Category: Gũcookerithia Maathani

Gũtaarĩria

Ibuku rĩĩrĩ rĩheanĩĩte ũhoro wa mĩario ya Musa ndungata ya Ngai ĩrĩa aarĩirie andũ a Isiraeli marĩ bũrũriinĩ wa Moabi. Kũu nĩkuo maambire gũtithia thuutha wa kũũrũũra werũinĩ ihinda iraaya marĩ hakuhĩ gũtoonya Kanaani makwĩgwatĩre gũtuĩke kwao.

Maũndũ mamwe ma bata mũno marĩa magweteetwo ibukuinĩ rĩĩrĩ nĩ maya: (1) Musa kũririkania andũ a Isiraeli maũndũ ma bata marĩa meekĩkire kũu werũinĩ itĩĩna rĩa mĩaka mĩrongo ĩna. Nĩamathaithire maririkane ũrĩa Ngai aamatongoririe hĩndĩ ĩyo yothe. Ningĩ nĩamathaithire matuĩke aathĩki na ehokeku harĩ Ngai. (2) Musa gũcookerithiria rĩngĩ maathani marĩa ikũmi, gwĩkĩra hinya mũno rĩathani rĩa mbere, gũthaitha andũ mathaathayagie MWATHANI o we wiki, na gũcookerithia mawatho mwanya mwanya marĩa marĩtongoragia Aisiraeli marĩ bũrũriinĩ wa Kanaani. (3) Musa kũririkania andũ bata wa kĩrĩĩkanĩro kĩao na Ngai wao, na kũmathaitha merũhie ũhoro wa kũramata kĩrĩĩkanĩro kĩu o na mĩorooto yakĩo. (4) Kwamũrwo kwa Joshua ta mũtongoria wa keerĩ wa andũ a Isiraeli. Musa arĩĩkia kũina rwĩmbo rwa kũgooca Ngai nĩ ũndũ wa ũrĩa aakoreetwo arĩ mwĩhokeku harĩ o, na kũraathima mĩhĩrĩga yothe ya Isiraeli, agĩkuĩra o kũu bũrũriinĩ wa Moabi, mwena wa na irathĩro wa rũũĩ rwa Jorodani.

Muorooto ũrĩa mũnene wa ibuku rĩĩrĩ nĩ atĩ Ngai nĩahonokirie na akĩraathima andũ aake arĩa aathuurĩĩte na eendeete. Andũ aake maagĩrĩirwo nĩkũririkanaga ũguo, na mathiage na mbere kũmwenda na kũmwathĩkagĩra nĩ geetha magĩage na muoyo o na iraathimo hĩndĩ ciothe.

Mĩhari ĩrĩa ya bata mũno thĩinĩ wa ibuku rĩĩrĩ nĩ 6.4-6, ĩrĩa ĩrĩ ciugo iria Jesũ aatuire rĩathani rĩrĩa inene kũrĩ marĩa mangĩ moothe: “Enda MWATHANI Ngai waku na ngoro yaku yothe, na muoyo waku wothe, o na hinya waku wothe.”

Maũndũ marĩa marĩ ibukuinĩ rĩĩrĩ

Mĩario ya mbere ya Musa 1.1–4.49

Mĩario ya keerĩ ya Musa 5.1–26.19

(a) Maathani ikũmi 5.1–10.22

(b) Mawatho, mataaro, na gũkaanio 11.1–26.19

Gũtaarĩrio ũrĩa Kanaani gũgatoonywo 27.1–28.68

Kwerũhia kĩrĩĩkanĩro 29.1–30.20

Ciugo cia Musa cia mũthia 31.1–33.29

Musa gũkua 34.1-12

Gũtaarĩria

1 Ibuku rĩĩrĩ rĩ na ciugo iria Musa aarĩirie andũ a Isiraeli marĩ werũinĩ, mwena wa irathĩro wa rũũĩ rwa Jorodani. Maarĩ gĩtuambainĩ kĩa Jorodani hakuhĩ na Sufi, kũrĩa kwarĩ gatagatĩ ka Parani na matũũra ma Tofeli, Labani, Hazerothu, na Dizahabu.

2 (Nĩ rũgendo rwa mĩthenya ikũmi na ũmwe kuuma kĩrĩma gĩa Sinai kinya Kadeshi Barinea mũndũ agereire njĩra ya bũrũri ũrĩa ũrĩ irĩma wa Edomu.)

3 Na rĩĩrĩ, mũthenya wa mbere wa mweri wa ikũmi na ũmwe, wa mwaka wa mĩrongo ĩna kuuma moima Misiri, Musa agĩtaarĩria andũ a Isiraeli maũndũ moothe o ta ũrĩa MWATHANI aamwathĩĩte ameere.

4 Eekire ũguo thuutha wa MWATHANIarĩĩkia kũhũũra Sihoni mũthamaki wa Aamori ũrĩa wathaga itũũra rĩa Heshiboni, na Ogu mũthamaki wa Bashani ũrĩa wathaga matũũra ma Ashitorathu na Edirei.

5 Na rĩĩrĩ, marĩ o kũu mũrĩmo wa Jorodani o bũrũriinĩ ũcio wa Moabi-rĩ, Musa akĩambĩrĩria gũtaarĩria mawatho ma Ngai o na moorutani.

Agĩkiuga atĩrĩ,

6 “Tũrĩ o kũu kĩrĩmainĩ gĩa Sinai MWATHANI Ngai witũ aatwarĩirie agĩtwĩra atĩrĩ, ‘Nĩmũikarĩĩte kĩrĩmainĩ gĩĩkĩ ihinda rĩa kũigana.

7 Ambũraai hema cianyu muumagare. Thiĩi bũrũri ũrĩa ũrĩ irĩma wa Aamori o na kũndũ guothe kũrĩa gũkuhanĩrĩirie naguo; ũguo nĩkuuga gĩtuambainĩ kĩa Jorodani, bũrũri ũrĩa ũrĩ irĩma o na cianda, mwena wa na kĩanda, o na hũgũrũrũinĩ cia iria rĩa Mediteraneani. O na ningĩ thiĩi mũkinye o bũrũri wa Kanaani, o na mũthiĩ na mbere o kinya irĩmainĩ cia Lebanoni, o nginya mũkinye rũũĩinĩ rũrĩa rũnene rwa Farati.

8 Atĩrĩĩrĩ, bũrũri ũcio wothe-rĩ, nĩguo niĩ MWATHANI ndeerĩire maithe maanyu Aburahamu, Isaaka, na Jakubu, atĩ nĩngaamahe o eene o na njiarwa ciao iria igooka thuutha. Thiĩi rĩu mũkegwatĩre bũrũri ũcio.’ ”

Musa gũthuura atuithania

9 Hĩndĩ ĩyo Musa akĩarĩria andũ oothe akiuga atĩrĩ, “Hĩndĩ ĩrĩa twarĩ kĩrĩmainĩ gĩa Sinai nĩndamwarĩirie ngĩmwĩra atĩrĩ, ‘Ndingĩhota kũmũtongoria ndĩ nyiiki tondũ wĩra ũyũ nĩ mũritũ mũno.

10 Nĩ ũndũ MWATHANI Ngai wanyu nĩamũingĩhĩĩtie mũno o ta njata cia matuinĩ.

11 No rĩĩrĩ, MWATHANI Ngai, o we Ngai wa maithe maanyu, arotũma muongerereke maita ngiri (1,000) gũkĩra ũrĩa mũigana rĩu, na amũraathime o ta ũrĩa eeranĩire.

12 Kaĩ ingĩkĩhota atĩa ndĩ nyiiki gũkuua mũrigo ũyũ mũritũ ũũ wa gũtuithanagia maciira maanyu?

13 Thuuraai, kuuma harĩ o mũhĩrĩga, andũ oogĩ, mooĩ maũndũ, na marĩ igweta, na nĩngũmatua atongoria aanyu mamũrorage.’

14 Na inyuĩ mũgĩĩtĩkania na niĩ atĩ ũndũ ũcio warĩ mwega ũgĩĩkwo.

15 Tondũ ũcio ngĩkĩoya atongoria a mĩhĩrĩga yanyu, arĩa maarĩ oogĩ, na maarĩ igweta arĩa mwathuurĩĩte, ngĩmatua atongoria aanyu mamũrorage. Amwe aao marũũgamagĩrĩre ikundi cia andũ ngiri, angĩ igana, angĩ mĩrongo ĩtaano, na angĩ ikũmi. Ningĩ nĩndathuurire atongoria angĩ marũũgamagĩrĩre mĩhĩrĩga yanyu.

16 “Hĩndĩ ĩyo, ngĩgĩatha atuithania acio aanyu ngĩmeera atĩrĩ, ‘Thikagĩrĩriai maciira marĩa marĩonekaga gatagatĩinĩ ka andũ aanyu. Tuithanagiai maciira moothe na kĩhooto marĩ ma andũ aanyu kana ma andũ a ndũũrĩrĩ arĩa mũratũũrania nao.

17 Mũtigathuutũkanagie mũgĩtuithania maciira; tuagĩraai mũndũ o wothe o ũrĩa ciira wake ũtariĩ, o na angĩkorwo nĩ mũndũ wa mũthemba ũrĩkũ. Mũtigeetigagĩre mũndũ o na ũrĩkũ, nĩ gũkorwo matua marĩa mũrĩtuaga mariumaga kũrĩ Ngai. Na rĩĩrĩ, ciira ũrĩa wothe mũritũ, ndeehagĩreei na nĩndĩrĩũtuithanagia.’

18 Ningĩ ngĩmũtaara ngĩmwĩra maũndũ moothe marĩa mwagĩrĩirwo nĩgwĩkaga.

Athigaani gũtũmwo kuuma Kadeshi Barinea

19 “Tũgĩkiuma hau kĩrĩmainĩ gĩa Sinai tũgĩthiĩ tũtwĩkanĩirie werũ ũcio wothe mũnene wa kũguoyohia, tũroreete bũrũri ũrĩa wĩ irĩma wa Aamori, o ta ũrĩa MWATHANI Ngai aatwathĩĩte. Na rĩrĩa twakinyire Kadeshi Barinea,

20-21 ngĩmwĩra atĩrĩ, ‘Rĩu nĩmwakinya bũrũri ũrĩa wĩ irĩma wa Aamori, ũrĩa MWATHANI Ngai witũ, o we Ngai wa maithe maitũ, egũtũhe. Taroraai, bũrũri ũcio nĩguo ũũrĩa. Thiĩi mũkawĩgwatĩre ũtuĩke wanyu o ta ũrĩa MWATHANI Ngai aamwathire. Tigaai gwĩtigĩra o na kana mũmake.’

22 “No inyuĩ mũgĩũka harĩ niĩ mũkĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘Reke tũtũme andũ mathiĩ mbere iitũ nĩguo magathigaane bũrũri ũcio, nĩ geetha macooke matwĩre njĩra ĩrĩa njega ya kũgera, o na matwĩre matũũra marĩa tũgaakora ũrĩa matariĩ.’

23 “Naguo ũndũ ũcio ngĩwona wĩ mwega, kwoguo ngĩgĩthuura andũ ikũmi na eerĩ, o mũhĩrĩga mũndũ ũmwe.

24 Nao makiumagara magĩthiĩ bũrũri ũrĩa wĩ irĩma magĩkinya gĩtuambainĩ kĩa Eshikoli magĩgĩthigaana.

25 Magĩgĩtũreehere matunda mamwe ma bũrũri ũcio, na magĩtũhe ũhoro makiuga ũrĩa bũrũri ũcio MWATHANI Ngai witũ aatũheaga warĩ mwega.

26 “No rĩĩrĩ, mũkĩremera watho wa MWATHANI Ngai wanyu, mũkĩrega gũtoonya bũrũri ũcio.

27 Mũgĩkĩng’ong’oranĩra hemainĩ cianyu mũkiuga atĩrĩ, ‘MWATHANI nĩatũthũire. Aratũrutire bũrũri wa Misiri, nĩ geetha ooke atũneane kwĩ Aamori aya, nĩ geetha matũũrage.

28 Rĩu-rĩ, tũgũgĩkĩambata, tũthiĩ kuo nĩkĩ? Andũ arĩa tũratũmĩĩte kuo, nĩmatũmĩĩte tũnyiitwo nĩ guoya. Maratwĩrire atĩ andũ arĩa marĩ bũrũri ũcio me na hinya na nĩ araihu gũtũkĩra. Ningĩ-rĩ, matũũraga matũũra mairigĩre na thingo cia hinya ikinyĩĩte o matuinĩ. O na nĩmaroonire imũndũ nene kuo.’

29 “No ngĩmũũmĩrĩria ngĩmwĩra atĩrĩ, ‘Tigaai gwĩtigĩra andũ acio.

30 MWATHANI Ngai wanyu nĩekũmũtongoria, na nĩekũmũhootanĩra, o ta ũrĩa muonire eeka Misiri,

31 o na kũu werũinĩ. Nĩmwonire ũrĩa aamũrutire kuo amũkuuĩĩte, o ta ũrĩa mũndũ athiaga akuuĩĩte mũũrũwe, akĩmũkinyia kũndũ gũũkũ.’

32 No rĩĩrĩ, o na mũkĩmenyaga ũrĩa ndamwĩrĩĩte, mũtiigana kwĩhoka MWATHANI,

33 ũrĩa wathiaga amũtongoreetie akamũcaragĩria handũ ha kwamba hema cianyu. Nĩ geetha amuonie njĩra ya kũgera-rĩ, aathiaga amũmũrĩkĩire na gĩtugĩ kĩa mwaki ũtukũ na mũthenya akamũtongoragia na gĩtugĩ gĩa itu.

MWATHANI kũherithia andũ a Isiraeli

34 “Naake MWATHANI agĩkĩigua mateta maanyu, akĩraakara akĩĩhĩta akiuga atĩrĩ,

35 ‘Hatirĩ mũndũ o na ũmwe wanyu wa kuuma rũciaro rũũrũ rwaganu, ũgaatoonya bũrũri ũcio mwega, ũrĩa ndeerĩire maithe maanyu atĩ nĩngaamahe.

36 Atĩrĩĩrĩ, no Kalebu mũrũ wa Jefune wiki ũkaautoonya tondũ atũũraga arĩ mwĩhokeku harĩ niĩ, na nĩ we ngaahe bũrũri ũcio hamwe na njiarwa ciake tondũ nĩ we waũthigaanire.’

37 MWATHANI nĩandaakarĩire o na niĩ nĩ ũndũ wanyu akiuga atĩrĩ, ‘O nawe Musa, ndũgaatoonya bũrũri ũcio.

38 No rĩĩrĩ, Joshua mũrũ wa Nuni, o ũcio ũgũtungatagĩra nĩ we ũkaaũtoonya. Mũũmagĩrĩrie, tondũ nĩ we ũgaatongoria Aisiraeli makeegwatĩre bũrũri ũcio.’

39 “Ningĩ MWATHANI agĩcooka agĩtwĩra ithuĩ oothe atĩrĩ, ‘Ciana cianyu o icio itangĩhota gũkũũrana wega na ũũru-rĩ, nĩcio igaatoonya bũrũri ũcio. Ciana icio nĩcio mwoigire atĩ nĩigaatahwo nĩ thũ cianyu; icio-rĩ, nĩngaacihe bũrũri ũcio citũũre kuo.

40 Ha ũhoro wanyu-rĩ, hũndũkaai mũgwate njĩra mũroreete werũinĩ mũgereire njĩra ya Iria Ituune.’

41 “Hĩndĩ ĩyo mũkĩnjookeria mũkĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘Musa, nĩtũhĩtĩirie MWATHANI. Rĩu-rĩ, nĩtwĩhaarĩirie gũthiĩ gũtharĩkĩra o ta ũrĩa MWATHANI Ngai witũ aatwathĩĩte.’ Na rĩĩrĩ, mũndũ o mũndũ agĩkĩĩyoha indo ciake cia mbaara, mũgĩĩciiragia atĩ nĩ ũndũ mũhũthũ gũtharĩkĩra bũrũri ũcio wĩ irĩma.

42 “Naake MWATHANI akĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘Makaanie matigaathiĩ gũtharĩkĩra, tondũ nĩmekũhootwo nĩ thũ ciao, nĩ ũndũ ndigũkorwo hamwe nao.’

43 Nĩndamũmenyithirie ũrĩa MWATHANI oigĩĩte, no mũtiigana gũũthikĩrĩria. Nĩ ũndũ wa mwĩtĩĩo wanyu mũkĩremera MWATHANI, mũgĩkĩambata bũrũri ũcio wĩ irĩma.

44 Nao Aamori arĩa maatũũraga bũrũri ũcio wĩ irĩma makiuma makĩmũtharĩkĩra o ta njũkĩ. Makĩmũteng’eria o kinya Horima makĩmũhootera kũu bũrũriinĩ ũcio wĩ irĩma wa Edomu.

45 Kwoguo mũgĩkĩrĩrĩra MWATHANI amũteithie, no we ndaigana kũmũthikĩrĩria o na kana kũrũmbũyania na inyuĩ.

Kũũrũũra werũinĩ mĩaka mĩingĩ

46 “Na rĩĩrĩ, thuutha wa gũikara Kadeshi kwa ihinda iraaya,

1 Tũkĩhũndũka tũroreete werũinĩ tũgereire njĩra ya Iria Ituune o ta ũrĩa MWATHANI aanjathĩĩte, tũgĩtũũra tũũrũũraga ihinda iraaya kũu bũrũriinĩ ũcio wĩ irĩma wa Edomu.

2 “Hĩndĩ ĩyo MWATHANI akĩnjĩĩra

3 atĩ nĩtwathiũrũrũkĩĩte irĩmainĩ icio ihinda rĩa kũigana, tũgarũrũke twambate na rũgongo.

4 MWATHANI akĩnjĩĩra ndaare andũ ndĩmeere atĩrĩ, ‘Rĩu mũrĩ hakuhĩ gũtuĩkanĩria bũrũri ũrĩa wĩ irĩma wa Edomu, bũrũri wa andũ aanyu, ciana cia Esau, arĩa matũũraga Edomu, nao nĩmekũmwĩtigĩra.

5 Mũtikaarũe nao, nĩ ũndũ ndikũmũhe o na handũ mũngĩkinya na ikinya ha bũrũri ũcio, nĩ gũkorwo nĩheete njiarwa cia Esau bũrũri ũcio wa Edomu.

6 No rĩĩrĩ, mwahota kwĩgũrĩra irio o na maaĩ kuuma kũrĩ o.’

7 “Ririkanaai ũrĩa MWATHANI Ngai wanyu anamũraathima maũndũinĩ moothe marĩa mwaneeka. Nĩamũmenyereire mũgĩtuĩkania werũ ũyũ mũnene ũũ, na nĩakoreetwo hamwe na inyuĩ ihinda rĩu rĩothe rĩa mĩaka mĩrongo ĩna, na hatirĩ kĩndũ o na kĩmwe mwanaaga.

8 “Tondũ ũcio tũgĩthiĩ na mbere, tũgĩtiga njĩra ĩrĩa ĩgereire matũũrainĩ ma Elathu na Ezionigeberi, yerekeire iria rĩa Cumbĩ, tũkĩgarũrũka na mwena wa na rũgongo wa irathĩro tũroreete bũrũri wa Moabi.

9 Hĩndĩ ĩyo MWATHANI akĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘Tigaai kũũgita andũ a Moabi, ciana cia Loti, o na kana mwambĩrĩrie kũrũa nao, tondũ nĩ o heete itũũra rĩa Ari rĩtuĩke rĩao. Inyuĩ-rĩ, ndikũmũhe o na handũ haniini ha bũrũri ũcio wao.’ ”

10 (Na rĩĩrĩ, imũndũ ciarĩ na hinya cietagwo Aemi, nĩcio ciatũire kũu Ari mbere ĩyo. Ciarĩ imũndũ ciarĩ na hinya na ndaihu o ta Anaki.

11 O nao andũ acio-rĩ, moĩkaine ta Arefai, no rĩĩrĩ, Amoabi mameetaga Aemi.

12 O nao Ahori matũũraga Edomu, no rũciaro rwa Esau rũkĩmaingata bũrũri ũcio, na rũkĩmaniina, rũgĩtũũra kuo o ta ũrĩa Aisiraeli maingatire thũ ciao kuuma bũrũriinĩ ũrĩa maaheetwo nĩ MWATHANI.)

13 Tũgĩkĩringa karũũĩ ga Zeredi o ta ũrĩa MWATHANI aatwathire twĩke.

14 Na rĩĩrĩ, twaniinĩĩte mĩaka mĩrongo ĩtatũ na ĩnaana kuuma twoima Kadeshi Barinea hĩndĩ ĩrĩa twaringire karũũĩ kau. Hĩndĩ ĩyo rũciaro ruothe rwa njamba cia ita nĩrwakuĩte, o ta ũrĩa MWATHANI oigĩĩte nĩguo gũgaatuĩka.

15 Nĩ gũkorwo MWATHANI nĩarũũkĩrĩire ruothe o nginya akĩrũniina o biũ.

16 “Na rĩĩrĩ, njamba ciothe cia ita ciarĩĩkia gũkua,

17 MWATHANI akĩnjarĩria akĩnjĩĩra atĩrĩ,

18 ‘Ũũmũũthĩ nĩguo mũkũhĩtũkĩra bũrũri wa Moabi mũgereire Ari.

19 Mwĩmenyerereei mũno atĩ mwakinya hakuhĩ na bũrũri wa Aamoni, njiarwa cia Loti, mũtikaamoogite o na kana mwambĩrĩrie kũrũa nao, nĩ ũndũ ndikũmũhe handũ o na haniini ha bũrũri ũcio ndĩmaheete.’ ”

20 (Bũrũri ũcio o naguo wĩtagwo wa Arefai, na nĩkuo Arefai maatũũraga mbere ĩyo, no rĩĩrĩ, Aamoni maameetaga Azamuzumi.

21 Andũ acio-rĩ, maarĩ imũndũ nene na maarĩ aingĩ o na maarĩ araihu o ta Anaki. No rĩĩrĩ, MWATHANI akĩmaniina, nao Aamori makĩĩgwatĩra bũrũri ũcio wao magĩtũũra kuo.

22 Ũguo noguo MWATHANI eekire rĩrĩa aaniinire Ahori arĩa matũũraga bũrũri wa Edomu, nao Aedomu, ciana cia Esau, makĩĩgwatĩra bũrũri ũcio, ũrĩa matũũraga o na ũũmũũthĩ.

23 Nao Aavi arĩa matũũraga icagiinĩ iria irĩ hũgũrũrũinĩ cia Mediteraneani o nginya Gaza, makĩniinwo nĩ andũ a Kirete, nao magĩtũũra kuo ithenya rĩao.)

24 “Na rĩĩrĩ, twarĩĩkia gũtuĩkanĩria bũrũri ũcio wa Moabi, MWATHANI agĩtwarĩria agĩtwĩra atĩrĩ, ‘Rĩu-rĩ, mwĩhaarĩriei kũringa rũũĩ rwa Arinoni. Nĩndĩharĩirie kũneana Sihoni Mũamori, mũthamaki wa Heshiboni, o hamwe na bũrũri wake mookoinĩ maanyu. Ambĩrĩriai kũmũtharĩkĩra, mwĩgwatĩre bũrũri ũcio wake ũtuĩke wanyu.

25 Kuuma ũũmũũthĩ gũthiĩ na mbere nĩngũtũma andũ oothe mamwĩtigĩre. Na rĩĩrĩ, arĩa oothe marĩmũiguaga nĩmarĩmwĩtigagĩra o na nĩmarĩinainaga nĩ guoya maigua rĩĩtwa rĩanyu rĩkĩgwetwo.’

Aisiraeli kũhoota mũthamaki Sihoni

26 “Hĩndĩ ĩyo ngĩtũma anjaama kuuma werũinĩ wa Kedemoshu, gwĩ Sihoni mũthamaki wa Heshiboni, na ciugo cia thaayũ akeerwo atĩrĩ,

27 ‘Twĩtĩkĩrie tũtuĩkanĩrie bũrũri waku. Na rĩĩrĩ, tũgũthiĩ tũrũngĩrĩire tũtegũkerũra o na haniini bũrũriinĩ waku.

28 Irio cia kũrĩa o na maaĩ ma kũnyua-rĩ, nĩkũgũra tũkũgũra. Ũrĩa tũkwenda no kũhĩtũkĩra kũu bũrũriinĩ waku,

29 nĩguo tũringe rũũĩ rwa Jorodani, tũkinye bũrũri ũrĩa MWATHANI Ngai witũ egũtũhe. Na rĩĩrĩ, njiarwa cia Esau iria itũũraga Edomu o na Amoabi arĩa matũũraga Ari nĩmaatwĩtĩkĩririe tũhĩtũkĩre bũrũriinĩ wao.’

30 “No rĩĩrĩ, Sihoni mũthamaki wa Heshiboni, ndaigana gũtwĩtĩkĩria tũhĩtũkĩre bũrũriinĩ wake. Nĩ gũkorwo MWATHANI Ngai wanyu nĩatũmĩĩte oomie ngoro yake o na atuĩke mũremi nĩguo tũmũhũũre tũmũhoote na tũmũtuunye bũrũri wake o ũyũ tũtũire.

31 “Naake MWATHANI akĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘Rĩu nĩnyambĩrĩirie kũneana Sihoni o na bũrũri wake kũrĩ inyuĩ, ambĩrĩriai kũwĩgwatĩra ũtuĩke wanyu.’

32 Hĩndĩ ĩyo Sihoni na thigari ciake ciothe makiumagara nĩ geetha makahũũrane na ithuĩ itũũrainĩ rĩa Jahazu.

33 Naake MWATHANI Ngai witũ akĩmũneana mookoinĩ maitũ, tũkĩmũũraga hamwe na aariũ aake, o na andũ aake oothe.

34 Hĩndĩ o ro ĩyo tũgĩtuunyana matũũra moothe na tũkĩmaananga biũ, na tũkĩũraga andũ oothe: arũme, andũ a nja, o na ciana; hatirĩ o na ũmwe twatigire e muoyo.

35 Tũgĩgĩĩtahĩra ũhiũ wothe hamwe na indo kuuma matũũrainĩ macio twahooteete.

36 MWATHANI Ngai witũ agĩtũma tũtuunyane matũũra moothe kuuma Aroeri, rũteereinĩ rwa gĩtuamba kĩa Arinoni, o na itũũra rĩrĩa rĩarĩ gatagatĩ ga gĩtuamba kĩu, o nginya Gileadi. Kũu guothe, gũtirĩ o na itũũra rĩmwe rĩarĩ na rũthingo rũraaya na igũrũ rĩngĩatũremire gũtuunyana.

37 No rĩĩrĩ, tũtiathengereire bũrũri wa Aamoni, kana tũgĩkinya hakuhĩ na ndeere cia rũũĩ rwa Jaboku, kana matũũra ma bũrũri ũrĩa ũrĩ irĩma, o na kana kũndũ guothe MWATHANI Ngai witũ aatũkaanĩĩtie tũtigaathiĩ.

Aisiraeli kũhoota mũthamaki Ogu

1 “Tũgĩcooka tũkĩhũndũka tũkĩambata na rũgongo tũroreete Bashani, naake Ogu mũthamaki wa Bashani akiumagara hamwe na andũ aake nĩguo ahũũrane na ithuĩ hakuhĩ na itũũra rĩa Edirei.

2 Naake MWATHANI akĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘Ndũkaamwĩtigĩre nĩ ũndũ nĩndĩmũneanĩĩte we mwene, andũ aake oothe, o na bũrũri wake wothe mookoinĩ maaku. Mwĩke o ta ũrĩa wekire Sihoni mũthamaki wa Aamori ũrĩa wathanaga Heshiboni.’

3 “Tondũ ũcio MWATHANI Ngai witũ akĩrekereria Ogu hamwe na andũ aake oothe mookoinĩ maitũ, na ithuĩ tũkĩmooraga oothe.

4 Hĩndĩ ĩyo tũgĩtuunyana matũũra maake moothe, na hatirĩ o na rĩmwe twatigire. Tũgĩgĩtuunyana matũũra mĩrongo ĩtandatũ, nĩ mo bũrũri wothe wa Arigobu, kũrĩa mũthamaki Ogu wa Bashani aathanaga.

5 Matũũra macio moothe-rĩ, mairigĩirwo na thingo ndaaya cia hinya, igeekĩrwo ihingo o na mĩcuuma ya kũhinga ihingo icio, o na nĩkwarĩ na matũũra maingĩ matairigĩirwo.

6 Na rĩĩrĩ, nĩtwanangire matũũra moothe, tũkĩũraga arũme oothe, andũ a nja oothe na ciana ciothe o ta ũrĩa twekire matũũra marĩa maarĩ ma Sihoni mũthamaki wa Heshiboni.

7 Tũgĩgĩĩtahĩra ũhiũ wothe o na indo iria ciarĩ kuo.

8 “Hĩndĩ ĩyo tũgĩgĩtaha bũrũri ũcio wothe wathagwo nĩ athamaki acio eerĩ a Aamori, ũrĩa warĩ mwena wa irathĩro wa rũũĩ rwa Jorodani, kuuma rũũĩ rwa Arinoni o nginya kĩrĩma kĩa Herimoni.

9 (Asidoni meetaga kĩrĩma kĩa Herimoni Sirioni, nao Aamori magagĩĩta Seniru.)

10 Tũgĩkĩĩnyiitĩra matũũra moothe marĩa maarĩ bũrũri ũcio mwaraganu, o na matũũra ma Gileadi na Bashani, o kinya Saleka na Edirei matũũra marĩa maarĩ na mwena wa irathĩro, kũrĩa guothe gwathagwo nĩ Ogu mũthamaki wa Bashani.”

11 (Na rĩĩrĩ, Ogu, mũthamaki wa Bashani, no we wiki watigarĩĩte rũrukainĩ rwa Arefai. Gĩtanda gĩake gĩathondekeetwo na cuuma na kĩarĩ na ũraihu wa mita inya na hakuhĩ mita igĩrĩ kwarama kũringana na mũthimĩre ũrĩa ũiguanĩirwo. Gĩtanda kĩu-rĩ, kĩrĩ o ho kũu Raba itũũra rĩa Aamoni.)

Mĩhĩrĩga ĩrĩa yagaĩirwo mwena wa na irathĩro wa rũũĩ rwa Jorodani

12 “Hĩndĩ ĩrĩa twegwatĩire bũrũri ũcio ũgĩtuĩka witũ-rĩ, ngĩgaĩra mũhĩrĩga wa Reubeni na wa Gadi mwena wa na rũgongo wa itũũra rĩa Aroeri, hakuhĩ na rũũĩ rwa Arinoni, o na gĩcunjĩ kĩmwe kĩa bũrũri ũrĩa ũrĩ irĩma wa Gileadi na matũũra maakuo.

13 Nayo nuthu ya mũhĩrĩga wa Manase ngĩmĩhe gĩcunjĩ kĩu kĩngĩ kĩa Gileadi, o na Bashani guothe kũrĩa Ogu aathanaga, ũguo nĩ ta kuuga rũgongo ruothe rwa Arigobu.”

(Bashani guothe gwetagwo bũrũri wa Arefai.

14 Naake Jairũ wa mũhĩrĩga wa Manase, akĩĩgwatĩra rũgongo ruothe rwa Arigobu, ũguo nĩ ta kuuga bũrũri wothe wa Bashani, o nginya mũhakainĩ wa Ageshuri na Amaakathi. Agĩcooka agĩĩtania matũũra macio moothe na rĩĩtwa rĩake, na matũire meetagwo matũũra ma Jairũ o na ũũmũũthĩ.)

15 “Nakuo Gileadi ngĩkũhe mbarĩ ya Makiru wa mũhĩrĩga wa Manase.

16 Nayo mĩhĩrĩga ya Reubeni na Gadi ngĩmĩhe rũgongo ruothe kuuma Gileadi o nginya rũũĩ rwa Arinoni. Naguo mũhaka wa na kĩanda wa bũrũri wao warĩ gatagatĩ ka rũũĩ rũu. Naguo wa mwena wa na rũgongo warĩ rũũĩ rwa Jaboku, rũrĩa rwamahakainie na Aamoni.

17 Naguo mwena wa na ithũĩro bũrũri wao wakinyĩĩte rũũĩ rwa Jorodani, kuuma iriainĩ rĩa Galili mwena wa na rũgongo nginya iria rĩa Cumbĩ, mwena wa na kĩanda, ũgathiĩ ũguo o nginya magũrũinĩ ma kĩrĩma kĩa Pisiga mwena wa na irathĩro.

18 “Hĩndĩ o ro ĩyo ngĩmahe mataaro maya ngĩmeera atĩrĩ, ‘MWATHANI Ngai witũ, nĩamũheete bũrũri ũyũ wothe wĩ mwena wa na irathĩro ũtuĩke wanyu. Rĩu-rĩ, njamba cianyu cia ita nĩciĩyohe indo ciacio cia mbaara ithiĩ mbere ya mĩhĩrĩga yothe ya Isiraeli, iringe rũũĩ rwa Jorodani, nĩguo imateithie kwĩnyiitĩra bũrũri ũcio.

19 No rĩĩrĩ, atumia aanyu, ciana cianyu, o na ũhiũ wanyu (na nĩnjũũĩ mwĩ na mahiũ maingĩ), matigwo kũu matũũrainĩ macio ndĩmũheete.

20 Teithĩrĩriai andũ acio aanyu kwĩnyiitĩra bũrũri ũcio MWATHANI ekũmahe, ũcio wĩ mwena wa na ithũĩro wa Jorodani, na mweterere o nginya matũũre kuo na thaayũ, o ta ũrĩa MWATHANI Ngai wanyu amwĩkĩire. Mwarĩĩkia gwĩka ũguo, no mũcooke bũrũri ũyũ ndĩmũheete.’

21 “ Hĩndĩ ĩyo ngĩatha Joshua ngĩmwĩra atĩrĩ, ‘Nĩweyoneire na maitho maaku ũrĩa MWATHANI Ngai wanyu eekire athamaki arĩa eerĩ, Sihoni na Ogu; ũguo noguo ageeka mabũrũri moothe marĩa mũkaagerera.

22 Mũtikaanametigĩre nĩ gũkorwo MWATHANI Ngai wanyu nĩ we ũkaamũhũũranĩra.’

Musa kũgirio gũtoonya bũrũri wa Kanaani

23 “Hĩndĩ ĩyo ngĩgĩthaitha MWATHANI ngiuga atĩrĩ,

24 ‘Wee MWATHANI Ngai, nĩnjũũĩ atĩ rĩu nĩũnyoneetie kĩambĩrĩria kĩa maũndũ ma magegania na manene marĩa ũgeeka. Rĩu-rĩ, gũtirĩ ngai kũu matuinĩ o na kana gũũkũ thĩ ingĩhota gwĩka maũndũ manene ta maya wee mwene wĩkĩĩte.

25 Rĩu, ndagũthaitha MWATHANI ũnjĩtĩkĩrie ninge mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ wa rũũĩ rwa Jorodani, ngeeyonere bũrũri ũcio mwega, o ũcio mũthaka wĩ irĩma, o na irĩma cia Lebanoni.’

26 “Na rĩĩrĩ, MWATHANI akĩndaakarĩra nĩ ũndũ wanyu, na akĩaga gũũthikĩrĩria. Akĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘Reka ũguo ũigane, na ndũkaananjũũrie ũndũ ũcio rĩngĩ!

27 Thiĩ ũrũũgame gacũmbĩrĩ ga kĩrĩma kĩa Pisiga ũrore mwena wa na rũgongo, wa na kĩanda, wa na irathĩro, o na wa na ithũĩro, ũbaare wega kĩrĩa ũkuona, nĩ ũndũ ndũkaaringa rũũĩ rũũrũ rwa Jorodani.

28 No rĩĩrĩ, taara Joshua ũmũũmĩrĩrie na ũmwĩkĩre hinya, nĩ ũndũ nĩ we ũgũtongoria andũ nĩguo maringe makeegwatĩre bũrũri ũcio ũkuona.’

29 “Kwoguo tũgĩgĩikara gĩtuambainĩ kĩrĩa kĩang’etheire itũũra rĩa Bethipeoru.”

Musa gũthaitha Aisiraeli matuĩke ehokeku

1 Hĩndĩ ĩyo Musa akĩĩra andũ a Isiraeli atĩrĩ, “Athĩkĩraai mawatho moothe marĩa ndĩramũruta na nĩmũgũtũũra, na mwĩgwatĩre bũrũri ũrĩa MWATHANI Ngai wa maithe maanyu ekũmũhe.

2 Mũtikaanarutarute kana muongerere kiugo o na kĩmwe kĩa ũrĩa ngũmwatha. Athĩkagĩraai maathani ma MWATHANI Ngai wanyu marĩa ndĩmwathĩĩte.

3 Na rĩĩrĩ, inyuĩ nĩmweyoneire na maitho maanyu ũrĩa MWATHANI eekire kĩrĩmainĩ kĩa Peori. Nĩkũniina aaniinire arĩa oothe mathaathayagia ngai cia Baali kuo,

4 no rĩĩrĩ, arĩa aanyu maarĩ ehokeku harĩ MWATHANI Ngai wanyu, marĩ o muoyo o na ũũmũũthĩ.

5 “Atĩrĩĩrĩ, nĩndĩmũrutĩĩte mawatho moothe o ta ũrĩa MWATHANI aanjathire njĩke. Tũũraai mũmarũmĩĩtie mwĩ bũrũriinĩ ũrĩa mwĩ hakuhĩ kwĩgwatĩra ũtuĩke wanyu.

6 Tondũ ũcio-rĩ, maathĩkagĩreei na mũmeekage, nĩ gũkorwo nĩ mo marĩonanagia ũũgĩ wanyu kũrĩ andũ a ndũũrĩrĩ. Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩrĩa maigua ũhoro wa mawatho macio, mariugaga atĩrĩ, ‘Kaĩ rũũrĩrĩ rũũrũ rũnene rwĩ na ũũgĩ na ũmenyo mũnene-ĩ!’

7 “Nĩ ũndũ-rĩ, hatirĩ rũũrĩrĩ o na rũmwe, o na rũngĩkorwo rũrĩ rũnene atĩa, rwanagĩa na ngai ĩrĩ hakuhĩ mũno naruo ta ũrĩa MWATHANI Ngai witũ arĩ hakuhĩ na ithuĩ. Hĩndĩ ĩrĩa twamũthaitha atũteithie nĩatũcookagĩria.

8 Gũtirĩ rũũrĩrĩ o na rũmwe, o na rũngĩkorwo rũrĩ rũnene atĩa, rwanagĩa na mawatho ma kĩhooto ta maya ndamũruta ũũmũũthĩ.

9 Inyuĩ ikaragaai mwĩhũũgĩĩte! O na mũmenyerere mũtikaanariganĩrwo matukũ ma muoyo wanyu moothe nĩ maũndũ marĩa inyuĩ eene mwoneete na maitho maanyu. Na rĩĩrĩ,

10 menyithagiai ciana cianyu, o na ciana cia ciana cianyu ũhoro wa mũthenya ũrĩa mwarũũgamĩĩte mbere ya MWATHANI Ngai wanyu kĩrĩmainĩ gĩa Sinai, rĩrĩa aanjĩĩrire atĩrĩ, ‘Cookanĩrĩria andũ. Nĩngwenda mathikĩrĩrie ũrĩa wothe ngũmeera, nĩ geetha meemenyerie kũnjathĩkĩra matukũ marĩa moothe megũtũũra muoyo, nĩguo makaaruta ciana ciao kũndĩĩaga.’

11 “Na rĩĩrĩ, menyithagiai ciana cianyu ũrĩa mwathiire mũkĩrũũgama magũrũinĩ ma kĩrĩma kĩrĩa kĩahumbĩrĩĩtwo nĩ itu rĩa ndoogo nene, naguo mwaki ũkarĩrĩmbũkaga igũrũ matuinĩ.

12 Mamenyithagiei ũrĩa MWATHANI aamwarĩirie e mwakiinĩ ũcio thĩinĩ, na ũrĩa mwaiguire akĩaria no mũtiigana kuona mũhianĩre wake.

13 Agĩkĩmũmenyithia ũrĩa mwagĩrĩirwo nĩgwĩkaga nĩ geetha mũtũũrie kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa aarĩĩkanĩire na inyuĩ atĩ no mũhaka mwathĩkagĩre Maathani marĩa Ikũmi marĩa aandĩkire ihengereinĩ iria igĩrĩ cia mahiga.

14 Hĩndĩ ĩyo MWATHANI akĩnjatha ndĩmũrute mawatho moothe marĩa mũrĩrũmagĩrĩra mwĩ bũrũri ũcio mwĩ hakuhĩ kũwĩgwatĩra mũtũũre.

Gũkaanio gũthaathaiya mĩhianano

15 “Na rĩĩrĩ, rĩrĩa MWATHANI aamwarĩirie e mwakiinĩ kĩrĩmainĩ gĩa Sinai, mũtionire mũhianĩre o na ũrĩkũ. Nĩ ũndũ ũcio mwĩmenyagĩrĩreei,

16 mũtikaaneehie na gwĩthondekera mũhianano wa mũthemba wothe, wa mũndũ mũrũme kana wa mũndũ wa nja,

17 wa nyamũ kana wa nyoni,

18 wa nyamũ ĩtambaga thĩ, o na kana wa thamaki.

19 Mwĩmenyagĩrĩreei mũtikaanatoonye magerioinĩ ma gũthaathaiya o na gũtungatĩra kĩrĩa muonaga matuinĩ: riũa, mweri, o na njata. MWATHANI Ngai wanyu nĩaheete andũ arĩa angĩ indo icio macithaathayagie.

20 No rĩĩrĩ, inyuĩ nĩkũhonokio mwahonokirio kuuma Misiri kũrĩa kwahaanaga icua rĩa mwaki. MWATHANI aamũrutire kuo nĩ geetha amũtue andũ aake kĩũmbe ta ũrĩa mũtariĩ ũũmũũthĩ.

21 Na rĩĩrĩ, MWATHANI akĩndaakarĩra nĩ ũndũ wanyu, akĩĩhĩta akiuga atĩ ndikaaringa rũũĩ rwa Jorodani, ndoonye bũrũri ũcio mwega ehaarĩirie kũmũhe.

22 Niĩ-rĩ, ngũkuĩra o gũũkũ, ndikũringa rũũĩ rũũrũ rwa Jorodani. No inyuĩ mwĩ hakuhĩ kũrũringa mũkegwatĩre bũrũri ũcio mwega ũtuĩke wanyu.

23 Mwĩmenyagĩrĩreei mũtikaanariganĩrwo nĩ kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa MWATHANI Ngai wanyu aarĩĩkanĩire na inyuĩ. Mũtikaanaremere MWATHANI Ngai wanyu mwĩthondekere mũhianano wa mũthemba o wothe,

24 nĩ ũndũ MWATHANI Ngai wanyu atariĩ ta rũrĩrĩmbĩ rwa mwaki; ndeendaga kũigananio na ngai ĩngĩ.

25 “Na rĩĩrĩ, rĩrĩa mũgaakorwo mũtũũrĩĩte bũrũri ũcio hĩndĩ ndaaya, na mũgaciara ciana, o na cio igaciarana, mũtikaaneehie na gwĩthondekera mũhianano wa mũthemba o na ũrĩkũ. Ũndũ ũcio nĩ wĩhia maithoinĩ ma MWATHANI, na no ũmũraakarie.

26 Rĩu-rĩ, nĩndeeta igũrũ na thĩ ũũmũũthĩ ituĩke aira nĩ ũndũ wanyu atĩ mũngĩkaanemera, nĩmũkeehera bũrũri ũcio o narua. Mũtigaatũũra ihinda iraaya bũrũriinĩ ũcio wĩ mũrĩmo wa Jorodani, o ũcio mwĩ hakuhĩ kwĩgwatĩra ũtuĩke wanyu. Na rĩĩrĩ, nĩkũniinwo mũkaaniinwo biũ.

27 MWATHANI nĩakaamũhurunja ndũũrĩrĩinĩ irĩa ingĩ, kũrĩa o andũ anyiinyi aanyu magaatigara.

28 Kũu mũgaatungatagĩra ngai iria ithondekeetwo na mooko ma andũ cia mahiga, mĩtĩ, o na ngai itangĩhota kuona, kũigua, kũrĩa, o na kũnungĩra.

29 No rĩĩrĩ, mwĩ kũu mũngĩgaakaĩra MWATHANI Ngai wanyu, na mũmũcarie na ngoro yothe na muoyo wothe-rĩ, hĩndĩ ĩyo nĩakaamũigua.

30 Rĩĩrĩa mũgaakorwo mathĩĩnainĩ, namo maũndũ macio moothe mamũkorerere-rĩ, hĩndĩ ĩyo nĩmũkaagarũrũkĩra MWATHANI mũmwathĩkĩre.

31 MWATHANI nĩ Ngai wĩ tha nyingĩ. Ndakaamũtiganĩria kana amũniine, o na ndakaariganĩrwo nĩ kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa aarĩĩkanĩire na maithe maanyu.

32 “Tuĩriai ũhoro wa mahinda marĩa mathirĩĩte, rĩrĩa inyuĩ mũtaarĩ aciare, o gwata rĩrĩa Ngai oombire mũndũ gũũkũ thĩ. Tuĩriai thĩ guothe kana kwaneekĩka ũndũ mũnene ta ũyũ. O na kana kwĩ mũndũ wanaigua ũndũ ta ũyũ.

33 Nĩkũrĩ andũ maanatũũra muoyo thuutha wa kũigua ngai ĩkĩmaarĩria ĩrĩ thĩinĩ wa mwaki ta ũrĩa inyuĩ mwaiguire?

34 Nĩkũrĩ na ngai yanageria kũũmagara ĩgathiĩ kwĩrutĩra rũũrĩrĩ kuuma rũũrĩrĩ rũngĩ rũtuĩke rwayo kĩũmbe ta ũrĩa MWATHANI Ngai wanyu aamwĩkire akĩmũruta Misiri? Na inyuĩ mũkĩĩyonera na maitho maanyu agĩĩka maũndũ na hinya na ũhoti wake mũnene, akĩringa ciama na agĩĩka maũndũ ma kũgegania, akĩreehithia matũhũũhũ, akĩhũũrana mbaara, na agĩtũma maũndũ ma kũguoyohia mũno meekĩke.

35 MWATHANI aamwonirie maũndũ macio moothe nĩguo mũmenye atĩ no we wiki Ngai na gũtirĩ ũngĩ.

36 MWATHANI we mwene agĩgĩtũma mũigue mũgambo wake kuuma igũrũ nĩguo amũtaare, nakuo gũũkũ thĩ akĩmũreka muone mwaki wake mũnene, o na mũkĩigua mũgambo wake kuuma mwakiinĩ ũcio.

37 Na rĩĩrĩ, tondũ wa ũrĩa eendeete maithe maanyu, agĩkĩmũthuura inyuĩ, agĩcooka akĩmũruta Misiri na ũhoti wake mũnene.

38 O mũgĩthiaga na mbere, MWATHANI akĩmũingatĩra ndũũrĩrĩ nyingĩ na ciarĩ na hinya kũrĩ inyuĩ, nĩguo amũkinyie na amũhe bũrũri wacio, bũrũri ũrĩa ũrĩ wanyu o na rĩu.

39 Tondũ ũcio ririkanaai ũũmũũthĩ, na mũtikaanariganĩrwo o na rĩ, atĩ MWATHANI nĩ Ngai wa igũrũ na thĩ, na gũtirĩ ũngĩ o na ũrĩkũ.

40 Nĩ ũndũ ũcio, tũũraai mwathĩkagĩra mawatho moothe ma MWATHANI marĩa ndamwatha ũũmũũthĩ, nĩ geetha mwonage maũndũ meega inyuĩ eene o hamwe na ciana cianyu. Mweka ũguo nĩmũgũtũũra matukũ maingĩ bũrũriinĩ ũcio MWATHANI Ngai wanyu ekũmũhe ũtuĩke wanyu tene na tene.”

Matũũra ma kũũrĩra mwena wa irathĩro wa rũũĩ rwa Jorodani

41 Hĩndĩ ĩyo Musa agĩkĩamũra matũũra matatũ mwena wa irathĩro wa rũũĩ rwa Jorodani,

42 nĩ geetha mũndũ angĩũraga mũndũ ũtarĩ thũ yake atekwenda, ooragĩre kuo nĩguo ahonokie muoyo wake. Mũndũ ta ũcio no ooragĩre itũũrainĩ rĩmwe rĩa macio nĩguo ndakaae kũũragwo.

43 Matũũra macio maagairwo ta ũũ: Mũhĩrĩga wa Reubeni ũkĩheeo Bezeri itũũra rĩarĩ werũinĩ kũndũ kwaraganu; mũhĩrĩga wa Gadi ũkĩheeo itũũra rĩa Ramothu rĩrĩa rĩarĩ Gileadi; mũhĩrĩga wa Manase ũkĩheeo Golani itũũra rĩrĩa rĩarĩ Bashani.

Kũhaarĩria kũheana Watho wa Ngai

44 Na rĩĩrĩ, Musa agĩgĩtaarĩria andũ a Isiraeli ũrĩa mawatho ma Ngai maatariĩ.

45-46 Aamaheire mawatho maya marĩĩkia kuuma Misiri, rĩrĩa maarĩ gĩtuambainĩ mwena wa irathĩro wa rũũĩ rwa Jorodani, kũng’ethera itũũra rĩa Bethipeoru. Bũrũri ũcio nĩguo Sihoni, mũthamaki wa Aamori ũrĩa watũire Heshiboni aathaga, nĩ we wahootirwo nĩ Musa na andũ a Isiraeli hĩndĩ ĩrĩa moimire Misiri.

47 Nao Aisiraeli makĩĩgwatĩra bũrũri wake ũgĩtuĩka wao, o na makĩĩgwatĩra bũrũri wa Ogu mũthamaki wa Bashani, ũrĩa o naake warĩ mũthamaki wa Aamori watũũraga mwena wa irathĩro wa rũũĩ rwa Jorodani.

48 Bũrũri ũcio wothe woimĩĩte itũũra rĩa Aroeri, rĩrĩa rĩrĩ ndeereinĩ cia rũũĩ rwa Arinoni, o nginya kĩrĩmainĩ gĩa Sirioni, na nokĩo gĩĩtagwo Herimoni.

49 Ningĩ bũrũri ũcio wao nĩwahĩmbĩirie rũgongo ruothe rwa mwena wa irathĩro wa rũũĩ rwa Jorodani, ũgathiĩ o nginya iria rĩa Cumbĩ rĩrĩa rĩrĩ na kĩanda, na o nginya magũrũinĩ ma kĩrĩma kĩa Pisiga kĩrĩa kĩrĩ mwena wa irathĩro.

Maathani Marĩa Ikũmi

1 Naake Musa agĩcookanĩrĩria andũ oothe a Isiraeli akĩmeera atĩrĩ, “Inyuĩ andũ aya a Isiraeli, tathikĩrĩriai mawatho moothe marĩa ngũmũhe ũũmũũthĩ; meruteei na mũmaathĩkagĩre na kinyi.

2 Na rĩĩrĩ, MWATHANI Ngai witũ nĩathondekire kĩrĩĩkanĩro kĩrĩmainĩ gĩa Sinai,

3 to o na maithe maitũ moiki, no o na ithuĩ ithuothe, o ithuĩ arĩa twĩ muoyo ũũmũũthĩ.

4 Naake MWATHANI akĩmwarĩria ũthiũ kwa ũthiũ hau kĩrĩmainĩ e mwakiinĩ thĩinĩ.

5 Na niĩ ihindainĩ rĩu ngĩrũũgama gatagatĩ kaanyu na MWATHANI nĩguo ndĩmwĩre ũrĩa MWATHANI oigaga, nĩ gũkorwo nĩmwetigagĩra mwaki ũcio, na mũtingĩetĩkĩrire kwambata kĩrĩmainĩ.

“Naake MWATHANI akiuga atĩrĩ,

6 ‘Niĩ nĩ niĩ MWATHANI Ngai waku, ũrĩa wakũrutire bũrũri wa Misiri, uume nyũmbainĩ ya ũkombo.

7 “ ‘Ndũkaanathaathaiye ngai ingĩ tiga niĩ.

8 “ ‘Ndũkaanethondekere mĩhianano ya kĩndũ o gĩothe kĩrĩ kũũrĩa igũrũ, kana kĩrĩ gũũkũ thĩ, kana kĩrĩ maaĩinĩ marĩa me rungu rwa thĩ.

9 Ndũkaanainamĩrĩre mũhianano o wothe kana ũthaathaiye, nĩ amu niĩ MWATHANI Ngai waku ndĩ Ngai ũteendeete kũigananio na ngai ĩngĩ. Nĩherithagia arĩa mathũire, o na ciana ciao, o nginya rũciaro rwa gatatũ na rwa kana.

10 Ningĩ nĩnjiguagĩra andũ ngiri na ngiri tha arĩa manyendeete na makaigua maathani maakwa.

11 “ ‘Ndũkaanagwete rĩĩtwa rĩakwa na itherũ nĩ gũkorwo niĩ MWATHANI Ngai waku nĩherithagia mũndũ o wothe ũgwetaga rĩĩtwa rĩakwa na itherũ.

12 “ ‘Menyagĩrĩra mũthenya wa Thabatũ ũwamũrage o ta ũrĩa niĩ MWATHANI Ngai waku ngwathĩĩte.

13 Rutaga wĩra waku wothe mĩthenya ĩtandatũ.

14 Mũthenya wa mũgwanja nĩ mũthenya wa kũhuurũka ũrĩa wamũrĩirwo MWATHANI Ngai waku. Mũthenya ũcio ndũkaanarute wĩra wee mwene, mũũrũguo, mwarĩguo, ndungata yaku ya mũndũ mũrũme kana ya mũndũ wa nja, ũhiũ waku, o na kana mũgeni ũrĩa ũrĩ gwaku mũciĩ. Ngombo ciaku o nacio nĩciagĩrĩirwo nĩkũhũũrũkaga o ta we.

15 Ririkanaga atĩ o nawe warĩ ngombo bũrũriinĩ wa Misiri, na niĩ, MWATHANI Ngai waku, ngĩkũruta kuo na hinya na ũhoti wakwa mũnene. Nĩkĩo ndĩragwatha ũmenyagĩrĩre mũthenya wa Thabatũ ũwamũrage.

16 “ ‘Tĩĩa thooguo na maitũguo, ta ũrĩa niĩ MWATHANI Ngai waku ngwathĩĩte, nĩ geetha wonage maũndũ meega, na ũtũũre matukũ maingĩ bũrũri ũrĩa niĩ, MWATHANI Ngai waku, ngũkũhe.

17 “ ‘Ndũkaanooragane.

18 “ ‘Ndũkaanatharanie.

19 “ ‘Ndũkaanaiye.

20 “ ‘Ndũkaanaigĩrĩre mũndũ ũrĩa ũngĩ kĩgeenyo.

21 “ ‘Ndũkaanerirĩrie mũtumia wa mũndũ ũrĩa ũngĩ, o na ndũkaanerirĩrie nyũmba yake, mũgũnda wake, ndungata yake ya mũndũ mũrũme kana ya mũndũ wa nja, kana ndeegwa yake, ndigiri yake, kana o kĩndũ gĩake o gĩothe.’

22 “Macio nĩ mo maathani marĩa MWATHANI aamũheire inyuothe rĩrĩa mwonganĩĩte hau kĩrĩmainĩ. Aamwarĩirie na mũgambo mũnene e mwakiinĩ thĩinĩ, o na e ituinĩ itumanu, akĩmũhe maathani macio, na ndoongereire ũndũ ũngĩ. Agĩcooka akĩmaandĩka ihengereinĩ igĩrĩ cia mahiga akĩĩnengera.

Andũ gwĩtigĩra

23 “Hĩndĩ ĩrĩa mwaiguire mũgambo woimaga ndumainĩ, rĩrĩa kĩrĩma kĩu gĩothe gĩakanaga mwaki, atongoria o na anene a mĩhĩrĩga yanyu magĩũka harĩ niĩ

24 makĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘MWATHANI Ngai witũ nĩatuoneetie hinya wake o na riiri wake, rĩrĩa tũiguire agĩtwarĩria e mwakiinĩ thĩinĩ! Ũũmũũthĩ nĩtweyonera atĩ Ngai no aarie na mũndũ, na mũndũ ũcio athiĩ o na mbere gũtũũra muoyo.

25 Rĩu-rĩ, tũgwĩtoonyereria gĩkuũinĩ rĩngĩ nĩkĩ? Mwaki ũcio mũnene ũguo nĩũgũtũniina. Twĩ na ma atĩ tũngĩigua MWATHANI Ngai witũ akĩaria hĩndĩ ĩngĩ no tũkue.

26 Nĩ ũndũ-rĩ, nĩkũrĩ mũndũ wanathiĩ na mbere gũtũũra muoyo thuutha wa kwarĩrio nĩ Ngai ũrĩa ũrĩ muoyo e mwakiinĩ thĩinĩ?

27 Atĩrĩĩrĩ, Musa, cooka ũthikĩrĩrie maũndũ moothe marĩa MWATHANI Ngai witũ ekuuga. Nawe ũgĩcooke ũũke ũtwĩre ũrĩa akwĩra, na ithuĩ nĩtũkũigua na twathĩke.’

28 “Rĩrĩa MWATHANI aiguire ndeto iria mwaririe akĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘Nĩnjiguĩte ndeto ciothe iria andũ aya makwĩrĩĩte, na nĩ njega.

29 Naarĩ korwo maatũũra maiguaga ta ũguo, na matũũre mandĩĩĩte na mathĩkagĩra maathani maakwa moothe, nĩguo o eene na ciana ciao matũũre moonaga maũndũ meega tene na tene!

30 Thiĩ ũkameere macooke hemainĩ ciao.

31 No wee Musa-rĩ, rũũgama o haaha harĩ niĩ, na nĩngũkũhe maathani na mawatho maakwa moothe. Marutage andũ nĩguo mamaathĩkagĩre me bũrũriinĩ ũrĩa ngũmahe.’

32 “Tondũ ũcio, inyuĩ andũ aya a Isiraeli, mwĩmenyagĩrĩreei mwĩkage maũndũ moothe marĩa MWATHANI Ngai wanyu amwathĩĩte. Mũtikaanakararie watho o na ũmwe wa mawatho maake.

33 Tũũraai mwathĩkagĩra maathani macio moothe, nĩ geetha mũtũũre hĩndĩ ndaaya na muonage maũndũ meega mwĩ bũrũriinĩ ũcio mũkwĩgwatĩra ũtuĩke wanyu.

Rĩathani rĩrĩa Inene

1 “Maya nĩ mo mawatho moothe marĩa MWATHANI Ngai wanyu aanjathire ndĩmũrute. Maathĩkagĩreei mwĩ bũrũri ũcio mwĩ hakuhĩ gũtoonya mũwĩgwatĩre ũtuĩke wanyu.

2 Matukũ moothe ma muoyo wanyu no nginya inyuĩ eene na njiarwa cianyu mũtĩĩage MWATHANI Ngai wanyu na mwathĩkagĩre mawatho maake moothe marĩa ndĩramũhe, nĩ geetha mũtũũre bũrũriinĩ ũcio hĩndĩ ndaaya.

3 Tondũ ũcio, inyuĩ andũ aya a Isiraeli, iguai mawatho maake na mũmaathĩkagĩre. Na inyuĩ nĩmũrĩonaga maũndũ meega, na mũtuĩke rũũrĩrĩ rũnene, na mũtũũre bũrũri ũcio mwega na mũnoru, o ta ũrĩa MWATHANI Ngai wa maithe maanyu eeranĩire.

4 “Atĩrĩĩrĩ wee Isiraeli, ririkanaga ũndũ ũyũ; MWATHANI Ngai witũ, o we wiki no we MWATHANI.

5 Nawe enda MWATHANI Ngai waku na ngoro yaku yothe, na muoyo waku wothe, o na hinya waku wothe.

6 Ndũkaanariganĩrwo nĩ mawatho maya moothe ndĩragwatha ũũmũũthĩ,

7 na ũmarutage ciana ciaku na kinyi. Meririkanagie rĩrĩa wĩ gwaku mũciĩ, rĩrĩa uumagarĩĩte, rĩrĩa ũhuurũkĩĩte, o na rĩrĩa ũkũruta wĩra.

8 Moohagĩrĩre mookoinĩ maaku, na ũmeekagĩre thiithiinĩ ta kĩririkania.

9 Ningĩ maandĩke buremuinĩ cia mũrango wa nyũmba yaku o na ihingoinĩ ciaku.

Andũ gũkaanio kũrema

10 “Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩrĩa MWATHANI Ngai wanyu akaamũkinyia bũrũri ũcio eerĩire maithe maanyu Aburahamu, Isaaka, na Jakubu atĩ nĩakaamũhe bũrũri ũrĩ na matũũra manene na meega marĩa inyuĩ eene mũtaakire,

11 o na nyũmba ciyũrĩĩte indo nyingĩ njega mũno, na ti inyuĩ eene mũciyũrĩĩtie, o na ithima cia maaĩ, na ti inyuĩ eene mwenjire, o na mĩgũnda ya mĩthabibũ na mĩtamaiyũ, ĩrĩa inyuĩ eene mũtaahandire, na mũkarĩaga mũkahũũna,

12 ririkanaai mũtikaanariganĩrwo nĩ MWATHANI ũrĩa wamũrutire bũrũri wa Misiri muume ũkomboinĩ.

13 Tĩĩyagaai MWATHANI Ngai wanyu, na mũmũthaathayagie o we wiki, na mũkĩĩhĩta mũkeehĩtaga na rĩĩtwa rĩake.

14 Mũtikaanathaathaiye ngai ingĩ thĩinĩ wa ngai cia andũ arĩa mamũrigicĩirie.

15 Mũngĩgaathaathaiya ngai ingĩ, maraakara ma Ngai nĩmakaamũũkĩrĩra o ta mwaki amũniine o biũ, tondũ MWATHANI Ngai wanyu, ũrĩa ũrĩ hamwe na inyuĩ, ndeendaga kũigananio na ngai ĩngĩ.

16 “Mũtikaanagerie MWATHANI Ngai wanyu, ta ũrĩa mwamũgeririe Masa.

17 Kĩrĩrĩai gwathĩkĩra mawatho moothe marĩa MWATHANI Ngai wanyu amũheete.

18 Ikagaai o maũndũ marĩa MWATHANI oonaga marĩ ma kĩhooto na meega, na maũndũ maanyu moothe nĩmarĩthiaga wega. O na nĩguo mũhote kwĩgwatĩra bũrũri ũcio mwega ũrĩa MWATHANI eerĩire maithe maanyu,

19 na mũingate thũ cianyu ciehere mbere yanyu o ta ũrĩa MWATHANI eeranĩire.

20 “Na rĩĩrĩ, matukũinĩ ma thuutha ciana cianyu ciamũũria kĩrĩa gĩatũmire MWATHANI Ngai witũ atwathe twathĩkagĩre mawatho maya moothe,

21 mũgaacicookeria mũciĩre atĩrĩ, ‘Twarĩ ngombo cia mũthamaki wa Misiri, naake MWATHANI agĩtũruta kuo na hinya wake mũnene.

22 Nĩtweyoneire na maitho maitũ MWATHANI akĩringa ciama, na agĩĩka andũ a Misiri o na mũthamaki wao na njaama ciake ciothe maũndũ ma kũguoyohia.

23 Naake MWATHANI agĩtũruta bũrũri ũcio wa Misiri, agĩtũreehe gũũkũ na agĩtũhe bũrũri ũyũ, o ta ũrĩa eerĩire maithe maitũ atĩ nĩakaamahe.

24 Hĩndĩ ĩyo MWATHANI Ngai witũ agĩtwatha twathĩkagĩre mawatho maya maake moothe na tũmũtĩĩage. Na rĩĩrĩ, tweka ũguo, nĩegũtũũra atũmenyereire na atũme bũrũri witũ ũikarage ũgaacĩire.

25 Tũngĩthiĩ na mbere gwathĩkĩra maũndũ moothe marĩa MWATHANI Ngai witũ atwathĩĩte-rĩ, ũndũ ũcio nĩũrĩmũkenagia.’

Andũ a MWATHANI kĩũmbe

1 “Na rĩĩrĩ, MWATHANI Ngai wanyu nĩakaamũkinyia bũrũri ũcio mũgũthiĩ kwĩgwatĩra ũtuĩke wanyu, na nĩakaingata ndũũrĩrĩ nyingĩ ciume kuo. O mũgĩthiaga na mbere kũũtoonya-rĩ, nĩakaingata ndũũrĩrĩ mũgwanja nene na i na hinya kũrĩ inyuĩ, nacio nĩ: Ahiti, Agirigashi, Aamori, Akanaani, Aperizi, Ahivi, na Ajebusi.

2 Rĩrĩa MWATHANI Ngai wanyu agaakorwo arekereirie ndũũrĩrĩ icio ciothe mookoinĩ maanyu na mũgacihoota-rĩ, no nginya mũgaaciũraga ciothe. Mũtikaanarĩĩkanĩre ũndũ o na ũrĩkũ nacio, kana mũciiguĩre tha.

3 Ningĩ mũtikaanagũrane nao; mũtikaanarekererie airĩĩtu aanyu mahike kuo kana aanake aanyu mahikanie kuo,

4 tondũ no maguucĩrĩrie ciana cianyu iriganĩrwo nĩ MWATHANI ithaathaiye ngai ingĩ. Ũndũ ta ũcio ũngĩgeekĩka, MWATHANI nĩagaacinwo nĩ maraakara nĩ ũndũ wanyu na amũniine o rĩmwe.

5 Nĩ ũndũ ũcio, mũgaatharũria igongoona ciao, mũũnange itugĩ ciao cia mahiga iria mathaathayagia, mũtemenge mĩhianano ya ngai yao ĩrĩa ĩĩtagwo Ashera, na mũcine mĩhianano ĩrĩa ĩngĩ yao.

6 Ĩkagaai ũguo tondũ mwĩ a MWATHANI Ngai wanyu. Nĩwe wamũthuurire kuuma ndũũrĩrĩinĩ ciothe cia thĩ mũtuĩke andũ aake kĩũmbe.

7 “Na rĩĩrĩ, o na mũtaarĩ rũũrĩrĩ rwa andũ aingĩ, MWATHANI nĩamwendire na akĩmũthuura kuuma gatagatĩinĩ ka ndũũrĩrĩ icio.

8 MWATHANI nĩkũmwenda aamwendire, na akĩenda kũhingia kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa aarĩĩkanĩire na maithe maanyu. Ũndũ ũcio nĩguo watũmire amũhonokie na hinya mũnene kuuma ũkomboinĩ wa mũthamaki wa Misiri.

9 Tondũ ũcio, ririkanaai atĩ MWATHANI Ngai wanyu no we wiki Ngai, na nĩ mwĩhokeku. Nĩatũũragia irĩĩkanĩro ciake, na agakinyagĩria wendo wake njiarwa na njiarwa cia arĩa mwamwendeete na mahingagia maathani maake.

10 No ndatithagia kũherithia arĩa mamũthũire.

11 Tondũ ũcio, athĩkagĩraai maathani na mawatho moothe marĩa ndamwatha ũũmũũthĩ.

Iraathimo nĩ ũndũ wa gwathĩka

12 “Na rĩĩrĩ, mwaigua mawatho macio na mũmaathĩkĩre na kinyi-rĩ, hĩndĩ ĩyo MWATHANI Ngai wanyu nĩegũthiĩ na mbere gũtũũria kĩrĩĩkanĩro gĩake na inyuĩ, na amũkinyagĩrie wendo wake o ta ũrĩa eerĩire maithe maanyu.

13 Nĩarĩmwendaga na amũraathimage, na atũme mwongerereke na mũciare ciana nyingĩ. Nĩarĩraathimaga mĩgũnda yanyu, nĩguo yumage ngano, thabibũ, na maguta ma mĩtamaiyũ, na amũraathimage na ng’ombe na ng’ondu. Indo icio ciothe akaamũhe mwĩ bũrũri ũcio MWATHANI eerĩire maithe maanyu atĩ nĩakaamũhe.

14 Gũtirĩ ndũũrĩrĩ ingĩ ikaraathimwo na ũtonga gũũkũ thĩ guothe ta inyuĩ. Gũtikaagĩa o na ũmwe wanyu kana ũhiũ wanyu ũgaatuĩka thaata.

15 MWATHANI nĩakaamũgitĩra kuuma kwĩ ndwari ciothe, na ndakaamũreehithĩria mĩrimũ mĩũru ta ĩrĩa mwoĩ mwĩ Misiri. No rĩĩrĩ, nĩagaatũma thũ cianyu igatwo nĩ yo.

16 Na rĩrĩ, nĩmũkaaniina ndũũrĩrĩ ciothe iria MWATHANI akaaneana mookoinĩ maanyu, na mũtigaaciiguĩra tha o na haniini. Mũtikaanathaathaiye ngai ciao tondũ ũndũ ũcio nĩũgaatũma mũgũe mũtegoinĩ.

17 “Ningĩ mũtikeĩĩre na ngoro atĩ andũ acio nĩ aingĩ kũmũkĩra, na atĩ mũtingĩhota kũmaingata.

18 Mũtikaanametigĩre, ririkanagaai ũrĩa MWATHANI Ngai wanyu eekire mũthamaki wa Misiri o hamwe na andũ aake oothe.

19 Ningĩ ririkanaai matũhũũhũ marĩa mweyoneire na maitho maanyu, o na ciama na maũndũ ma magegania marĩa Ngai eekire na guoko gwake kwa hinya nĩguo amũhonokie. Ũguo noguo MWATHANI o ũcio waniinire andũ a Misiri, ageeka andũ acio mũretigĩra.

20 O na ningĩ, MWATHANI Ngai wanyu nĩagaatũma andũ acio manyiitwo nĩ kĩmako kĩnene, o na aniine arĩa magaakorwo moorĩĩte makeehitha.

21 Mũtikaanametigĩre tondũ MWATHANI Ngai wanyu e hamwe na inyuĩ, o we Ngai ũrĩa mũnene na wa gũtĩĩagwo

22 MWATHANI ndakaingata ndũũrĩrĩ icio o rĩmwe ciehere mbere yanyu. Mũtikaahota gũciniina ciothe o rĩmwe nĩ ũndũ mũngĩgeeka ũguo nyamũ cia gĩthaka ciahota gũkaamũingĩhĩra ciambĩrĩrie kũmũthĩĩnia.

23 No rĩĩrĩ, MWATHANI Ngai wanyu nĩakaaneana thũ icio mookoinĩ maanyu, na atũme inyiitwo nĩ kĩmako kĩnene, o nginya rĩrĩa ikaaniinwo.

24 MWATHANI nĩakaaneana athamaki aao mookoinĩ maanyu, mũmoorage, nao makĩriganĩre biũ. Hatirĩ mũndũ ũkaahota kũmũgirĩrĩria o nginya mũkaamaniina oothe biũ.

25 Mũgaacina mĩhianano yothe ya ngai ciao. Mũtikaanacumĩkĩre betha o na kana thahabu iria imĩthondekeete, o na kana mũcioe ituĩke cianyu. Mũngĩgeeka ũguo, nĩmũkaagũa mũtegoinĩ, tondũ MWATHANI Ngai wanyu nĩathũire mĩhianano.

26 Ningĩ mũtikaanatoonyie mĩhianano ĩyo nyũmba cianyu, nĩguo mũtikaananyiitwo nĩ kĩrumi kĩrĩa kĩmĩnyiitĩĩte. No mũhaka mũthũũre na mũnyarare mĩhianano ĩyo nĩ tondũ nĩmĩnyiite nĩ kĩrumi kĩa MWATHANI.

Bũrũri mwega wa kwĩgwatĩrwo

1 “Rĩu-rĩ, athĩkagĩraai mawatho macio moothe ndamwatha ũũmũũthĩ, nĩ geetha mũtũũre muoyo na mũingĩhe, na mwĩgwatĩre bũrũri ũcio MWATHANI eerĩire maithe maanyu.

2 Ririkanaai ũrĩa MWATHANI Ngai wanyu aamũtongoririe mĩaka mĩrongo ĩna werũinĩ, na akĩmũrekeria mathĩĩna nĩguo amũgerie nĩ geetha amenye ũrĩa mwehaarĩirie gwĩka, kana nĩmũrĩathĩkagĩra maathani maake.

3 Agĩgĩtũma mũhũũte, agĩcooka akĩmũhe mana mũrĩe, irio iria inyuĩ o na maithe maanyu mũtaarĩĩte mbere ĩyo. Amwĩkĩire ũndũ ũcio nĩguo amũrute atĩ to irio ciiki ingĩtũũria mũndũ muoyo, tiga o kiugo gĩothe kĩrĩa kiumaga kanuainĩ ka MWATHANI.

4 Na rĩĩrĩ, mũtiathirĩirwo nĩ nguo o na kana mũkĩimba magũrũ mĩaka ĩyo mĩrongo ĩna.

5 Tũũraai mũririkanaga atĩ o ta ũrĩa mũciari ahũũraga ciana ciake agĩcirũnga, noguo MWATHANI Ngai wanyu arĩmwĩkaga.

6 Tondũ ũcio tũũraai mũmenyereire maathani ma MWATHANI Ngai wanyu, mũmwathĩkagĩre na mũmũtĩĩage.

7 Nĩ gũkorwo MWATHANI Ngai wanyu nĩekũmũtwara bũrũri mwega, bũrũri wĩ na njũũĩ iratherera kuuma ithima irĩ ituambainĩ na irĩmainĩ.

8 Nĩ bũrũri wĩ ngano, mbaarĩ, thabibũ, ngũyũ, makongomanga, ndamaiyũ, na ũũkĩ.

9 Kũu gũtirĩ kĩndũ mũkaagaga, o na kũhũũta mũtikaahũũtaga. Mahiga ma bũrũri ũcio nĩmarĩ cuuma, na irĩmainĩ ciakuo nĩkuo mũkeenjaga icango.

10 Na inyuĩ mũkaarĩaga mũkahũũna, na mũcookagĩrie MWATHANI Ngai wanyu ngaatho nĩ ũndũ wa kũmũhe bũrũri ũcio mwega ũguo.

Aisiraeli gũkaanio matikaariganĩrwo nĩ MWATHANI

11 “Mwĩmenyagĩrĩreei mũno mũtikaanariganĩrwo nĩ MWATHANI Ngai wanyu: mũtikaanaage kũhingia watho o na ũmwe wa mawatho marĩa ndĩramwatha ũũmũũthĩ.

12 Hĩndĩ ĩrĩa mũgaakorwo mũrĩĩte mũkahũũna, mwakĩĩte nyũmba njega cia gũtũũra,

13 nacio ng’ombe, ng’ondu, mbũri, betha, thahabu, o na indo iria ingĩ mwĩ nacio igaakorwo ciongererekeete-rĩ,

14 mwĩmenyerereei mũno mũtikaanetĩĩe kana mũriganĩrwo nĩ MWATHANI Ngai wanyu ũrĩa wamũrutire bũrũri wa Misiri kũrĩa mwatũũraga mwĩ ngombo.

15 MWATHANI Ngai wanyu nĩ we wamũtongoririe werũinĩ ũcio mũnene na wa kũmakania, kũrĩa kwarĩ na nyoka irĩ thumu na tũng’aurũ. Agĩgĩtũma maaĩ moime ndũmbainĩ ya ihiga kũu werũinĩ ũcio warĩ mũũmagaru na ũkaaga maaĩ.

16 Kũu werũinĩ akĩmũhe mana mũrĩe, irio iria maithe maanyu mataarĩĩte hĩndĩ ĩngĩ. MWATHANI agĩgĩtũma mũkorwo nĩ maũndũ maritũ nĩ geetha amũgerie, nĩguo akaamwĩka maũndũ meega matukũinĩ ma kũrigĩrĩria.

17 Nĩ ũndũ ũcio mũtikaaneciirie atĩ hinya wanyu na ũhoti wanyu nĩcio imuoneire ũtonga ũcio.

18 Ririkanagaai atĩ MWATHANI Ngai wanyu nĩ we ũmũheaga hinya wa kwĩyethera ũtonga ũcio. Eekaga ũguo nĩguo kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa aarĩĩkanĩire na maithe maanyu gĩtũũre kĩrũmĩĩte wega.

19 Menyereraai atĩ mũtikaanariganĩrwo nĩ MWATHANI Ngai wanyu kana mũrũmĩrĩre ngai ingĩ nĩguo mũcithaathayagie kana mũcitungatagĩre. Mũngĩgeeka ũguo, ngũmwĩra na ma mũthenya wa ũũmũũthĩ atĩ, mũtirĩ hingo mũtakaaniinwo.

20 Na rĩĩrĩ, mũngĩkaaga gwathĩkĩra mũgambo wa MWATHANI Ngai wanyu, mũkaaniinwo o ta ndũũrĩrĩ iria MWATHANI egũthiĩ akĩniinaga ciehere mbere yanyu.

Ũremi wa andũ a Aisiraeli

1 “Atĩrĩĩrĩ, andũ aya a Isiraeli, tathikĩrĩriai mũigue; ũũmũũthĩ mwĩ hakuhĩ kũringa rũũĩ rwa Jorodani mũthiĩ mũkegwatĩre bũrũri ũcio wa ndũũrĩrĩ nene o na irĩ na hinya kũmũkĩra. Matũũra maacio nĩ manene mũno, na mairigĩirwo na thingo ikinyĩĩte o matuinĩ.

2 Andũ a bũrũri ũcio-rĩ, nĩ araihu na marĩ hinya; nĩ imũndũ nene, na nĩmũiguĩte ũhoro wacio ũkĩario atĩ gũtirĩ mũndũ o na ũmwe ũngĩciĩtiiria.

3 Tondũ ũcio nĩmũkwĩyonera na maitho maanyu, atĩ MWATHANI Ngai wanyu nĩ we ũkũmũtongoria ahaana ta mwaki wa kũniinana. Nĩ we ũgũthiĩ akĩmahootaga mũgĩthiaga o na mbere, nĩguo na inyuĩ mũmaingate na mũmaanange na ihenya, o ta ũrĩa aamwĩrire.

4 “Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩrĩa MWATHANI Ngai wanyu agaakorwo amaingatĩĩte makeehera mbere yanyu-rĩ, mũtikaaneĩĩre na ngoro atĩ MWATHANI aamũreehire mwĩgwatĩre bũrũri ũyũ tondũ nĩmwagĩrĩirwo nĩkũwĩgwatĩra. Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ MWATHANI ekũmũingatĩra andũ acio nĩ ũndũ nĩ aaganu.

5 Na rĩĩrĩ, ti ũndũ inyuĩ mwĩ eega mũno na mwĩkaga o maũndũ marĩa meega, nĩkĩo MWATHANI ekũmwĩtĩkĩria mwĩgwatĩre bũrũri ũcio wao. No rĩĩrĩ, MWATHANI ekũmaingata meehere mbere yanyu nĩ tondũ wa waganu wao, o na nĩ geetha ahingie kĩrĩĩkanĩro gĩake kĩrĩa aarĩĩkanĩire na maithe maanyu Aburahamu, Isaaka, na Jakubu.

6 Tondũ ũcio menyaai atĩ MWATHANI ndaramũhe bũrũri ũcio mwega ũguo nĩ ũndũ nĩmwagĩrĩirwo nĩkũheeo. Aaca, inyuĩ mũrĩ andũ aremi mũno.

7 “Mũtikaanariganĩrwo o na rĩ nĩ ũrĩa mwaraakaririe MWATHANI Ngai wanyu mwĩ kũu werũinĩ. Kuuma mũthenya ũrĩa muoimire Misiri kinyagia ũũmũũthĩ mũtũire mũmũremeire.

8 Ningĩ mũrĩ kĩrĩmainĩ gĩa Sinai nĩmwaraakaririe MWATHANI mũno, o nginya akĩenda kũmũniina.

9 Ndaambatire kĩrĩmainĩ nĩ geetha nganengerwo ihengere iria cia mahiga iria ciandĩkĩĩtwo Kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa MWATHANI arĩĩkanĩire na inyuĩ. Ngĩgĩikara kũu kĩrĩmainĩ mũthenya na ũtukũ, mĩthenya mĩrongo ĩna, itekũrĩa kana nganyua kĩndũ.

10 Naake MWATHANI akĩĩnengera ihengere icio igĩrĩ cia mahiga, iria aandĩkĩĩte na guoko gwake ũhoro wothe, ũrĩa aamwĩrire e mwakiinĩ thĩinĩ rĩrĩa mwonganĩĩte hau kĩrĩmainĩ.

11 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa mĩthenya ĩyo mĩrongo ĩna yathirire-rĩ, MWATHANI akĩĩnengera ihengere icio cierĩ cia mahiga iria aandĩkĩĩte kĩrĩĩkanĩro.

12 “Hĩndĩ ĩyo MWATHANI akĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘Ikũrũka narua uume gũũkũ kĩrĩmainĩ, nĩ ũndũ andũ aaku arĩa warutire Misiri nĩmathũũkĩĩte na mageeka maũndũ ma waganu. Nĩmagarũrũkĩĩte magatiga kũrũmĩrĩra maũndũ marĩa ndamaathire meekage, mageethondekera mũhianano.’

13 “Ningĩ MWATHANI akĩnjĩĩra atĩrĩ, ‘Nĩnjũũĩ atĩ andũ aya nĩ aremi mũno.

14 Ndũkaagerie kũngirĩrĩria o na haniini. Nĩndĩharĩirie kũmaniina matikaanacooke kũririkanwo nĩ mũndũ o na ũrĩkũ. Thuutha wa ũguo njooke ngũtue ithe wa rũũrĩrĩ rũnene rwĩ na hinya kũmakĩra.’

15 “Nĩ ũndũ ũcio, ngĩkĩhũndũka ngĩikũrũka kuuma kĩrĩmainĩ kĩu gĩakanaga mwaki. Hĩndĩ ĩyo ndakuuĩĩte na mooko ihengere icio igĩrĩ cia mahiga iria ciandĩkĩĩtwo kĩrĩĩkanĩro.

16 Na niĩ ngĩcũũthĩrĩria ngĩona atĩ nĩmwakararĩĩtie ũrĩa MWATHANI Ngai wanyu aamwathĩĩte, na mũkamũhĩtĩria na ũndũ wa gwĩthondekera mũhianano wa gateegwa ga cuuma.

17 Ndĩ o hau mbere yanyu, ngĩoya ihengere icio igĩrĩ cia mahiga, ngĩciikania thĩ, ikiunĩkanga icunjĩ icunjĩ.

18 Ngĩcooka ngĩkoma thĩ na nda mbere ya MWATHANI, mũthenya na ũtukũ, mĩthenya mĩrongo ĩna, na ndiarĩire kana ngĩnyua kĩndũ. Ndeekire ũguo nĩ ũndũ nĩmwehĩirie MWATHANI mũgĩtũma araakare.

19 Hĩndĩ ĩyo, ngĩgĩĩtigĩra mũno nĩ ũndũ wa maraakara macio ma MWATHANI maakanĩĩte ta mwaki, nĩ ũndũ nĩaraakarĩĩte o nginya akeenda kũmũniina. No rĩĩrĩ, o na ihinda rĩu MWATHANI no aanjiguire.

20 Ningĩ MWATHANI akĩraakarĩra Harũni mũno, akĩenda kũmũũraga, na niĩ ngĩmũthaithanĩrĩra hĩndĩ o ro ĩyo.

21 Hĩndĩ ĩyo ngĩkĩoya mũhianano ũcio wa wĩhia, ũcio wa gateegwa ga cuuma, ngĩũkia mwakiinĩ. Ngĩcooka ngĩunanga icunjĩ icunjĩ, ngĩũthĩa ũgĩtuĩka rũkũngũ, ngĩrũikia karũũĩinĩ karĩa gaathereraga koimĩĩte kĩrĩmainĩ.

22 “O na ningĩ nĩmwaraakaririe MWATHANI Ngai wanyu mwĩ Tabera, Masa, na Kibirothu Hataava.

23 Ningĩ hĩndĩ ĩrĩa MWATHANI aamwathĩĩte muume Kadeshi Barinea mwambate mũkegwatĩre bũrũri ũrĩa aamũheaga ũtuĩke wanyu, mũkĩmũremera, na mũtiigana kũmwĩhoka o na kana kũmũigua.

24 Kuuma rĩria ndamũmenyire mũtũire o mũremagĩra MWATHANI.

25 “Tondũ ũcio, ngĩgĩkoma thĩ na nda mbere ya MWATHANI, mũthenya na ũtukũ, mĩthenya mĩrongo ĩna, nĩ ũndũ nĩndamenyeete o wega atĩ MWATHANI nĩehaarĩirie kũmwananga.

26 Na niĩ ngĩhooya MWATHANI ngĩmwĩra atĩrĩ, ‘MWATHANI Ngai, ndagũthaitha ndũkaaniine andũ aya aaku, arĩa wakũũrire ũkĩmaruta Misiri na ũhoti na hinya waku mũnene.

27 Ririkana ndungata ciaku, Aburahamu, Isaaka, na Jakubu; ndũkaarore ũremi, waganu, o na wĩhia wa andũ aya.

28 Ũngĩĩka ũguo, andũ a Misiri no moige atĩ nĩwaremirwo nĩgũkinyia andũ aaku bũrũri ũrĩa wameerĩire. Ningĩ no moige atĩ wareehire andũ aaku gũũkũ werũinĩ nĩguo ũmooragĩre kuo nĩ ũndũ nĩũmathũũrĩĩte.

29 Andũ aya nĩ o andũ aaku kĩũmbe, arĩa wee mwene wethuurĩire matuĩke aaku; nĩ o warutire Misiri na hinya na ũhoti waku mũnene.’