Category: Jona

Gũtaarĩria

Ibuku rĩa Jona rĩ ũtiganu na mabuku marĩa mangĩ ma ũrathi thĩinĩ wa Mbaimbũ, nĩ gũkorwo rĩo nĩ rũgano rwa ũhoro wa mũnabii ũmwe wageririe kũregana na watho wa Ngai. Ngai nĩamwathire athiĩ Nineve, itũũra rĩrĩa rĩarĩ inene ũthamakiinĩ wa Asiria, arĩa maarĩ thũ nene cia andũ a Isiraeli. Ĩndĩ Jona, ndeendaga gũthiĩ gũtwara ndũmĩrĩri ya Ngai kũu, nĩ ũndũ aarĩ na ũũmĩrĩru atĩ Ngai ndangĩathiire na mbere kũharagania itũũra rĩu ta ũrĩa eehĩtĩĩte. Thuutha wa maũndũ maingĩ ma magegania gwĩkĩka, Jona nĩetĩkĩrire gwathĩka arĩ o na nganja, no mũicoinĩ akĩraakara nĩkuona atĩ ndũmĩrĩri yake ya kũharagania itũũra rĩu ndĩahingire.

Ibuku rĩĩrĩ nĩrĩonanagia ũnene wa Ngai igũrũ rĩa ciũmbe ciake. No mũno makĩria nĩrĩonanagia ũrĩa Ngai arĩ tha, wendo, na wendi wake nĩkuohera na kũhonokia o na thũ cia andũ aake gũkĩra gũciherithia na gũciniina.

Maũndũ marĩa marĩ ibukuinĩ rĩĩrĩ

Gwĩtwo kwa Jona na kũrega gwathĩka 1.1-17

Kũhera na kũhonokio kwa Jona 2.1-10

Ndũmĩrĩri ya Jona kũrĩ andũ a Nineve 3.1-10

Tha cia Ngai kũrĩ andũ a Nineve 4.1-11

Jona kũrega gwathĩkĩra MWATHANI

1 Hĩndĩ ĩmwe mũndũ wetagwo Jona, mũrũ wa Amitai, nĩarĩirio nĩ MWATHANI akĩĩrwo atĩrĩ,

2 “Ũkĩra ũthiĩ Nineve, itũũra rĩrĩa inene, wanĩrĩre ũkĩrĩkaanagia, tondũ maũũru ma andũ aarĩo nĩmanginyĩire.”

3 No rĩĩrĩ, Jona akĩnyiita njĩra ĩngĩ nĩguo oorĩre MWATHANI. Agĩikũrũka Jopa, agĩkora meeri yathiaga Sipania. Akĩgata tigiti, akĩhaica meeriinĩ ĩyo hamwe na andũ arĩa angĩ nĩguo oorĩre MWATHANI.

4 No marĩ iriainĩ MWATHANI akĩmatũmĩra rũhuuho rũnene mũno. Gũgĩkĩgĩa kĩhuuhũkanio kĩnene iriainĩ o nginya meeri ĩkĩenda kũrikĩra.

5 Atwarithia a meeri makĩmaka, o mũndũ o mũndũ agĩkaĩra ngai yake. Magĩcooka magĩikia mĩrigo ĩrĩa yarĩ meeriinĩ iriainĩ nĩguo ĩhũthahũthĩrwo. Hĩndĩ ĩyo gwekĩkaga ũguo wothe, Jona nĩaikũrũkĩĩte agatoonya kũu meeriinĩ o thĩinĩ agakoma toro mũritũ.

6 Mũnene wa meeri agĩkĩmũkorerera akomeete akĩmũũria atĩrĩ, “Ũreeka atĩa tondũ ũrĩ toro? Ũkĩra, ũkaĩre ngai yaku no gũkorwo nĩgũtũiguĩra tha ĩtũhonokie.”

7 Atwarithia a meeri magĩkĩĩrana atĩrĩ, “Ũkĩraai tũikie kuura tũmenye nũũ ũtũmĩĩte ũgwati ũyũ ũtũkorerere.” Magĩgĩĩka o ũguo, nayo kura ĩkĩgwĩra Jona.

8 Magĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Tatwĩre, ũtũreehithĩirie mũtino ũyũ nĩkĩ? Wĩra waku nĩ ũrĩkũ? Uumĩĩte kũ? Bũrũri waku nĩ ũrĩkũ? Na rũũrĩrĩ rwaku nĩ rũrĩkũ?”

9 Naake akĩmeera atĩrĩ, “Niĩ ndĩ Mũhibirania na ngoocaga MWATHANI Ngai wa igũrũ ũrĩa wombire thĩ na iria.”

10 Agĩcooka akĩmeera nĩkũũra ooragĩra MWATHANI.

Maigua ũguo makĩmaka mũno makĩmũũria atĩrĩ, “Nĩkĩ gĩtũmĩĩte ũũre?”

11 Na rĩĩrĩ, kĩhuuhũkanio no kuongerereka kĩongererekaga, kwoguo makĩmũũria atĩrĩ, “Tũngĩgwĩka atĩa nĩguo kĩhuuhũkanio gĩĩkĩ kĩhoorere?”

12 Jona agĩcookia atĩrĩ, “Njikiai iriainĩ na nĩgĩkũhoorera; amu nĩnjũũĩ nĩ ihĩtia rĩakwa rĩtũmĩĩte kĩhuuhũkanio gĩĩkĩ kĩnene ũũ kĩmũkorerere.”

13 O na aameera ũguo makĩgeria na hinya wao wothe kuumĩria meeri rũteereinĩ, no makĩremwo tondũ kĩhuuhũkanio no gũkĩrĩrĩria gĩakĩragĩrĩria.

14 Nĩ ũndũ ũcio magĩkaĩra MWATHANI makiuga atĩrĩ, “MWATHANI twagũthaitha ndũgaatũniine nĩ ũndũ wa gĩkuũ kĩa mũndũ ũyũ; nĩ gũkorwo wee MWATHANI nĩ we ũtũmĩĩte ũndũ ũyũ wĩkĩke.”

15 Magĩkĩnyiita Jona makĩmũikia iriainĩ. Na ihinda o rĩu kĩhuuhũkanio gĩkĩhoorera.

16 Ũndũ ũcio ũgĩtũma andũ acio metigĩre MWATHANI mũno. Magĩcooka makĩmũrutĩra igongoona na makĩĩhĩta kũmũtungatĩra.

17 MWATHANI agĩtũma thamaki nene mũno ĩmerie Jona; agĩikara thĩinĩ wa thamaki ĩyo mĩthenya ĩtatũ na mootukũ matatũ.

Ihooya rĩa Jona

1 Na rĩĩrĩ, Jona arĩ o thĩinĩ wa thamaki ĩyo akĩhooya MWATHANI Ngai wake akiuga atĩrĩ,

2 “MWATHANI, ndĩ thĩĩnainĩ wakwa-rĩ, nĩndĩragũkaĩire,

nawe ũranjĩtĩka.

Ndĩrakũhooya ũteithio ndĩ kũrĩa kwa arĩa akuũ,

nawe ũranjigua.

3 Ũranjikirie ũrandikĩria kũrĩa kũriku,

o gĩtinainĩ kĩa iria rĩrĩa inene,

kũrĩa maaĩ marandigicĩirie mĩena yothe,

na ndiihũ ciamo irangunĩkanĩria.

4 Ndĩreciiria ndĩmũingate ngeeherio maithoinĩ maaku

na gũtirĩ hingo ngeerorera rĩngĩ Hekaarũ yaku theru.

5 Maaĩ marahumbanĩria o nginya maranjita;

iria rĩu rĩriku rĩrangunĩkĩria o biũ,

narĩo ria rĩa iriainĩ rĩreĩthiorereria mũtwe.

6 Ndĩrarikĩra o nginya itinainĩ cia irĩma,

o nginya kũu thĩ ĩrĩa ihingo ciayo ihingĩĩtwo nginya tene.

No wee MWATHANI Ngai wakwa, ũranduta kuuma kũu kũriku ndĩ o muoyo.

7 Rĩrĩa ngoro yakwa ĩragĩĩte hinya-rĩ,

nĩguo MWATHANI ndĩrakũhoire

nawe ũranjigua ũrĩ Hekaarũinĩ yaku theru.

8 Arĩa mathaathayagia mĩhianano

nĩmagũtiganĩirie makaaga gũgũtĩĩa.

9 No niĩ-rĩ, nĩndĩrĩkũgoocaga;

nĩndĩkũrutagĩra magongoona,

na hingagie mĩĩhĩtwa ĩrĩa ngwĩrĩire.

Tondũ wee MWATHANI, nĩ we ũhonokanagia.”

10 Thuutha ũcio MWATHANI akĩarĩria thamaki ĩyo,

nayo ĩgĩthiĩ ĩgĩtahĩka Jona rũteereinĩ rwa iria.

Jona gwathĩkĩra MWATHANI

1 Na rĩĩrĩ, MWATHANI nĩarĩirie Jona hingo ya keerĩ akĩmwĩra atĩrĩ,

2 “Ũkĩra ũthiĩ Nineve, itũũra rĩrĩa inene, ũkarĩkinyĩrie ũhoro ũrĩa ngũkwĩra.”

3 Jona agĩgĩathĩkĩra MWATHANI agĩthiĩ Nineve; itũũra rĩu rĩarĩ inene ũguo atĩ mũndũ angĩarĩtuĩkanirie na thikũ ithatũ.

4 Thuutha wa rũgendo rwa mũthenya mũgima atuĩkanĩirie itũũrainĩ rĩu, Jona akĩambĩrĩria kwanĩrĩra akiuga atĩrĩ, “No mĩthenya mĩrongo ĩna ĩtigaire Nineve ĩharaganio!”

Andũ a Nineve kwĩrira

5 Andũ a Nineve nĩmeetĩkirie ndũmĩrĩri ya Ngai. Magĩcooka makĩanĩrĩra atĩ kũgĩe na ihinda rĩa kwĩima irio. Magĩĩkĩra nguo cia makũnia, mũniini na mũnene, nĩguo moonie Ngai ũrĩa maahereete meehia maao.

6 Rĩrĩa mũthamaki wa Nineve aiguire ũhoro ũcio, no gũũkĩrĩria ookĩrĩirie gĩtĩ gĩake kĩa ũthamaki, akĩaũra nguo ciake cia ũthamaki, agĩĩkĩra nguo ya ikũnia agĩikara thĩ mũhuinĩ.

7 Agĩcooka akĩruta watho kũrĩ andũ oothe a Nineve ta ũũ: “Rĩĩrĩ nĩrĩo itua rĩa mũthamaki na njaama ciake: Mũndũ o wothe ndakaarĩe kana anyue. Mahiũ o namo matikaaheeo kĩndũ gĩa kũrĩa kana gĩa kũnyua.

8 Andũ na mahiũ nĩmehumbe nguo cia makũnia. O mũndũ nĩahooe Ngai na kĩyo na atige mĩtugo ya waganu na ciĩko ciake iria njũru.

9 Hiihi Ngai ahota kwĩricũkwo atige kũraakara na aage gũtũniina.”

10 Ngai agĩkĩona atĩ nĩmeerirĩĩte na makarũnga mĩtugo yao mĩũru. Nĩ ũndũ ũcio akĩĩricũkwo na akĩaga kũmaherithia ta ũrĩa oigĩĩte nĩekũmeeka.

Maraakara ma Jona na tha cia Ngai

1 No rĩĩrĩ, Jona ndaigana gũkenio nĩ ũhoro ũcio, no kũraakara araakarire.

2 Kwoguo akĩhooya MWATHANI akiuga atĩrĩ, “MWATHANI, githĩ ũhoro ũyũ to ũrĩa ndoigire o rĩrĩa ndaarĩ bũrũri witũ atĩ nĩũgeeka? Na nĩkĩo ndageririe kũũrĩra Sipania! Nĩndooĩ atĩ wĩ Ngai ũiyũrĩĩtwo nĩ wendani, tha, ũrĩ mũkirĩrĩria, mũtugi, na nĩwĩricũkagwo ũgatiga kũherithania.

3 Rĩu MWATHANI ndagũthaitha ũreke ngue, nĩ kaba gũkua gũkĩra gũtũũra muoyo.”

4 Naake MWATHANI akĩmũcookeria atĩrĩ, “He bata ũrĩkũ ũraakare?”

5 Jona akiuma nja ya itũũra rĩa Nineve agĩthiĩ agĩikara thĩ mwena wa irathĩro wa itũũra rĩu. Agĩgĩĩthondekera gathũnũ ga kwĩgitia riũa, agĩikara ho, eetereire oone ũrĩa itũũra rĩu rĩgwĩkwo.

6 Naake MWATHANI Ngai agĩtũma rũngũ rũmere na rũtambĩrĩre gathũnũ kau nĩguo Jona egitie riũa ho, na aigue aiganĩire. Jona agĩgĩkenio mũno nĩ rũngũ rũu.

7 No rĩĩrĩ, mũthenya ũyũ ũngĩ rũũciinĩ tene, Ngai agĩtũma kĩgunyũ kĩrĩe rũngũ rũu, naruo rũkĩũma.

8 Rĩrĩa riũa rĩahiũhire, Ngai agĩtũma rũhuuho rũhiũ ruumĩĩte na irathĩro, naguo ũrugarĩ wa riũa ũgĩcina Jona mũtwe o nginya akĩigua ta angĩringĩka. Kwoguo akĩĩrirĩria gũkua, akiuga atĩrĩ, “Nĩ kaba ngue gũkĩra ndũũre muoyo.”

9 No MWATHANI akĩmwĩra atĩrĩ, “He bata ũrĩkũ ũraakare tondũ wa rũngũ rũu?”

Jona agĩcookia atĩrĩ, “Ndĩ na kĩhooto gĩa kũraakara; ndaakare nginya ngue!”

10 MWATHANI agĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Rũngũ rũu rũramerire na rũrakũra na ũtukũ ũmwe, na ũtukũ ũyũ ũngĩ rũrooma. Ndũnarũrutĩra wĩra kana ũrarũkũria, na no ũrarũcaaĩra!

11 Githĩ na niĩ ndikĩagĩrĩirwo nĩkũiguĩra itũũra rĩu inene rĩa Nineve tha, rĩrĩa rĩrĩ na makĩria ma andũ ngiri igana na mĩrongo ĩĩrĩ (120,000) arĩa mataahĩtĩirie, o na ningĩ rĩĩrĩ na mahiũ maingĩ!”