Category: Johana

Gũtaarĩria

Ibuku rĩĩrĩ rĩa Ũhoro Mwega ũrĩa wandĩkirwo nĩ Johana rĩonanagia atĩ Jesũ nĩ kiugo kĩa Ngai gĩa tene na tene, ũrĩa “Watuĩkire mũndũ na agĩikarania na ithuĩ.” Maũndũ marĩa marĩ ibukuinĩ rĩĩrĩ maandĩkirwo nĩ geetha andũ arĩa marĩmathoomaga meetĩkie atĩ Jesũ nĩ we Mũhonokia ũrĩa Ngai eerĩire andũ, na atĩ nĩ Mũrũ wa Ngai, o na atĩ andũ mangĩmwĩtĩkia nĩmakaagĩa na muoyo (20.31).

Mwandĩki wa ibuku rĩĩrĩ aambĩrĩirie na gũtaarĩria atĩ Jesũ nĩ we Kiugo kĩa Ngai gĩa tene na tene. Agacooka, gĩcunjĩinĩ kĩa mbere, akaheana ũhoro wa ciama cia mĩthemba mĩingĩ iria cionanagia atĩ Jesũ nĩ we Mũhonokia ũrĩa Ngai eerĩire andũ na atĩ nĩ Mũrũ wa Ngai. Mwandĩki arĩĩkia kũheana ũhoro ũcio, nĩacookeete akaheana ũhoro ũtaarĩirie maũndũ marĩa ciama icio imenyithanĩĩtie. Ningĩ gĩcunjĩinĩ o kĩu nĩonanĩĩtie ũrĩa andũ meetĩkirie Jesũ magĩtuĩka arũmĩrĩri aake, o rĩrĩa andũ angĩ maamũkararirie makĩrega gwĩtĩkia. Thĩinĩ wa icunjĩ cia 13-17 nĩaheanĩĩte ũhoro mũingĩ wa ngwatanĩro ya Jesũ na arutwo aake ũtukũ ũrĩa aanyiitirwo, na wa kũmahaarĩria na kũmoomĩrĩria akĩrooka kwambwo. Icunjĩinĩ cia kũrĩĩkĩrĩria, mwandĩki nĩaheanĩĩte ũrĩa Jesũ aanyiitirwo, agĩciirithio, akĩambwo, akĩriũka, na ũrĩa aumĩrĩire arutwo aake thuutha wa kũriũka.

Rũgano rwa mũtumia ũrĩa wanyiitirwo agĩtharia (7.53–8.11) rũhingĩrĩĩtwo ta ũũ [ ] nĩ tondũ thĩinĩ wa maandĩko maingĩ na mangĩ marĩa maataũrirwo tene rũtirĩ ho, namo mangĩ marwĩkagĩra icunjĩinĩ ingĩ.

Johana nĩakindĩrĩĩte mũno ũhoro wa andũ kũheeo muoyo wa tene na tene magereire harĩ Kristũ. Kĩheeo kĩu kĩambagĩrĩria rĩu, na gĩũkaga kũrĩ andũ arĩa marũmagĩrĩra Kristũ arĩ we njĩra, ũũma, na muoyo. Ũhoro wa mwanya wa Johana nĩ atĩ nĩahũthĩrĩĩte indo iria irĩ gũũkũ thĩ ta arĩ rũũri rwa kuonania maũndũ ma kĩĩroho: Imwe ciacio nĩ maaĩ, mĩgate, ũtheri, mũrĩithi na ng’ondu ciake, na mũgũnda wa mĩthabibũ na thabibũ ciaguo.

Maũndũ marĩa marĩ ibukuinĩ rĩĩrĩ

Ũhoro wa kwambĩrĩria 1.1-18

Johana Mũbatithania na arutwo a Jesũ a mbere 1.19-51

Wĩra wa Jesũ mũingĩinĩ 2.1–12.50

Jesũ e hakuhĩ gũkinya Jerusalemu na e kuo 13.1–19.42

Kũriũka na kwĩyonania kwa Mwathani 20.1-31

Mwathani kwĩyonania rĩngĩ thĩinĩ wa Galili 21.1-25

Kiugo gũtuĩka mũndũ

1 Kĩambĩrĩriainĩ Kiugo aarĩ o kuo, na aatũire harĩ Ngai, naake aarĩ o Ngai.

2 Kuuma o kĩambĩrĩriainĩ ũcio Kiugo harĩ Ngai.

3 Indo ciothe ciombirwo nĩ Ngai agereire harĩ we, na gũtirĩ o na kĩmwe kĩombirwo we atarĩ ho.

4 Thĩinĩ wake nĩkwarĩ muoyo, naguo muoyo ũcio nĩguo warĩ ũtheri wa andũ.

5 Naguo ũtheri nĩwaraga ndumainĩ, nayo nduma ndĩrĩ yaũhoota.

6 Na rĩĩrĩ, nĩgwokire mũndũ watũmĩĩtwo nĩ Ngai wetagwo Johana.

7 We ookire nĩ ũndũ wa ũira, nĩ geetha arute ũira igũrũ rĩa ũtheri nĩguo andũ oothe meetĩkie.

8 We ti we warĩ ũtheri, no ookire nĩ geetha arute ũira igũrũ rĩa ũtheri ũcio.

9 Ũtheri ũrĩa wa ma ũrĩa ũũkaga thĩ kũmũrĩkĩra andũ oothe.

10 We ũcio Kiugo aarĩ gũũkũ thĩ, na Ngai oombire thĩ na ũndũ wake, no andũ a thĩ matiigana kũmũmenya.

11 Ookire gwake mwene, nao andũ aake mwene makĩrega kũmwamũkĩra.

12 No arĩa oothe maamwamũkĩrire na makĩmwĩtĩkia, nĩamahotithirie gũtuĩka ciana cia Ngai.

13 Ciana icio itiaciarirwo na njĩra ya ndũire kana igĩciarwo nĩkwenda kwa mwĩrĩ, kana kwenda kwa mũndũ, no nĩkwenda kwa Ngai.

14 We Kiugo agĩgĩtuĩka mũndũ na agĩikarania na ithuĩ, aiyũirwo nĩ wega wa Ngai na ũhoro wa ma; na ithuĩ tũkĩona riiri wake, riiri wa Mũũriũ wa mũũmwe oimĩĩte kũrĩ Ithe.

15 Johana agĩkĩruta ũira igũrũ rĩake, akĩanĩrĩra akiuga atĩrĩ, “Ũyũ nĩ we ndaaragia ũhoro wake rĩrĩa ndoigire atĩrĩ, ‘Ũrĩa ũgũũka thuutha wakwa nĩ mũnene kũrĩ niĩ, tondũ aarĩ kuo mbere yakwa.’ ”

16 Na rĩĩrĩ, kuuma wegainĩ wake mũingĩ nĩtũraathimĩĩtwo na iraathimo nyingĩ mũno.

17 Amu Watho wokire na Musa, no wega wa Ngai na ũhoro wa ma ciokire na Jesũ Kristũ.

18 Gũtirĩ mũndũ ũrĩ wona Ngai rĩ kana rĩ, no Mũũriũ wake wa mũũmwe, ũrĩa ũikaire hamwe na Ithe na no Ngai, ũcio nĩatũmĩĩte amenyeke.

Ũira wa Johana Mũbatithania

19 Ũyũ nĩguo ũira wa Johana rĩrĩa Ayahudi maamũtũmĩire athĩnjĩri Ngai na Alawii kuuma Jerusalemu makamũũrie atĩrĩ, “Wee nĩ we ũ?”

20 Naake akĩmoimbũrĩra atekũhitha akĩmeera atĩrĩ, “Niĩ ti niĩ Mesia.”

21 Nao makĩmũũria atĩrĩ, “Wee-rĩ, ũkĩrĩ ũ? Nĩ we Elija?”

Naake Johana akĩmacookeria atĩrĩ, “Aaca ti niĩ.”

“Ũkĩrĩ Mũnabii?”

Agĩcookia atĩrĩ, “Aaca.”

22 Magĩkĩmũũria atĩrĩ, “Ũkĩrĩ ũ? Twĩre nĩguo tũgĩe na ũndũ wa gũcookeria arĩa matũtũmire. Ũkuuga atĩa ũhoro waku mwene?”

23 Naake Johana akĩmacookeria na ciugo iria mũnabii Isaia aaririe atĩ:

“ ‘Niĩ ndĩ o mũgambo wa mũndũ ũranĩrĩra werũinĩ akoiga:

Rũngariai njĩra ya Mwathani!’ ”

24 Nao acio maatũmĩĩtwo nĩ Afarisai

25 makĩũria Johana atĩrĩ, “Angĩkorwo ti we Mesia kana Elija kana mũnabii-rĩ, ũkĩbatithanagia nĩkĩ?”

26 Naake Johana akĩmacookeria akĩmeera atĩrĩ, “Niĩ mbatithanagia na maaĩ. No gatagatĩinĩ kaanyu nĩharĩ mũndũ mũtooĩ.

27 Ũcio nĩ we ũgũũka thuutha wakwa na nĩ mũnene kũrĩ niĩ, na o na ndiagĩrĩirwo nĩkũmuohora iraatũ ciake.”

28 Acio maatũmĩĩtwo maaragĩa maũndũ maya na Johana itũũrainĩ rĩa Bethania, mwena wa irathĩro wa Rũũĩ rwa Jorodani o kũu Johana aabatithanagĩria.

Gatũrũme ka Ngai

29 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũyũ ũngĩ Johana akĩona Jesũ agĩũka na kũrĩ we. Naake akiuga atĩrĩ, “Oneei Gatũrũme ka Ngai karĩa gatũmaga andũ a thĩ mooherwo meehia maao!

30 Ũyũ nĩ we ndamwĩrire ũhoro wake rĩrĩa ndoigire atĩrĩ, ‘He mũndũ ũgũũka thuutha wakwa, na nĩ mũnene kũrĩ niĩ, tondũ aarĩ kuo o na itarĩ mũciare.’

31 Niĩ mwene ndiamũũĩ, no ndookire ngĩbatithanagia na maaĩ nĩ geetha ndĩmũmenyithanie kũrĩ andũ a Isiraeli.”

32 Johana agĩkĩheana ũhoro akiuga atĩrĩ, “Nĩnyonire Roho agĩikũrũka kuuma na igũrũ ahaana ta ndutuura, aikara igũrũ rĩake.

33 O na hĩndĩ ĩyo ndinamũmenya, ĩndĩ Ngai ũrĩa wandũmĩĩte ngabatithanie na maaĩ nĩanjĩĩrĩĩte atĩrĩ, ‘Ũrĩa ũgaikũrũkĩrwo nĩ Roho na aikare igũrũ rĩake, ũcio nĩwe ũbatithanagia na Roho Mũtheru.’

34 Rĩu nĩnyonire, na ndĩraruta ũira atĩ ũyũ nĩ we Mũrũ wa Ngai.”

Arutwo a mbere a Jesũ

35 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũrĩa warũmĩrĩire Johana aarũũgamĩĩte handũ o hau na arutwo aake eerĩ,

36 akĩona Jesũ akĩhĩtũka. Naake Johana akiuga atĩrĩĩrĩ, “Oneei Gatũrũme ka Ngai!”

37 Nao arutwo acio aake eerĩ maigua ũguo magĩthiĩ makĩrũmĩrĩra Jesũ.

38 Naake Jesũ akĩĩhũgũra akĩmoona mamũrũmĩrĩire akĩmooria atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ mũracaria?”

Nao makĩmũcookeria makĩmwĩra atĩrĩ, “Rabii (ũguo nĩkuuga Mũrutani), ũikaraga kũ?”

39 Jesũ akĩmacookeria akĩmeera atĩrĩ, “Ũkaai nĩmũkuona.” Nao magĩthiĩ naake makĩona kũrĩa aikaraga, magĩikara naake mũthenya ũcio. Hĩndĩ ĩyo kwarĩ ta thaa ikũmi cia mũthenya.

40 Na rĩĩrĩ, ũmwe wa arutwo acio maiguire ũrĩa Johana oigire aarĩ Anderea mũrũ wa nyina na Simoni Petero.

41 Naake akĩamba gũthiĩ kũrĩ mũrũ wa nyina Simoni akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩtuoneete Mesia.” (Na ũguo nĩkuuga “Kristũ.”)

42 Agĩgĩtwara Simoni kwĩ Jesũ.

Naake Jesũ akĩmũrora akĩmwĩra atĩrĩ, “Wee nĩ we wĩtagwo Simoni mũrũ wa Johana? Ũgũcooka gwĩtwo Kefa.” (Rĩĩtwa rĩu rĩgĩtaũrwo no ũndũ ũmwe na Petero, na nĩkuuga “Ihiga.”)

Jesũ gwĩta Filipu na Nathanaeli

43 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũyũ ũngĩ Jesũ agĩtua atĩ nĩegũthiĩ Galili. Nakuo kũu agĩkora Filipu akĩmwĩra atĩrĩ, “Nũmĩrĩra!”

44 (Kwao kwarĩ Bethisaida, itũũra rĩrĩa Anderea na Petero maikaraga.)

45 Naake Filipu agĩkora Nathanaeli akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũndũ ũrĩa Musa aandĩkire ũhoro wake thĩinĩ wa Ibuku rĩa Watho na ũrĩa anabii maandĩkire ũhoro wake nĩtũmuoneete. Eetagwo Jesũ Mũrũ wa Josefu, wa kuuma Nazarethi.”

46 Naake Nathanaeli akĩmũũria atĩrĩ, “Gwĩ kĩndũ kĩega kĩngiuma Nazarethi?”

Filipu akĩmũcookeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Ũka ũkoone.”

47 Rĩrĩa Jesũ oonire Nathanaeli agĩũka na kũrĩ we akĩaria ũhoro wake akiuga atĩrĩ, “Oneei Mũisiraeli kũna; ndarĩ ũhinga!”

48 Naake Nathanaeli akĩmũũria atĩrĩ, “Ũnjũũĩ atĩa?”

Jesũ akĩmũcookeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩngũkuoneete o na rĩrĩa uuma rungu rwa mũkũyũ Filipu atanagwĩta.”

49 Naake Nathanaeli akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũrutani, wee nĩ we Mũrũ wa Ngai! Na nĩ we Mũthamaki wa Isiraeli!”

50 Jesũ akĩmũũria atĩrĩ, “Wetĩkia tondũ nĩndakwĩra nĩngũkuoneete rĩrĩa ũgũikarĩĩte rungu rwa mũkũyũ? Ngũkwĩra atĩ nĩũkuona maũndũ maingĩ manene kũrĩ macio!”

51 Agĩcooka akĩmeera marĩ oothe atĩrĩ, “Ngũmwĩra na ma atĩ: nĩmũkoona igũrũ rĩhingũkĩĩte nao araika magaikũrũkaga na makaambataga me igũrũ rĩa Mũrũ wa Mũndũ.”

Ũhiki warĩ itũũrainĩ rĩa Kana rĩrĩa rĩĩrĩ bũrũri wa Galili.

1 Na thuutha wa mĩthenya ĩĩrĩ gũgĩkorwo kwĩ na ũhiki itũũrainĩ rĩa Kana bũrũriinĩ wa Galili, na nyina wa Jesũ aarĩ kuo.

2 Naake Jesũ hamwe na arutwo aake nĩmeetĩirwo ũhiki ũcio.

3 Rĩrĩa ndibei yathirire kũu ũhikiinĩ, nyina wa Jesũ akĩĩra Jesũ atĩrĩ, “Nĩmaaniina ndibei.”

4 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũtumia, wĩ na ũhoro ũrĩkũ na niĩ? Ihinda rĩakwa rĩtirĩ rĩrakinya.”

5 Naake nyina agĩthiĩ akĩĩra ndungata atĩrĩ, “O ũrĩa ekũmwĩra, ĩkaai guo.”

6 Na rĩĩrĩ, nĩhaarĩ ndigithũ ithathatũ cia maaĩ ma gwĩtheria ma Ayahudi ciaigĩĩtwo hau hakuhĩ, na ĩmwe yacio nĩngĩaiganĩire maaĩ ta mĩtũngi ĩĩrĩ kana ĩtatũ.

7 Naake Jesũ agĩkĩĩra ndungata atĩrĩ, “Iyũriai ndigithũ ici maaĩ.” Nacio ndungata igĩciĩkĩra maaĩ ikĩiyũra.

8 Agĩcooka agĩciĩra atĩrĩ, “Tahiai rĩu mũtwarĩre mũrũũgamĩrĩri wa iruga.” Nacio igĩĩka o ũguo cierirwo,

9 ikĩmũtwarĩra maaĩ macio maatuĩkĩĩte ndibei, naake agĩkunda. Ĩndĩ ndaigana kũmenya kũrĩa ndibei ĩyo yoimĩĩte (no ndungata icio ciatahĩĩte maaĩ macio nĩ cioĩ). Naake agĩgĩĩta mũhikania,

10 akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũndũ o wothe aambaga kũheana ndibei ĩrĩa njega, na o ageni manyua ya kũigana, agacooka akamahe ĩrĩa ndweku. Ĩndĩ wee wambire kũiga ndibei ĩrĩa njega kinya rĩu!”

11 Kĩu nĩkĩo kĩama kĩa mbere kĩrĩa Jesũ aaringire, na aakĩringĩire kũu itũũrainĩ rĩa Kana bũrũriinĩ wa Galili. Agĩkĩonania riiri wake nakĩo, nao arutwo aake makĩmwĩtĩkia.

12 Thuutha ũcio Jesũ, nyina, na aariũ a nyina, o hamwe na arutwo aake magĩthiĩ Kaperinaumu magĩikara kuo matukũ maniini.

Jesũ gũtoonya Hekaarũ

13 Na rĩĩrĩ, tondũ thigũkũ ya Ayahudi ya Bathaka nĩyakuhĩrĩirie Jesũ akĩambata Jerusalemu.

14 Nakuo thĩinĩ wa Hekaarũ agĩkora andũ meendagia ng’ombe ng’ondu, na ndutuura, o na angĩ maacenjagia mbeeca maikarĩĩte thĩ kuo.

15 Naake oona ũguo, agĩthondeka mũcarica wa ndigi, akĩmaingata kuuma kũu Hekaarũ oothe, o na ng’ondu na ng’ombe; nacio mbeeca cia arĩa maacenjagia agĩcihurunja, na akĩng’aũrania meetha ciao.

16 Nao arĩa meendagia ndutuura akĩmeera atĩrĩ, “Eheriai ndutuura icio gũũkũ! Tigaai gũtua nyũmba ya Awa ndũũnyũ!”

17 Hĩndĩ ĩyo arutwo aake makĩririkana ũrĩa Maandĩko moigĩĩte atĩrĩ, “Kĩyo kĩrĩa ndĩ nakĩo kĩa nyũmba yaku nĩkĩo gĩkaandĩa.”

18 Nao atongoria a Ayahudi makĩũria Jesũ atĩrĩ, “Nĩ kĩama kĩrĩkũ ũngĩtũringĩra gĩa gũtuonia atĩ nĩwagĩrĩirwo nĩgwĩka ũguo weka?”

19 Naake akĩmacookeria atĩrĩ, “Thariai Hekaarũ ĩno, na nĩngũmĩaka rĩngĩ na mĩthenya ĩtatũ.”

20 Nao makĩmũũria atĩrĩ, “Hekaarũ ĩno yakirwo na mĩaka mĩrongo ĩna na ĩtandatũ nĩ yo ũroiga atĩ nĩũkũmĩaka na mĩthenya ĩtatũ?”

21 No Jesũ aaragia ũhoro wa Hekaarũ ya mwĩrĩ wake.

22 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa aariũkire akiuma kũrĩ arĩa akuũ, arutwo aake nĩmaaririkanire atĩ nĩoigĩĩte ũguo. Magĩgĩĩtĩkia Maandĩko, o na ũrĩa Jesũ oigĩĩte.

Jesũ nĩoĩ ngoro cia andũ

23 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩyo aarĩ kũu Jerusalemu hĩndĩ ya thigũkũ ya Bathaka, andũ aingĩ moona ciama iria aaringaga makĩmwĩtĩkia.

24 Nowe ndaigana kũmeehoka nĩ ũndũ nĩoĩ andũ oothe.

25 Ndabataragio nĩkũheeo ũhoro wa mũndũ nĩ mũndũ ũngĩ tondũ we mwene nĩoĩ ngoro cia andũ.

Jesũ na Nikodemo

1 Na rĩĩrĩ, nĩkwarĩ mũndũ warĩ mũtongoria wa Ayahudi wetagwo Nikodemo, na aarĩ wa gĩkundi kĩa Afarisai.

2 Mũndũ ũcio nĩathiire kũrĩ Jesũ ũtukũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Rabii, nĩtũũĩ atĩ wĩ mũrutani uumĩĩte kũrĩ Ngai, tondũ gũtirĩ mũndũ ũngĩhota kũringa ciama ici wĩkaga, Ngai atarĩ hamwe naake.”

3 Naake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ngũkwĩra na ma atĩ: gũtirĩ mũndũ ũngĩhota kuona Ũthamaki wa Ngai ataciarĩĩtwo rĩngĩ.”

4 Naake Nikodemo akĩmũũria atĩrĩ, “Mũndũ ahota atĩa gũciarwo e mũkũrũ? No ahote gũtoonya nda ya nyina hingo ya keerĩ nĩguo aciarwo?”

5 Naake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ngũkwĩra na ma atĩ, gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gũtoonya Ũthamakiinĩ wa Ngai ataciarĩĩtwo na maaĩ na Roho.

6 Mũndũ aciaragwo na mwĩrĩ nĩ aciari aake, naguo Roho wa Ngai nĩguo ũciaraga roho ũrĩa wĩ thĩinĩ wa mũndũ.

7 Tiga kũgega tondũ nĩndakwĩra atĩ no mũhaka ũciarwo rĩngĩ.

8 Rũhuuho rũhuruutanaga o kũrĩa rũkwenda; nawe ũkaigua rũkĩgamba, no ndũũĩ kũrĩa ruumaga kana kũrĩa rũthiaga. Ũguo noguo mũndũ o wothe ũciarĩĩtwo nĩ Roho atariĩ.”

9 Naake Nikodemo akĩmũũria atĩrĩ, “Maũndũ macio mangĩhoteka atĩa?”

10 Naake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Wee wĩ mũrutani wa Isiraeli na ndũũĩ ũguo?

11 Ngũkwĩra na ma atĩ: twaragia maũndũ marĩa tũũĩ o na tũkoimbũra marĩa twĩyoneire, na inyuĩ mũkarega kwamũkĩra ũira witũ.

12 Ndĩrakwĩra maũndũ ma gũũkũ thĩ, na ndũranjĩtĩkia; ĩ ingĩgĩkwĩra ma igũrũ-rĩ, wagĩtĩkia?

13 Gũtirĩ mũndũ ũrĩ wathiĩ igũrũ, tiga o Mũrũ wa Mũndũ ũrĩa waikũrũkire akiuma igũrũ.”

14 O ta ũrĩa Musa kũu werũinĩ aahaicirie nyoka ya rũthuku mũtĩ igũrũ ũguo noguo Mũrũ wa Mũndũ aagĩrĩirwo nĩkũhaicio igũrũ,

15 nĩ geetha mũndũ o wothe ũkũmwĩtĩkia agĩe na muoyo wa tene na tene.

16 Amu tondũ wa ũrĩa Ngai eendire andũ a gũũkũ thĩ, nĩaaheanire Mũrũ wake wa mũũmwe, nĩ geetha mũndũ o wothe ũmwĩtĩkĩĩtie ndakaanoore, no agĩe na muoyo wa tene na tene.

17 Tondũ Ngai ndatũmire Mũũriũ thĩ atuĩke mũciirithia wayo, no atuĩke mũhonokia wayo.

18 Ũrĩa wothe wĩtĩkĩĩtie Mũũriũ ndangĩtuĩrwo; no ũrĩa wothe ũtamwĩtĩkĩĩtie nĩarĩĩkĩĩtie gũtuĩrwo, tondũ ndeetĩkĩĩtie Mũũriũ wa mũũmwe wa Ngai.

19 Narĩo ituĩro nĩ rĩĩrĩ ũtheri nĩũũkĩĩte thĩ, nao andũ makeenda nduma gũkĩra ũtheri, tondũ ciĩko ciao nĩnjũru.

20 Mũndũ o wothe wĩkaga ciĩko njũru nĩathũire ũtheri na ndarĩ hĩndĩ angĩũka ũtheriinĩ, tondũ ndangĩenda ciĩko ciake cioneke.

21 No mũndũ ũrĩa wĩkaga ciĩko njega nĩokaga ũtheriinĩ, nĩ geetha kuoneke atĩ ciĩko ciake aciĩkĩĩte agĩathĩkĩra Ngai.

Jesũ na Johana Mũbatithania

22 Thuutha ũcio Jesũ na arutwo aake nĩmaathiire Judea, magĩikara kuo kwa ihinda akĩbatithania.

23 Johana o naake no aabatithanagĩria Ainoni, gũkuhĩ na Salimu, tondũ kũu kwarĩ na maaĩ maingĩ. Andũ nĩmaathiaga kũrĩ we, naake akamabatithia.

24 (Hĩndĩ ĩyo Johana ndakoreetwo aikĩĩtio njeera.)

25 Na rĩĩrĩ, arutwo a Johana makĩambĩrĩria gũkararania na Mũyahudi ũmwe ũhoroinĩ wa gwĩtheria.

26 Magĩgĩthiĩ kwĩ Johana makĩmwĩra atĩrĩ, “Mũrutani, nĩũkũririkana mũndũ ũrĩa waririe ũhoro wake, ũrĩa mwarĩ naake mũrĩmo ũrĩa wa irathĩro wa Rũũĩ rwa Jorodani? Rĩu nĩarabatithania, na andũ oothe marathiĩ kũrĩ we!”

27 Naake Johana agĩcookia atĩrĩ, “Mũndũ ndarĩ ũndũ wake angĩhota kũgĩa naguo, tiga aheirwo nĩ Ngai.

28 Inyuĩ mũrĩ aira atĩ nĩndoigire, ‘Ti niĩ Mesia, no ndũmĩĩtwo njũke mbere yake.’

29 Mũhikania nĩ we ũkoragwo e mwene mũhiki; no mũraata wa mũhikania ũrĩa ũkoragwo hau hakuhĩ athikĩrĩirie, nĩakenaga rĩrĩa ekũigua mũhikania akĩaria. Ũguo noguo o na niĩ gĩkeno gĩakwa kĩiganĩire.

30 We no mũhaka anenehe, na niĩ nyiihe.”

Ũrĩa uumaga igũrũ

31 Ũrĩa uumaga igũrũ e igũrũ rĩa arĩa angĩ oothe. Ũrĩa wa kuuma thĩ, nĩ wa thĩ, na aaragia o maũndũ ma thĩ, no ũrĩa uumaga igũrũ e igũrũ rĩa arĩa angĩ oothe.

32 Ũcio aheanaga ũhoro wa maũndũ marĩa ooneete na akaigua, na gũtirĩ mũndũ wĩtĩkagĩra ũhoro wake.

33 No rĩĩrĩ, mũndũ ũrĩa wĩtĩkagĩra ũhoro wake, nĩekĩraga ũira atĩ Ngai nĩ wa ma.

34 Ũrĩa ũtũmĩĩtwo nĩ Ngai aheanaga ũhoro wa Ngai, nĩ amu Ngai akoragwo amũiyũrĩĩtie Roho wake.

35 Ithe nĩendeete Mũũriũ, na nĩamũnengereete maũndũ moothe.

36 Ũrĩa wĩtĩkĩĩtie Mũũriũ e na muoyo wa tene na tene, no ũrĩa ũtamwathĩkagĩra ndakaagĩa na muoyo, egũtũũra aherithagio nĩ Ngai.

Jesũ na mũtumia Mũsamaria

1 Na rĩĩrĩ, Jesũ nĩamenyire atĩ Afarisai nĩmaiguĩte atĩ nĩagĩaga na arutwo aingĩ gũkĩra Johana, na akamabatithia,

2 (No rĩĩrĩ ti Jesũ we mwene wabatithanagia; nĩ arutwo aake).

3 Kwoguo akiuma kũu Judea agĩcooka rĩngĩ Galili,

4 na no mũhaka aangĩagereire bũrũri wa Samaria.

5 Agĩgĩkinya itũũra rĩa Samaria rĩĩtagwo Sukaru, rĩ hakuhĩ na mũgũnda ũrĩa Jakubu aaheire mũũriũ Josefu;

6 hau nĩ ho gĩthima kĩa Jakubu kĩarĩ. Tondũ Jesũ nĩanogeete nĩ ũndũ wa rũgendo, agĩikara thĩ hau gĩthimainĩ. Hĩndĩ ĩyo kwarĩ ta thaa thita cia mũthenya.

7 Na rĩĩrĩ, mũtumia Mũsamaria agĩũka gũtaha maaĩ, naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “He maaĩ nyue.”

8 (Hĩndĩ ĩyo arutwo aake nĩmaathiĩte itũũrainĩ kũgũra irio.)

9 Naake mũtumia ũcio akĩmwĩra atĩrĩ, “Wee-rĩ, wĩ Mũyahudi, na niĩ ndĩ Mũsamaria, ũngĩkĩhooya maaĩ atĩa?” (Ayahudi gũtirĩ ũndũ mangĩanyiitanĩire na Asamaria.)

10 Naake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Korwo nĩũũĩ kĩrĩa Ngai aheanaga, o na ũkamenya nũũ ũrakũhooya maaĩ-rĩ, wee nĩ we ũngĩamũhooya, naake nĩangĩakũhe maaĩ marĩa matũũragia mũndũ muoyo.”

11 Naake Mũtumia akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũthuuri ũyũ, wee ndũrĩ na kĩndũ gĩa gũtaha maaĩ nakĩo, nakĩo gĩthima nĩ kĩriku; ũngĩkĩruta kũ maaĩ macio matũũragia mũndũ muoyo?

12 Gĩthima gĩĩkĩ twaheirwo nĩ Ithe witũ Jakubu; naake aatũũraga anyuaga maaĩ kuuma haaha, we mwene o hamwe na aariũ aake na ũhiũ wake. Wee ũkwenda kuuga atĩ wĩ mũnene gũkĩra Jakubu?”

13 Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mũndũ wothe ũnyuaga maaĩ maya nĩanyootaga rĩngĩ,

14 no ũrĩa wothe ũrĩnyuaga maaĩ marĩa ngũmũhe, ndarĩ hingo akaanyoota rĩngĩ. Maaĩ marĩa ngũmũhe mekũhaana ta gĩthima thĩinĩ wake, kĩrĩa kĩriumaga maaĩ marĩa matũũragia mũndũ muoyo o na mamũhe muoyo wa tene na tene.”

15 Naake mũtumia ũcio akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũthuuri ũyũ, he maaĩ macio ndikaanagĩcooke kũnyoota, o na ndigaacooke gũũka haaha gũtaha.”

16 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Thiĩ ũgeete mũthuuriguo mũũke naake haaha.”

17 Naake mũtumia ũcio agĩcookia atĩrĩ, “Niĩ ndirĩ na mũthuuri.”

Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩwoiga ma atĩ ndũrĩ na mũthuuri.

18 Wanagĩa na athuuri ataano, na rĩu mũthuuri ũrĩa wĩ naake ti mũthuuriguo. Nĩwakĩnjĩĩra ma atĩ ndũrĩ na mũthuuri.”

19 Mũtumia ũcio akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũthuuri ũyũ, rĩu nĩndamenya atĩ wĩ mũnabii.

20 Maithe maitũ ma tene, ithuĩ Asamaria, maathaathayagĩria Ngai kĩrĩmainĩ gĩĩkĩ, no inyuĩ Ayahudi muugaga atĩ Jerusalemu nĩkuo twagĩrĩirwo nĩgũthaathayagĩria Ngai.”

21 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũtumia ũyũ, ĩtĩkia ũũ ngũkwĩra atĩ hĩndĩ nĩrooka rĩrĩa andũ matagacooka gũthaathaĩria Ithe witũ kĩrĩmainĩ gĩĩkĩ, o na kana Jerusalemu.

22 Inyuĩ Asamaria mũtiũĩ nũũ mũthaathayagia, no ithuĩ Ayahudi nĩtũũĩ ũrĩa tũthaathayagia, tondũ ũhonokio ũkoima kũrĩ Ayahudi.

23 Ihinda nĩrĩrooka, na nĩrĩkinyĩĩte, rĩrĩa andũ makaahotithio nĩ hinya wa Roho wa Ngai gũthaathaiya Ithe witũ ta ũrĩa atariĩ amu nĩ ta acio Ithe witũ acaragia a kũmũthaathaiya.

24 Ngai nĩ Roho, nao arĩa mamũthaathayagia no mamũthaathairie matongoreetio nĩ Roho wake o na ũũma.”

25 Mũtumia ũcio akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩnjũũĩ atĩ Mesia (ũrĩa wĩtagwo Kristũ) nĩarooka; ooka nĩarĩtwĩra maũndũ moothe.”

26 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Niĩ, o niĩ ndĩrakwarĩria, nĩ niĩ we.”

27 Ihinda o rĩu arutwo aake magĩũka, makĩgega nĩgũkora akĩaria na mũtumia. Ĩndĩ gũtirĩ woririe, “Ũkwendaga atĩa?” kana akĩũria Jesũ, “Ũkwaragia naake nĩkĩ?”

28 Na rĩĩrĩ, mũtumia ũcio agĩtiga ndigithũ yake ya maaĩ, agĩcooka itũũrainĩ akĩĩra andũ atĩrĩ,

29 “Tookaai mũkoone mũndũ wanjĩĩra maũndũ moothe marĩa ndaneeka. Ahota gũkorwo hiihi nĩ we Mesia?”

30 Nao andũ magĩkiumagara magĩthiĩ kwĩ Jesũ.

31 Mũira wa andũ acio makinye, arutwo nĩmaaringagĩrĩria Jesũ irio, makĩmwĩraga atĩrĩ, “Mũrutani, rĩa irio!”

32 No we akĩmeera atĩrĩ, “Ndĩ na irio cia kũrĩa iria inyuĩ mũtooĩ.”

33 Nao arutwo magĩkĩambĩrĩria kũũrania atĩrĩ, “Kaĩ harĩ mũndũ ũmũreeheire irio?”

34 No Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Irio ciakwa nĩgwĩka kwenda kwa ũrĩa wandũmire, na ndĩĩkie wĩra wake.

35 Mwĩ na ũndũ muugaga atĩ, ‘Gũtigarĩĩtie mĩeri ĩna magetha makinye.’ Ĩndĩ ngũmwĩra atĩrĩ, taroraai mĩgũnda wega muone irio nĩ ngũrũ cia kũgethwo!

36 Mũgethi wa irio nĩarĩhagwo mũcaara wake, amu agethaga maciaro ma muoyo wa tene na tene; kwoguo mũhandi na mũgethi eerĩ nĩmakenaga hamwe.

37 Amu nĩ ma ũrĩa thimo yugaga atĩ, ‘Mũndũ ũmwe nĩ we ũhandaga, naake ũngĩ akagetha.’

38 Niĩ ndamũtũma mũthiĩ mũkagethe mũgũnda ũrĩa mũtaarutĩire wĩra; andũ angĩ nĩ o maũrutĩire wĩra, na inyuĩ nĩmũkũgunĩka nĩ wĩra wao.”

39 Na rĩĩrĩ, Asamaria aingĩ a itũũra rĩu nĩmeetĩkirie Jesũ, tondũ mũtumia ũcio nĩameerire atĩrĩ, “Anjĩĩrire maũndũ moothe marĩa ndaneeka.”

40 Kwoguo rĩrĩa Asamaria mookire kwĩ Jesũ, makĩmũthaitha aikare kũu kwao. Naake agĩikara kuo mĩthenya ĩĩrĩ.

41 Na rĩĩrĩ, andũ angĩ aingĩ nĩmeetĩkirie nĩ tondũ wa ũhoro wake,

42 nao magĩkĩĩra mũtumia ũcio atĩrĩ, “Rĩu ithuĩ nĩtwetĩkia no ti tondũ wa ũrĩa ũratwĩrĩĩte, nĩ tondũ nĩtweiguĩra ithuĩ eene, na twamenya kũna atĩ ũyũ nĩ we Mũhonokia wa andũ.”

Jesũ kũhonia mũrũ wa mũnene

43 Na rĩĩrĩ, mĩthenya ĩyo ĩĩrĩ yathira, Jesũ akiuma kũu agĩthiĩ Galili.

44 Tondũ we mwene nĩoigĩĩte atĩrĩ, “Mũnabii ndarĩ ngumo bũrũriinĩ wao.”

45 Rĩrĩa aakinyire Galili, andũ a kũu makĩmũnyiita ũgeni wega nĩ tondũ o nao nĩmathiĩte Jerusalemu hĩndĩ ya thigũkũ ya Bathaka, na nĩmooneete maũndũ marĩa eekire hĩndĩ ĩyo.

46 Jesũ agĩgĩcooka rĩngĩ itũũrainĩ rĩa Kana rĩrĩa rĩĩrĩ bũrũriinĩ wa Galili, kũrĩa aagarũrĩĩte maaĩ magatuĩka ndibei. Na rĩĩrĩ, Kaperinaumu nĩkwarĩ na mũnene warĩ na mũũriũ mũrũaru.

47 Naake rĩrĩa aiguire atĩ Jesũ nĩoimĩĩte Judea agooka Galili, agĩthiĩ kũrĩ we akĩmũthaitha athiĩ Kaperinaumu akahonie mũũrũwe tondũ aarĩ hakuhĩ gũkua.

48 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Gũtirĩ wanyu o na ũmwe ũgeetĩkia atooneete ciama na moorirũ.”

49 Naake mũnene ũcio akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, ũka tũthiĩ mũũriũ wakwa atanakua.”

50 Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Thiĩ, mũũrũguo nĩekũhona!”

Naake mũndũ ũcio agĩĩtĩkia ciugo cia Jesũ, agĩĩthiĩra.

51 Na rĩĩrĩ, e njĩra agĩtũngwo nĩ aruti aake a wĩra, makĩmwĩra atĩrĩ, “Mũũrũguo nĩahoneete!”

52 Naake akĩmooria nĩ ta thaa ciigana mũũrũwe arambĩrĩirie kũigua wega. Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Ira ta thaa mũgwanja cia mũthenya nĩguo mũrimũ ũrathirire.”

53 Naake mũndũ ũcio akĩririkana atĩ hĩndĩ ĩyo norĩo Jesũ aramwĩrire atĩrĩ, “Mũũrũguo nĩekũhona.” Naake we mwene agĩĩtĩkia, o hamwe na andũ oothe a gwake mũciĩ.

54 Kĩu nĩkĩo kĩama gĩa keerĩ kĩrĩa Jesũ aaringire kũu Galili oimĩĩte Judea.

Jesũ kũhonania kariainĩ

1 Na rĩĩrĩ, thuutha wa maũndũ macio, Jesũ agĩthiĩ Jerusalemu tondũ nĩkwarĩ na thigũkũ ya Ayahudi.

2 Kũu Jerusalemu, hakuhĩ na Kĩhingo kĩa Ng’ondu nĩkwarĩ na karia geetagwo na Kĩhibirania, Bethizatha, na nĩhaakĩrĩirwo ithaku ithaano.

3 Kũu ithakuinĩ icio nĩgwakomaga andũ aingĩ arũaru, atumuumu, ithua o na arĩa moonjeete ciĩga, [magetagĩrĩra maaĩ mainaine;

4 amu mũraika wa Mwathani nĩaikũrũkaga o ihinda rĩna akainainia maaĩ. Rĩrĩa maaĩ mainainio, ũrĩa watobokaga kariainĩ kau mbere, nĩahonagio mũrimũ wake.]

5 Naho hau nĩhaarĩ mũndũ ũmwe watũũrĩĩte e mũrũaru mĩaka mĩrongo ĩtatũ na ĩnaana.

6 Rĩrĩa Jesũ aamuonire akĩmenya atĩ nĩatũũrĩĩte hau ihinda iraaya; akĩmũũria atĩrĩ, “Nĩũkwenda kũhonio?”

7 Naake mũndũ ũcio warĩ mũrũaru akiuga atĩrĩ, “Mũthuuri ũyũ, niĩ ndirĩ na mũndũ gũũkũ wa kũndoonyia kariainĩ rĩrĩa maaĩ mainainio; rĩrĩa ndatua gũthiĩ ho, mũndũ ũngĩ nĩatobokaga mbere yakwa.”

8 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Ũkĩra woe mũgeka waku wĩtware.”

9 Ihinda o rĩu mũndũ ũcio akĩhona, akĩoya mũgeka wake agĩĩtwara.

Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩyo mũndũ ũcio aahonirio kwarĩ mũthenya wa Thabatũ.

10 Nao Ayahudi makĩĩra mũndũ ũcio wahoneetio atĩrĩ, “Ũũmũũthĩ nĩ mũthenya wa Thabatũ, na Watho witũ ndũgwĩtĩkĩrĩĩtie gũkuua mũgeka waku.”

11 Naake akĩmacookeria atĩrĩ, “Mũndũ ũrĩa wahonia anjĩĩra atĩrĩ, ‘Oya mũgeka waku wĩtware.’ ”

12 Nao makĩmũũria atĩrĩ, “Nĩ mũndũ ũrĩkũ ũcio wakwĩra wĩke ũguo?”

13 Ĩndĩ mũndũ ũcio ndooĩ nũũ wamũhoneetie, tondũ Jesũ we mwene nĩarĩĩkĩĩtie gũthiĩ, amu hau nĩhaarĩ andũ aingĩ.

14 Thuutha ũcio Jesũ agĩkora mũndũ ũcio wahoneetio Hekaarũ thĩinĩ akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩũkuona rĩu wĩ mũhonu! Ndũkaanagĩcooke kwĩhia nĩguo ndũkaae kuona ũndũ ũngĩ mũũru makĩria.”

15 Hĩndĩ ĩyo mũndũ ũcio agĩthiĩ akĩĩra anene a Ayahudi atĩ nĩ Jesũ wamũhoneetie.

16 Nao Ayahudi makĩambĩrĩria kũnyariira Jesũ tondũ nĩekĩĩte ũguo mũthenya wa Thabatũ.

17 No Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Awa arutaga wĩra mahinda moothe, na o na niĩ no mũhaka ndute wĩra.”

18 Hĩndĩ ĩrĩa Jesũ oigire ũguo, anene a Ayahudi makĩambĩrĩria gũcarĩrĩria mũno ũrĩa mangĩmũũraga, tondũ to Watho wa mũthenya wa Thabatũ wiki oinĩĩte, o na ningĩ nĩoigĩĩte atĩ Ngai nĩ Ithe, na ũguo akeiganania na Ngai.

Ũhoti wa Mũũriũ

19 Nĩ ũndũ ũcio Jesũ agĩkĩmeera atĩrĩ, “Ngũmwĩra na ma atĩ: Mũũriũ ndarĩ ũndũ wake mwene angĩĩka, tiga o ũrĩa oonaga Ithe agĩĩka. Amu o ũrĩa wothe Ithe eekaga noguo Mũũriũ o naake eekaga.

20 Amu Ithe nĩendeete Mũũriũ, na nĩamuonagia maũndũ moothe marĩa we mwene eekaga. Nĩekũmuonia maũndũ mangĩ manene gũkĩra maya eeke, na inyuothe nĩmũkaagega.

21 O ta ũrĩa Ithe ariũkagia arĩa akuũ na akamahe muoyo, ũguo noguo o naake Mũũriũ aheaga muoyo arĩa angĩenda.

22 Gũtirĩ mũndũ o na ũmwe Ithe witũ atuagĩra. Nĩetĩkĩrĩĩtie Mũũriũ atuanagĩre,

23 nĩ geetha andũ oothe mamũtĩĩe o ta ũrĩa matĩĩĩte Ithe. Ũrĩa wothe ũtatĩĩaga Mũũriũ, ndatĩĩĩte Ithe ũrĩa wamũtũmire.

24 “Ngũmwĩra na ma atĩ: ũrĩa wothe ũiguaga ũhoro wakwa na ageetĩkia ũrĩa wandũmire, e na muoyo wa tene na tene. Ũcio ndagaaciirithio, amu nĩarĩĩkĩĩtie kuuma gĩkuũinĩ agatoonya muoyoinĩ.

25 Ngũmwĩra ũhoro wa ma atĩ ihinda nĩrĩkuhĩrĩirie na nĩikinyu, rĩrĩa arĩa akuũ makaigua mũgambo wa Mũrũ wa Ngai, nao arĩa makaũigua nĩmagaatũũra muoyo.

26 O ta ũrĩa Ithe arĩ we kĩhumo kĩa muoyo, noguo ahotithĩĩtie Mũũriũ gũtuĩka kĩhumo kĩa muoyo.

27 Naake nĩaheete Mũũriũ ũhoti wa gũtuanĩra, tondũ nĩ we Mũrũ wa Mũndũ.

28 Tigaai kũgega nĩ ũguo ndamwĩra, nĩ amu ihinda rĩ hakuhĩ rĩrĩa arĩa akuũ makaigua mũgambo wake,

29 moime mbĩĩrĩrainĩ ciao, arĩa meekĩĩte wega mariũke maheeo muoyo, arĩa nao meekĩĩte ũũru mariũke maciirithio.

Aira a Jesũ

30 “Gũtirĩ ũndũ ingĩĩka na ũhoti wakwa mwene; nduanagĩra kũringana na ũrĩa Ngai anjĩĩrĩĩte, na itua rĩakwa nĩ rĩa kĩhooto, tondũ ndiĩkaga ũrĩa niĩ ngwenda, no njĩkaga kwenda kwa ũrĩa wandũmire.

31 “Ingĩheana ũira wakwa niĩ mwene-rĩ, ũira wakwa ndũngĩgĩtuĩka wa ma.

32 No nĩharĩ ũngĩ ũrĩa ũheanaga ũira igũrũ rĩakwa na nĩnjũũĩ atĩ ũira ũrĩa aheanaga igũrũ rĩakwa nĩ wa ma.

33 Inyuĩ nĩmwatũmĩire Johana andũ, naake akĩrũũgamĩrĩra ũhoro wa ma.

34 Ti atĩ niĩ nĩmbatairio nĩ ũira wa mũndũ; ndoiga ũguo nĩ geetha mũhonokio.

35 Johana aahaanaga ta taawa wakanaga ũgatherera andũ, na inyuĩ nĩmwetĩkĩrĩĩte gũkenera ũtheri ũcio wake kwa ihinda.

36 No rĩĩrĩ, niĩ mwene ndĩ na ũira ũkĩrĩĩte ũcio wa Johana, naguo nĩ wa ciĩko iria njĩkaga iria Awa anjĩĩrĩĩte, na nĩcio ciumbũraga atĩ nĩ we wandũmire.

37 Naake Awa ũrĩa wandũmire no we ũheanĩĩte ũira igũrũ rĩakwa. Inyuĩ mũtirĩ mwaigua mũgambo wake, kana mũkoona ũrĩa ahaana.

38 Ũhoro wake o naguo mũtiũigaga ngoroinĩ cianyu, tondũ mũtiĩtĩkagia ũrĩa watũmirwo nĩ we.

39 Mũthoomaga Maandĩko tondũ mwĩĩraga atĩ thĩinĩ wamo nĩmũkuona muoyo wa tene na tene. Maandĩko macio maheanaga ũhoro wakwa!

40 O na kũrĩ ũguo-rĩ, mũtirenda gũũka kũrĩ niĩ nĩguo mũgĩe na muoyo.

41 “Niĩ ndicaragia kũgoocwo nĩ andũ.

42 Ĩndĩ inyuĩ nĩnjũũĩ atĩ mũtirĩ na wendo wa Ngai ngoroinĩ cianyu.

43 Njũkĩĩte na ũhoti wa Awa, na inyuĩ mũkarega kũnyamũkĩra, no ũngĩ angĩũka na ũhoti wake we mwene no mũmwamũkĩre.

44 Mwakĩhota kũnjĩtĩkia atĩa, na inyuĩ mwendaga gũkumio nĩ andũ arĩa angĩ, na mũticaragia gũkumio nĩ ũrĩa ũmwe, na nĩ we Ngai?

45 Mũtikaae gwĩciiria atĩ nĩ niĩ ngaamũthitanga kũrĩ Awa. No rĩĩrĩ, Musa ũrĩa inyuĩ mwĩhokeete nĩ we ũkaamũthitanga.

46 Angĩkorwo ti itherũ nĩmwetĩkĩĩtie Musa-rĩ, o na niĩ no mũngĩnjĩtĩkĩĩtie, tondũ nĩ ũhoro wakwa aandĩkire.

47 Tondũ mũtiĩtĩkĩĩtie ũrĩa aandĩkire-rĩ, mwakĩhota atĩa gwĩtĩkia ũhoro wakwa?”

Jesũ kũhũũnia andũ ngiri ithaano

1 Thuutha wa maũndũ macio Jesũ agĩthiĩ mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria rĩa Galili, (na nĩrĩo rĩĩtagwo iria rĩa Tiberia).

2 Nao andũ gĩkundi kĩnene makĩmũrũmĩrĩra, tondũ nĩmooneete ciama iria eekaga akĩhonia arwaru.

3 Naake Jesũ akĩambata handũ kĩrĩmainĩ, agĩikara thĩ ho na arutwo aake.

4 Hĩndĩ ĩyo thigũkũ ya Ayahudi ya Bathaka nĩyakuhĩrĩirie.

5 Naake Jesũ rĩrĩa aarorire akĩona andũ aingĩ magĩũka na kũrĩ we, akĩũria Filipu atĩrĩ, “Tũkũgũra mĩgate kũ andũ aya marĩe?”

6 (Ooririe Filipu ũguo o amũgerie; amu we mwene nĩamenyaga ũrĩa egwĩka.)

7 Naake Filipu akĩmũcookeria atĩrĩ, “Dinarimagana meerĩ itingĩgũra mĩgate ya kũigana andũ aya o na mũndũ angĩheeo keenyũ kaniini atĩa.”

8 Naake mũrutwo wake ũngĩ wetagwo Anderea, mũrũ wa nyina na Simoni Petero, akĩmwĩra atĩrĩ,

9 “Haaha he kamwana ke na mĩgate ĩtaano ya mũtu wa mbaarĩ, na thamaki igĩrĩ. No icio ikĩrĩ kĩĩ harĩ mũingĩ ũyũ wothe?”

10 Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ĩraai andũ maikare thĩ.” (Kũu nĩkwarĩ na nyeki nyingĩ.) Kwoguo andũ magĩikara thĩ; hagĩikara thĩ arũme ta ngiri ithaano.

11 Thuutha wa ũguo Jesũ agĩkĩoya mĩgate ĩyo, na arĩĩkia gũcookeria Ngai ngaatho akĩmĩhe acio maikarĩĩte thĩ; na agĩĩka o taguo na thamaki, nao makĩrĩa o ta ũrĩa mũndũ aangĩendire.

12 Na rĩrĩa maarĩire makĩhũũna, Jesũ akĩĩra arutwo aake atĩrĩ, “Ũnganiai cienyũ iria ciothe ndigaru; rekeei tũtige gũte kĩndũ o na kĩ.”

13 Magĩkĩũngania cienyũ cia mĩgate iria ciatigaarĩĩtio kuuma harĩ mĩgate ĩrĩa ĩtaano ya mũtu wa mbaarĩ, makĩiyũria ciondo ikũmi na igĩrĩ.

14 Nao andũ moona kĩama kĩu Jesũ aaringire makiuga atĩrĩ, “Hatirĩ nganja ũyũ nĩ we mũnabii ũrĩa werirwo nĩagooka gũũkũ thĩ!”

15 Hĩndĩ ĩyo Jesũ akĩmenya atĩ mũingĩ nĩwendaga kũmũnyiita ũmũtue mũthamaki na hinya; kwoguo agĩkiuma kũu agĩcooka rĩngĩ kĩrĩmainĩ arĩ o wiki.

Jesũ kũgera maaĩ igũrũ

16 Na rĩĩrĩ, gwakinya hwaĩinĩ, arutwo a Jesũ magĩikũrũka iriainĩ,

17 makĩingĩra gatarũ nĩguo maringe mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria, meerekeire Kaperinaumu. Nakuo gũkĩgĩa nduma Jesũ atarĩ arathiĩ kũrĩ o.

18 Na nĩkwarĩ na makũmbĩ ma maaĩ nĩ tondũ wa rũhuuho rũnene rũrĩa rwahuruutanaga.

19 Rĩrĩa arutwo maakorirwo mathiĩte itĩĩna rĩa kiromita ithaano kana ithathatũ, makĩona Jesũ agĩũka na kũrĩ o akinyangĩĩte iria igũrũ, nao magĩgĩĩtigĩra mũno.

20 No we akĩmeera atĩrĩ, “Nĩ niĩ! Tigaai gwĩtigĩra!”

21 Nao nĩmeendaga kũmũtoonyia gatarũinĩ, no ihinda o rĩu gatarũ gagĩkinya rũteereinĩ rwa kũu maathiaga.

Andũ gũcaria Jesũ

22 Na mũthenya ũyũ ũngĩ andũ arĩa maatigĩĩtwo mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria makĩririkana atĩ mooneete harĩ gatarũ o kamwe hau, na makĩririkana atĩ Jesũ ndaingĩrĩĩte hamwe na arutwo aake gatarũinĩ, no maathiĩte matarĩ naake.

23 No rĩĩrĩ, hau hũgũrũrũinĩ cia iria hakuhĩ na harĩa maarĩrĩire irio thuutha wa Mwathani gũcookeria Ngai ngaatho nĩhookire tũtarũ tũngĩ tuumĩĩte Tiberia.

24 Rĩrĩa andũ moonire atĩ Jesũ o na arutwo aake matiarĩ thĩinĩ wa tũtarũ tũu, makĩingĩra thĩinĩ watuo magĩthiĩ Kaperinaumu kũmũcaria.

Jesũ nĩ we mũgate wa muoyo

25 Rĩrĩa andũ maakorire Jesũ mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ wa iria makĩmũũria atĩrĩ, “Mũrutani, ũrookire gũũkũ rĩ?”

26 Naake akĩmacookeria atĩrĩ, “Ngũmwĩra na ma atĩ: mũranjaria nĩ tondũ nĩmũrarĩire mĩgate mũrahũũna no ti tondũ nĩmũronire ciama.

27 Tigagaai kũnogagĩra irio iria ithiraga; nogagĩraai irio iria itũũraga nĩ ũndũ wa muoyo wa tene na tene, iria Mũrũ wa Mũndũ akamũhe, tondũ Ngai Ithe nĩonanĩĩtie atĩ we nĩamwĩtĩkĩrĩĩte.”

28 Nao magĩkĩmũũria atĩrĩ, “Tũngĩgĩĩka atĩa nĩguo tũhote kũhingia ũrĩa Ngai eendaga twĩkage?”

29 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Ũrĩa Ngai eendaga mwĩkage-rĩ, nĩmwĩtĩkie ũrĩa aatũmire.”

30 Nao magĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ kĩama kĩrĩkũ ũgũkĩringa tuone nĩguo tũgwĩtĩkie? Ũgwĩka atĩa?

31 Maithe maitũ ma tene nĩmaarĩire mana rĩrĩa maarĩ werũinĩ o ta ũrĩa kwandĩkĩĩtwo atĩrĩ, ‘Nĩamaheire mũgate wa kũrĩa uumĩĩte igũrũ.’ ”

32 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ngũmwĩra na ma atĩ: kĩrĩa Musa aamũheire timũgate wa kuuma igũrũ; amu Awa nĩ we ũmũheaga mũgate ũrĩa wa ma wa kuuma igũrũ.

33 Nĩ amu mũgate ũrĩa Ngai aheanaga, nĩ we ũrĩa uumaga igũrũ agooka gũũkũ thĩ kũhe andũ muoyo.”

34 Nao magĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, tũheage mũgate ũcio hingo ciothe.”

35 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Nĩ niĩ mũgate wa muoyo. Mũndũ o wothe ũgũũka kũrĩ niĩ ndarĩ hingo akaahũũta; na ũrĩa wothe ũkũnjĩtĩkia ndarĩ hingo akaanyoota.

36 No nĩndĩmwĩrĩĩte atĩ nĩmũnyoneete na mũkaaga gwĩtĩkia.

37 Arĩa oothe Awa aheete nĩmagooka kũrĩ niĩ, na mũndũ o wothe ũngĩũka kũrĩ niĩ ndirĩ hĩndĩ ngamũingata,

38 nĩ amu ndioimire igũrũ njũke njĩke kwenda gwakwa, no nĩnjĩke kwenda kwa ũrĩa wandũmire.

39 Ũcio wandũmire ndeendaga nde o na ũmwe wa arĩa aaheete, no eendaga ngaamariũkia oothe mũthenya wa mũthia.

40 Tondũ wendo wa Awa nĩ atĩ arĩa oothe moonaga Mũũriũ na makamwĩtĩkia no mũhaka magĩe na muoyo wa tene na tene. Na niĩ nĩngaamariũkia mũthenya wa mũthia.”

41 Na rĩĩrĩ, Ayahudi magĩkĩambĩrĩria kũng’ong’oora nĩ ũndũ wake kuuga atĩ, “Nĩ niĩ mũgate ũrĩa waikũrũkire kuuma igũrũ.”

42 Magĩkĩũrania atĩrĩ, “Githĩ ũyũ ti Jesũ mũrũ wa Josefu na nĩtũũĩ ithe na nyina? Rĩu arakiuga atĩ oimĩĩte igũrũ nĩkĩ?”

43 Naake Jesũ akĩmacookeria akĩmeera atĩrĩ, “Tigaai kũng’ong’oora gatagatĩinĩ kaanyu.

44 Gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gũũka kũrĩ niĩ, tiga areehirwo nĩ Awa ũrĩa wandũmire; na niĩ nĩngaamũriũkia mũthenya wa mũthia.

45 Anabii nĩmaandĩkire atĩrĩ, ‘Andũ oothe nĩmagaathoomithio nĩ Ngai.’ Ũrĩa wothe ũiguaga Awa na akeeruta ũhoro kuuma harĩ we nĩokaga kũrĩ niĩ.

46 Ũguo ti kuuga atĩ kwĩ mũndũ ũrĩ wona Awa; no rĩĩrĩ, ũrĩa uumĩĩte kwĩ Ngai no we wiki woneete Awa.

47 Ngũmwĩra na ma atĩ ũrĩa wothe wĩtĩkĩĩtie e na muoyo wa tene na tene.

48 Nĩ niĩ mũgate wa muoyo.

49 Maithe maanyu ma tene marĩ werũinĩ nĩmaarĩire mana, no nĩmaakuire.

50 Ũyũ nĩguo mũgate ũrĩa uumĩĩte igũrũ nĩguo mũndũ ũrĩa ũngĩũrĩa ndakaanakue.

51 Nĩ niĩ mũgate wĩ muoyo ũrĩa woimire igũrũ, na ũrĩa wothe ũngĩũria, egũtũũra tene na tene. Mũgate ũrĩa ngũheana nĩ mwĩrĩ wakwa, na ngũũheana nĩ geetha andũ moone muoyo.”

52 Na rĩĩrĩ, Ũhoro ũcio nĩwaraakaririe Ayahudi mũno, nao makĩambĩrĩria kũũrania atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ angĩhota atĩa gũtũhe mwĩrĩ wake tũrĩe?”

53 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Ndĩramwĩra na ma atĩ: mũtangĩrĩa mwĩrĩ wa Mũrũ wa Mũndũ na mũnyue thakame yake mũtingĩgĩa na muoyo thĩinĩ wanyu.

54 Ũrĩa wothe ũrĩaga mwĩrĩ wakwa, na akanyua thakame yakwa e na muoyo wa tene na tene, na niĩ nĩngaamũriũkia mũthenya wa mũthia.

55 Nĩ amu mwĩrĩ wakwa nĩ irio kũna; nayo thakame yakwa nĩ kĩndũ gĩa kũnyua kũna.

56 Mũndũ o wothe ũrĩaga mwĩrĩ wakwa na akanyua thakame yakwa, ũcio nĩaikaraga thĩinĩ wakwa, o na niĩ ngaikara thĩinĩ wake.

57 O ta ũrĩa niĩ ndatũmirwo nĩ Awa ũrĩa mũtũũra muoyo, na ndũũraga muoyo nĩ ũndũ wake, ũguo noguo mũndũ o wothe ũndĩaga egũtũũra muoyo nĩ ũndũ wakwa.

58 Ũyũ nĩguo mũgate ũrĩa uumĩĩte igũrũ ũgooka thĩ; ndũhaana mũgate ũrĩa maithe maanyu ma tene maarĩire na thuutha magĩkua. Ũrĩa wothe ũrĩaga mũgate ũyũ egũtũũra tene na tene.”

59 Jesũ oigire maũndũ macio rĩrĩa aarutanaga thunagogiinĩ kũu Kaperinaumu.

Ndeto cia muoyo wa tene na tene

60 Na rĩĩrĩ, arũmĩrĩri aingĩ aake maigua ũhoro ũcio makiuga atĩrĩ, “Ũhoro ũyũ wĩ na hinya mũno. Nũũ ũngĩhota kũwĩtĩkia?”

61 No Jesũ aamenya atĩ nĩmarang’oong’oora o na atarĩ mwĩre nĩ mũndũ nĩ ũndũ wa ũhoro ũcio, agĩkĩmooria atĩrĩ, “Anga ũhoro ũcio nĩwamũhĩngĩĩca?

62 Ĩ korwo nĩkuona mwakĩona Mũrũ wa Mũndũ akĩambata acooke kũrĩa oimire?

63 Muoyo ũheanagwo nĩ Roho; amu mwĩrĩ nĩ wa tũhũ. Ũhoro ũcio ndamũhe ũtũmaga mũgĩe na Roho wa Ngai, ũrĩa ũheanaga muoyo.

64 Ĩndĩ nĩkũrĩ amwe aanyu o na rĩu matarĩ maretĩkia.” (Jesũ nĩoĩ kuuma o kĩambĩrĩria arĩa mateetĩkĩĩtie, o na akamenya ũrĩa ũkaamũkunyanĩra.)

65 Agĩkiuga atĩrĩ, “Kĩu nĩkĩo gĩtũmire ndĩmwĩre atĩ gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gũũka kũrĩ niĩ tiga ahotithirio gũũka nĩ Awa.”

66 Thuutha wa maũndũ macio andũ aingĩ arĩa maarũmĩrĩire Jesũ makĩmũtiga na matiacookire kũmũrũmĩrĩra rĩngĩ.

67 Naake Jesũ agĩkĩũria arutwo arĩa ikũmi na eerĩ atĩrĩ, “O na inyuĩ-rĩ, nĩmũgũkĩenda kũndiga?”

68 Naake Simoni Petero akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mwathani, tũngĩgĩthiĩ kũrĩ ũ? Wee wĩ na ndeto iria iheanaga muoyo wa tene na tene,

69 na nĩtũrĩĩkĩĩtie gwĩtĩkia na kũmenya atĩ wee nĩ we ũrĩa Mũtheru wa Ngai.”

70 Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Githĩ ti niĩ ndamũthuurire inyuĩ ikũmi na eerĩ na ũmwe wanyu nĩ Ngoma?”

71 Akiuga ũguo aaragia ũhoro wa Judasi mũrũ wa Simoni Mũisikariota. Tondũ o na akorwo Judasi aarĩ ũmwe wa acio ikũmi na eerĩ nĩ we warĩ wa gũkaamũkunyanĩra.

Jesũ na aariũ a nyina

1 Thuutha ũcio Jesũ agĩceeranga Galili, na akĩrega gũthiĩ Judea, amu Ayahudi nĩmaamũcaragia mamũũrage.

2 Na rĩĩrĩ, tondũ thigũkũ ya Ayahudi ya Ithũnũ nĩyakuhĩrĩirie,

3 aariũ a nyina makĩmwĩra atĩrĩ, “Uma gũũkũ ũthiĩ Judea, nĩguo arũmĩrĩri aaku makoone maũndũ marĩa ũreeka.

4 Amu gũtirĩ mũndũ ũhithaga ũndũ ũrĩa areeka angĩkorwo nĩekwenda kũmenyeka wega. Angĩkorwo nĩũragĩĩka maũndũ maya-rĩ, ndũkĩreke andũ oothe makũmenye!”

5 (Nĩ amu o na aariũ a nyina matiamwĩtĩkĩĩtie.)

6 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Ihinda rĩakwa rĩrĩa rĩagĩrĩire ti ikinyu, no inyuĩ gũtirĩ ihinda rĩtamwagĩrĩire.

7 Inyuĩ andũ matingĩmũmena, no niĩ nĩmaameneete tondũ nĩndĩmeeraga atĩ matirathiĩ ũrĩa kwagĩrĩire.

8 Inyuĩ thiĩi thigũkũinĩ. Niĩ ndigũthiĩ nĩ amu hĩndĩ yakwa ĩrĩa yagĩrĩire ndĩrĩ ĩrakinya.”

9 Arĩĩkia kũmeera ũguo agĩgĩtigwo kũu Galili.

Jesũ e Thigũkũinĩ ya Ithũnũ

10 No rĩĩrĩ, thuutha wa aariũ a nyina na Jesũ gũthiĩ thigũkũinĩ, o naake Jesũ nĩacookire agĩthiĩ o kuo; no aathiire na hitho.

11 Nao Ayahudi nĩmaamũcaragia kũu thigũkũinĩ magakĩũranagia atĩrĩ, “Hiihi e ha rĩu?”

12 Nao andũ nĩmaaragia ũhoro wake na kĩheehũ, amwe makoiga atĩrĩ, “Ũcio nĩ mũndũ mwega.” Arĩa angĩ nao makoiga atĩrĩ, “Aaca, ũcio nĩ andũ arahĩtithia.”

13 No gũtirĩ mũndũ waragia ũhoro wake aanĩrĩire nĩ tondũ oothe nĩmeetigagĩra anene a Ayahudi.

14 Na rĩĩrĩ, thigũkũ ĩrĩ gatagatĩ-rĩ, Jesũ akĩingĩra Hekaarũ, akĩambĩrĩria kũrutana.

15 Nao Ayahudi mamũigua makĩgega mũno makĩũria atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ aamenyeire maũndũ maya moothe kũ na ndakĩrĩ athiĩ cukuru?”

16 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Ũhoro ũrĩa ndutanaga ti wakwa niĩ mwene, no uumaga kũrĩ Ngai ũrĩa wandũmire.

17 Mũndũ ũrĩa ũkwenda gwathĩkĩra Ngai nĩekũmenya kana ũrĩa ndutanaga, ndutanaga na ũhoti wakwa niĩ mwene.

18 Mũndũ ũrĩa waragia maũndũ maake na ũhoti waku we mwene akoragwo akĩenda kwĩgoocithia. No ũrĩa wendaga kũgoocithia ũrĩa wamũtũmire nĩ mwĩhokeku, na gũtirĩ maheeni thĩinĩ wake.

19 Githĩ Musa ndamũheire Watho? Ĩndĩ gũtirĩ mũndũ o na ũmwe wanyu wathĩkagĩra Watho ũcio. Mũrenda kũnjũraga nĩkĩ?”

20 Nao andũ magĩcookia atĩrĩ, “Kaĩ wĩ na ngoma wee? Nũũ ũrenda gũkũũraga?”

21 Naake Jesũ agĩcookia akĩmeera atĩrĩ, “Ndaringire kĩama kĩmwe inyuothe mũkĩgegeara.

22 Musa aamwathire mũruithagie twana twanyu twa tũhĩĩ (o na gũtuĩka ti Musa wambĩrĩirie mũtugo ũcio, wambĩrĩirio nĩ maithe maanyu ma tene), kwa ũguo inyuĩ mũruithagia twana twa tũhĩĩ mũthenya wa Thabatũ.

23 Angĩkorwo nĩmwĩkaga ũguo atĩ nĩguo mũtigaathũũkie Watho wa Musa-rĩ, niĩ mwakĩndaakarĩire nĩkĩ atĩ tondũ nĩndahonia mũndũ mwĩrĩ wothe mũthenya wa Thabatũ?

24 Tigaai gũtuanagĩra kũringana na ũrĩa mũndũ ahaana, no tuanagĩraai kũringana na kĩhooto.”

Ũyũ nĩ we Kristũ hiihi?

25 Nao andũ amwe a kũu Jerusalemu makĩũria atĩrĩ, “Githĩ ũyũ ti mũndũ ũrĩa Ayahudi maracaria mamũũrage?

26 Rĩu araarĩria mũingĩ na gũtirĩ ũndũ ũramwĩra! Hiihi anene nĩmamenyeete kũna atĩ ũyũ nĩ we Mesia?

27 Rĩrĩa Mesia agooka gũtirĩ mũndũ ũkaamenya kũrĩa agaakorwo oimĩĩte, na ithuothe nĩtũũĩ kũrĩa ũyũ oimĩĩte.”

28 Naake Jesũ o hĩndĩ ĩyo aarutanaga kũu Hekaarũinĩ akĩanĩrĩra akĩũria atĩrĩ, “Hiihi inyuĩ nĩmũnjũũĩ na mũkamenya kũrĩa nyumĩĩte? Niĩ ndiũkĩĩte na ũhoti wakwa mwene. Ũrĩa wandũmire nĩ wa ma, na inyuĩ mũtimũũĩ,

29 ĩndĩ niĩ nĩndĩmũũĩ, amu ndoimire kũrĩ we na nĩ we wandũmire.”

30 Nao Ayahudi magĩcaria ũrĩa mangĩmũnyiita, no gũtirĩ mũndũ ũngĩomĩrĩirie kũmũkuhĩrĩria amu ihinda rĩake rĩtiarĩ ikinyu.

31 Nao andũ aingĩ makĩmwĩtĩkia makiuga atĩrĩ, “Rĩrĩa Mesia agooka-rĩ, hiihi nĩakaringa ciama nyingĩ gũkĩra iria mũndũ ũyũ aringĩĩte?”

Arangĩri gũtũmwo makanyiite Jesũ

32 Na rĩĩrĩ, Afarisai nĩmaiguire andũ makĩheehanĩrĩra ũhoro wa Jesũ, na kwoguo me hamwe na athĩnjĩri Ngai arĩa anene magĩtũma arangĩri mathiĩ makamũnyiite.

33 Naake Jesũ akiuga atĩrĩ, “Ngũkorwo ndĩ hamwe na inyuĩ ihinda iniini na thuutha wa ihinda rĩu nĩngũmũtiga njooke kũrĩ ũrĩa wandũmire.

34 Inyuĩ nĩmũkaanjaria na mũtikaanyona, amu mũtingĩhota gũthiĩ kũrĩa ngaakorwo.”

35 Nao Ayahudi makĩũrania gatagatĩinĩ kaao atĩrĩ, “Nĩ kũ kũu arenda gũthiĩ kũu tũtakaamuona? Hiihi egũthiĩ matũũrainĩ ma Angiriki kũrĩa andũ aitũ matũũraga akarutanage kuo?

36 Aroiga atĩ tũkaamũcaria na tũtikaamuona, na atĩ kũrĩa we agaakorwo tũtikaahota gũthiĩ. Ũguo arenda kuuga nĩ atĩa?”

Njũũĩ cia maaĩ ma muoyo

37 Na rĩĩrĩ, mũthenya wa mũthia wa thigũkũ wakinya, na nĩguo warĩ wa bata mũno, Jesũ akĩrũũgama akĩanĩrĩra akiuga atĩrĩ, “Mũndũ ũrĩa mũnyootu nĩoke harĩ niĩ anyue,

38 o ta ũrĩa kwandĩkĩĩtwo atĩrĩ, ‘Ũrĩa wothe ũnjĩtĩkĩĩtie thĩinĩ wake nĩkũriumaga njũũĩ cia maaĩ marĩa maheaga mũndũ muoyo.’ ”

39 Jesũ akiuga ũguo nĩ ũhoro wa Roho Mũtheru aaragia, ũrĩa wacookire kũheeo arĩa maamwĩtĩkirie. Amu hĩndĩ ĩyo Roho ndaheanĩĩtwo, tondũ Jesũ ndakinyĩĩte riiriinĩ wake.

Andũ kwamũkana

40 Rĩrĩa maiguire ciugo icio, andũ amwe makiuga atĩrĩ, “Ti itherũ mũndũ ũyũ nĩ we Mũnabii ũrĩa!”

41 Angĩ nao makiuga atĩrĩ, “Ũyũ nĩ we Mesia!”

Nao angĩ makĩũria atĩrĩ, “Kaĩ Mesia akoima Galili?

42 Githĩ Maandĩko matiugĩĩte atĩ Mesia akoima rũciaroinĩ rwa Daudi, na atĩ akoima itũũra rĩa Bethilehemu kũrĩa Daudi aatũũraga?”

43 Gũgĩkĩgĩa na nyamũkano gatagatĩinĩ kaao nĩ ũndũ wa Jesũ.

44 Amwe nĩmeendaga kũmũnyiita no gũtirĩ o na ũmwe wageririe kũmũikia mooko.

Ayahudi arĩa anene kwaga gwĩtĩkia

45 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa arangĩri maacookire matarĩ na Jesũ, athĩnjĩri Ngai arĩa anene na Afarisai makĩmooria atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ kĩagiria mũmũreehe?”

46 Nao magĩcookia atĩrĩ, “Gũtirĩ mũndũ ũrĩ waria ta mũndũ ũcio!”

47 Nao Afarisai makĩũria arangĩri acio atĩrĩ, “Tuuge o na inyuĩ nĩmũkĩgĩĩtio nĩ we?

48 Mũrĩ mwaigua mũnene o na ũmwe kana Mũfarisai ũmwĩtĩkĩĩtie?

49 Andũ aya matooĩ Watho kaĩ nĩarume-ĩ!”

50 Ũmwe wa Afarisai arĩa maarĩ ho nĩ Nikodemo, ũrĩa wathiĩte kũrĩ Jesũ mbere ĩyo. Naake akĩĩra arĩa angĩ atĩrĩ,

51 “Kũringana na Watho witũ tũtingĩtuĩra mũndũ ũtarĩ mũciirithie na akamenyeka ũũru ũrĩa eekĩĩte.”

52 Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “O nawe kaĩ wĩ wa kuuma Galili? Tuĩria Maandĩkoinĩ wone atĩ gũtirĩ mũnabii ũngiuma Galili.”

Mũtumia ũrĩa wanyiitirwo agĩtharia

[

53 Nao oothe o mũndũ akĩinũka gwake mũciĩ,

1 no Jesũ agĩthiĩ kĩrĩmainĩ kĩa mĩtamaiyũ.

2 Naguo mũthenya ũyũ ũngĩ rũũciinĩ tene agĩcooka Hekaarũ. Nao andũ oothe magĩũka kuo, naake agĩikara thĩ akĩambĩrĩria kũmaruta.

3 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩyo arutani a Watho na Afarisai makĩreehe mũtumia wanyiitĩĩtwo agĩtharia. Makĩmũtwara mbere ya mũingĩ wothe,

4 makĩĩra Jesũ atĩrĩ, “Mũrutani, mũtumia ũyũ anyiitwo agĩtharia.

5 Wathoinĩ, Musa aatwathire atĩ mũtumia ta ũyũ ahũũragwo na mahiga kinya agakua. Wee-rĩ, ũgũkiuga atĩa ũhoroinĩ wake?”

6 Makiuga ũguo meendaga kũgeria Jesũ maigue ũrĩa ekuuga nĩguo moone ũndũ wa kũmũthitanga naguo. No we akĩinamĩrĩra akĩandĩka thĩ na kĩara gĩake.

7 Rĩrĩa maakĩrĩrĩirie kũmũũria ũhoro ũcio, agĩĩtiira akĩmeera atĩrĩ, “Ũrĩa wanyu ũtarĩ wehia nĩambĩrĩrie kũmũikĩria ihiga.”

8 Agĩcooka akĩinamĩrĩra rĩngĩ agĩthiĩ na mbere kwandĩka na kĩara gĩake hau thĩ.

9 Nao maigua ũrĩa aameerire magĩĩthiĩra ũmwe ũmwe, maambĩrĩirie na arĩa akũrũ, Jesũ agĩgĩtigwo e wiki na mũtumia ũcio arũũgamĩĩte hau.

10 Naake akĩinamũka akĩũria mũtumia ũcio atĩrĩ, “Mũtumia, me kũ? Hatirĩ o na ũmwe wagũtuĩra?”

11 Naake akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mwathani, hatirĩ o na ũmwe.”

Jesũ agĩkĩmwĩra atĩrĩ, “O na niĩ ndigũgũtuĩra, thiĩ na ndũkaanacooke kwĩhia rĩngĩ.”]

Jesũ nĩ we ũtheri wa thĩ

12 Na rĩĩrĩ, Jesũ nĩarĩirie Afarisai rĩngĩ akĩmeera atĩrĩ, “Nĩ niĩ ũtheri wa thĩ. Mũndũ ũrĩa wothe ũkũũnũmĩrĩra nĩekũgĩa na ũtheri wa muoyo na ndarĩ hĩndĩ akaagerera ndumainĩ.”

13 Nao Afarisai makĩmwĩra atĩrĩ, “Rĩu wee ũraheana ũira waku wee mwene; na ũira ũcio waku ti wa ma.”

14 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “O na angĩkorwo nĩ ũira wakwa niĩ mwene ndĩraheana-rĩ, ũira ũcio nĩ wa ma amu nĩnjũũĩ kũrĩa ndoimire, na ngamenya kũrĩa njerekeire, no inyuĩ mũtiũĩ kũrĩa nyumĩĩte kana kũrĩa njerekeire.

15 Inyuĩ mũtuanagĩra kũringana na ũmũndũ, no niĩ-rĩ, ndirĩ mũndũ nduagĩra.

16 No o na ingĩtuanĩra-rĩ, itua rĩakwa nĩ rĩa ma, amu ti niĩ nyiiki nduanagĩra; nĩ niĩ na Awa ũrĩa wandũmire.

17 O na nĩkwandĩkĩĩtwo Wathoinĩ wanyu atĩ ũira wa aira eerĩ ũngĩigwithania-rĩ, ũira ũcio wao nĩ wa ma.

18 Nguumbũra haakwa niĩ mwene, naake Awa ũrĩa wandũmire nĩekũruta ũira igũrũ rĩakwa.”

19 Nao magĩkĩmũũria atĩrĩ, “Thooguo e kũ?”

Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Inyuĩ mũtinjũũĩ, o naake Awa mũtimũũĩ. No korwo nĩmũnjũũĩ o naake Awa mwamũmenya.”

20 Jesũ aaririe maũndũ macio moothe akĩrutana, e kanyũmbainĩ ka Hekaarũ karĩa kaigagwo mathandũkũ ma mbeeca cia mũhothi. No gũtirĩ mũndũ wamũnyiitire amu ihinda rĩake rĩtiarĩ ikinyu.

Mũtingĩhota gũthiĩ kũrĩa niĩ ngũthiĩ

21 Ningĩ Jesũ akĩmeera rĩngĩ atĩrĩ, “Nĩngũthiĩ; na inyuĩ nĩmũkaanjaria, na mũgaakua mwĩ o meehiainĩ maanyu, amu kũrĩa ngũthiĩ mũtingĩhota gũthiĩ kuo.”

22 Tondũ ũcio Ayahudi makĩũrania atĩrĩ, “Ekuuga tũtingĩhota gũthiĩ kũrĩa egũthiĩ kaarĩ kwĩyũraga ekwĩyũraga?”

23 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Inyuĩ mũrĩ a gũũkũ thĩ, no niĩ ndoimire igũrũ; inyuĩ mũrĩ a gũũkũ thĩ no niĩ ndirĩ wa gũũkũ thĩ.

24 Nĩkĩo ndamwĩra atĩ mũgaakua mwĩ o meehiainĩ maanyu. Angĩkorwo mũtigwĩtĩkia atĩ, ‘Nĩ niĩ ũrĩa we-rĩ, mũgaakua mũrĩ o na meehia maanyu.’ ”

25 Nao magĩkĩmũũria atĩrĩ, “Wee nĩ we ũ?”

Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “O ũrĩa ndũire ndĩmwĩraga kuuma o kĩambĩrĩria.

26 Ndĩ na maũndũ maingĩ makuuga mamũkoniĩ, na maingĩ nĩ ma kũmũtuĩra. No rĩĩrĩ, ũrĩa wandũmire nĩ wa ma, na niĩ heaga andũ o ũhoro ũrĩa njiguĩte kuuma kũrĩ we.”

27 Nao matiigana kũmenya atĩ Jesũ aamaheaga ũhoro wa Ithe.

28 Agĩkĩmeera atĩrĩ, “Hĩndĩ ĩrĩa mũkaahaicia Mũrũ wa Mũndũ igũrũ nĩmũkaamenya atĩ ‘Niĩ nĩ niĩ ũrĩa we’; na mũmenye atĩ gũtirĩ ũndũ njĩkaga na ũhoti wakwa niĩ mwene, no njugaga ũrĩa Awa anjĩĩrĩĩte njuge.

29 Ũcio wandũmire e hamwe na niĩ; ndandigĩĩte ndĩ nyiiki, nĩ amu hĩndĩ ciothe njĩkaga o maũndũ marĩa mamũkenagia.”

30 Rĩrĩa Jesũ aaririe maũndũ macio andũ aingĩ nĩmaamwĩtĩkirie.

Andũ meyathĩĩte na no ngombo

31 Nĩ ũndũ ũcio Jesũ agĩkĩĩra Ayahudi arĩa maamwĩtĩkirie atĩrĩ, “Mwaikara mũrũmĩĩtie ũrutani wakwa mũrĩkoragwo mũrĩ arutwo aakwa kũna,

32 na nĩmũkaamenya ũhoro ũrĩa wa ma, naguo ũhoro ũcio wa ma nĩũkaamuohora kuuma ũkomboinĩ.”

33 Nao makĩmwĩra atĩrĩ, “Ithuĩ twĩ njiarwa cia Aburahamu na tũtirĩ twatuĩka ngombo cia mũndũ o na ũrĩkũ. Rĩrĩa ũgũkiuga atĩ, ‘Nĩmũkoohorwo kuuma ũkomboinĩ-rĩ,’ ũrenda kuuga atĩa? ”

34 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Ndĩramwĩra na ma atĩ: mũndũ o wothe wĩhagia nĩ ngombo ya meehia.

35 Ngombo ndĩrĩ hĩndĩ ĩtuĩkaga ya mũciĩ tene na tene, no mwana atũũraga mũciĩ tene na tene.

36 Kwoguo gwakorwo nĩ Mũũriũ ũkũmwohorithia mũtige gũtuĩka ngombo, akũmwohorithia biũ.

37 Nĩnjũũĩ atĩ mũrĩ njiarwa cia Aburahamu, na no mũrenda kũnjũraga tondũ mũtiĩtĩkagia ũrutani wakwa.

38 Njaragia maũndũ marĩa nyoneete kuuma harĩ Awa, no inyuĩ mwĩkaga ũrĩa mũiguĩte kuuma kũrĩ thooguo.”

39 Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Ithe witũ nĩ Aburahamu.”

Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Korwo mwĩ ciana cia Aburahamu kũna-rĩ, no mwĩke ũrĩa we eekire.

40 Niĩ ngoreetwo ngĩmũhe ũhoro wa ma, o ũrĩa ndaiguire kuuma kwĩ Ngai, no inyuĩ mũrenda kũnjũraga. Atĩrĩĩrĩ, Aburahamu gũtirĩ ũndũ ta ũcio eekire!

41 Inyuĩ mwĩkaga ũrĩa ithe wanyu eekire.”

Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Ngai nĩ we Ithe witũ na twĩ ciana ciake kũna.”

42 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Korwo Ngai nĩ we ithe wanyu-rĩ, nĩmũngĩnyendeete, amu niĩ ngĩũka ndoimĩĩte kũrĩ Ngai. Ndiũkĩĩte na ũhoti wakwa niĩ mwene, no nĩ we wandũmire.

43 Nĩ kĩĩ kĩrakĩgiria mũtaũkĩrwo nĩ ũrĩa ndĩroiga? Nĩ tondũ mũtingĩhota kũũmĩrĩria gũthikĩrĩria ciugo ciakwa.

44 Inyuĩ mwĩ ciana cia ithe wanyu Ngoma, na wendi wanyu nĩkũhingia merirĩria ma ithe wanyu. Ũcio-rĩ, kuuma o kĩambĩrĩria aarĩ mũũragani, na ndarĩ akorwo na ũũma, nĩ gũkorwo o na gũtirĩ ũhoro wa ma thĩinĩ wake. Rĩrĩa araheenania akoragwo akĩaria na ũndũire wake, amu nĩ mũheenania, na no we ithe wa maheeni moothe.

45 No tondũ niĩ njaragia ma, mũtinjĩtĩkagia.

46 Nũũ wanyu ũngĩhota kuonania meehia maakwa? Angĩkorwo njaragia ũhoro wa ma-rĩ, mũkĩregaga kũnjĩtĩkia nĩkĩ?

47 Mũndũ o wothe wa Ngai nĩathikagĩrĩria ndeto cia Ngai. No inyuĩ mũticithikagĩrĩria tondũ mũtirĩ a Ngai.”

Jesũ na Aburahamu

48 Nao Ayahudi makĩmũũria atĩrĩ, “Githĩ ithuĩ tũtirĩ na kĩhooto gĩa kuuga atĩ wee wĩ Mũsamaria na wĩ na ngoma?”

49 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Niĩ ndirĩ na ngoma, ĩndĩ nĩ Awa heaga gĩtĩĩo, no inyuĩ mũtiheaga gĩtĩĩo.

50 Niĩ ndicaragia gĩtĩĩo gĩakwa niĩ mwene, amu nĩharĩ ũrĩa ũgĩcaragia na nĩ we ũgatũtuithania.

51 Ngũkĩmwĩra na ma atĩ mũndũ o wothe wathĩkagĩra ũrutani wakwa ndarĩ hingo agaakua.”

52 Nao Ayahudi makĩmwĩra atĩrĩ, “Rĩu nĩtwamenya wega atĩ wee wĩ na ngoma! Aburahamu we mwene o na anabii oothe nĩmaakuire, na we watwĩra atĩ mũndũ ũrĩa wathĩkagĩra ũrutani waku ndagaakua.

53 Wee-rĩ, ũkĩrĩ mũnene gũkĩra ithe witũ Aburahamu ũrĩa wakuire? Ningĩ-rĩ, o na anabii no maakuire. Ũrenda kuonania nĩ we ũ?”

54 Naake Jesũ akĩmacookeria akĩmeera atĩrĩ, “Akorwo nĩkwĩgoocithia ndĩregoocithia, kwĩgoocithia gwakwa nĩ gwa tũhũ. Ũrĩa ũngoocithagia nĩ Awa o ũcio inyuĩ muugaga atĩ nĩ we Ngai wanyu.

55 Ũcio inyuĩ mũtirĩ mwamũmenya, no niĩ nĩndĩmũũĩ. Ingiuga atĩ ndimũũĩ, ndatuĩka wa maheeni o ta inyuĩ. Ĩndĩ nĩndĩmũũĩ, o na nĩmenyagĩrĩra ciugo ciake.

56 Ithe wanyu Aburahamu nĩakenire tondũ atĩ aarĩ wa kuona ihinda rĩrĩa niĩ ngooka; ihinda rĩu nĩarĩonire na agĩkena.”

57 Nao Ayahudi makĩmwĩra atĩrĩ, “Wee o na ndũkinyĩĩtie mĩaka mĩrongo ĩtaano; ũrakiuga atĩa atĩ nĩwoneete Aburahamu?”

58 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ngũmwĩra na ma atĩ Aburahamu ataanaciarwo, ‘Niĩ ndĩ o kuo.’ ”

59 Nao makĩoya mahiga mamũhũũre, no Jesũ akĩhitha akiuma nja ya Hekaarũ.

Jesũ kũhonia mũndũ waciarĩĩtwo e mũtumuumu

1 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa Jesũ aahĩtũkaga akĩona mũndũ waciarĩĩtwo e mũtumuumu.

2 Nao arutwo aake makĩmũũria atĩrĩ, “Mũrutani, nĩ meehia ma ũ maatũmire mũndũ ũyũ aciarwo e mũtumuumu? Nĩ we wehirie kana nĩ aciari aake?”

3 Naake Jesũ akĩmacookeria akĩmeera atĩrĩ, “Aciari a mũndũ ũyũ, o na we mwene, gũtirĩ wehirie atĩ nĩguo aciarwo e mũtumuumu. Aaciarirwo ũguo nĩ geetha hinya wa Ngai woneke ũkĩruta wĩra thĩinĩ wake.

4 Rĩrĩa kũrĩ mũthenya no mũhaka tũrute wĩra wa ũrĩa wandũmire; ũtukũ nĩũrooka rĩrĩa gũtarĩ mũndũ ũngĩhota kũruta wĩra.

5 Ihinda rĩrĩa rĩothe ngũkorwo ndĩ gũũkũ thĩ, nĩ niĩ ũtheri wa thĩ.”

6 Jesũ arĩĩkia kuuga ũguo, agĩtua mata thĩ, akĩringia ndaka na mata macio; akĩmĩhaka maitho ma mũndũ ũcio warĩ mũtumuumu,

7 akĩmwĩra atĩrĩ, “Thiĩ ũgethambe maitho Kariainĩ ga Siloamu.” (Narĩo rĩĩtwa rĩu rĩgĩtaũrwo nĩkuuga “Gũtũmwo.”) Naake mũndũ ũcio agĩthiĩ agĩĩthamba maitho, agĩcooka agĩũka akĩonaga.

8 Nao andũ arĩa maahakaine naake, o na arĩa oothe maamuonaga mbere ĩyo akĩhooya ũteithio, makĩũria atĩrĩ, “Githĩ mũndũ ũyũ ti ũrĩa ũratũire aikaraga thĩ ahooyaga ũteithio?”

9 Andũ amwe magĩcookia atĩrĩ, “Nĩ we.” Arĩa angĩ magĩcookia atĩrĩ, “Aaca, ũyũ ti we; no nĩamũhaana.” No we mwene akĩmeera atĩrĩ, “Nĩ niĩ mũndũ ũcio.”

10 Nao magĩkĩmũũria atĩrĩ, “Maitho maaku mahingũkire atĩa?”

11 Naake akĩmacookeria atĩrĩ, “Mũndũ ũrĩa wĩtagwo Jesũ athondekire ndaka ahaka maitho, anjĩĩra thiĩ ngethambe maitho kariainĩ ga Siloamu. Rĩrĩa thiire ndethamba ndaambĩrĩria kuona.”

12 Nao makĩmũũria atĩrĩ, “E kũ rĩu?”

Naake akĩmacookeria atĩrĩ, “Niĩ ndiũĩ.”

Afarisai gũtuĩria ũrĩa mũtumuumu aahingũrirwo maitho

13 Nao andũ acio magĩtwara mũndũ ũcio watũire e mũtumuumu kũrĩ Afarisai.

14 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũrĩa Jesũ aathondekire ndaka akĩmũhonia warĩ wa Thabatũ.

15 Nao Afarisai magĩkĩmũũria o rĩngĩ ũrĩa ahingũrirwo maitho. Naake akĩmeera atĩrĩ, “Ahakire ndaka maitho na niĩ ndethamba, na rĩu nĩndĩrona.”

16 Nao Afarisai amwe makiuga atĩrĩ, “Mũndũ ũcio wĩkĩĩte ũguo ndangĩkorwo oimĩĩte kwĩ Ngai, amu ndarathĩkĩra Watho wa Mũthenya wa Thabatũ.”

No amwe aao makĩũria atĩrĩ, “Mũndũ mwĩhia angĩhota atĩa kũringa ciama ta ici?” Ũhoro ũcio ũgĩgĩtũma magĩe na njatũkano gatagatĩinĩ kaao.

17 Afarisai acio magĩkĩũria mũndũ ũcio o rĩngĩ atĩrĩ, “Wee tondũ nĩwakiuga atĩ nĩakũhingũrire maitho-rĩ, ũkuuga atĩa ũhoro wake?”

Naake akĩmacookeria atĩrĩ, “We-rĩ, nĩ mũnabii.”

18 No Ayahudi matiendaga gwĩtĩkia atĩ mũndũ ũcio kũrĩ hĩndĩ aarĩ mũtumuumu, na rĩu nĩahoteete kuona, o kinya magĩĩta aciari aake, makĩmooria atĩrĩ,

19 “Ũyũ nĩ mũrũ wanyu? Mũroiga atĩ aaciarirwo e mũtumuumu; rĩu ahoteete kuona atĩa?”

20 Nao aciari aake magĩcookeria Ayahudi atĩrĩ, “Ithuĩ tũũĩ atĩ ũyũ nĩ mũrũ witũ, na atĩ aaciarirwo e mũtumuumu.

21 No tũtiũĩ ũrĩa rĩu ahoteete kuona o na kana tũkamenya ũrĩa ũmũhingũrire maitho. Mũũriei; nĩ mũgima wa kwĩarĩrĩria!”

22 Aciari aake moigire ũguo amu nĩmeetigagĩra Ayahudi, tondũ Ayahudi nĩmeetĩkanĩirie atĩ mũndũ o wothe ũkoimbũra atĩ Jesũ nĩ we Mesia aingatwo thunagogiinĩ.

23 Nĩkĩo aciari aake moigire atĩ, “Nĩ mũgima; mũũriei!”

24 Ayahudi magĩcooka magĩĩta mũndũ ũcio waciarĩĩtwo e mũtumuumu hĩndĩ ya keerĩ, makĩmwĩra atĩrĩ, “Aria ma mbere ya Ngai! Ithuĩ nĩtũũĩ atĩ mũndũ ũcio ũkũhingũrire maitho nĩ mwĩhia.”

25 Naake akĩmacookeria atĩrĩ, “Niĩ ndiũĩ kana nĩ mwĩhia kana ti mwĩhia. No ũrĩa njũũĩ nĩ atĩ: mbere nyuma mũtumuumu, no rĩu nĩndĩrona.”

26 Nao makĩmũũria atĩrĩ, “Agwĩkire atĩa? Ningĩ-rĩ, akũhingũrire maitho atĩa?”

27 Naake akĩmacookeria atĩrĩ, “Nĩndamwĩra ũhoro o ro rĩu na mũtinathikĩrĩria. Mũrakĩenda kũũigua rĩngĩ nĩkĩ? Kana o na inyuĩ nĩmũrakĩenda gũtuĩka arutwo aake?”

28 Nao Ayahudi makĩmũruma, makĩmwĩra atĩrĩ, “Wee nĩ we mũrutwo wake, ithuĩ tũrĩ arutwo a Musa.

29 Ithuĩ nĩtũũĩ atĩ Ngai nĩarĩirie Musa no ũcio o na tũtiũĩ kũrĩa oimĩĩte!”

30 Naake mũndũ ũcio akĩmacookeria atĩrĩ, “Kaĩ ũndũ ũcio ũkĩrĩ wa magegania-ĩ! Atĩ mũtiũĩ kũrĩa oimĩĩte na nĩahingũrire maitho!

31 Nĩtũũĩ Ngai ndathikagĩrĩria eehia; Ngai athikagĩrĩria mũndũ ũrĩa ũmũheaga gĩtĩĩo na ũrĩa wĩkaga ũrĩa eendaga.

32 Kuuma rĩrĩa thĩ yombirwo gũtirĩ kwaiguuo mũndũ o na ũmwe wanahingũra maitho ma mũndũ waciarĩĩtwo e mũtumuumu.

33 Tiga mũndũ ũyũ akorirwo oimĩĩte kwĩ Ngai gũtirĩ ũndũ angĩhota gwĩka.”

34 Nao Ayahudi magĩcookia atĩrĩ, “Wee waciarirwo na ũkĩrererwo meehiainĩ, na rĩu wee nĩ we ũrageria gũtũruta?” Magĩkĩmũikania na nja.

Ũtumuumu wa kĩĩroho

35 Na rĩĩrĩ, Jesũ nĩaiguire atĩ nĩmaikĩĩtie mũndũ ũcio nja, na rĩrĩa aamuonire akĩmũũria atĩrĩ, “Wee-rĩ, nĩwĩtĩkĩĩtie Mũrũ wa Mũndũ?”

36 Naake mũndũ ũcio agĩcookia atĩrĩ, “Mũthuuri ũyũ, njĩĩra ũcio nũũ nĩ geetha ndĩmwĩtĩkie!”

37 Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩũrĩkĩĩtie kũmuona, na nĩ we ũraaria naake rĩu.”

38 Mũndũ ũcio akiuga atĩrĩ, “Mwathani nĩnjĩtĩkĩĩtie.” Oiga ũguo akĩmũturĩria ndu.

39 Naake Jesũ akiuga atĩrĩ, “Niĩ ndookire gũũkũ thĩ gũtuanĩra, nĩ geetha atumuumu macooke kuona, nao arĩa moonaga matuĩke atumuumu.”

40 Nao Afarisai amwe arĩa maarĩ naake maigua akiuga ũguo, makĩmũũria atĩrĩ, “Ũgũkĩenda kuuga atĩ o na ithuĩ tũrĩ atumuumu?”

41 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Korwo mũrĩ atumuumu mũtingĩrĩ na wĩhia; ĩndĩ tondũ nĩmũroiga atĩ nĩmũrona, ũguo nĩkuonania atĩ mũgũikara o na wĩhia wanyu.”