akĩona Simoni na mũrũ wa nyina Anderea magĩtega thamaki na ngara tondũ ũcio nĩguo warĩ wĩra wao.

17 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ũkaai mũnũmĩrĩre na nĩngũmũtua ategi a andũ.”

18 Ihinda o rĩu magĩtiga ngara ciao cia gũtega thamaki makĩmũrũmĩrĩra.

19 Naake aathianga haniini akĩona Jakubu mũrũ wa Zebedi me na Johana mũrũ wa nyina me gatarũinĩ magĩtuma ngara ciao.

20 Akĩmeeta o na ihenya, nao magĩtiga ithe wao Zebedi hamwe na aruti aake a wĩra gatarũinĩ, makĩrũmĩrĩra Jesũ.

Mũndũ warĩ na ngoma

21 Naake Jesũ na arutwo aake magĩthiĩ itũũra rĩa Kaperinaumu, na o mũthenya wa Thabatũ wakinya agagĩtoonyaga thunagogi akarutana.

22 Nao andũ makĩgega nĩ ũndũ wa ũrĩa aarutanaga, tondũ aarutanaga ta mũndũ warĩ na ũhoti, no ti ta arutani a Watho.

23 Na ihinda o rĩu kũu thunagogi gũgĩũka mũndũ warĩ na ngoma. Naake agĩkaya akiuga atĩrĩ,

24 “Ũkwenda atĩa na ithuĩ wee Jesũ wa Nazarethi? Ũũkĩĩte gũtũniina? Nĩnjũũĩ wee wĩ ũ, wĩ ũrĩa Mũtheru wa Ngai!”

25 No Jesũ akĩmĩkũũma akĩmĩĩra atĩrĩ, “Kira na uume thĩinĩ wake!”

26 Nayo ngoma ĩyo ĩkĩũmithia mũndũ ũcio, ĩgĩcooka ĩgĩkaya na mũgambo mũnene, ĩkiuma thĩinĩ wake.

27 Nao andũ oothe makĩgega, makĩambĩrĩria kũũrania atĩrĩ, “Ũguo nĩ atĩa? Nĩ ũrutani mwerũ ũyũ? Mũndũ ũyũ arĩ na ũhoti wa gwatha ngoma nacio ikamwathĩkĩra!”

28 O rĩmwe ngumo ya Jesũ ĩkĩambĩrĩria kũhunja kũndũ guothe matũũrainĩ marĩa maathiũrũrũkĩirie Galili.

Jesũ kũhonia andũ aingĩ

29 Nao moima thunagogi Jesũ agĩthiĩ na Jakubu na Johana magĩtoonya mũciĩ gwa Simoni na Anderea.

30 Na rĩĩrĩ, nyina wa mũtumia wa Simoni agĩkorwo e ũrĩrĩ arĩ mũrũaru mũrimũ wa kũhiũha mwĩrĩ, na rĩrĩa Jesũ aakinyire makĩmwĩra ũhoro wake.

31 Naake agĩthiĩ harĩ we, akĩmũnyiita guoko, akĩmũrũũgamia. O rĩmwe akĩigua wega, akĩambĩrĩria kũmatuga.

32 Ningĩ hwaĩinĩ ũcio, riũa rĩgĩthũa, andũ makĩmũreehere andũ oothe arĩa maarĩ arũaru, o na arĩa maarĩ na ngoma.

33 Nao andũ oothe a itũũra magĩũka makĩrũrũngana hau mũrangoinĩ.

34 Naake Jesũ akĩhonia andũ aingĩ arĩa maarũarĩĩte mĩrimũ mwanya mwanya o na akĩingata ngoma, no ndaciĩtĩkĩririe ciarie tondũ nĩciamũũĩ.

Jesũ kũhunjia Galili

35 Na rĩĩrĩ, rũũciinĩ tene riũa rĩtanaratha, Jesũ agĩũkĩra agĩthiĩ kũndũ gũtaarĩ andũ akĩhoera Ngai kuo.

36 Naake Simoni na arĩa angĩ maarĩ naake makĩmũkinyĩra,

37 makĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩũracario nĩ andũ oothe.”

38 No Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Rekeei tuume gũũkũ tũthiĩ matũũra marĩa mangĩ ngahunjie kũu o nakuo, amu nĩkĩo ndookire.”

39 Agĩgĩthiĩ Galili guothe, akĩhunjagia thunagogiinĩ, akĩingataga ngoma.

Jesũ kũhonia mũndũ warũarĩĩte mũrimũ mũũru wa ngoothi

40 Naake mũndũ warũarĩĩte mũrimũ mũũru wa ngoothi agĩũka kũrĩ Jesũ agĩturia ndu akĩmũthaitha akĩmwĩra atĩrĩ, “Ũngĩenda no ũhote gũũtheriathere.”

41 Naake Jesũ akĩringwo nĩ tha, agĩtambũrũkia guoko akĩmũhuutia akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩngwenda, gĩthere!”

42 Na ihinda o rĩu mũrimũ ũcio wa ngoothi ũgĩthira naake agĩthera.

43 Naake Jesũ akĩmũkaania na hinya mũno akĩmwĩra ainũke o narua.

44 Agĩcooka akĩmwĩra atĩrĩ, “Menya ũkeere mũndũ; thiĩ ũkarorwo nĩ mũthĩnjĩri Ngai, na ũrute igongoona rĩrĩa Musa aathanire nĩ geetha andũ oothe mamenye atĩ nĩwatherio.”

45 No mũndũ ũcio agĩthiĩ akĩambĩrĩria kũheana ũhoro ategwĩtigĩra, o kinya Jesũ akĩremwo nĩgũcooka gũtoonya itũũra thĩinĩ akĩonagwo nĩ andũ. Handũ ha ũguo akiuma kũu agĩthiĩ kũndũ gũtaarĩ andũ, nao andũ makĩmũkora kuo moimĩĩte kũndũ guothe.

Jesũ kũhonia mũndũ wakuĩte ciĩga

1 Na rĩĩrĩ, matukũ maniini maathira Jesũ agĩcooka rĩngĩ Kaperinaumu na gũkĩmenyeka atĩ e mũciĩ.

2 Nao andũ aingĩ mũno magĩkĩũngana o nginya gũkĩaga handũ mangĩikara, o na mũrangoinĩ. Naake Jesũ akĩambĩrĩria kũmahunjĩria.

3 Hĩndĩ o ĩyo andũ ana magĩũka makuuĩĩte mũndũ warĩ na mũrimũ wa gũkua ciĩga, mamũreehere Jesũ.

4 Rĩrĩa maaremirwo nĩkũmũkuhĩrĩria nĩ ũndũ andũ nĩmaahatĩkanaga, magĩtharũria nyũmba igũrũ wa harĩa Jesũ aarĩ, magĩikũrũkia mũndũ ũcio wakuĩte ciĩga na mũgeka ũrĩa aakomeire.

5 Naake Jesũ oona ũrĩa andũ acio meetĩkĩĩtie akĩĩra mũndũ ũcio wakuĩte ciĩga, “Mũrũ wakwa, nĩwoherwo meehia maaku.”

6 Nao arutani amwe a Watho arĩa maikaire kũu nyũmba makĩĩyũria na ngoro atĩrĩ,

7 “Nĩkĩ gĩgũtũma mũndũ ũyũ aarie ũguo? Nĩaruma Ngai! Nũũ ũngĩhota kuohanĩra meehia o tiga Ngai we wiki?”

8 Naake Jesũ aamenya ũrĩa meeciiragia akĩmooria atĩrĩ, “Nĩkĩ gĩgũtũma mwĩciirie maũndũ ta macio ngoroinĩ cianyu?

9 Nĩ ũndũ ũrĩkũ mũhũthũ kwĩra mũndũ ũyũ ũkuĩte ciĩga, ‘Nĩwoherwo meehia maaku,’ kana, ‘Ũkĩra woe mũgeka waku wĩtware?’

10 Nĩngũmuonia atĩ Mũrũ wa Mũndũ e na ũhoti gũũkũ thĩ wa kuohanĩra meehia.” Agĩkĩĩra mũndũ ũcio warĩ mũrũaru mũrimũ wa gũkua ciĩga atĩrĩ,

11 “Ndakwĩra atĩrĩ, ũkĩra woe mũgeka waku ũinũke!”

12 Naake mũndũ ũcio akĩrũũgama andũ oothe mamwĩroreire, na o rĩmwe akĩoya mũgeka wake agĩĩthiĩra. Ũndũ ũcio ũgĩtũma andũ oothe magege, nao magĩcookeria Ngai ngaatho makiugaga atĩrĩ, “Kaĩ tũtirĩ tuona ũndũ ta ũyũ-ĩ!”

Jesũ gwĩta Lawi

13 Thuutha ũcio, Jesũ agĩthiĩ rĩngĩ ndeereinĩ cia iria rĩa Galili, nao andũ aingĩ magĩũka kũrĩ we, naake akĩambĩrĩria kũmaruta.

14 Rĩrĩa aathiangaga o ũguo akĩona Lawi, mũrũ wa Alufayo aikarĩĩte wabiciinĩ ya kũrutĩrwo mbeeca cia igooti. Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Nũmĩrĩra.” Naake Lawi agĩũkĩra akĩmũrũmĩrĩra.

15 Na rĩrĩa Jesũ aikarĩĩte kwa Lawi mũciĩ akĩrĩa irio, eetia a mbeeca cia igooti aingĩ na eehia arĩa maamũrũmĩrĩire magĩikarania na Jesũ hamwe na arutwo aake.

16 Rĩrĩa arutani a Watho, a gĩkundi kĩa Afarisai arĩa maarĩ kuo, moonire Jesũ akĩrĩanĩra na eetia a mbeeca cia igooti na eehia, makĩũria arutwo aake atĩrĩ, “Ararĩanĩrana andũ ta aya nĩkĩ?”

17 Naake Jesũ aigua ũhoro ũcio akĩmeera atĩrĩ, “Andũ arĩa makoragwo na bata wa ndagĩtaarĩ nĩ arĩa arũaru no ti arĩa matarĩ arũaru. Niĩ ndiokire gwĩta andũ arĩa athingu, ndookire gwĩta arĩa eehia.”

Kĩũria gĩkoniĩ kwĩhinga kũrĩa

18 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩmwe rĩrĩa arutwo a Johana Mũbatithania na Afarisai mehingĩĩte kũrĩa, andũ amwe magĩũka kwĩ Jesũ makĩmũũria atĩrĩ, “Nĩkĩ gĩtũmaga arutwo a Johana Mũbatithania na arutwo a Afarisai mehinge kũrĩa, no arutwo aaku matiĩhingaga?”

19 Naake Jesũ akĩmacookeria akĩmeera atĩrĩ, “Andũ arĩa meetĩirwo ũhiki no maage kũrĩa irio rĩrĩa marĩ hamwe na mũhikania? Aaca, rĩrĩa marĩ na mũhikania matingĩhota kwĩhinga kũrĩa.

20 No mũthenya nĩũgaakinya hĩndĩ ĩrĩa mũhikania akeeherio gatagatĩinĩ kaao, na hĩndĩ ĩyo nĩmakeehinga kũrĩa.

21 “Gũtirĩ mũndũ ũngĩtumĩrĩra nguo ngũrũ kĩraka kĩa nguo njerũ nĩ ũndũ angĩĩka ũguo kĩraka kĩu no kĩguucie nguo ĩyo ngũrũ nayo ĩtembũke makĩria.

22 Ningĩ gũtirĩ mũndũ wĩkĩraga ndibei ya mũhihano mondoinĩ ĩrĩa ngũrũ ya rũũa, amu ndibei ĩyo no ĩtũme mondo ĩtarũke, nayo ndibei o na mondo ithũũke. Ndibei ya mũhihano ĩĩkĩragwo mondoinĩ ya rũũa ĩtarĩ yekĩrwo ndibei ĩngĩ.”

Kĩũria gĩkoniĩ mũthenya wa Thabatũ

23 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũmwe wa Thabatũ Jesũ nĩagereire mĩgũndainĩ ya ngano. Rĩrĩa aathiaga e hamwe na arutwo aake, arutwo magĩthiĩ magĩtuaga ngira cia ngano.

24 Nao Afarisai makĩĩra Jesũ atĩrĩ, “Tarora, arutwo aaku mareeka ũrĩa Watho witũ ũteetĩkĩrĩĩtie gwĩkwo mũthenya wa Thabatũ!”

25 Naake Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “Kaĩ mũtarĩ mwathooma ũrĩa Daudi eekire rĩrĩa aabatairio nĩ kĩndũ gĩa kũrĩa, we o hamwe na arĩa maarĩ naake?

26 Githĩ ndatoonyire nyũmba ya Ngai rĩrĩa Abiatharu aarĩ Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene, akĩrĩa mĩgate mĩtheru ĩrĩa yarutĩirwo Ngai, ĩrĩa ĩtaagĩrĩirwo nĩkũrĩĩo nĩ mũndũ ũngĩ tiga o athĩnjĩri Ngai oiki? Ĩndĩ Daudi nĩamĩrĩire na akĩhe arĩa maarĩ naake.”

27 Jesũ agĩcooka akĩmeera atĩrĩ, “Mũthenya wa Thabatũ wombirwo nĩ ũndũ wa mũndũ; no mũndũ ndoombirwo nĩ ũndũ waguo.

28 Nĩ ũndũ ũcio Mũrũ wa Mũndũ nĩ Mwathani o na wa mũthenya wa Thabatũ.”

Jesũ kũhonia mũndũ wonjeete guoko

1 Naake Jesũ akĩingĩra rĩngĩ thunagogiinĩ, na kũu nĩkwarĩ mũndũ wonjeete guoko.

2 Na nĩhaarĩ na andũ amwe maacaragia ũndũ mangĩmũthitanga naguo. Magĩgĩikara mamũroreete moone kana nĩekũhonia mũndũ ũcio mũthenya wa Thabatũ.

3 Naake Jesũ akĩĩra mũndũ ũcio wonjeete guoko atĩrĩ, “Ũka haaha.”

4 Jesũ agĩkĩmooria atĩrĩ, “Watho witũ wĩtĩkĩrĩĩtie gwĩkagwo atĩa mũthenya wa Thabatũ? Gũteithanagia kana kũũnũhanaga? Kũhonokanagia kana kũũraganaga?”

Nao magĩkira ki.

5 Naake Jesũ akĩmarora araakarĩĩte, akĩmaiguĩra kĩeha nĩ ũndũ wa ũrĩa moomĩĩtie ngoro. Agĩcooka akĩĩra mũndũ ũcio warĩ mũrũaru atĩrĩ, “Tambũrũkia guoko gwaku.” Naake agĩgũtambũrũkia, nakuo gũkĩagĩra.

6 Nao Afarisai makiuma nja, magĩcookania ndundu na andũ arĩa meetagwo Aherodia nĩguo mamenye ũrĩa mangĩũragithia Jesũ.

Andũ aingĩ gũthiĩ hakuhĩ na iria

7 Naake Jesũ na arutwo aake makiuma kũu magĩthiĩ iriainĩ rĩa Galili. Nao makĩrũmĩrĩrwo nĩ andũ aingĩ arĩa moimĩĩte Galili, Judea,

8 Jerusalemu, o na kuuma mwena wa Idumea, na mwena wa irathĩro wa Jorodani, na kuuma bũrũriinĩ ũrĩa wĩ hakuhĩ na matũũra ma Turo na Sidoni. Andũ acio mookire kwĩ Jesũ tondũ nĩmaiguĩte maũndũ marĩa eekaga.

9 Nao andũ magĩkĩingĩha mũno o kinya Jesũ akĩĩra arutwo maige gatarũ hakuhĩ aikare thĩinĩ wako, nĩguo andũ matige kũmũhatĩka.

10 Nĩahoneetie andũ aingĩ, na arũaru oothe nĩmaahatĩkanaga makĩenda gũthiĩ harĩ we mamũhuutie.

11 Nao andũ arĩa maarĩ na ngoma mamuona meegũithagia thĩ harĩ we, nacio ngoma icio ikaanĩrĩra ikoiga atĩrĩ, “Wee nĩ we Mũrũ wa Ngai!”

12 Naake Jesũ agĩciikaania na hinya mũno itikaae kwĩra mũndũ we nĩ we ũũ.

Jesũ gũthuura atũmwo ikũmi na eerĩ

13 Thuutha ũcio Jesũ akĩambata kĩrĩmainĩ igũrũ agĩĩta andũ arĩa eyendeire. Nao magĩũka kũrĩ we,

14 naake agĩthuura andũ ikũmi na eerĩ, akĩmatua atũmwo, nĩguo maikaranagie naake, amatũũmage makahunjie,

15 na magĩage na ũhoti wa kũingata ngoma.

16 Andũ acio ikũmi na eerĩ nĩ Simoni (ũrĩa aatuire Petero),

17 Jakubu na mũrũ wa nyina Johana, aariũ a Zebedi (nao acio eerĩ akĩmatua Boanerigesi, ũguo nĩkuuga, “Aariũ a Marurumĩ”),

18 Anderea, Filipu, Baritholomayo, Mathayo, Toma, Jakubu mũrũ wa Alufayo, Thadayo, Simoni Mũzelote,

19 na Judasi Mũisikariota, ũrĩa wamũkunyanĩire.

Jesũ na Beelizebuli

20 Naake Jesũ agĩcooka akĩinũka mũciĩ. Nao andũ makĩũngana rĩngĩ o kinya we na arutwo arĩa maarĩ naake makĩaga ihinda rĩa kũrĩa.

21 Nao andũ aao rĩrĩa maiguire ũguo magĩthiĩ kũmũnyiita tondũ andũ moigaga atĩrĩ, “Nĩagũrũkĩĩte!”

22 Nao arutani amwe a Watho arĩa moimĩĩte Jerusalemu makĩambĩrĩria kuuga atĩrĩ, “Arĩ na Beelizebuli mũnene wa ngoma! Nĩ we ũmũheaga hinya wa kũingata ngoma.”

23 Naake Jesũ akĩmeeta akĩmeera atĩrĩ na ngerekano, “Caitaani angĩhota kũingata Caitaani atĩa?

24 Ningĩ ũthamaki ũngĩatũkana andũ aaguo mookanĩrĩre o eene, ũthamaki ũcio ndũngĩtũũra.

25 O na mũciĩ ũngĩamũkana, nao andũ aaguo mookanĩrĩre o eene, mũciĩ ũcio ndũngĩtũũra.

26 Naake Caitaani angĩĩyũkĩrĩra we mwene na agayũkane, ndangĩtũũra no gũthira angĩthira.

27 “Gũtirĩ mũndũ ũngĩhota kũingĩra nyũmba ya mũndũ njamba akuue indo ciake ataambĩĩte kuoha mũndũ ũcio, no aambire amuohe agĩcooka gũtaha indo ciake.

28 “Ngũmwĩra na ma atĩrĩ, andũ nĩmakooherwo meehia maao, o na irumi ciothe iria marumaga Ngai.

29 No mũndũ o wothe ũkaaruma Roho Mũtheru ndarĩ hingo akooherwo, amu nĩehĩĩtie rĩĩhia rĩa gũtũũra tene na tene.”

30 (Jesũ aameerire ũguo tondũ moigaga aarĩ na ngoma.)

Nyina wa Jesũ na aariũ a nyina

31 Na rĩĩrĩ, nyina wa Jesũ na aariũ a nyina magĩũka, makĩrũũgama hau nja, makĩmũtũmanĩra.

32 Nao andũ aingĩ arĩa maikaire thĩ mamũthiũrũrũkĩirie makĩmwĩra atĩrĩ, “Maitũguo na aariũ a maitũguo marũngiĩ nja magĩkũũria.”

33 Naake Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “Maitũ na aariũ a maitũ nĩ a?”

34 Akĩroranga andũ arĩa maikarĩĩte thĩ agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Maitũ na aariũ a maitũ nĩ aya:

35 Mũndũ o wothe wĩkaga maũndũ marĩa Ngai eendaga, ũcio nĩ we mũrũ wa maitũ na mwarĩ wa maitũ!”

Ngerekano ya mũhuri wa mbegũ

1 Na rĩĩrĩ, o rĩngĩ Jesũ akĩambĩrĩria kũruta andũ ũhoro e hũgũrũrũinĩ cia iria rĩa Galili. Nao andũ arĩa maamũthiũrũrũkĩirie maarĩ aingĩ mũno, tondũ ũcio akĩingĩra gatarũinĩ agĩgaikarĩra. Gatarũ kau kaarĩ maaĩinĩ, nao andũ magĩikara hũgũrũrũinĩ cia iria.

2 Agĩkĩmaruta maũndũ maingĩ na ngerekano akiuga atĩrĩ:

3 “Tathikĩrĩriai! Hĩndĩ ĩmwe mũhuri nĩoimagarire agĩthiĩ kũhura mbegũ.

4 Na rĩrĩa aahuraga mbegũ, imwe ikĩgũa njĩrainĩ nacio nyoni igĩcirĩa.

5 Ingĩ ikĩgũa rũnyanjarainĩ kũrĩa gũtaarĩ na tĩĩri mũingĩ, nacio ikĩmera o narua nĩ ũndũ tĩĩri ndwarĩ mũriku.

6 Rĩrĩa riũa rĩarire rĩgĩcicina, ikĩũma o narua tondũ itiarĩ na mĩri mĩrũmu.

7 Ingĩ ikĩgũa mĩiguainĩ, nayo mĩigua ĩgĩkũra ĩgĩcithararia, ikĩaga gũciara.

8 Ingĩ nacio ikĩgũa tĩĩriinĩ ũrĩa mũnoru, igĩkũra ikĩneneha na igĩciara wega: imwe ikiumia maita mĩrongo ĩtatũ, ingĩ maita mĩrongo ĩtandatũ, na ingĩ maita igana.”

9 Jesũ agĩcooka akĩmeera atĩrĩ, “Ũrĩa wĩ na matũ makũigua nĩakĩigue!”

Gĩtũmi kĩa ngerekano

10 Rĩrĩa Jesũ aikarĩĩte arĩ wiki, andũ amwe arĩa mamũiguĩte akĩaria magĩũka harĩ we marĩ na arutwo arĩa ikũmi na eerĩ, makĩmũũria amataũrĩre ũhoro wa ngerekano ĩyo.

11 Naake akĩmeera atĩrĩ, “Inyuĩ nĩmũheetwo hitho cia Ũthamaki wa Ngai, no arĩa matarĩ a thiritũ yanyu maheagwo ũhoro na ngerekano nĩ geetha,

12 ‘Marorage na matione;

mathikagĩrĩrie na matitaũkĩrwo.

Nĩ amu mangĩmenya maacookerera Ngai,

naake no amarekere meehia maao.’ ”

Jesũ gũtaarĩria ngerekano ya mũhuri

13 Jesũ agĩcooka akĩmooria atĩrĩ, “Kaĩ mũtaanataũkĩrwo nĩ ngerekano ĩyo? Angĩkorwo mũtiinataũkĩrwo-rĩ, mũngĩmenya atĩa ngerekano iria ingĩ?

14 Mũhuri ahuraga ũhoro wa Ngai.

15 Andũ amwe nao mahaana mbegũ iria ciagũire njĩrainĩ. Acio maiguaga ũhoro, no marĩĩkia kũũigua Caitaani agooka akeeheria ũhoro ũcio.

16 Angĩ nao mahaana mbegũ iria ciagũire rũnyanjarainĩ. Rĩrĩa maigua ũhoro, nĩmawamũkagĩra na gĩkeno;

17 ĩndĩ ũkaaga kũrũma thĩinĩ wao, magakĩaga kwĩhanda wega. Rĩrĩa maambĩrĩria gũthĩĩnio na kũnyamaario nĩ ũndũ wa ũhoro wa Ngai, makaũtirika o narua.

18 Angĩ nao mahaana ta mbegũ iria ciagũire mĩiguainĩ. Acio nao nĩ arĩa maiguaga ũhoro makaũnyiita,

19 no mathĩĩna ma gũũkũ thĩ, na kwenda ũtonga, o na merirĩria ma mĩthemba yothe magathararia ũhoro ũcio, magakĩaga maciaro.

20 Nĩkũrĩ andũ angĩ nao mahaana ta mbegũ iria ciagũire tĩĩriinĩ ũrĩa mũnoru. Acio maigua ũhoro mawamũkagĩra na magaciara maciaro: amwe maita mĩrongo ĩtatũ, angĩ maita mĩrongo ĩtandatũ, na arĩa angĩ maita igana.”

Taawa ũkunĩkĩirio na irebe

21 Jesũ agĩthiĩ na mbere akĩmeera atĩrĩ, “No anga kũrĩ mũndũ wakagia taawa akaũkunĩkĩra na irebe kana akaũiga rungu rwa ũrĩrĩ? Githĩ ndũigagwo handũ igũrũ?

22 Kĩrĩa gĩothe kĩhithe nĩgĩkoonanio ũtheriinĩ, na kĩrĩa gĩothe kĩhumbĩre nĩgĩkaahumbũrio.

23 Akorwo mwĩ na matũ makũigua kĩiguei!”

24 Ningĩ akĩmeera rĩngĩ atĩrĩ, “Menyagĩrĩraai ũrĩa mũiguaga! Nĩ ũndũ kĩgeri kĩrĩa mũgeranagĩra nakĩo nokĩo o na inyuĩ mũkaagererwo nakĩo nĩ Ngai na mũkĩrĩrĩrio.

25 Mũndũ ũrĩa wĩ na indo nĩakaaheeo ingĩ, no ũrĩa ũtarĩ, o na kĩrĩa e nakĩo nĩagaatuunywo.”

Ngerekano ya gũkũra kwa mbegũ

26 Naake Jesũ agĩthiĩ na mbere akĩmeera atĩrĩ, “Ũthamaki wa Ngai ũhaana ta mũndũ ũrĩa ũhandaga mbegũ tĩĩriinĩ.

27 Ahandaga, agacooka agakomaga ũtukũ na agookagĩra mũthenya, na ihinda rĩu rĩothe mbegũ ikamera na igakũra we atooĩ ũrĩa ikũraga.

28 Tĩĩri nĩguo ũtũmaga irio ikũre na iciare; ciambaga kũruta nguha, igacooka ikaruta mathangũ, na thuuthainĩ ikaruta kĩro.

29 Ciarĩĩkia gũkũra, mũrĩmi agacitema na rũhiũ rwa kũgetha nĩ tondũ nĩikinyĩĩte hĩndĩ ya kũgethwo.”

Ngerekano ya mbegũ ya mũtĩ wa karatarĩ

30 Jesũ agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Tũngĩhaanania ũthamaki wa Ngai na kĩĩ? Kana nĩ ngerekano ĩrĩkũ tũngĩheana ũhoro waguo nayo?

31 Ũtariĩ ta ũũ: Mũndũ ooyaga mbegũ ya mũtĩ wa karatarĩ, na nĩ yo niini mũno gũkĩra mbegũ ciothe irĩ thĩ, akamĩhanda.

32 Thuutha wa ihinda rĩna, mbegũ ĩyo ĩkamera na ĩgakũra, ĩkaruta honge nene ĩgatuĩka mũtĩ mũnene gũkĩra ĩrĩa ĩngĩ yothe ĩ mũgũnda. Nacio nyoni igagĩũkaga gwaka itara mũtĩinĩ ũcio harĩa he na kĩĩruru.”

33 Jesũ nĩaheire andũ ũhoro na ngerekano ingĩ nyingĩ ta icio kũringana na ũrĩa maahotaga kũigua.

34 Ndarĩ hingo aamaaragĩria ategũtũmĩra ngerekano. No rĩrĩa e na arutwo aake oiki nĩamataũragĩra maũndũ moothe.

Jesũ kũhooreria iria

35 Na rĩĩrĩ, hwaĩinĩ wa mũthenya o ũcio, Jesũ akĩĩra arutwo aake atĩrĩ, “Nĩtũringeei mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ.”

36 Magĩgĩtiga andũ, makĩingĩra gatarũinĩ harĩa Jesũ aikarĩĩte thĩ nĩguo maringe iria hamwe. Nĩkwarĩ tũtarũ tũngĩ maatwaranire natuo.

37 Na rĩĩrĩ, kũu iriainĩ gũkĩgĩa kĩhuuhũkanio kĩnene mũno, o kinya makũmbĩ ma maaĩ makĩambĩrĩria kũhũũra gatarũ, nako gakĩenda kũũrĩra maaĩinĩ.

38 Hĩndĩ ĩyo Jesũ aarĩ gatarũ thĩinĩ o thuutha akomeete na ageetiirania na kamuuto. Nao arutwo aake makĩmũũkĩria makĩmũũria atĩrĩ, “Mũrutani, kaĩ, wee ũtaramaka tũgĩthira?”

39 Naake Jesũ agĩũkĩra agĩkũũma rũhuuho na akĩĩra iria rĩhoorere. Naruo rũhuuho rũgĩtiga kũhuruutana, gũkĩhoorera biũ.

40 Hĩndĩ ĩyo Jesũ akĩũria arutwo aake atĩrĩ, “Mũmakĩĩte nĩkĩ? Kaĩ mũtarĩ na wĩtĩkio?”

41 Nao magĩĩtigĩra mũno, makĩũrania atĩrĩ, “Kaĩ mũndũ ũyũ akĩrĩ ũ kuona atĩ o na rũhuuho na iria nĩiramwathĩkĩra?”

Jesũ kũhonia mũndũ warĩ na ngoma

1 Naake Jesũ na arutwo aake magĩkinya mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria rĩa Galili bũrũriinĩ wa Gerasa.

2 Naake oima gatarũinĩ agĩtũngwo nĩ mũndũ woimĩĩte mbĩĩrĩrainĩ. Naake mũndũ ũcio aarĩ na ngoma,

3 na aatũũraga kũu mbĩĩrĩrainĩ. Gũtirĩ mũndũ ũngĩahotire kũmuoha na kĩndũ o na mĩnyororo,

4 amu o na oohwo mooko na magũrũ na mĩnyororo na mabĩngũ maita maingĩ, nĩacituangaga. Gũtiakĩrĩ mũndũ ũngĩahotire kũmũhooreria.

5 Aatũire oorũũraga mbĩĩrĩrainĩ na irĩmainĩ mũthenya na ũtukũ, akoigagĩrĩria na ageetemangaga na mahiga.

6 Hĩndĩ ĩrĩa mũndũ ũcio oonire Jesũ arĩ haraaya, agĩteng’era agĩũka harĩ we, akĩĩgũithia magũrũinĩ maake.

7 Akĩanĩrĩra akiuga atĩrĩ, “Jesũ Mũrũ wa Ngai Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ mũno! Tũrĩ na ũhoro ũrĩkũ nawe? Ndagũthaitha na Ngai ndũkaherithie!”

8 (Oigire ũguo tondũ Jesũ nĩoigĩĩte atĩrĩ, “Ngoma ĩno uma thĩinĩ wa mũndũ ũyũ!”)

9 Naake Jesũ agĩkĩmũũria atĩrĩ, “Wĩtagwo atĩa?”

Naake akiuga atĩrĩ, “Njĩtagwo ‘Mbũtũ’ tondũ tũrĩ aingĩ!”

10 Agĩgĩthaitha Jesũ mũno atĩ ndakaingate ngoma icio kuuma bũrũriinĩ ũcio.

11 Na rĩĩrĩ, kũu kĩharũrũkainĩ kwarĩ rũũru rwa ngũrũe rwarĩaga kuo.

12 Nacio ngoma igĩthaitha Jesũ ikĩmwĩra atĩrĩ, “Twĩtĩkĩrie tũthiĩ tũtoonye thĩinĩ wa ngũrũe iiria.”

13 Naake agĩciĩtĩkĩria. Nacio ngoma ikiuma igĩthiĩ igĩtoonya thĩinĩ wa ngũrũe. Naruo rũũru rũu ruothe, rũrĩa rwarĩ ta ngũrũe ngiri igĩrĩ, rũkĩharũrũka kĩharũrũkainĩ na ihenya rũgĩtoonya iria thĩinĩ, rũkĩũrĩra.

14 Nao arĩithi a ngũrũe icio makĩũra magĩthiĩ makĩheana ũhoro itũũrainĩ o na mĩgũndainĩ. Nao andũ maigua ũguo magĩũka kuona ũrĩa gwekĩkĩĩte.

15 Mooka he Jesũ makĩona mũndũ ũrĩa wakoragwo na mbũtũ ya ngoma arĩ harĩ Jesũ aikarĩĩte thĩ, ehumbĩĩte nguo, na atarĩ na ũũru; nao magĩĩtigĩra.

16 Na rĩĩrĩ, arĩa meyoneire makĩĩra arĩa angĩ maũndũ marĩa meekĩkĩĩte kũrĩ mũndũ ũcio warĩ na ngoma o na kũrĩ ngũrũe.

17 Nao andũ acio makĩambĩrĩria gũthaitha Jesũ oime kũu kwao.

18 Rĩrĩa Jesũ aingĩraga gatarũ, mũndũ ũcio warutĩĩtwo ngoma akĩmũthaitha mathiĩ naake.

19 No Jesũ akĩmũgiria akĩmwĩra atĩrĩ, “Inũka kũrĩ andũ aanyu ũmeere ũrĩa Mwathani agwĩkĩire, o na ũrĩa akũiguĩrĩire tha.”

20 Naake mũndũ ũcio agĩthiĩ akĩambĩrĩria kũheana ũhoro kũu Dekapoliguothe, akiugaga ũrĩa Jesũ aamwĩkĩĩte. Nao andũ oothe makĩgega.

Mwarĩ wa Jairũ na mũtumia ũrĩa wahuutirie nguo ya Jesũ.

21 Naake Jesũ arĩĩkia kũringa mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ wa iria, arĩ hau rũteereinĩ andũ aingĩ magĩũka makĩmũthiũrũrũkĩria.

22 Gũgĩcooka gũgĩũka mũnene ũmwe wa thunagogi wetagwo Jairũ, naake oona Jesũ akĩmũturĩria ndu.

23 Akĩmũthaitha akĩmwĩra atĩrĩ, “Kairĩĩtu gaakwa ke hakuhĩ gũkua, ndagũthaitha ũka ũgakaigĩrĩre mooko nĩguo kahone gatũũre muoyo!”

24 Jesũ agĩgĩthiĩ naake, na andũ aingĩ makĩmuuma thuutha mamũthiũrũrũkĩirie mĩena yothe.

25 Na rĩĩrĩ, nĩhaarĩ mũtumia watũire oiraga thakame mĩaka ikũmi na ĩĩrĩ,

26 na nĩathĩĩnĩkĩĩte mũno, o na akaahũthĩra mbeeca nyingĩ akĩgeria gũthondekwo nĩ mandagĩtaarĩ aingĩ. Ĩndĩ ndahonaga no gũkĩrĩrĩria aakĩragĩrĩria kwĩhĩrwo.

27 Tondũ nĩaiguĩte ũhoro wa Jesũ, akĩmuuma na thuutha e andũinĩ akĩhuutia nguo yake;

28 eekire ũguo tondũ eĩraga atĩrĩ, “Ingĩhuutia o na akorwo no nguo ciake, no hone.”

29 Na ihinda o rĩu thakame ĩgĩtiga kuura, akĩigua aahonio.

30 Naake Jesũ akĩigua o rĩmwe oimwo nĩ hinya, akĩĩhũgũra akĩũria atĩrĩ, “Nũũ ũcio wahuutia nguo ciakwa?”

31 Nao arutwo aake makĩmwĩra atĩrĩ, “Ũroria nũũ wakũhuutia ũkĩonaga ũrĩa andũ aya mahatĩkanĩte harĩ we?”

32 Naake Jesũ akĩĩhũgũranga arore ũrĩa wamũhuutĩĩtie.

33 No mũtumia ũcio tondũ nĩamenyaga ũrĩa eekĩĩtwo, agĩũka arĩ na guoya akĩinainaga, akĩĩgũithia magũrũinĩ maake akĩmũhe ũhoro wothe.

34 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Wĩtĩkio waku nĩguo watũma ũhone. Thiĩ na thaayũ na ũhone mũrimũ waku.”

35 O hĩndĩ ĩyo Jesũ oigaga ũguo-rĩ, hagĩũka andũ matũmĩĩtwo kuuma kwa Jairũ makĩmwĩra atĩrĩ, “Tiga gũthĩĩnia Mũrutani rĩngĩ, mwarĩguo nĩakua.”

36 Naake Jesũ akĩaga gũthikĩrĩria ũrĩa moigaga, akĩĩra Jairũ atĩrĩ, ‘Wee ĩtĩkia na ũtige gwĩtigĩra.’ ”

37 Magĩgĩthiĩ, no ndarĩ mũndũ eetĩkĩririe amuume thuutha, o tiga Petero, Jakubu, na Johana mũrũ wa nyina.

38 Rĩrĩa maakinyire kwa Jairũ magĩkora andũ magagaĩte makĩgirĩkaga na makĩrĩraga maanĩrĩire.

39 Naake Jesũ arĩĩkia kũingĩra nyũmba akĩũria atĩrĩ, “Mũgagaĩĩtio na mũkagirĩkio nĩ kĩĩ? Mwana ti mũkuũ nĩ toro arĩ!”

40 Magĩkĩmũthekerera, no we akĩmarutũrũra na nja. Akĩoya aciari a mwana, na arutwo acio aake atatũ magĩthiĩ harĩa mwana aarĩ.

41 Agĩkĩnyiita kairĩĩtu guoko agĩkeera atĩrĩ, “Talitha kumi.” Naguo ũguo ũgĩtaũrwo nĩ ta kuuga atĩrĩ, “Kairĩĩtu gaaka, ndakwĩra ũũkĩre!”

42 Nako kairĩĩtu kau gagĩũkĩra o rĩmwe gagĩĩtwara. (Kaarĩ ka mĩaka ikũmi na ĩĩrĩ.) Nao andũ moona ũguo makĩgega mũno.

43 Naake Jesũ akĩmeera makahe gĩa kũrĩa. Agĩcooka akĩmakaania matikeere mũndũ o na ũmwe ũhoro ũcio.

Jesũ kũregwo Nazarethi

1 Thuutha ũcio Jesũ akiuma kũu agĩcooka itũũrainĩ rĩao, nao arutwo aake makĩmũrũmĩrĩra.

2 Mũthenya wa Thabatũ wakinya akĩambĩrĩria kũrutana thunagogiinĩ. Na kũu thunagogi nĩkwarĩ andũ aingĩ mũno. Rĩrĩa maamũiguire makĩgega, makĩũrania atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ aarutire maũndũ maya moothe kũ? Kaĩ aheetwo ũũgĩ mũingĩ atĩa wa gwĩka maũndũ ma magegania ũũ?

3 Githĩ ũyũ ti we bundi wa mbaaũ, mũrũ wa Mariamu, na mũrũ wa nyina na Jakubu, Josefu, Judasi, na Simoni? Githĩ aarĩ a nyina matirĩ gũũkũ na ithuĩ?” Nao magĩkĩregana naake.

4 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Mũnabii kũndũ ataheagwo gĩtĩĩo no itũũrainĩ rĩake, gwake mũciĩ, o na gatagatĩ ka andũ aao.”

5 Naake Jesũ ndahotire kũringa ciama kũu itũũrainĩ rĩao o tiga nĩaigĩrĩire o andũ matarĩ aingĩ mooko arĩa maarĩ arũaru nao makĩhona.

6 Naake akĩgega nĩ ũndũ wa ũrĩa maagĩĩte wĩtĩkio.

Jesũ gũtũma arutwo arĩa ikũmi na eerĩ

Thuutha ũcio Jesũ agĩthiĩ gũceera kũu matũũrainĩ, akĩrutaga andũ ũhoro.

7 Agĩcooka agĩĩta arutwo arĩa ikũmi na eerĩ akĩmatũma eerĩ eerĩ, na akĩmahe ũhoti wa kũruta andũ ngoma.

8 Ningĩ akĩmaatha matigekuuĩre kĩndũ o na kĩ rũgendoinĩ tiga o mũtirima akĩmeera matigakuue irio, mondo, kana mbeeca

9 no mathiĩ meekĩrĩĩte iraatũ, na matigekuuĩre nguo ingĩ tiga iria irĩ mwĩrĩ.

10 Agĩcooka akĩmeera atĩrĩ, “O nyũmba ĩrĩa mũrĩtoonya-rĩ, ikaraai kuo kinya mũkoima itũũra rĩu.

11 No kũrĩa andũ matakaamũnyiita ũgeni, na marege kũmũthikĩrĩria, mũkiuma kuo mũkeribariba rũkũngũ magũrũ. Naguo ũndũ ũcio ũtuĩke kĩonereria kũrĩ o atĩ mũtiinakena!”

12 Nao magĩgĩthiĩ makĩhunjĩria andũ atĩ merire meehia maao.

13 Ningĩ makĩingata ngoma nyingĩ, na makĩhaka andũ aingĩ arĩa maarĩ arũaru maguta, makĩmahonia.

Gũkua kwa Johana Mũbatithania

14 Na rĩĩrĩ, mũthamaki Herodeakĩigua maũndũ macio moothe, tondũ Jesũ nĩagĩĩte na igweta kũndũ guothe. Tondũ andũ amwe moigaga atĩrĩ, “Johana Mũbatithania nĩariũkĩĩte! Nĩkĩo e na hinya mũnene ũũ wa kũringa ciama.”

15 Nao arĩa angĩ makoiga atĩrĩ, “Aaca, ũyũ nĩ Elija.”

Arĩa angĩ nao makoiga, “Ũyũ nĩ mũnabii ta ũmwe wa arĩa a tene.”

16 No Herode aigua ũhoro ũcio akiuga atĩrĩ, “Johana ũrĩa ndatinithirie mũtwe nĩ we ũcio ũriũkĩĩte!”

17 Herode nĩathanĩĩte atĩ Johana anyiitwo na aikio njeera. Herode eekĩĩte ũguo nĩ ũndũ wa Herodia ũrĩa aahikĩĩtie o na gũtuĩka aarĩ mũtumia wa mũrũ wa nyina Filipu.

18 Johana nĩerĩĩte Herode atĩrĩ, “Ndwagĩrĩirwo nĩkũhikia mũtumia wa mũrũ maitũguo.”

19 Kwoguo Herodia agĩgĩtuma Johana ũthũ na akĩenda kũmũũraga. No ndahotire,

20 nĩ amu Herode nĩetigĩrĩĩte Johana nĩ ũndũ wa kũmenya atĩ aarĩ mũndũ mwega na mũthingu, tondũ ũcio agĩkĩmũmenyerera wega. Herode nĩendaga gũthikĩrĩria Johana o na gũtuĩka nĩathĩĩnĩkaga mũno ngoro aamũthikĩrĩria.

21 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũmwe Herodia akĩgĩa na mweke. Hĩndĩ ĩrĩa Herode aarugire iruga rĩa gũkũngũĩra gũciarwo gwake, nĩetire njaama ciake, atongoria a mbũtũ cia ita, na athuuri arĩa maarĩ igweta kũu Galili.

22 Rĩrĩa mwarĩ wa Herodia ookire akĩina, nĩakenirie Herode na ageni aake mũno. Naake mũthamaki akĩĩra mũirĩĩtu ũcio atĩrĩ, “Njũũria o kĩrĩa gĩothe ũkwenda, na nĩngũkũhe.”

23 Mũthamaki agĩkĩĩhĩta akiuga atĩrĩ, “O kĩrĩa ũkũnjĩtia nĩngũkũhe, o na angĩkorwo nĩ nuthu ya bũrũri wakwa!”

24 Naake mũirĩĩtu ũcio akiuma nja akĩũria nyina atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ ngwĩtia?”

Naake akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ĩtia mũtwe wa Johana Mũbatithania.”

25 Naake agĩtoonya o narua kwĩ mũthamaki akĩmwĩra atĩrĩ, “Ngwenda o rĩu ũhe mũtwe wa Johana Mũbatithania wĩkĩrĩĩtwo kiugainĩ.”

26 Ũndũ ũcio ũgĩtũma mũthamaki aigue kĩeha mũno, no akĩremwo nĩkũrega nĩ ũndũ nĩarĩĩkĩĩtie kwĩhĩta, o na nĩ ũndũ wa ageni arĩa maamũceereire.

27 Agĩgĩtũma mũrangĩri ũmwe wa arĩa maamũrangagĩra, agĩathana atĩ mũtwe wa Johana ũreehwo. Naake agĩthiĩ kũu njeera akĩmũtinia mũtwe,

28 akĩũreehe wĩkĩrĩĩtwo kiugainĩ akĩũnengera mũirĩĩtu ũcio, naake akĩũnengera nyina.

29 Nao arutwo a Johana maigua ũhoro ũcio magĩthiĩ makĩoya kĩimba gĩake, magĩgĩthika.

Jesũ kũhũũnia andũ ngiri ithaano

30 Thuutha ũcio atũmwo a Jesũ magĩcooka magĩũka kũrĩ we makĩmwĩra maũndũ moothe marĩa meekĩĩte, o na marĩa maarutanĩĩte.

31 Na tondũ nĩkwarĩ na andũ aingĩ mookaga magĩthiaga, o nginya Jesũ na arutwo aake makaaga hĩndĩ ya kũhuurũka kana kũrĩa, agĩkĩĩra arutwo aake atĩrĩ, “Ũkaai tũthiĩ handũ hatarĩ andũ mũkahuurũke haniini.”

32 Magĩkĩingĩra gatarũ marĩ oiki, magĩthiĩ handũ hataarĩ andũ.

33 Nao andũ aingĩ makĩmoona magĩthiĩ, makĩmamenya; magĩgĩũka kuuma matũũrainĩ moothe, magĩthiĩ na magũrũ mateng’ereete, o nginya magĩkinya mbere ya arutwo handũ hau maathiaga.

34 Naake Jesũ oima gatarũinĩ, akĩona ũrĩa andũ acio maingĩhĩĩte, akĩmaiguĩra tha tondũ maahaanaga ta ng’ondu itarĩ na mũrĩithi; agĩkĩambĩrĩria kũmaruta maũndũ maingĩ.

35 Nakuo gwatua gũtuka arutwo aake magĩũka harĩ we makĩmwĩra atĩrĩ, “Gũũkũ nĩ werũinĩ na rĩu gũkirie gũtuka,

36 ĩra andũ mathiĩ nĩguo makinye mĩgũndainĩ, o na icagiinĩ nĩguo makagũre kĩndũ mangĩrĩa.”

37 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Maheei kĩndũ gĩa kũrĩa arĩ inyuĩ.”

Nao makĩmũũria atĩrĩ, “Tũthiĩ tũkagũre mĩgate ya dinarimagana meerĩ tũmahe marĩe?”

38 Naake Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “Mũrĩ na mĩgate ĩigana? Tathiĩi mũrore.” Nao maarora makĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ mĩgate ĩtaano na thamaki igĩrĩ.”

39 Naake Jesũ agĩathana atĩ andũ oothe maikare thĩ ikundi ikundi kũu nyekiinĩ.

40 Magĩgĩikara thĩ ikundi: imwe cia andũ igana, na ingĩ cia mĩrongo ĩtaano.

41 Naake akĩoya mĩgate ĩyo ĩtaano na thamaki icio igĩrĩ, akĩrora igũrũ, agĩciraathima. Agĩcooka akĩenyũranga mĩgate akĩnengera arutwo mahe andũ, na thamaki nacio akĩmagayania oothe.

42 Nao oothe makĩrĩa, makĩhũũna.

43 Nao arutwo magĩcooka makĩũngania cienyũ cia mĩgate o na cia thamaki iria ciatigarĩĩte, ikĩiyũra ciondo ikũmi na igĩrĩ.

44 Andũ arĩa maahũũnirio maarĩ arũme ngiri ithaano (5,000).

Jesũ kũgerera maaĩ igũrũ

45 Na hĩndĩ o ĩyo Jesũ akĩĩra arutwo aake maingĩre gatarũ mathiage mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria meerekeire Bethisaida. Naake agĩtigwo akiugĩra andũ ũhoro.

46 Arĩĩkia kũmoigĩra ũhoro agĩthiĩ kĩrĩmainĩ kũhooya.

47 Gũgĩkinya hwaĩinĩ, gatarũ kaarĩ iriainĩ gatagatĩ, naake Jesũ aarĩ wiki thĩ nyũmũ.

48 Hĩndĩ ĩyo akĩona arutwo aake makĩĩgũmĩra gũtwara gatarũ tondũ meerekeire na kũrĩa rũhuuho rwoimaga. Na kũrĩ o ũtukũ ta rĩrĩa ngũkũ igambaga agĩthiĩ kũrĩ o agereire maaĩ igũrũ, akĩenda kũmahĩtũka.

49 Nao mamuona agereire maaĩ igũrũ, magĩciiria nĩ ngoma moonaga magĩgĩkaya.

50 Oothe magĩĩtigĩra mũno.

Naake Jesũ akĩmaarĩria o rĩmwe akĩmeera atĩrĩ, “Ũmĩrĩriai! Nĩ niĩ. Tigaai gwĩtigĩra!”

51 Naake agĩtoonya gatarũinĩ, naruo rũhuuho rũkĩhoorera. Nao arutwo aake makĩgega mũno,

52 nĩ ũndũ o na ũhoro wa mĩgate ĩrĩa maarĩĩte ndwamaguũkĩire wega, tondũ ngoro ciao ciarĩ nyũmũ.

Jesũ kũhonania Genesareti

53 Naake Jesũ na arutwo aake makĩringa iria magĩkinya kũrĩa gwĩtagwo Genesareti, makĩoha gatarũ rũteereinĩ.

54 Nao moima gatarũinĩ, andũ makĩmenya Jesũ o rĩmwe.

55 Magĩteng’era matũũrainĩ, makamũreehere arĩa oothe maarĩ arũaru. O harĩa maigua nĩ ho arĩ, makamũtwarĩra andũ mamakuuĩĩte na mĩgeka.

56 Kũrĩa guothe Jesũ aatoonyaga: icagiinĩ, matũũrainĩ, kana mĩgũndainĩ, maigaga arĩa arũaru ndũũnyũinĩ makamũthaitha ameetĩkĩrie mahuutie o na akorwo no gĩcũrĩ kĩa nguo yake. Nao arĩa oothe maakĩhuutagia makahonio.

Ũrutani wa maithe maitũ ma tene

1 Na rĩĩrĩ, Afarisai amwe o na arutani a Watho arĩa moimĩĩte Jerusalemu makĩũngana harĩ Jesũ.

2 Nao makĩona arutwo amwe aake makĩrĩa irio na mooko me na thaahu, ũguo nĩkuuga, matarĩ mathambie.

3 (Amu Afarisai o na Ayahudi oothe, matingĩarĩire irio matethambĩĩte mooko kũringana na ũrutani wa maithe maao ma tene.

4 Moima ndũũnyũ matingĩarĩire kĩndũ mataambĩĩte gũgĩthambia. Nĩkwarĩ na mĩtugo ĩngĩ mĩingĩ maarũmagĩrĩra, ta gũthambia ikombe, nyũngũ, na indo cia gĩcango.)

5 Nao Afarisai na arutani a Watho makĩmũũria atĩrĩ, “Nĩkĩ gĩtũmaga arutwo aaku maage kũrũmĩrĩra ũrutani wa maithe maitũ ma tene, makarĩaga irio na mooko me na thaahu?”

6 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Isaia nĩarathire ũhoro wanyu wega inyuĩ hinga ici! O ta ũrĩa kwandĩkĩĩtwo atĩ:

‘Andũ aya maaheaga gĩtĩĩo na mĩromo,

no ngoro ciao ikoragwo irĩ kũraaya na niĩ.

7 Gũtirĩ bata wao wa gũũthaathaiya,

nĩ ũndũ marutanaga mawatho ma andũ

ta arĩ mo maathani maakwa!’

8 “Mũtiganaga na watho wa Ngai mũkarũmĩrĩra kĩrĩra kĩa andũ.”

9 Jesũ agĩgĩthiĩ na mbere akĩmeera atĩrĩ, “Ti itherũ mwĩ na njĩra ya wara ya kũrega watho wa Ngai, nĩguo mũrũmĩrĩre kĩrĩra kĩanyu!

10 Amu Musa nĩoigire atĩrĩ, ‘Tĩĩa thooguo na maitũguo,’ o na akiuga hangĩ atĩrĩ, ‘Mũndũ wa kũnyarara ithe kana nyina, arokua!’

11 No inyuĩ muugaga atĩ mũndũ angĩĩra ithe kana nyina atĩrĩ, ‘Kĩrĩa ũngĩeguna nakĩo kuuma harĩ niĩ nĩ Korubani,’ (naguo nĩ ta kuuga atĩ kĩndũ kĩu nĩkĩamũrĩre Ngai),

12 hingo ĩyo ndangĩcooka kũhooywo ũteithio nĩ ithe kana nyina.

13 Hĩndĩ ĩyo mũgakĩagithia ũhoro wa Ngai bata na kĩrĩra kĩanyu kĩrĩa mũtiganagĩra. Ningĩ nĩmwĩkaga maũndũ mangĩ maingĩ matariĩ ta macio.”

Kĩrĩa gĩthaahagia mũndũ

14 Hĩndĩ ĩyo Jesũ agĩcooka agĩĩta andũ harĩ we o rĩngĩ akĩmeera atĩrĩ, “Tathikĩrĩriai inyuothe, mũigue ũrĩa ndĩroiga.

15 Gũtirĩ kĩndũ o na kĩ gĩtoonyaga thĩinĩ wa mũndũ kuuma na nja kĩngĩmũthaahia, ĩndĩ kĩrĩa kiumaga na thĩinĩ nĩkĩo gĩthaahagia mũndũ. [

16 Kĩiguei akorwo mwĩ na matũ!”]

17 Naake atigana na andũ agĩtoonya nyũmba, nao arutwo aake makĩmũũria amataũrĩre ngerekano ĩyo.

18 Naake Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “Githĩ o na inyuĩ mũtirĩ mũrakuuũka? Mũtikũmenya atĩ kĩndũ o gĩothe gĩtoonyaga thĩinĩ wa mũndũ kuuma na nja gĩtingĩmũthaahia?

19 Nĩ gũkorwo gĩtithiaga ngoro, gĩthiaga nda gĩgacooka gĩkoima.” (Jesũ akiuga ũguo nĩgũtua aatuaga irio ciothe theru.)

20 Agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Kĩrĩa kiumaga thĩinĩ wa mũndũ nĩkĩo kĩmũthaahagia.

21 Nĩ gũkorwo nĩ thĩinĩ wa ngoro ya mũndũ kuumaga meciiria mooru ma ũmaraaya, ũici, ũũragani,

22 ũtharia, gũcuumĩkĩra, waganu, kũheenania, ũũra thoni, ũiru, kũrumana, mwĩtĩĩo, na ũrimũ,

23 maũũru macio moothe moimaga na thĩinĩ magathaahia mũndũ.”

Wĩtĩkio wa mũtumia

24 Kuuma hau Jesũ agĩũkĩra agĩthiĩ matũũrainĩ ma Turo na Sidoni. Agĩtoonya mũciĩ ũmwe, na ndeendaga mũndũ o na ũmwe amenye kũrĩa arĩ, no ndangĩaikarire ehithĩĩte.

25 Na rĩĩrĩ, o rĩmwe mũtumia warĩ na mwarĩ wanyiitĩĩtwo nĩ ngoma akĩigua ũhoro wa Jesũ. Naake agĩũka akĩĩgũithia magũrũinĩ maake.

26 Mũtumia ũcio aarĩ Mũrũũrĩrĩ wa kuuma mwena wa Foenicia, kũrĩa kũrĩ thĩinĩ wa Siria. Agĩgĩthaitha Jesũ aathe ngoma yume mwarĩ.

27 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Reke ciana ciambe ihũũne, amu ti wega kuoya irio cia ciana na gũciikĩria ngui.”

28 Naake mũtumia ũcio akĩmũcookeria atĩrĩ, “Noguo Mwathani; ĩndĩ o na ngui irĩ rungu rwa meetha nĩirĩaga rũitĩki kuuma harĩ irio cia ciana!”

29 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Tondũ wa ũguo woiga-rĩ, wĩinũkĩre, ngoma nĩrĩĩkĩĩtie kuuma mwarĩguo!”

30 Naake agĩkĩinũka agĩkora mwarĩ akomeete ũrĩrĩ, nayo ngoma ĩrĩĩkĩĩtie kũmũtiga.

Jesũ kũhonia gĩtaigua

31 Naake Jesũ akĩhũndũka kuuma Turo, akĩgerera Sidoni, agĩkinya iriainĩ rĩa Galili, atuĩkanĩirie kũu Dekapoli.

32 Nao andũ makĩmũreehere mũndũ ũtaiguaga na warogoyaga, makĩmũthaitha atĩ amũhonie.

33 Naake Jesũ akĩmweheria harĩ andũ, akĩmũtwara handũ mwanya, agĩikia ciara ciake matũinĩ maake, agĩtua mata, akĩmũhuutia rũrĩmĩ namo,

34 agĩcooka akĩrora igũrũ, akĩhũũmũka akĩmwĩra atĩrĩ, “Efatha!” Ũguo nĩkuuga, “Hingũka!”

35 Namo Matũ ma mũndũ ũcio magĩkĩhingũka, naruo rũrĩmĩ rwake rũkĩregera akĩhota kwaria wega.

36 Naake Jesũ akĩmakaania matikeere mũndũ, no o ũrĩa akĩragĩrĩria kũmakaania, noguo maathiaga na mbere kwaria.

37 Nao makĩgega mũno, magĩkiuga atĩrĩ, “Nĩekĩĩte maũndũ moothe wega! Nĩatũmaga arĩa mataiguaga maigue, na arĩa mataaragia maarie!”

Jesũ kũhũũnia andũ ngiri inya

1 Na rĩĩrĩ, matukũinĩ o macio andũ aingĩ magĩkorwo magomanĩĩte rĩngĩ no matiarĩ na gĩa kũrĩa. Naake Jesũ agĩĩta arutwo aake harĩ we akĩmeera atĩrĩ,

2 “Nĩndĩraiguĩra andũ aya tha, tondũ makoreetwo na niĩ rĩu mĩthenya ĩtatũ, na matirĩ na kĩndũ gĩa kũrĩa.

3 Ingĩmeera mainũke mahũũtiĩ mahota kũringĩkĩra njĩra, amu andũ amwe aao moimĩĩte kũraaya.”

4 Nao arutwo makĩmũcookeria atĩrĩ, “Mũndũ angĩkĩruta irio kũ gũũkũ werũinĩ cia kũhũũnia andũ ta aya?”

5 Naake Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “Mwĩ na mĩgate ĩigana?”

Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Twĩ na mĩgate mũgwanja.”

6 Naake agĩgĩatha andũ acio maikare thĩ, agĩcooka akĩoya mĩgate ĩyo mũgwanja, na arĩĩkia gũcookeria Ngai ngaatho akĩmĩenyũranga, akĩmĩnengera arutwo aake mahe andũ, nao arutwo makĩmatwarĩra.

7 Ningĩ nĩmaarĩ na tũthamaki tũniini tũtaarĩ tũingĩ; naake Jesũ arĩĩkia gũtũraathima akĩĩra arutwo matũhe andũ o na tuo.

8-9 Nao andũ makĩrĩa, makĩhũũna. Nao arutwo magĩcooka makĩũngania cienyũ iria ciatigarĩĩte, ikĩiyũra ciondo mũgwanja. Na rĩĩrĩ, maarĩ andũ ta ngiri inya (4,000). Jesũ agĩcooka akĩmeera mainũke.

10 Naake ihinda o rĩu akĩingĩra gatarũinĩ o hamwe na arutwo aake, magĩthiĩ rũgongo rwa Dalumanutha.

Afarisai kũũria maringĩrwo kĩama

11 Nao Afarisai magĩũka, makĩambĩrĩria gũkararania na Jesũ makĩmwĩraga atĩ amaringĩre kĩama kuuma igũrũ, no nĩkũmũgeria maamũgeragia.

12 No Jesũ akĩhũũmũka ihũũmũka inene kuuma o ngoro thĩinĩ, akĩũria atĩrĩ, “Andũ a matukũ maya mekuuga maringĩrwo kĩama nĩkĩ? Ngũmwĩra na ma atĩ, gũtirĩ kĩama mekũringĩrwo!”

13 Naake akĩmatiga, akĩingĩra gatarũ rĩngĩ, akĩringa mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria.

Ndaawa ya kũimbia mĩgate ya Afarisai na ya Herode

14 Na rĩĩrĩ, arutwo nĩmaariganĩirwo nĩgũkuua mĩgate no nĩmaarĩ na mũgate ũmwe gatarũinĩ.

15 Naake Jesũ akĩmataara akĩmeera atĩrĩ, “Mwĩmenyagĩrĩreei ndaawa ya kũimbia mĩgate ya Afarisai o na ya Herode.”

16 Nao makĩĩrana atĩrĩ, “Aratwĩra ũguo, nĩ ũndũ tũtirĩ na mĩgate.”

17 Naake Jesũ tondũ nĩamenyire ũrĩa moigaga akĩmeera atĩrĩ, “Mũkwĩrana nĩ ũndũ mũtarĩ na mĩgate nĩkĩ? Kaĩ mũtarĩ mũramenya ũhoro o na kana mũgakuuũka? Mũtirĩ mũratiga kũũmia ngoro?

18 Kaĩ mũtoonaga na mũrĩ na maitho. Kaĩ mũtaiguaga na mũrĩ na matũ? Nĩmũkũririkana

19 rĩrĩa ndaheire andũ arĩa ngiri ithaano (5,000) mĩgate ĩrĩa ĩtaano? Nĩ ciondo ciigana mwacookire gũkuua ciyũire cienyũ?”

Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Nĩ ikũmi na igĩrĩ.”

20 “Ningĩ rĩ, rĩrĩa ndaheire andũ arĩa ngiri inya (4,000) mĩgate ĩrĩa mũgwanja, nĩ ciondo ciigana muonganirie ciyũrĩĩte cienyũ?”

Nao magĩcookia makĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ mũgwanja.”

21 Agĩkĩmooria atĩrĩ, “Na mũtirĩ mũrataũkĩrwo nĩ ũhoro o na rĩu?”

Jesũ kũhonia mũtumuumu Bethisaida

22 Na rĩĩrĩ, maakinya Bethisaida, andũ makĩreehere Jesũ mũndũ warĩ mũtumuumu, makĩmũthaitha atĩ amũhuutie.

23 Naake akĩnyiita mũndũ ũcio guoko akĩmuumagaria nja ya gĩcagi. Thuutha wa kũmũtuĩra mata maitho, na kũmũigĩrĩra mooko, akĩmũũria atĩrĩ, “Wĩ kĩndũ ũrona?”

24 Naake mũndũ ũcio agĩtiira maitho akiuga atĩrĩ, “Nĩndĩrona andũ, no rĩĩrĩ, ndĩrona mahaana ta mĩtĩ ĩgĩthiĩ.”

25 Jesũ agĩcooka akĩmũigĩrĩra mooko maitho rĩngĩ; naake mũndũ ũcio agĩkũũra maitho mũno, akĩhota kuona indo ciothe wega.

26 Naake Jesũ akĩmwatha ainũke, na ndagaacooke gĩcagiinĩ kĩu.

Petero kuumbũra Jesũ

27 Naake Jesũ akiuma kũu na arutwo aake magĩthiĩ kinya icagi iria irĩ hakuhĩ na Kaisarea Filipi. Me njĩra akĩmooria atĩrĩ, “Andũ moigaga niĩ ndĩ ũ?”

28 Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Kũrĩ moigaga wee nĩ we Johana Mũbatithania, angĩ Elija, nao angĩ ũmwe wa anabii.”

29 Agĩcooka akĩmooria atĩrĩ, “Ĩ inyuĩ na inyuĩ muugaga niĩ ndĩ ũ?” Naake Petero akĩmũcookeria atĩrĩ, “Wee nĩ we Mesia.”

30 Naake Jesũ akĩmakaania matikeere mũndũ o na ũmwe ũhoro wake.

Jesũ kwaria ũhoro wa gũthĩĩnio na gũkua gwake

31 Na rĩĩrĩ, Jesũ akĩambĩrĩria kũmaruta atĩ Mũrũ wa Mũndũ no mũhaka oone mathĩĩna maingĩ, na aregwo nĩ athuuri na athĩnjĩri Ngai arĩa anene, na arutani a Watho. Na rĩĩrĩ, nĩakooragwo na thuutha wa mĩthenya ĩtatũ acooke ariũke.

32 Agĩkĩmeera ũhoro ũcio atekũhithĩrĩra. Naake Petero akĩmũtwara ndundu, agĩitĩka kũmũkaania.

33 No Jesũ akĩĩhũgũra akĩrora arutwo aake agĩkaania Petero, akĩmwĩra atĩrĩ, “Cooka thuutha wakwa Caitaani! Nĩ ũndũ meciiria macio maaku matiumĩĩte kũrĩ Ngai, moimĩĩte kũrĩ andũ!”

34 Agĩcooka agĩĩta andũ oothe na arutwo aake hamwe akĩmeera atĩrĩ, “Mũndũ o wothe ũngĩenda kũũnũmĩrĩra no aambire eerege we mwene, ooe mũtharaba wake anũmĩrĩre.

35 Tondũ-rĩ, mũndũ o wothe wendaga kũhonokia muoyo wake, ũcio nĩakoorwo nĩguo, no ũrĩa ũũragwo nĩ muoyo wake nĩ ũndũ wakwa, o na nĩ ũndũ wa Ũhoro ũrĩa Mwega, nĩakaũhonokia.

36 Nĩ amu-rĩ, mũndũ angĩĩguna na kĩ o na angĩgaya thĩ yothe na oorwo nĩ muoyo wake?

37 Ningĩ nĩ kĩĩ mũndũ angĩkũũrania muoyo wake nakĩo?

38 Amu mũndũ ũrĩa ũconokaga nĩ ũndũ wakwa na nĩ ũndũ wa ciugo ciakwa thĩinĩ wa rũciaro rũũrũ rũteetĩkĩĩtie na rwa meehia, Mũrũ wa Mũndũ o naake nĩakaamũconokera rĩrĩa agooka na riiri wa Ithe arĩ na araika arĩa atheru.”

1 Naake agĩthiĩ na mbere kwaria akiuga atĩrĩ, “Ngũmwĩra na ma atĩ, haaha nĩharĩ andũ amwe matagaakua matooneete Ũthamaki wa Ngai ũgĩũka wĩ na hinya.”

Jesũ kũgarũrũka ũrĩa aatariĩ

2 Na rĩĩrĩ, thuutha wa mĩthenya ĩtandatũ yathira Jesũ akĩoya Petero, Jakubu na Johana akĩmatwara handũ kĩrĩma igũrũ marĩ oiki. Naake Jesũ akĩgarũrũka ũrĩa aatariĩ mamwĩroreire.

3 Nguo ciake ikĩerũha cua; gũtirĩ mũndũ o na ũmwe gũũkũ thĩ ũngĩahotire gũcierũhia ũguo.

4 Hĩndĩ ĩyo arutwo acio atatũ makĩona Elija na Musa makĩaria na Jesũ.

5 Naake Petero akĩĩra Jesũ atĩrĩ, “Mũrutani, nĩ wega tondũ twĩ haaha! Reke twake ithũnũ ithatũ, kĩmwe gĩaku, kĩrĩa kĩngĩ kĩa Musa, na kĩrĩa kĩngĩ kĩa Elija.”

6 Petero oigire ũguo nĩ ũndũ we na arutwo acio angĩ nĩmaamakĩĩte mũno, o kinya makarigwo nĩ wa kuuga.

7 O hĩndĩ ĩyo gũgĩũka itu rĩkĩmahumbĩra, naguo mũgambo ũkiuma ituinĩ ũkiuga atĩrĩ, “Ũyũ nĩ we Mũrũ wakwa ũrĩa nyendeete; mũiguageei!”

8 Nao magĩcooka kwĩhũgũra na ihenya mationire mũndũ o na ũ, tiga Jesũ we wiki.

9 Rĩrĩa maikũrũkaga kuuma kĩrĩmainĩ, Jesũ akĩmaatha matikeere mũndũ o na ũ maũndũ marĩa mooneete, kinya rĩrĩa Mũrũ wa Mũndũ akaariũka oime kũrĩ arĩa akuũ.

10 Nao magĩgĩĩka o ta ũguo aameerire, ĩndĩ magakĩũranagia gatagatĩinĩ kaao atĩrĩ, “Kũriũka kuuma kũrĩ arĩa akuũ-rĩ, nĩkuuga atĩa?”

11 Magĩkĩũria Jesũ atĩrĩ, “Arutani a Watho moigaga atĩ no mũhaka Elija aambe ooke nĩkĩ?”

12 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Noguo, Elija nĩakaamba gũũka mbere nĩ geetha ahaarĩrĩrie maũndũ moothe. No nĩkĩ gĩtũmaga Maandĩko moige atĩ Mũrũ wa Mũndũ nĩagaathĩĩnio mũno na aregwo nĩ andũ?

13 Ngũmwĩra atĩrĩ, Elija nĩarĩĩkĩĩtie gũũka, na andũ makamwĩka ũrĩa meendaga kũmwĩka kũringana na ũrĩa ũhoro wake wandĩkĩĩtwo Maandĩkoinĩ.”

Jesũ kũhonia kamwana kaarĩ na ngoma

14 Na rĩĩrĩ, maakinya harĩ arutwo arĩa angĩ, makĩona andũ aingĩ mamathiũrũrũkĩirie, na arutani amwe a Watho arĩa maarĩ ho magĩkararania nao.

15 Rĩrĩa andũ moonire Jesũ, makĩgega mũno, magĩteng’era harĩ we makĩmũgeithia.

16 Naake Jesũ akĩũria arutwo atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ mũgũkararanagĩria nao?”

17 Naake mũndũ ũmwe warĩ hau andũinĩ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mũrutani, ngũkũreeheire mũrũ wakwa ũkoragwo arĩ na ngoma na ndaaragia.

18 Rĩrĩa yamũnyiitũkia, ĩmũrũndaga thĩ, naake akaambĩrĩria kũruta mũhũũyũ, akahagarania magego, na akoomagara mwĩrĩ wothe. Nĩnjũũririe arutwo aaku maingate ngoma ĩyo, no matinahota.”

19 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Kaĩ andũ aya nĩmwagĩĩte wĩtĩkio-ĩ! Ngũikara na inyuĩ kinya rĩ, na ngũmũkirĩrĩria kinya rĩ? Ndeehereei kamwana kau!”

20 Nao magĩgatwarĩra Jesũ. Nayo ngoma ĩyo yona Jesũ ĩgĩkanyiitũkia ĩgĩgathiora, ĩgĩgaikia thĩ, nako gakĩgaragara gagĩitaga mũhũũyũ na kanua.

21 Naake Jesũ akĩũria ithe atĩrĩ, “Gatũire ũũ kuuma rĩ?”

Naake ithe akĩmũcookeria atĩrĩ, “Kuuma o gaaciarwo.

22 Mahinda maingĩ ngoma ĩno yanageria gũkooraga na njĩra ya gũgaikia mwakiinĩ, o na maaĩinĩ. Akorwo wahota-rĩ, tũiguĩre tha ũtũteithie!”

23 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Atĩ akorwo ndahota! Maũndũ moothe nĩmahotekaga kũrĩ mũndũ ũrĩa wĩtĩkĩĩtie.”

24 Naake ithe wa kamwana kau agĩcookia o rĩmwe akiuga atĩrĩ, “Nĩnjĩtĩkĩĩtie, no ndeithĩrĩria harĩa ndigĩĩtie gwĩtĩkia!”

25 Hĩndĩ ĩyo Jesũ oona atĩ andũ aingĩ no maamũthiũrũrũkagĩria, agĩkũũma ngoma ĩyo akĩmĩĩra atĩrĩ, “Wee ngoma ĩno ĩtaiguaga na ĩtaaragia, ndagwatha uume thĩinĩ wa kamwana gaaka na ndũkaanagatoonye rĩngĩ!”

26 Nayo ngoma ĩyo yarĩĩkia gũkaya na gũkoomagaria ĩkiuma thĩinĩ wako. Nako kamwana kau gakĩhaana ta kaarĩ gakuũ, o kinya andũ aingĩ makiuga atĩ nĩ gakuũ.

27 No Jesũ agĩkanyiita guoko agĩgookĩria, nako gakĩrũũgama na igũrũ.

28 Thuutha ũcio Jesũ aingĩra nyũmba arutwo aake makĩmũũria marĩ oiki atĩrĩ, “Nĩkĩ gĩtũmire tũremwo nĩkũingata ngoma ĩyo?”

29 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ngoma ya mũthemba ta ũcio ndĩngĩrutĩka na njĩra ĩngĩ tiga o mahooya.”

Jesũ kwaria rĩngĩ ũhoro wa gũkua gwake

30 Thuutha ũcio Jesũ na arutwo aake makiuma kũu magĩtuĩkanĩria Galili. Naake Jesũ ndeendaga mũndũ o na ũmwe amenye kũrĩa aarĩ,

31 amu nĩarutaga arutwo aake akameera atĩrĩ, “Mũrũ wa Mũndũ nĩakaaneanwo kũrĩ andũ, nao nĩmakaamũũraga, no thuutha wa mĩthenya ĩtatũ nĩakaariũka.”

32 Ĩndĩ arutwo matiigana gũtaũkĩrwo nĩ ũhoro ũcio, no magĩĩtigĩra kũmũũria amataũrĩre.

Nũũ mũnene gatagatĩinĩ ka arutwo

33 Nao magĩgĩkinya Kaperinaumu, na matoonya nyũmba thĩinĩ, Jesũ akĩũria arutwo aake atĩrĩ, “Mũgũkararanagĩria kĩ rĩrĩa tuuma njĩrainĩ?”

34 Nao magĩkira ki nĩ ũndũ rĩrĩa maarĩ njĩrainĩ nĩmaakararanagia gatagatĩinĩ kaao makĩũranagia nũũ mũnene makĩria.

35 Naake Jesũ agĩikara thĩ agĩĩta arutwo acio ikũmi na eerĩ akĩmeera atĩrĩ, “Ũrĩa wothe wendaga gũtuĩka wa mbere no aatuĩkire wa mũthia harĩ arĩa angĩ oothe, na atuĩke ndungata yao oothe.”

36 Agĩcooka akĩoya kaana agĩkarũũgamia gatagatĩinĩ kaao, agĩkahĩmbĩria akĩmeera atĩrĩ,

37 “Ũrĩa wothe wamũkagĩra kaana ta gaaka thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩakwa, nĩ niĩ aamũkagĩra; ũrĩa wothe ũnyamũkagĩra, ti niĩ aamũkagĩra, no aamũkagĩra ũrĩa wandũmire.”

Ũrĩa wothe ũtarĩ thũ iitũ nĩ mũraata witũ

38 Naake Johana agĩcooka akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũrutani, nĩtuonire mũndũ ũkũingataga ngoma thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩaku, twamũkaania nĩ ũndũ ti mũraata witũ.”

39 No Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Tigaai kũmũkaania, amu mũndũ o wothe ũkũringa ciama thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩakwa ndangĩcooka arĩthaahie,

40 tondũ mũndũ o wothe ũtarĩ thũ iitũ nĩ mũraata witũ.

41 Ngũmwĩra na ma atĩ, mũndũ o wothe ũrĩa ũkaamũhe maaĩ ma kũnyua tondũ mũrĩ aakwa nĩakaaheeo igai rĩake.

Magerio

42 “Mũndũ o na ũmwe angĩkĩhĩtithia kamwe ga tũũtũ tũnjĩtĩkĩĩtie atũme keehie, wega nĩ mũndũ ũcio oohererwo ihiga rĩa gĩthĩi ngingo aikio iriainĩ.

43 Angĩkorwo nĩ guoko gwaku gũgũtũma wĩhie, gũtinie! Nĩ kaba kũingĩra muoyoinĩ ũtarĩ na guoko kũmwe, gũkĩra gũthiĩ icuainĩ wĩ na mooko meerĩ, kũrĩa kũrĩ mwaki ũtahorekaga. [

44 Kũu ‘igunyũ iria imarĩaga itikuaga, kana mwaki ũrĩa ũmacinaga ũkahora.’]

45 Angĩkorwo nĩ kũgũrũ gwaku gũgũtũma wĩhie, gũtinie! Nĩ kaba kũingĩra muoyoinĩ wĩ gĩthua gũkĩra gũikio icuainĩ wĩ na magũrũ meerĩ. [

46 Kũu ‘igunyũ iria imarĩaga itikuaga, kana mwaki ũrĩa ũmacinaga ũkahora.’]

47 Angĩkorwo nĩ riitho rĩaku rĩgũtũma wĩhie, rĩkũũre! Nĩ kaba kũingĩra Ũthamakiinĩ wa Ngai wĩ na riitho rĩmwe handũ ha gũikio icuainĩ wĩ na maitho meerĩ;

48 kũu ‘igunyũ iria imarĩaga itikuaga kana mwaki ũrĩa ũmacinaga ũkahora.’

49 “Mũndũ o wothe nĩagaatherio na mwaki o ta ũrĩa nyama cia igongoona itheragio na cumbĩ.

50 “Cumbĩ nĩ mwega, no ũngĩthira mũcamo, ũngĩcooka gũcamithio ta cumbĩ nĩ kĩĩ?

“Tuĩkaai ta cumbĩ, na mũikarage mũiguaine inyuothe.”