Category: Atũmwo

Gũtaarĩria

Ibuku rĩa Ciĩko cia Atũmwo rĩthiĩte na mbere kũheana ũhoro ũrĩa wandĩkĩĩtwo thĩinĩ wa ibuku rĩa Ũhoro ũrĩa Mwega waheanirwo nĩ Luka. Bata wa ibuku rĩĩrĩ ũrĩa mũnene nĩkũheana ũhoro wa ũrĩa arũmĩrĩri a Jesũ a tene, maahunjagia Ũhoro ũrĩa Mwega matongoreetio nĩ Roho Mũtheru. Maahunjirie Ũhoro ũcio “Bũrũriinĩ wa Jerusalemu, Judea guothe, Samaria, na thĩ yothe.” (1.8). Rũũrũ nĩ rũgano rwa ũrĩa Ũkristiano wambĩrĩirie kuuma harĩ Ayahudi, na ũgĩthiĩ na mbere kinya ũgĩtuĩka wĩtĩkio wa andũ aingĩ mũno a thĩ. Mwandĩki nĩarĩ na bata wa kuonania o rĩngĩ atĩ Akristiano matiarĩ a gũthũũkia wathani wa Aroma, naguo Ũkristiano warĩ ũndũ wa kũhingia ndini ya Ayahudi.

Ibuku rĩa Ciĩko cia Atũmwo no rĩgayanio maita matatũ, kũringana na mabũrũri marĩa ũhoro wa Kristũ wahunjirio na makanitha marĩa maambĩrĩirio: (1) Kwambĩrĩria kwa Ũkristiano thĩinĩ wa Jerusalemu thuutha wa Jesũ kwambata; (2) Ũkristiano gũtamba ũgathiĩ kinya mĩena ĩrĩa ĩngĩ ya Palesitina; na (3) Ũkristiano gũthiĩ na mbere kinya mabũrũriinĩ marĩa me hakuhĩ na iria rĩa Mediteraneani, gũthiĩ ũguo kinya Roma.

Ũndũ ũrĩa wĩ bata mũno ibukuinĩ rĩĩrĩ rĩa Ciĩko cia Atũmwo nĩ mawĩra ma Roho Mũtheru. Roho ũcio Mũtheru ookire arĩ na hinya mũthenya wa Penitekosito kũrĩ andũ arĩa meetĩkĩĩtie kũu Jerusalemu na no aathiaga na mbere na gũtongoria kanitha, na kũmĩĩkĩra hinya o hamwe na atongoria aayo ihindainĩ rĩu rĩothe rĩa maũndũ marĩa magweteetwo ibukuinĩ rĩĩrĩ. Ndũmĩrĩri ya mbere biũ ya ũhoro wa Kristũ ĩheanĩĩtwo na njĩra nguhĩ ya mahunjio. Maũndũ marĩa maandĩkĩĩtwo ibukuinĩ rĩa Ciĩko cia Atũmwo, nĩmoonanĩĩtie hinya wa ndũmĩrĩri ĩyo mũtũũrĩreinĩ wa andũ arĩa meetĩkĩĩtie na maarĩ a ngwatanĩro ya kanitha.

Maũndũ marĩa marĩ ibukuinĩ rĩĩrĩ

Kwĩhaarĩria kũruta Ũira 1.1-26

(a) Watho wa mũico wa Jesũ na kĩĩranĩro 1.1-14

(b) Mũndũ ũrĩa wacookire handũ ha Judasi Mũsikariota 1.15-26

Ũira thĩinĩ wa Jerusalemu 2.1–8.3

Ũira thĩinĩ wa Judea na Samaria 8.4–12.25

Ũtungati wa Paũlũ 13.1–28.31

(a) Rũgendo rwa mbere rwa kũhunjia 13.1–14.28

(b) Mũcemanio thĩinĩ wa Jerusalemu 15.1-35

(c) Rũgendo rwa keerĩ rwa kũhunjia 15.36–18.22

(d) Rũgendo rwa gatatũ rwa kũhunjia 18.23–21.16

(e) Paũlũ kuohwo Jerusalemu, Kaisarea na Roma 21.17–28.31

1 Kũrĩ mũgaathe Theofilo:

Thĩinĩ wa ibuku rĩakwa rĩa mbere nĩndaandĩkire maũndũ moothe marĩa Jesũ eekire na marĩa aarutanire kuuma rĩrĩa aambĩrĩirie wĩra wake

2 nginya mũthenya ũrĩa aatwarirwo igũrũ. Ataanatwarwo igũrũ nĩamaheire mawatho ahotithĩĩtio nĩ Roho Mũtheru.

3 Na rĩĩrĩ, thuutha wa gũkua gwake, Jesũ nĩonanirie na njĩra nyingĩ atĩ aarĩ muoyo. Nĩoimĩrĩire atũmwo maita maingĩ itĩĩnainĩ rĩa matukũ mĩrongo ĩna, na akaaragia nao ũhoro wa Ũthamaki wa Ngai.

4 Rĩrĩa aikaranagia nao, nĩamaathiire akĩmeera atĩrĩ: “Mũtikoime Jerusalemu, no mweterere kĩheeo kĩrĩa ndamwĩrire ũhoro wakĩo, kĩheeo kĩrĩa Awa aamwĩrĩire.

5 Amu Johana aabatithanagia na maaĩ, no inyuĩ nĩmũrĩbatithio na Roho Mũtheru matukũ maingĩ matanathira.”

Jesũ kwambatio igũrũ

6 Rĩrĩa atũmwo maacemanĩĩtie hamwe makĩũria Jesũ atĩrĩ, “Mwathani, rĩu nĩ hĩndĩ ũgũcookeria Aisiraeli Ũthamaki wao?”

7 Naake akĩmacookeria atĩrĩ,“Ti ũhoro wanyu kũmenya mahinda kana ciathĩ iria Ithe witũ atuĩte na ũhoti wake we mwene.

8 No nĩmũrĩiyũrwo nĩ hinya rĩrĩa Roho Mũtheru arĩũka kũrĩ inyuĩ, na inyuĩ mũtuĩke aira aakwa Jerusalemu, Judea guothe, Samaria o na thĩ yothe.”

9 Naake arĩĩkia kũmeera ũguo, akĩoywo na igũrũ mamũcũũthĩrĩirie, akĩhithwo nĩ itu, makĩaga gũcooka kũmuona.

10 Na rĩĩrĩ, maroreete mũno na igũrũ mamwĩroreire agĩthiĩ, arũme eerĩ makĩrũũgama harĩ o mehumbĩĩte nguo njerũ cua

11 makĩmeera atĩrĩ, “Andũ aya a Galili, mũikarĩĩte mũrũũgamĩĩte mũcũũthĩrĩirie na igũrũ nĩkĩ? Jesũ ũcio weherio kuuma harĩ inyuĩ atwarwo igũrũ, nĩagacooka rĩngĩ o ta ũguo mwamuona agĩthiĩ igũrũ.”

Mathia gũthuurwo acooke handũ ha Judasi

12 Thuutha ũcio atũmwo magĩcooka Jerusalemu moimĩĩte kĩrĩmainĩ kĩa mĩtamaiyũ. Kĩrĩma kĩu gĩ gũkuhĩ na Jerusalemu o ta handũ ha kiromita ĩmwe.

13 Na rĩĩrĩ, matoonya itũũrainĩ magĩthiĩ nyũmba ya igũrũ kũrĩa maikaraga, nao nĩ o: Petero, Johana, Jakubu, Anderea, Filipu, Toma, Baritholomayo, Mathayo, Jakubu mũrũ wa Alufayo, Simeoni Mũzelotena Judasi mũrũ wa Jakubu.

14 Nao andũ acio oothe magaathaathayagia Ngai marĩ na ngoro ĩmwe, me hamwe na atumia amwe, na Mariamu nyina wa Jesũ, o hamwe na aariũ a nyina.

15 Na rĩĩrĩ, matukũinĩ macio Petero akĩrũũgama gatagatĩ ka arĩa meetĩkĩĩtie, nao maarĩ gĩkundi kĩa andũ ta igana rĩa mĩrongo ĩĩrĩ moonganĩĩte, akĩmeera atĩrĩ,

16 “Araata aakwa thĩinĩ wa Mwathani, no mũhaka Maandĩko mangĩahingirio marĩa Roho Mũtheru aaririe o mbere na kanua ka Daudi akiuga ũhoro wa Judasi, ũrĩa watongoririe arĩa maanyiitire Jesũ.

17 Amu Judasi aarĩ ũmwe witũ na nĩaheetwo wĩra hamwe na ithuĩ.”

18 (Atĩrĩĩrĩ, mbeeca iria Judasi oonire thuutha wa gwĩka gĩĩko kĩu kĩũru, agũrire gĩthaka nacio, naake akĩgũa kuo na mũnduru agĩtũrĩka nda mara moothe magĩitĩka thĩ.

19 Ũhoro ũcio ũkĩmenyeka nĩ arĩa oothe maatũũraga Jerusalemu, nao magĩĩta gĩthaka kĩu Akelidama kũringana na rũthiomi rwao, ũguo nĩkuuga, “Gĩthaka gĩa Thakame.”)

20 “Tondũ thĩinĩ wa ibuku rĩa Thaburi kwandĩkĩĩtwo atĩrĩ:

‘Mũciĩ wake ũrotiganĩrio;

gũtikaanagĩe mũndũ ũgũtũũra kuo.’

Ningĩ nĩkwandĩkĩĩtwo atĩrĩ:

‘Mũndũ ũngĩ nĩoe wĩra wake.’

21-22 “Nĩ ũndũ ũcio, no mũhaka mũndũ ũngĩ atuĩke mũira hamwe na ithuĩ wa kwĩra andũ atĩ Mwathani Jesũ nĩariũkire kuuma kũrĩ akuũ. Mũndũ ũcio aagĩrĩirwo nĩ gũkorwo arĩ ũmwe wa andũ arĩa maatũire hamwe na ithuĩ ihinda rĩrĩa rĩothe Jesũ aatũũraga na ithuĩ, kuuma rĩrĩa Johana aabatithanagia nginya rĩrĩa Jesũ eeheririo kuuma kũrĩ ithuĩ agĩtwarwo igũrũ.”

23 Nao makĩrũũgamia andũ eerĩ: Josefu, ũrĩa wetagwo Barasaba (na ageetwo na rĩĩtwa rĩngĩ Jusito), na Mathia.

24 Makĩhooya makiuga atĩrĩ, “Mwathani wee ũũĩ ngoro cia andũ oothe, tuonie nĩ ũrĩkũ wa aya eerĩ ũthuurĩĩte

25 wa kũruta wĩra na gũtuĩka mũtũmwo handũ ha Judasi ũrĩa wathiire handũ harĩa haarĩ haake.”

26 Nao maikia kura, Mathia agĩthuurwo. Naake agĩtuĩka ũmwe wa atũmwo acio angĩ ikũmi na ũmwe.

Gũũka kwa Roho Mũtheru

1 Na rĩĩrĩ, mũthenya wa Penitekositowakinya, arĩa oothe meetĩkĩĩtie magĩkorwo marĩ handũ hamwe.

2 O rĩmwe mũrurumo mũnene ũkiuma igũrũ, ũhaana ta wa rũhuuho rũnene, ũkĩiyũra nyũmba yothe kũu maikarĩĩte.

3 Nao makĩona kĩndũ kĩahaanaga ta nĩnĩmbĩ cia mwaki iria ciahaanaga nĩmĩ, nacio nĩmĩ icio igĩikara igũrũ rĩa mũndũ o mũndũ.

4 Nao oothe makĩiyũrwo nĩ Roho Mũtheru, makĩambĩrĩria kwaria thiomi ingĩ kũringana na ũrĩa Roho aamahotithagia kwaria.

5 Na rĩĩrĩ, kũu Jerusalemu nĩgwatũũraga Ayahudi, andũ maatĩĩĩte Ngai a kuuma kũndũ guothe thĩinĩ wa thĩ.

6 Nao rĩrĩa maiguire inegene aingĩ aao magĩũka, nao makĩgegeara tondũ o mũndũ nĩaiguire andũ arĩa meetĩkĩĩtie makĩaria na rũthiomi rwa kũrĩa o mũndũ aaciarĩirwo.

7 Magĩkĩgega mũno na makĩmaka makĩũrania atĩrĩ, “Githĩ andũ aya oothe maraaria ti a Galili?

8 Kũhotekeete atĩa atĩ tũramaigua o mũndũ na mwarĩrie wa kũrĩa twaciarĩirwo?

9 Ithuĩ tuumĩĩte mabũrũriinĩ ma Parithia, Midiani na Elamu, o na mabũrũriinĩ ma Mesopotamia, Judea, Kapadokia, Ponito, Asia,

10 Ferugia, Pamufulia, Misiri, na mĩena ya Libia kũrĩa kũhakaine na Kurene. Ningĩ amwe aitũ moimĩĩte Roma,

11 arĩa Ayahudi na arĩa magarũrũkĩĩte makahĩmbĩria Ũyahudi. Andũ angĩ aitũ moimĩĩte Kirete, na bũrũri wa Arabu, na ithuothe nĩtũraigua makĩaria ũhoro wa mawĩra manene ma Ngai o mũndũ witũ akeiguĩra na rũthiomi rwa kwao!”

12 Nao oothe makĩgega makĩrigwo nĩ ũhoro ũcio, makĩũrania atĩrĩ, “Ũũ nĩkuuga atĩa?”

13 No angĩ makĩnyũrũria andũ arĩa meetĩkĩĩtie makiuga atĩrĩ, “Aya nĩkũrĩĩo marĩĩtwo nĩ njoohi.”

Mĩario ya Petero

14 No Petero akĩrũũgama hamwe na atũmwo arĩa ikũmi na ũmwe, akĩaria na mũgambo mũnene akĩmeera atĩrĩ, “Andũ aya a Judea na inyuothe mũtũũraga Jerusalemu, thikĩrĩriai mũigue ũrĩa ngũmwĩra.

15 Amu andũ aya ti arĩĩu ta ũguo mũgwĩciiria, amu rĩu no thaa ithatũ cia rũũciinĩ.

16 Ũyũ nĩ Ũhoro ũrĩa waririo nĩ mũnabii Joeli akiuga atĩrĩ:

17 ‘Ngai ekuuga atĩrĩ:

matukũinĩ ma kũrigĩrĩria nĩngaitĩrĩria andũ oothe Roho wakwa

nao aariũ na aarĩ aanyu nĩmakaarathaga moohoro;

aanake aanyu nĩmakoonaga cioneki,

na athuuri arĩa akũrũ marootage irooto.

18 Ĩĩ, matukũinĩ macio nĩngaitĩrĩria ndungata ciakwa

cia arũme na cia andũ a nja Roho wakwa,

nao nĩmakaarathaga moohoro.

19 Nĩngoonania maũndũ ma kũgegania kũũrĩa igũrũ na ciama thĩ,

nĩgũgaakorwo na thakame, mwaki, na ndoogo ndumanu;

20 narĩo riũa nĩrĩkaagarũrwo rĩtuĩke nduma,

naguo mweri ũtuĩke ta thakame

mbere ya mũthenya ũcio mũnene wa Mwathani, na wĩ riiri gũkinya.

21 Nĩgũgaatuĩka atĩ mũndũ o wothe,

ũgaakaĩra Mwathani nĩakaahonokio.’

22 “Andũ a Isiraeli! Taiguai ciugo ici, Jesũ wa Nazarethi aarĩ mũndũ, naguo ũnene wake ũrĩa warĩ wa ũngai wonanirio wega kũrĩ inyuĩ na njĩra ya ciĩko cia magegania na ciama iria Ngai aaringaga agereire harĩ we. Inyuĩ nĩmũũĩ wega ũhoro ũcio, tondũ wekirwo gatagatĩinĩ kaanyu.

23 Jesũ ũcio waneanirwo kũringana na ũrĩa Ngai aatuĩte na akamenya mbere, nĩ we mworagithirie, mũkĩmũũraga mũhũthĩrĩĩte andũ aaganu arĩa maamwambire.

24 No Ngai nĩamũriũkirie akĩmuohora kuuma hinyainĩ wa gĩkuũ, tondũ gũtingĩahotekire oohwo nĩkĩo.

25 Amu Daudi ekuuga ũhoro wake atĩrĩ:

‘Nĩndoonaga Mwathani mbere yakwa hĩndĩ ciothe;

aakoragwo mwena wakwa wa ũrĩo nĩ geetha ndikeenyenyio.

26 Nĩ ũndũ ũcio ngĩcanjamũka na ngĩina ndĩ na gĩkeno;

naguo mwĩrĩ wakwa ũkĩhuurũka wĩ na kĩĩrĩgĩrĩro.

27 Nĩ gũkorwo wee Ngai ndũgaatiganĩria muoyo wakwa kwa arĩa akuũ;

ndũkaareka ndungata yaku ĩrĩa ĩhokekeete ĩbuthĩre mbĩĩrĩrainĩ.

28 Wee nĩũnyonereirie njĩra cia muoyo;

na nĩũgaatũma njiyũrwo nĩ gĩkeno nĩ ũndũ wa kuona ũthiũ waku.’

29 “Andũ aitũ, ngũmwĩra nyũmĩrĩirie ũhoro wa guuka witũ Mũthamaki Daudi. Atĩrĩĩrĩ, Daudi nĩakuire na agĩthikwo, na mbĩĩrĩra yake ĩrĩ gũũkũ gwitũ o na nginya ũũmũũthĩ ũyũ.

30 Daudi aarĩ mũnabii, na nĩamenyeete atĩ Ngai nĩehĩtĩĩte na mwĩhĩtwa atĩ nĩakaanenehia ũmwe wa rũciaro rwake atuĩke mũthamaki o ta ũrĩa we mwene aatariĩ.

31 Tondũ nĩamenyeete ũhoro ũcio o mbere-rĩ, nĩaririe ũhoro wa kũriũka kwa Mesia akiuga atĩrĩ:

‘Ndaatigirwo kwa arĩa akuũ,

o na mwĩrĩ wake ndũigana kũbutha.’

32 Ngai nĩariũkirie Jesũ ũcio na ithuothe tũrĩ aira a ũhoro ũcio.

33 Tondũ nĩatũgĩrĩĩtio agaikara guokoinĩ kwa ũrĩo kwa Ngai, na akaamũkĩra Roho Mũtheru kuuma kũrĩ Ngai Ithe ta ũrĩa eeranĩire, nĩatũitĩrĩirie Roho ũcio ũrĩa rĩu mũrona na mũkaigua.

34 Amu Daudi we mwene ndaambatire igũrũ; we nĩkuuga oigire atĩrĩ:

‘Mwathani Ngai nĩerire Mwathani wakwa atĩrĩ:

Ikara mwena wakwa wa ũrĩo

35 o nginya ngaatua thũ ciaku

gaturwa ga kũigĩrĩra magũrũ maaku.’

36 “Tondũ wa ũguo kĩmenyeei na ma inyuĩ andũ oothe a Isiraeli atĩ Jesũ ũcio mwambire mũtĩinĩ, nĩ we Ngai atuĩte Mwathani na Mesia!”

37 Nao andũ acio maigua ũguo magĩtheecwo ngoro makĩũria Petero na atũmwo acio angĩ atĩrĩ, “Aariũ a Ithe witũ tũgũgĩĩka atĩa?”

38 Naake Petero akĩmacookeria atĩrĩ, “Mwĩrireei, mũcooke mũbatithio mũndũ o mũndũ thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Jesũ Kristũ nĩguo mũrekerwo meehia maanyu, na nĩmũkwamũkĩra kĩheeo kĩa Roho Mũtheru.

39 Amu kĩĩranĩro kĩu nĩ inyuĩ mwerĩirwo na ciana cianyu o hamwe na arĩa me kũraaya, arĩa oothe Mwathani Ngai witũ eetaga kũrĩ we.”

40 Petero agĩkĩmaarĩria na ciugo icio na ingĩ nyingĩ, akĩmathaitha akĩmeera atĩrĩ, “Mwĩhonokiei muume kũrĩ iherithia rĩrĩa rĩrooka kũrĩ rũciaro rũũrũ rwaganu!”

41 Nao arĩa meetĩkirie ũhoro wake makĩbatithio, na mũthenya ũcio makĩongerereka andũ ta ngiri ithatũ (3,000).

42 Nao magĩikara marũmĩĩtie ũrutani wa atũmwo, magakoragwo thĩinĩ wa ngwatanĩro ciao, na makagwatanagĩra nao rĩrĩa mekwenyũra mũgate o na rĩrĩa mekũhooya.

Mũtũũrĩre wa andũ arĩa meetĩkĩĩtie

43 Namo maũndũ maingĩ ma magegania o na ciama ikĩringwo nĩ atũmwo, nao andũ oothe makĩiyũrwo nĩ guoya.

44 Nao arĩa oothe meetĩkĩĩtie maikaraga hamwe makagwatanagĩra indo ciao ciothe hamwe.

45 Nao nĩmeendagia ithaka na indo ciao, makagayana oothe o mũndũ kũringana na mabata maake.

46 O mũthenya nĩmaathiaga Hekaarũinĩ hamwe, na makenyũra mĩgate mĩciĩinĩ yao, makarĩanagĩra makeneete na me na ngoro theru,

47 makĩgoocaga Ngai, na makeendagwo nĩ andũ oothe. Naake Mwathani nĩongagĩrĩra thiritũinĩ yao o mũthenya arĩa maahonokagio.

Kĩonje kũhonio

1 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũmwe Petero na Johana nĩmaathiire Hekaarũinĩ hĩndĩ ya mahooya ma thaa kenda cia mũthenya.

2 Naho hau mũromoinĩ wa Hekaarũ, ũrĩa wĩtagwo Mũromo Mũthaka, nĩhaarĩ mũndũ watũire e kĩonje kuuma rĩrĩa aaciarirwo. Naake nĩakuuagwo mũthenya o mũthenya akaigwo ho nĩ geetha ahooe ũteithio kuuma kũrĩ arĩa matoonyaga Hekaarũ.

3 Rĩrĩa mũndũ ũcio oonire Petero na Johana magĩtoonya Hekaarũ, akĩmooria mamũhe kĩndũ.

4 Naake Petero na Johana makĩmũkũũrĩra maitho, Petero akĩmwĩra atĩrĩ, “Ta tũrore!”

5 Naake akĩmarora erĩgĩrĩire atĩ nĩekũheeo kĩndũ nĩ o.

6 No Petero akĩmwĩra atĩrĩ, “Niĩ ndirĩ na mbeeca, no nĩngũkũhe kĩrĩa ndĩ nakĩo. Atĩrĩĩrĩ, thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Jesũ wa Nazarethi wĩtware!”

7 Petero akĩnyiita mũndũ ũcio guoko kwa ũrĩo, akĩmũũkĩria na igũrũ. Ihinda o rĩu makinya maake na thũng’wa ciake ikĩgĩa na hinya;

8 akĩrũũga na igũrũ akĩĩrũũgamia we mwene na akĩambĩrĩria gwĩtwara. Agĩgĩtoonya Hekaarũ hamwe nao etwarĩĩte na magũrũ akĩrũũgarũũgaga, na akĩgoocaga Ngai.

9 Nao andũ oothe maamuona agĩĩtwara akĩgoocaga Ngai,

10 na maamenya atĩ nĩ we waikaraga Mũromoinĩ Mũthaka wa Hekaarũ eetereire ũteithio, makĩmaka na makĩgega nĩ ũndũ wa ũrĩa eekĩĩtwo.

Mĩario ya Petero kũu Hekaarũinĩ

11 Na rĩĩrĩ, mũndũ ũcio o egiritanĩĩtie na Petero na Johana hau gĩthakuinĩ, kĩrĩa gĩetagwo gĩa Solomoni, andũ magĩteng’era kũrĩ o magegeete.

12 Rĩrĩa Petero oonire andũ acio akĩmaarĩria akĩmeera atĩrĩ, “Andũ aya Isiraeli, mũgegeetio nĩ ũndũ ũyũ nĩkĩ? Mũratũrora ũguo ta arĩ hinya witũ kana ũthingu witũ watũma mũndũ ũyũ etware nĩkĩ?

13 Atĩrĩĩrĩ, Ngai wa Aburahamu, Isaaka na Jakubu, o we Ngai wa maithe maitũ-rĩ, nĩagoocithia Jesũ ndungata yake, ũrĩa inyuĩ mwaneanire na mũkĩmũkaana mbere ya Pilato rĩrĩa Pilato atuĩte atĩ nĩekũmũrekia.

14 Inyuĩ mwakaanire ũrĩa mũthingu na mũtheru, mũkĩũria muohorerwo mũũragani.

15 Mũkĩũraga mũheani wa muoyo, ũrĩa Ngai aacookire akĩriũkia kuuma kũrĩ akuũ, na ithuĩ tũrĩ aira a ũhoro ũcio.

16 Tondũ wa gwĩtĩkia, rĩĩtwa rĩu rĩa Jesũ nĩrĩo rĩatũma mũndũ ũyũ mũrona na mũũĩ agĩe na hinya. Naguo wĩtĩkio ũcio uumanĩĩte na Jesũ nĩguo wahe mũndũ ũyũ hinya wa mwĩrĩ mũkĩonaga.

17 “Atĩrĩĩrĩ, andũ aitũ, nĩnjũũĩ atĩ inyuĩ na aathani aanyu mwekire ũguo nĩ ũndũ wa kũrigwo.

18 No Ngai nĩahingirie ũrĩa oigĩĩte mbere na tũnua twa anabii oothe, atĩ no mũhaka Mesia anyariirwo.

19 Nĩ ũndũ ũcio mwĩrireei, mũcookerere Ngai nĩ geetha meehia maanyu meeherio.

20 Thuutha wa ũguo mũcooke mũgĩe na mahinda ma gwĩkĩrwo hinya wĩtĩkioinĩ wanyu uumĩĩte kwĩ Mwathani, na amũtũmĩre Jesũ o we Mesia ũrĩa aamwĩrĩire.

21 Naake no mũhaka aikarage kũu igũrũ, o nginya hĩndĩ ĩkinye, rĩrĩa maũndũ marĩa moothe Ngai aanoiga na tũnua twa anabii aake atheru makaahingio.

22 Nĩ gũkorwo Musa oigire atĩrĩ, ‘Mwathani Ngai wanyu nĩakaamũtũmĩra mũnabii, o ta ũrĩa niĩ aandũmire. Mũnabii ũcio agaakorwo arĩ ũmwe wa andũ aanyu, na nĩmũkaamwathĩkĩra maũndũinĩ moothe marĩa akaamwĩra.

23 Na nĩgũgaatuĩka atĩrĩ, mũndũ o wothe ũtakaigua mũnabii ũcio nĩakaaniinwo, eeherio kũrĩ andũ.’

24 Atĩrĩĩrĩ, anabii oothe arĩa maaheanire ũhoro, kuuma o Samũeli na arĩa angĩ mookire thuutha wake nĩmaarathire ũhoro wa matukũ maya.

25 Inyuĩ-rĩ, mũrĩ aariũ a anabii na mũrĩ a kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa Ngai eerĩire maithe maanyu, rĩrĩa eerire Aburahamu atĩrĩ, ‘Nĩngaaraathima andũ oothe a thĩ hũthĩrĩĩte mũndũ wa rũciaro rwaku.’

26 Ngai nĩariũkirie ndungata yake, akĩmĩtũma kũrĩ inyuĩ mbere, nĩ geetha ĩmũraathime, na ĩtũme inyuothe mũgarũrũke mũtigane na waganu wanyu.”

Petero na Johana gũtwarwo mbere ya kĩama

1 Na rĩrĩa Petero na Johana maaragĩria andũ acio, athĩnjĩri Ngai, na mũnene wa arangĩri a Hekaarũ, na Asadukai makĩmakora.

2 Nao makĩraakara mũno maigua atũmwo acio makĩruta andũ makiugaga atĩ Jesũ nĩariũkĩĩte, naguo ũndũ ũcio ũgakĩonania atĩ arĩa akuũ o nao nĩmakaariũka.

3 Magĩkĩmanyiita, makĩmahingĩra korokoroinĩ atĩ nĩguo meeterere gũkĩe tondũ kwarĩ hwaĩinĩ.

4 No rĩĩrĩ, andũ aingĩ arĩa maiguĩte ũhoro magĩĩtĩkia; nao arũme makĩongerereka makĩhinga ta ngiri ithaano (5,000).

5 Na rĩĩrĩ, kwarooka gũkĩa, atongoria aao na athuuri a kĩama, na arutani a Watho makĩũngana kũu Jerusalemu.

6 Hamwe nao nĩhaarĩ na Anasi Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene, Kaiafa, Johana, Alekisanda, na andũ oothe a mũhĩrĩga wa Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene.

7 Makĩreehe Petero na Johana mbere yao, makĩmooria atĩrĩ, “Mũrahonanirie na hinya ũrĩkũ kana na rĩĩtwa rĩa ũ?”

8 Naake Petero aiyũrĩĩtwo nĩ Roho Mũtheru akĩmeera atĩrĩ, “Atongoria aya a andũ na athuuri a kĩama,

9 ũũmũũthĩ tũraciirithio tondũ wa ũndũ ũcio mwega tũreekire wa kũhonia kĩonje, tũgakĩũrio mũndũ ũcio arahonirio atĩa.

10 Inyuĩ o na andũ oothe a Isiraeli ngũmwĩra atĩrĩ, mũndũ ũyũ arũũgamĩĩte haaha mbere yanyu e mũhonu nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩa Jesũ Kristũ wa Nazarethi, ũrĩa inyuĩ mwambire, naake Ngai akĩmũriũkia kuuma kũrĩ arĩa akuũ.

11 Ũcio nĩ we ihiga rĩrĩa inyuĩ aaki mwaregire na nĩ we ũtuĩkĩĩte ihiga rĩrĩa rĩ bata gũkĩra marĩa mangĩ moothe mũthingiinĩ o ta ũrĩa maandĩko moigĩĩte.

12 Na rĩĩrĩ, ũhonokio ndũngĩoneka na ũndũ wa mũndũ ũngĩ, amu gũtirĩ mũndũ ũngĩ waheanirwo ũngĩhota gũtũhonokia.”

13 Nao athuuri a kĩama makĩgega mũno moona ũũmĩrĩru wa Petero na Johana. Ningĩ maamenya atĩ maarĩ andũ o ro ũguo na matiarĩ athoomu. Magĩkĩmenya atĩ nĩmaatũũranĩĩtie na Jesũ.

14 No moona mũndũ ũcio wahoneetio arũngiĩ hakuhĩ na Petero na Johana, makĩaga ũndũ mangiuga.

15 Kwoguo makĩĩrwo moime kĩamainĩ, nao athuuri magĩcookania ndundu makĩũrania o eene atĩrĩ,

16 “Andũ aya tũkũmeeka atĩa? Andũ oothe a Jerusalemu nĩmooĩ atĩ kĩama kĩnene nĩkĩringĩĩtwo nĩ o, na tũtingĩhota gũkaana.

17 No nĩ geetha ũhoro ũyũ ndũgaatambe makĩria gatagatĩinĩ ka andũ-rĩ, rekeei tũmakaanie matigaacooke o rĩ o rĩ kwarĩria mũndũ o na ũmwe ũhoro wa rĩĩtwa rĩu rĩa Jesũ.”

18 Magĩkĩmeeta kĩamainĩ makĩmeera matigaacooke kwaria kana kũrutana ũndũ na rĩĩtwa rĩa Jesũ.

19 No Petero na Johana magĩcookia atĩrĩ, “Nĩ inyuĩ mũgũtua kana nĩ wega maithoinĩ ma Ngai kũmwathĩkĩra inyuĩ gũkĩra gwathĩkĩra Ngai,

20 amu ithuĩ no mũhaka tũthiĩ na mbere kwaria ũhoro ũrĩa tuoneete na tũiguĩte.”

21 Thuutha wa kũmakaania na hinya, athuuri acio makĩĩra Petero na Johana mathiĩ, amu nĩmaagire njĩra ya kũmaherithia nayo nĩ ũndũ wa gwĩtigĩra andũ, nĩ ũndũ andũ oothe nĩmaagoocaga Ngai nĩ ũndũ wa ũndũ ũcio wekĩĩtwo.

22 Mũndũ ũcio wahonirio na njĩra ya kĩama aarĩ na makĩria ma mĩaka mĩrongo ĩna.

Eetĩkia kũhooya maheeo ũũmĩrĩru

23 Rĩrĩa Petero na Johana maarekereirio, magĩthiĩ kũrĩ andũ arĩa meetĩkĩĩtie makĩmamenyithia ũrĩa athĩnjĩri Ngai arĩa anene na athuuri a kĩama maameerĩĩte.

24 Nao andũ acio meetĩkĩĩtie maigua ũhoro ũcio, makĩhooya Ngai me na ngoro ĩmwe makiuga atĩrĩ, “Mwathani mũnene, wee nĩ we wombire igũrũ na thĩ, na iria o na indo ciothe iria irĩ kuo!

25 Nĩwe waheire ithe witũ Daudi ciugo cia kwaria. Aarĩ ndungata yakuna aathĩĩtwo nĩ Roho Mũtheru nĩoigire atĩrĩ,

‘Nĩkĩ gĩatũmire andũ a Ndũũrĩrĩ mang’ũrĩke mũno;

Nĩkĩ gĩatũmire andũ meeciirie maũndũ ma tũhũ?

26 Athamaki a gũũkũ thĩ nĩmehotoreete na aathani magacemania,

maregane na Mwathani na mahũũrane na Mesia wake.’

27 Amu ti itherũ Herode na Ponitio Pilato, hamwe na andũ a Ndũũrĩrĩ, o na andũ nĩmoonganire itũũrainĩ rĩĩrĩ mahũũrane na Jesũ ndungata yaku ĩrĩa theru, o ĩrĩa wee waitĩrĩirie maguta.

28 Meekire ũguo nĩ geetha mahingie maũndũ marĩa moothe watanyĩĩte gwĩka na hinya waku kuuma o kĩambĩrĩria.

29 Rĩu Mwathani rora wone ũrĩa maratũmakia, ũtũhotithie ithuĩ ndungata ciaku kwaragia ũhoro waku twĩ na ũũmĩrĩru.

30 Tambũrũkia guoko gwaku ũhonanie, wonanie maũndũ ma kũgegania na ũringe ciama na hinya wa rĩĩtwa rĩa ndungata yaku theru Jesũ.”

31 Na rĩĩrĩ, marĩĩkia kũhooya, hau maagomanĩĩte hakĩgĩa gĩthingithia, nao andũ oothe makĩiyũrwo nĩ Roho Mũtheru, makĩaria ũhoro wa Ngai moomĩrĩirie mũno.

Eetĩkia kũhũthĩra indo ciao hamwe

32 Hĩndĩ ĩyo arĩa meetĩkĩĩtie maarĩ na ngoro ĩmwe na muorooto o ũmwe, na gũtirĩ mũndũ woigaga atĩ kĩndũ gĩake o na kĩrĩkũ nĩ gĩake we mwene. Maahũthĩraga indo ciao ciothe hamwe.

33 Nao atũmwo magakĩheanaga ũira wa kũriũka kwa Mwathani Jesũ me na hinya mũingĩ, naake Ngai akamoongagĩrĩra iraathimo nyingĩ oothe.

34 Gũtirĩ mũndũ warĩ mũthĩĩni gatagatĩinĩ kaao, tondũ arĩa maarĩ na mĩgũnda na nyũmba nĩmaaciendagia, na kĩrĩa kĩonekaga

35 gĩgatwarwo harĩ atũmwo; o mũndũ aagayagĩrwo kũringana na mabata maake.

36 Naake mũndũ wetagwo Josefu, ũrĩa atũmwo maatuĩte Baranaba (ũguo nĩkuuga, “Mwana wa kũũmanĩrĩria”), Mũlawii waciarĩirwo itũũra rĩa Kuporo,

37 akĩendia mũgũnda wake, akĩoya mbeeca iria woimire agĩcinengera atũmwo.

Anania na Safira

1 No rĩĩrĩ, mũthuuri ũmwe wetagwo Anania, me na mũtumia wake Safira nĩmeendirie gĩcunjĩ kĩa mũgũnda wao.

2 Thuutha wa kũrĩĩkanĩra na mũtumia wake, Anania agĩĩtigĩria mbeeca imwe, nacio icio ingĩ agĩtwara harĩ atũmwo.

3 Naake Petero akĩmũũria atĩrĩ, “Anania, nĩkĩ gĩtũmĩĩte ũiyũrwo nĩ Caitaani ngoroinĩ agatũma ũheenie Roho Mũtheru ũgetigĩria mbeeca imwe cia iria ũrendirie gĩthaka?

4 Rĩrĩa ũtarakĩendeetie-rĩ, githĩ gĩtiraarĩ o gĩaku? Thuutha wa gũkĩendia-rĩ, githĩ mbeeca icio itiraarĩ o ciaku wĩke ũrĩa ũkwenda nacio? Rĩu-rĩ, nĩkĩ gĩtũmĩĩte wĩciirie gwĩka ũndũ ta ũyũ? Ngũkwĩra atĩrĩ, ti andũ ũheeneetie nĩ Ngai!”

5 Naake Anania aigua ciugo icio, akĩgũa thĩ agĩkua. Nao arĩa oothe maiguire ũhoro ũcio makĩmaka mũno.

6 Nao aanake magĩũka, makĩmuoha na cuka, makĩmũkuua magĩthiĩ makĩmũthika.

7 Na thuutha wa mathaa ta matatũ mũtumia wake agĩtoonya atekũmenya ũrĩa gwekĩkĩĩte.

8 Naake Petero akĩmũũria atĩrĩ, “Tanjĩĩra kana mbeeca ici nocio mũrendirie gĩthaka?”

Naake agĩcookia atĩrĩ, “Ĩĩ nocio.”

9 No Petero akĩmũũria atĩrĩ, “Nĩkĩ gĩtũmĩĩte mũrĩĩkanĩre wee na mũthuuriguo mũgerie Roho wa Mwathani? Atĩrĩĩrĩ, arĩa megũthiĩte gũthika mũthuuriguo rĩu marĩ mũrangoinĩ, nao nĩmegũkuumia nja o nawe!”

10 Ihinda o rĩu akĩgũa thĩ magũrũinĩ ma Petero agĩkua. Nao aanake magĩtoonya magĩkora akuĩte, makĩmũkuua magĩthiĩ makĩmũthika kũrigania na mũthuuriwe.

11 Rĩrĩa kanitha wothe o na andũ arĩa angĩ maiguire maũndũ macio makĩnyiitwo nĩ guoya mũnene mũno.

Ciama na moorirũ

12 Na rĩĩrĩ, moorirũ manene na ciama nyingĩ nĩciaringagĩrwo andũ nĩ atũmwo. Nao arĩa meetĩkĩĩtie nĩmaacemanagia hamwe gĩthakuinĩ kĩrĩa gĩetagwo gĩa Solomoni.

13 Nao andũ oothe arĩa mataarĩ a gĩkundi kĩao nĩmaamaheete gĩtĩĩo mũno, o na matingĩetĩkĩrire gũtukana nao.

14 Na rĩĩrĩ, andũ aingĩ, arũme o na andũ a nja arĩa meetĩkagia Mwathani nĩmoongererekaga.

15 Ciĩko irĩa atũmwo meekaga nĩciatũmaga o na andũ makuue arĩa maarĩ arũaru, makamaiga njĩrainĩ makomeete marĩrĩinĩ na mĩgekainĩ, atĩ nĩ geetha amwe mahuutio nĩ kĩĩruru kĩa Petero akĩhĩtũka.

16 O na andũ aingĩ nĩmookaga kuuma matũũra moothe marĩa maarĩ hakuhĩ na Jerusalemu, makareehe arĩa arũaru na arĩa maathĩĩnagio nĩ ngoma na oothe makahonio.

Atũmwo kũnyariirwo

17 Na rĩĩrĩ, mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene na andũ a thiritũ yake, nĩ o Asadukai, nĩmaiguire ũiru nĩ ũndũ wa atũmwo, magĩkĩmookĩrĩra.

18 Makĩnyiita atũmwo makĩmaikia njeera ya mũingĩ.

19 No mũraika wa Mwathani akĩhingũra mĩrango ya njeera ũtukũ akĩmaruta kuo akĩmeera atĩrĩ,

20 “Thiĩi mũrũũgame thĩinĩ wa Hekaarũ mwarĩrie andũ mũmahe ũhoro wothe wa muoyo ũyũ mwerũ.”

21 Nao magĩgĩathĩka, na kwarooka gũkĩa magĩtoonya Hekaarũinĩ makĩambĩrĩria kũrutana.

Naake Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene agĩũka hamwe na arĩa angĩ maakoragwo naake, magĩĩta kĩama o na athuuri oothe a Isiraeli, magĩtũmana njeera kũrĩa atũmwo maahingĩirwo, makiuga maareehwo.

22 No thigari ciathiĩ itiigana kũmakora kũu njeera. Igĩgĩcookia ũhoro ikiuga atĩrĩ,

23 “Twakora njeera ĩrĩ hinge o wega, na arangĩri marũngiĩ mĩrangoinĩ, no twahingũra-rĩ, tũtinakora mũndũ o na ũmwe!”

24 Naake mũnene wa arangĩri a Hekaarũ na athĩnjĩri Ngai arĩa anene maigua ũhoro ũcio magĩĩtigĩra mũno, makĩrigwo nĩ ũrĩa gũgũtuĩka.

25 Hĩndĩ ĩyo gũgĩũka mũndũ akĩmeera atĩrĩ, “Andũ arĩa mũraikirie njeera marũngiĩ Hekaarũ thĩinĩ makĩrutana!”

26 Naake mũnene wa Hekaarũ hamwe na thigari magĩthiĩ makĩreehe atũmwo mategũtũmĩra hinya, amu nĩmeetigagĩra matikahũũrwo na mahiga nĩ andũ.

27 Marĩĩkia kũmareehe, makĩmarũũgamia mbere ya kĩama, naake Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene akĩmooria atĩrĩ,

28 “Githĩ tũtiamũkaanirie na hinya atĩ mũtikaanarutane thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩu, na rĩu nĩmũiyũrĩĩtie ũrutani wanyu Jerusalemu guothe? Kaĩ mũkwenda tũcookererwo nĩ thakame ya mũndũ ũcio?”

29 Naake Petero na atũmwo acio angĩ magĩcookia atĩrĩ, “Ithuĩ no mũhaka twathĩkĩre Ngai gũkĩra gwathĩkĩra andũ.

30 Ngai wa maithe maitũ nĩariũkirie Jesũ ũrĩa mwambire mũtharaba igũrũ mũkĩmũũraga.

31 Naake Ngai nĩamũtũũgĩririe agĩikara mwena wake wa ũrĩo, arĩ mũtongoria na mũhonokia wa gũtũma andũ a Isiraeli merire, mooherwo meehia maao.

32 Ithuĩ na ithuĩ tũrĩ aira a ũhoro ũcio, o naake Roho Mũtheru ũrĩa Ngai aheete arĩa mamwathĩkagĩra nĩ mũira.”

33 Nao maigua ũhoro ũcio makĩng’ũrĩka mũno, makĩenda kũũraga atũmwo.

34 No Mũfarisai ũmwe wa kĩama wetagwo Gamalieli, warĩ mũrutani wa Watho, mũndũ waheetwo gĩtĩĩo nĩ andũ oothe akĩrũũgama agĩathana atĩ atũmwo moimio nja haniini.

35 Naake akĩĩra kĩama atĩrĩ, “Andũ aya a Isiraeli menyereraai ũrĩa mũgwĩka na andũ aya.

36 Nĩmũkũmenya atĩ matukũ mathiru, Theuda nĩarũũgamĩĩte na akeyonanagia ta aarĩ mũndũ wa bata, na andũ ta magana mana makĩmũrũmĩrĩra. Aacookire akĩũragwo, nao arĩa oothe maamũrũmĩrĩire makĩhurunjũka, naguo ũhoro ũcio wake ũgĩtuĩka wa tũhũ.

37 Thuutha ũcio Judasi ũrĩa Mũgalili akĩyumĩria matukũinĩ ma kwĩyandĩkithia, na akĩguucĩrĩria andũ aingĩ, no rĩrĩa aakuire arĩa oothe maamũrũmĩrĩire makĩhurunjũka.

38 O na rĩu niĩ ngũmwĩra atĩ, mweherere andũ aya mũtigane nao, amu angĩkorwo mũbango ũyũ kana ũhoro ũyũ nĩ wa andũ nĩũgũthira.

39 No angĩkorwo nĩ wa Ngai, inyuĩ mũtihota gũtooria andũ aya. Mwahota gũkorwo nĩ Ngai mũrarũwa naake!”

Kĩama gĩkĩigua mataaro ma Gamalieli.

40 Gĩgĩĩta atũmwo gĩkĩmahũũra, na gĩkĩmakaania matigaacooke kwaria thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Jesũ, gĩgĩcooka gĩkĩmarekereria.

41 Nao atũmwo makiuma hau kĩamainĩ makeneete mũno tondũ Ngai nĩoneete maagĩrĩire kũherithio na njĩra ya thoni nĩ tondũ wa rĩĩtwa rĩu.

42 Nao magĩthiĩ na mbere o mũthenya kũrutana na kũhunjia Hekaarũinĩ o na mĩciĩinĩ mategũtigithĩria, makiugaga atĩ Jesũ nĩ we Mesia.

Atũmwo gũthuura andũ mũgwanja a gũteithĩrĩria

1 Na rĩĩrĩ, matukũinĩ macio rĩrĩa arutwo maathiire makĩongerekaga, Ayahudi amwe arĩa maaragia Kĩngiriki makĩambĩrĩria kũng’ong’oorera Ahibirania atĩ atumia aao a ndigwa matiagayagĩrwo indo wega.

2 Nao atũmwo arĩa ikũmi na eerĩ magĩĩta andũ arĩa angĩ meetĩkĩĩtie makĩmeera atĩrĩ, “Ti wega tũtiganĩrie wĩra wa kũhunjia ũhoro wa Ngai nĩguo tũgayanagie indo.

3 Nĩ ũndũ ũcio aariũ na aarĩ a Ithe witũ thĩinĩ wa Mwathani, thuuraai gatagatĩinĩ kaanyu andũ mũgwanja, arĩa me na ngumo njega na maiyũrĩĩtwo nĩ Roho Mũtheru na ũũgĩ, tũmahe wĩra ũcio.

4 Ithuĩ-rĩ, tũhũthagĩre mahinda maitũ moothe kũhooya na kũheana ũhoro wa Ngai.”

5 Ũndũ ũcio ũgĩgĩkenia andũ oothe, nao magĩthuura Sitefano, mũndũ waiyũrĩĩtwo nĩ wĩtĩkio na Roho Mũtheru, Filipu, Porokoro, Nikanori, Timoni, Paramena, na Nikola, mũrũũrĩrĩ woimĩĩte Anitiokia akagarũrũka agatuĩka Mũyahudi.

6 Magĩkĩmareehe mbere ya atũmwo, nao atũmwo makĩmahoera na makĩmaigĩrĩra mooko.

7 Naguo ũhoro wa Ngai ũgĩthiĩ na mbere gũtamba nao arutwo makĩingĩha mũno kũu Jerusalemu, o na athĩnjĩri Ngai gĩkundi kĩnene magĩĩtĩkia.

Sitefano kũnyiitwo

8 Naake Sitefano aiyũrĩĩtwo nĩ wega na hinya wa Ngai agĩĩka maũndũ ma kũgegania na akĩringa ciama gatagatĩinĩ ka andũ.

9 Nao andũ amwe a gĩkundi kĩa thunagogi ĩrĩa yetagwo ya arĩa oohore, a kuuma Kurene na Alekisandaria, na arĩa moimĩĩte Kilikia na Asia magĩũkĩrĩra Sitefano makĩambĩrĩria kũmũkararia.

10 No Roho akĩhe Sitefano ũũgĩ mũingĩ ũguo atĩ akĩaria matingĩahotire kũmwĩtiiria.

11 Nao makĩheenereria andũ na hitho moige atĩrĩ, “Nĩtũiguĩte Sitefano akĩruma Musa o na akĩruma Ngai!”

12 Magĩgĩtũma ookĩrĩrwo nĩ andũ, athuuri a kĩama na arutani a Watho. Nao makĩnyiita Sitefano makĩmũtwara mbere ya kĩama.

13 Magĩcooka makĩreehe aira a maheeni arĩa moigire atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ ndatigaga kũmenereria Hekaarũ ĩno theru o na Watho wa Musa.

14 Tondũ nĩtũiguĩte akiuga atĩ Jesũ ũcio wa Nazarethi nĩagaatharia Hekaarũ ĩno, na agarũre mĩtugo ĩrĩa twaheirwo nĩ Musa!”

15 Na rĩĩrĩ, arĩa oothe maarĩ ho kĩamainĩ makĩmũkũũrĩra maitho, nao makĩona ũthiũ wa Sitefano ũhaana ta wa mũraika.

Mĩario ya Sitefano

1 Naake Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene akĩũria Sitefano atĩrĩ, “Ũguo nĩguo kũhaana?”

2 Naake Sitefano akĩmũcookeria atĩrĩ, “Aariũ a Ithe wĩtũ na aabaaba tathikĩrĩriai! Ngai mwene riiri nĩoimĩrĩire ithe witũ Aburahamu, rĩrĩa aarĩ bũrũriinĩ wa Mesopotamia. Ataanathiĩ gũtũũra bũrũri wa Harani

3 akĩmwĩra atĩrĩ, ‘Thaama uume bũrũri wanyu ũtige andũ aanyu ũthiĩ bũrũri ũrĩa ngaakuonia.’

4 Hĩndĩ ĩyo Aburahamu akiuma bũrũri wa Akalidei, agĩthiĩ gũtũũra Harani. Rĩrĩa ithe aakuire, Ngai akĩmũruta kũu akĩmũreehe gũũkũ bũrũri ũyũ mũtũũraga.

5 Na rĩĩrĩ, Ngai ndamũheire bũrũri ũcio o na ikinya rĩmwe ũtuĩke igai rĩake, no nĩamwĩrĩire bũrũri ũcio atĩ nĩũgaatuĩka wake hamwe na ciana ciake, o na gwatuĩka Aburahamu ndaarĩ na mwana.

6 Ngai eerire Aburahamu atĩ: ‘Njiarwa ciaku igaatũũra bũrũri mũgeni irĩ ng’eni kũrĩa igaatuo ngombo na cione mathĩĩna mĩaka magana mana (400).

7 Na niĩ nĩngaatuĩra rũũrĩrĩ rũu igaatungatagĩra na ndarĩĩkia gũciruta rũũrĩrĩinĩ rũu, nĩigaathaathayagia irĩ bũrũriinĩ ũyũ.’

8 Ngai agĩgĩtũma irua rĩtuĩke rũũri rwa kĩrĩĩkanĩro. Nĩ ũndũ ũcio Aburahamu akĩruithia Isaaka arĩ wa mĩthenya ĩnaana thuutha wa gũciarwo. Naake Isaaka akĩruithia mũũrũwe Jakubu, naake Jakubu akĩruithia aariũ aake ikũmi na eerĩ, na acio nĩ o maithe maitũ.

9 “Na rĩĩrĩ, aariũ a Jakubu makĩiguĩra mũrũ wa ithe wao Josefu ũiru makĩmwendia bũrũriinĩ wa Misiri.

10 No Ngai aarĩ hamwe naake, agĩkĩmũhonokia kuuma mathĩĩnainĩ moothe. Agĩkĩmũhe ũũgĩ agĩtũma eendwo nĩ mũthamaki wa Misiri, ũrĩa wamũtuire mũnene bũrũriinĩ ũcio o na akĩmũhe wĩra wa kũroraga Misiri guothe o hamwe na mũciĩ wake wothe.

11 Thuutha ũcio gũkĩgĩa ng’aragu bũrũri wothe wa Misiri o na Kanaani, o na mathĩĩna maingĩ mũno. Namo maithe maitũ makĩaga irio.

12 No rĩrĩa Jakubu aiguire atĩ Misiri kwarĩ na irio, agĩtũma aariũ aake riita rĩa mbere, nĩ o maithe maitũ.

13 Nao mathiĩ riita rĩa keerĩ, Josefu akĩĩmenyithania na aariũ a ithe na andũ a Josefu makĩmenyeka nĩ mũthamaki wa Misiri.

14 Hĩndĩ ĩyo Josefu agĩtũmanĩra ithe Jakubu athiĩ Misiri na andũ aake oothe, nao maarĩ ta andũ mĩrongo mũgwanja na ataano.

15 Naake Jakubu na aariũ aake magĩgĩthiĩ Misiri kũrĩa oothe maakuĩrĩire.

16 Na rĩĩrĩ, mĩĩrĩ yao ĩgĩkuuo ĩgĩtwarwo Shekemu, ĩgĩthikwo mbĩĩrĩrainĩ ĩrĩa Aburahamu aagũrĩĩte kuuma kũrĩ ciana cia Hamori kũu Shekemu.

17 “Na rĩrĩa ihinda rĩakuhĩrĩirie rĩa Ngai kũhingia kĩĩranĩro kĩrĩa eerĩire Aburahamu, andũ aitũ magĩkorwo moongererekeete mũno kũu bũrũri wa Misiri.

18 Na gũgĩkorwo kũgĩĩte na mũthamaki ũngĩ, ũrĩa ũtaamenyeete Josefu.

19 Mũthamaki ũcio nĩahinyĩrĩirie andũ aitũ mũno, na agĩatha maithe maitũ marute twana tuothe nĩguo tũũragwo.

20 Hĩndĩ ĩyo nĩguo Musa aaciarirwo, naake aarĩ mũthaka mũno. Agĩkĩrererwo mũciĩ gwa ithe mĩeri ĩtatũ.

21 Na rĩrĩa aateirwo kuuma mũciĩ, mwarĩ wa mũthamaki akĩmuoya akĩmũrera ta mwana wake.

22 Musa agĩkĩrerwo na ũũgĩ wothe wa andũ a Misiri, naake agĩtuĩka mũndũ wĩ na ũhoti rĩrĩa ekwaria o na agĩĩka maũndũ.

23 “Na hĩndĩ ĩrĩa aakinyirie mĩaka mĩrongo ĩna, akĩigua e na wendo wa gũthiĩ kũrora ũrĩa andũ a rũũrĩrĩ rwake rwa Isiraeli maikaraga.

24 Naake oona ũmwe wao agĩĩkwo ũũru nĩ Mũmisiri agĩthiĩ kũmũũrĩria akĩmũteithĩrĩria, akĩringa Mũmisiri ũcio akĩmũũraga.

25 (Musa eeciiragia atĩ andũ aao nĩmekũmenya atĩ Ngai nĩakaamũhũthĩra amarute ũkomboinĩ no o matiamenyire.)

26 Na mũthenya ũyũ ũngĩ agĩkora Aisiraeli eerĩ magĩtetania, akĩgeria kũmaiguithania akĩmeera atĩrĩ, ‘Andũ aitũ, mũranegenania nĩkĩ na mũrĩ amwe?’

27 Naake mũndũ ũrĩa wekĩĩte ũcio ũngĩ ũũru agĩikania Musa akĩmũũria atĩrĩ, ‘Nũũ ũgũtuĩte mũnene witũ na mũtũtuĩri?

28 Anga nĩũkwenda kũnjũraga ta ũrĩa ũrooragire Mũmisiri ira?’

29 Rĩrĩa Musa aiguire ũguo, akĩũra akiuma Misiri agĩthiĩ gũtũũra e mũgeni bũrũri wa Midiani. E kũu akĩgĩa na aariũ eerĩ.

30 “Na rĩĩrĩ, mĩaka mĩrongo ĩna yathira, Musa arĩ werũinĩ wa kĩrĩma gĩa Sinai, akiumĩrĩrwo nĩ mũraika arĩ rũrĩrĩmbĩinĩ rwa mwaki ũrĩa wakanaga kĩhingainĩ.

31 Na rĩrĩa Musa oonire ũguo akĩgega, na rĩrĩa aakuhagĩrĩria nĩguo oone wega akĩigua mũgambo wa Mwathani ũkĩmwĩra atĩrĩ,

32 ‘Nĩ niĩ Ngai wa maithe maanyu, o we Ngai wa Aburahamu, na Isaaka na Jakubu.’ Naake Musa akĩambĩrĩria kũinaina o na agĩĩtigĩra kũrora.

33 Naake Mwathani akĩmwĩra atĩrĩ, ‘Ruta iraatũ amu hau ũrũngiĩ nĩ handũ hatheru.

34 Hatirĩ nganja nĩnyoneete ũrĩa andũ aakwa marathĩĩnio kũu Misiri na nĩnjiguĩte kĩrĩro kĩao. Nĩnjũkĩĩte thĩ nĩguo ndĩmahonokie; rĩu ũka nĩngũgũtũma Misiri.’

35 “Na rĩĩrĩ, Musa o ũrĩa andũ maaregire makĩũria atĩrĩ, ‘Nũũ ũgũtuĩte mũnene witũ na mũtũtuĩri?’ Ũcio nĩwe Ngai aatũmire arĩ mũtongoria na mũkũũri wao ahotithĩĩtio nĩ mũraika ũrĩa wamuumĩrĩire kĩhingainĩ gĩkĩhĩa.

36 Akĩmatongoria akĩmaruta kuo thuutha wa kũringa ciama na gwĩka maũndũ ma magegania kũu Misiri na Iriainĩ Ituune, o na werũinĩ ihinda rĩa mĩaka mĩrongo ĩna.

37 Musa ũcio nowe werire andũ a Isiraeli atĩrĩ, ‘Ngai nĩakaamũtũmĩra mũnabii kuuma kũrĩ andũ aanyu, o ta ũrĩa niĩ aandũmire.’

38 Ningĩ Musa ũcio nowe warĩ na andũ a Isiraeli kũu werũinĩ rĩrĩa aarĩirio nĩ mũraika kĩrĩmainĩ gĩa Sinai e hamwe na maithe maitũ, na akĩamũkĩra ciugo irĩ muoyo nĩguo atũhe.

39 “Ũcio nowe maithe maitũ maaregire gwathĩkĩra; makĩmũthinĩkania na makĩĩrirĩria gũcooka Misiri.

40 Nao magĩkĩĩra Harũni atĩrĩ, ‘Tũthondekere ngai cia gũtũtongoria, amu Musa ũcio watũrutire Misiri tũtiũĩ ũrĩa ooneete.’

41 Namo matukũinĩ macio magĩthondeka mũhianano wa ndeegwa, makĩũrutĩra magongoona, na magĩkũngũĩra wĩra wa mooko maao.

42 Naake Ngai akĩmatiganĩria, akĩmarekereria mathaathayagie ciũmbe cia igũrũ, o ta ũrĩa kwandĩkĩĩtwo thĩinĩ wa Ibuku rĩa anabii atĩrĩ:

‘Andũ aya a Isiraeli!

Hiihi nĩ niĩ mwathĩnjagĩra na mũkarutĩra magongoona werũinĩ

mĩaka mĩrongo ĩna?

43 Nĩkuoya muoire hema ya Moloku

na mũhianano wa Refani njata ĩrĩa mũtuĩte Ngai yanyu,

mĩhianano ĩrĩa mwethondekeire mũmĩthaathayagie.

Na kwoguo nĩngaamũthaamia

ndĩmũtware kũraaya mbere ya Babiloni.’

44 “Maithe maitũ maarĩ na Hema ya kuonania atĩ Ngai aarĩ hamwe nao werũinĩ. Nayo yakĩĩtwo o ta ũrĩa Ngai eerĩĩte Musa, kũringana na mũcoro ũrĩa Musa ooneetio.

45 Na thuutha ũcio, maithe maitũ arĩa maatigĩirwo hema ĩyo nĩ maithe maao nĩmaamĩkuuaga rĩrĩa maarĩ na Joshua magĩtuunyana bũrũri kuuma kũrĩ ndũũrĩrĩ iria ciaingatirwo nĩ Ngai. Nayo ĩgĩgĩikara kũu kinya hĩndĩ ya Daudi.

46 Naake Daudi agĩkĩonwo arĩ mwagĩrĩru nĩ Ngai, naake agĩkĩmũhooya amwĩtĩkĩrie aakĩre Ngai wa Jakubuũikaro.

47 No nĩ Solomoni wamwakĩire nyũmba.

48 “No rĩĩrĩ, Ngai ũcio wĩ igũrũ mũno-rĩ, ndatũũraga nyũmba ciakĩĩtwo na mooko ma andũ o ta ũrĩa mũnabii oigĩĩte ũũ:

49 Mwathani ekuuga atĩrĩ,

‘Igũrũ nĩkuo gĩtĩ gĩakwa kĩa ũnene,

nayo thĩ nĩ gaturwa ga kũigĩrĩra magũrũ maakwa.

Nĩ nyũmba ĩrĩkũ ũngĩkĩnjakĩra?

He ha handũ harĩa ingĩkĩhuurũka?

50 Anga ti niĩ ndathondekire indo ici ciothe?’

51 “Andũ aya aremi! Inyuĩ ngoro cianyu iteetĩkĩĩtie. O inyuĩ mũtaiguaga ũhoro wa Ngai! Ũguo noguo maithe maanyu meekire: o na inyuĩ noguo mũtũũraga mũreganĩĩte na Roho Mũtheru.

52 Kũrĩ mũnabii maithe maanyu mataanyariirire? Mooragire o na arĩa maamenyithanĩĩtie o mbere gũũka kwa ũrĩa mũthingu, ũrĩa rĩu o na inyuĩ mũkunyanĩire na mũkamũũraga.

53 Nĩ inyuĩ mwanengerirwo Watho nĩ araika na mũkĩaga kũwathĩkĩra!”

Sitefano kũhũũrwo na mahiga

54 Nao athuuri a Kĩama maigua maũndũ macio makĩng’ũrĩka mũno na makĩharagania magego nĩ ũndũ wake.

55 No Sitefano aiyũrĩĩtwo nĩ Roho Mũtheru, akĩrora igũrũ akĩona riiri wa Ngai, na akĩona Jesũ Kristũ arũngiĩ mwena wa ũrĩo wa Ngai.

56 Naake akiuga atĩrĩ, “Oneei! Nĩndĩrona igũrũ rĩhingũkĩĩte, na Mũrũ wa Mũndũ aikaire mwena wa ũrĩo wa Ngai!”

57 Hĩndĩ ĩyo andũ makĩanĩrĩra na mũgambo mũnene mahingĩĩte matũ maao makĩmũguthũkĩra oothe me hamwe,

58 makĩmuumia nja ya itũũra, makĩmũhũũra na mahiga. Nao aira makĩiga nguo ciao magũrũinĩ ma mwanake wetagwo Saũlũ.

59 Nao rĩrĩa maamũhũũraga na mahiga, Sitefano akĩhooya akiuga atĩrĩ, “Mwathani Jesũ amũkĩra roho wakwa!”

60 Agĩcooka agĩturia ndu, akĩanĩrĩra na mũgambo mũnene akiuga atĩrĩ, “Mwathani ndũkaamoorie rĩĩhia rĩĩrĩ!” Naake arĩĩkia kuuga ũguo agĩtuĩkana.

1 Naake Saũlũ agĩgĩĩtĩkĩra atĩ kũũragwo gwa Sitefano nĩkwagĩrĩire.

Saũlũ kũnyariira kanitha

Na mũthenya ũcio kanitha ũkĩambĩrĩria kũnyariirwo mũno kũu Jerusalemu. Nao andũ oothe arĩa meetĩkĩĩtie, tiga atũmwo, makĩhurunjũka makĩũrĩra mabũrũri ma Judea na Samaria.

2 Nao andũ amwe ahooi Ngai magĩthika Sitefano na makĩmũrĩrĩra mũno.

3 Naake Saũlũ agĩũkĩrĩra kanitha, agathiaga nyũmba o nyũmba akĩrutũrũraga arĩa oothe meetĩkĩĩtie, arũme na andũ a nja akĩmaikagia njeera.

Ũhoro Mwega kũhunjio Samaria

4 Na rĩĩrĩ, andũ arĩa meetĩkĩĩtie maahurunjũkĩire kũndũ na kũndũ, magĩthiĩ makĩhunjagia Ũhoro ũrĩa Mwega.

5 Naake Filipu agĩthiĩ itũũrainĩ rĩnene rĩa Samaria akĩhunjĩria andũ a kuo ũhoro wa Mesia.

6 Nao andũ aingĩ marĩ na ngoro ĩmwe nĩmaathikagĩrĩria Filipu, maigua ũrĩa aaragia, na moona ciama iria aaringaga.

7 Amu ngoma nĩcioimaga arĩa maarĩ nacio cianĩrĩire na mũgambo mũnene, na andũ aingĩ arĩa maarĩ cionje na ithua nĩmaahonagio.

8 Gũgĩkĩgĩa na gĩkeno kĩnene mũno itũũrainĩ rĩu.

9 Na rĩĩrĩ, itũũrainĩ rĩu nĩkwarĩ mũndũ wetagwo Simoni watũire aragũraga, akamakagia andũ mũno kũu Samaria agĩĩtuaga mũndũ mũnene mũno.

10 Nao andũ oothe anyiinyi na anene nĩmaamũthikagĩrĩria makoigaga atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ nĩ we hinya wa Ngai ũrĩa wĩtagwo ‘Hinya mũnene.’ ”

11 Maamũthikagĩrĩria wega nĩ gũkorwo nĩamamakĩĩtie na ũragũri wake ihinda iraaya.

12 Nao arĩa oothe meetĩkirie Ũhoro ũrĩa Mwega wa Ũthamaki wa Ngai na wa Jesũ Kristũ, ũrĩa maahunjĩirio nĩ Filipu makĩbatithio, arũme o hamwe na andũ a nja.

13 Simoni o naake agĩĩtĩkia na akĩbatithio akĩrũmĩrĩra Filipu. Naake oona ciama na maũndũ ma magegania magĩĩkwo akĩmaka mũno.

14 Rĩrĩa atũmwo arĩa maarĩ Jerusalemu maiguire atĩ andũ a Samaria nĩmaamũkĩrĩĩte ũhoro wa Ngai, makĩmatũmĩra Petero na Johana.

15 Nao maakinya, makĩhoera andũ acio nĩ geetha maheeo Roho Mũtheru,

16 amu Roho Mũtheru ndakoreetwo aikũrũkĩire o na ũmwe wao tiga o kũbatithio maabatithĩĩtio thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Mwathani Jesũ.

17 Nao Petero na Johana magĩkĩmaigĩrĩra mooko, makĩiyũrwo nĩ Roho Mũtheru.

18 Naake Simoni oona atĩ mũndũ aiyũragwo nĩ Roho aigĩrĩrwo mooko nĩ atũmwo akĩĩrĩra atũmwo mbeeca,

19 akĩmeera atĩrĩ, “O na niĩ heei hinya ũcio nĩ geetha ndaigĩrĩra mũndũ mooko akaiyũrwo nĩ Roho Mũtheru.”

20 No Petero akĩmwĩra atĩrĩ, “Mbeeca ciaku irothiranĩria nawe. Ũgwĩciiria wahota kũgũra kĩheeo kĩa Ngai na mbeeca!

21 Wee ndũrĩ na handũ kana igai wĩrainĩ ũyũ witũ, amu ngoro yaku ndĩrũngĩrĩirie maithoinĩ ma Ngai.

22 Wĩrire nĩ ũndũ wa waganu ũcio waku, na ũhooe Mwathani akuohere nĩ ũndũ wa gwĩciiria meciiria ta macio.

23 Amu nguona wee wĩ na marũrũ maingĩ ma ũiru na ũkoohwo nĩ meehia.”

24 Naake Simoni akiuga atĩrĩ, “hoera Mwathani nĩ geetha ndigakorwo nĩ ũndũ o na ũmwe wa macio wagweta.”

25 Nao marĩĩkia kuumbũra na kũheana ũhoro wa Mwathani, Petero na Johana magĩcooka Jerusalemu, na magĩthiĩ makĩhunjagia Ũhoro ũrĩa Mwega icagiinĩ nyingĩ cia kũu Samaria.

Filipu na mũndũ wa Ethiopia

26 No rĩĩrĩ, Filipu akĩĩrwo nĩ mũraika wa Mwathani atĩrĩ, “Ũkĩra ũthiĩ na mwena wa na kĩandaũkinye njĩrainĩ ĩrĩa yumĩĩte Jerusalemu ĩgathiĩ Gaza.” (Njĩra ĩyo ndĩgeragwo matukũinĩ maya.)

27 Naake Filipu agĩũkĩra agĩthiĩ. Na rĩĩrĩ, mũndũ woimĩĩte Ethiopia warĩ mũhakũre, warutaga wĩra wa kũmenyerera mbeeca cia kwini wa Ethiopia wetagwo Kandake, nĩkũinũka ainũkaga oimĩĩte Jerusalemu kũhooya.

28 Naake aathiaga agĩthoomaga ibuku rĩa mũnabii Isaia aikarĩĩte thĩ ngaariinĩ yake ĩrĩa yaguucĩĩtio nĩ mbarathi.

29 Naake Filipu akĩĩrwo nĩ Roho atĩrĩ, “Thiĩ ũtwarane na ngaari ĩĩrĩa ya mbarathi.”

30 Hĩndĩ ĩyo Filipu akĩhiũha, agĩkinya harĩ mũndũ ũcio. Naake aigua agĩthooma ibuku rĩa mũnabii Isaia akĩmũũria atĩrĩ, “Nĩũrataũkĩrwo nĩ ũhoro ũcio ũrathooma?”

31 Naake mũndũ ũcio akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ingĩtaũkĩrwo atĩa tiga mũndũ andaarĩirie?” Agĩgĩthaitha Filipu atoonye ngaariinĩ maikaranie.

32 Nako gacunjĩ ka maandĩko karĩa mũndũ ũcio aathoomaga nĩ gaaka:

“O ta ũrĩa ng’ondu itwaragwo gũthĩnjwo,

o na ta ũrĩa gatũrũme gakiraga ki mbere ya mũndũ ũrĩa ũrakeenja guoya,

noguo o naake ataatumũrire kanua gaake.

33 Nĩaconorirwo, na ndaigana gũtuĩrwo na kĩhooto.

Nũũ ũngĩheana ũhoro wa rũciaro rwake?

Amu muoyo wake nĩwehereetio gũũkũ thĩ.”

34 Mũndũ ũcio warĩ mũhakũre akĩĩra Filipu atĩrĩ, “Ndagũthaitha tanjĩĩra mũnabii ũcio aaragia ũhoro wa ũ? Nĩ ũhoro wake we mwene kana nĩ wa mũndũ ũngĩ?”

35 Hĩndĩ ĩyo Filipu akĩambĩrĩria kwaria akĩhe mũndũ ũcio Ũhoro ũrĩa Mwega wa Jesũ, aambĩrĩirie na gacunjĩ o kau ka maandĩko.

36 O magĩthiaga na njĩra, magĩkinya handũ haarĩ maaĩ, naake mũndũ ũcio akiuga atĩrĩ, “One, haaha he maaĩ. Kũrĩ na ũndũ wa kũgiria mbatithio?” [

37 Naake Filipu akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ũngĩĩtĩkia na ngoro yaku yothe, no ũbatithio.” Naake agĩcookia atĩrĩ, “Nĩnjĩtĩkĩĩtie atĩ Jesũ Kristũ nĩ Mũrũ wa Ngai.”]

38 Naake agĩathana atĩ ngaari ĩrũũgamio. Nao eerĩ Filipu na mũndũ ũcio magĩtoonya maaĩinĩ, naake Filipu akĩmũbatithia.

39 Na rĩĩrĩ, moima maaĩinĩ, Filipu akĩeherio nĩ Roho wa Mwathani, mũndũ ũcio akĩaga gũcooka kũmuona. Naake agĩthiĩ na mbere na rũgendo aiyũrĩĩtwo nĩ gĩkeno.

40 Na rĩĩrĩ, Filipu aacookire kuonwo itũũrainĩ rĩa Azoto, naake aahĩtũkaga akĩhunjagia Ũhoro ũrĩa Mwega matũũrainĩ moothe o nginya agĩkinya Kaisarea.

Kũgarũrũka gwa Saũlũ

1 Hĩndĩ ĩyo Saũlũ agĩkorwo arĩ na ũũru mũingĩ na akoigaga atĩ arutwo oothe a Mwathani mooragwo. Agĩgĩthiĩ kũrĩ Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene,

2 akĩũria aheeo marũa ma gũthiĩ namo thunagogiinĩ iria ciarĩ Damasiki, nĩ geetha arĩa oothe angĩona a Njĩra ya Mwathani amanyiite, amoohe amatware Jerusalemu.

3 Na rĩĩrĩ, akuhĩrĩria Damasiki ũtheri ũkiuma igũrũ o rĩmwe, ũkĩmwarĩra kuuma mĩena yothe.

4 Naake akĩgũa thĩ, akĩigua mũgambo ũkĩmwĩra atĩrĩ, “Saũlũ, Saũlũ! Ũnyariiraga nĩkĩ?”

5 Naake Saũlũ akĩmũũria atĩrĩ, “Wee nĩ we ũ, Mwathani?”

Naguo mũgambo ũcio ũgĩcookia atĩrĩ, “Nĩ niĩ Jesũ ũrĩa ũnyariiraga.

6 Atĩrĩĩrĩ, ũkĩra ũtoonye itũũra, na nĩũkwĩrwo ũrĩa wagĩrĩirwo nĩũgwĩka.”

7 Nao andũ arĩa maarĩ naake makĩrũũgama makirĩĩte ki, tondũ nĩmaiguire mũgambo no mationire ũrĩa waragia.

8 Naake Saũlũ agĩũkĩra akĩrũũgama na ahingũra maitho ndahotire kuona kĩndũ. Agĩkĩnyiitwo guoko nĩ arĩa maarĩ naake, makĩmũtoonyia Damasiki.

9 Naake agĩikara mĩthenya ĩtatũ atekuona na atekũrĩa kana akanyua.

10 Na rĩĩrĩ, kũu Damasiki nĩkwarĩ mũrutwo wetagwo Anania. Mwathani akĩmwarĩria na njĩra ya kĩoneki akĩmwĩra atĩrĩ, “Anania!”

Naake akiuga atĩrĩ, “Ĩ niĩ ũyũ haaha, Mwathani.”

11 Naake Mwathani akĩmwĩra atĩrĩ, “Ũkĩra, ũthiĩ njĩrainĩ ĩrĩa ĩĩtagwo ‘Nũngarũ’ ũtoonye nyũmba ya Judasi, ũũrie mũndũ wa kuuma Tariso wĩtagwo Saũlũ. Nĩkũhooya arahooya,

12 na nĩoneete thĩinĩ wa kĩoneki mũndũ ũgwĩtwo Anania agĩtoonya nyũmba akamũigĩrĩra mooko nĩ geetha ahote gũcooka kuona.”

13 No Anania agĩcookia atĩrĩ, “Mwathani, nĩnjiguĩte ũhoro wa mũndũ ũcio kuuma kũrĩ andũ aingĩ na maũndũ moothe mooru marĩa eekĩĩte andũ aaku thĩinĩ wa Jerusalemu.

14 Rĩu aheetwo ũhoti nĩ athĩnjĩri Ngai arĩa anene ooke gũũkũ anyiite arĩa oothe magũthaathayagia.”

15 No Mwathani akĩmwĩra atĩrĩ, “Wee thiĩ, amu mũndũ ũcio nĩ we thuurĩĩte andungate, atũme rĩĩtwa rĩakwa rĩmenyeke kũrĩ andũ a Ndũũrĩrĩ na athamaki na andũ a Isiraeli.

16 Nĩngũmuonia atĩ no mũhaka athĩĩnio nĩ ũndũ wakwa.”

17 Naake Anania agĩgĩthiĩ agĩtoonya nyũmba akĩigĩrĩra Saũlũ mooko akĩmwĩra atĩrĩ, “Saũlũ mũrũ wa Awa, Mwathani Jesũ ũrĩa ũrakuumĩrĩire ũrĩ njĩrainĩ ũgĩũka nĩ we wandũma. Andũma nĩ geetha ũcooke kuona na ũiyũrwo nĩ Roho Mũtheru.”

18 Na ihinda o rĩu tũnyamũ tũhaana ngaracũ tũkiuma maitho maake tũkĩgũa thĩ, naake akĩhota kuona rĩngĩ. Naake agĩgĩũkĩra akĩbatithio,

19 na akĩrĩa irio akĩgĩa na hinya.

Saũlũ kũhunjia itũũrainĩ rĩa Damasiki

Naake Saũlũ agĩikarania na andũ arĩa meetĩkĩĩtie kũu Damasiki matukũ gakundi.

20 Hĩndĩ o ĩyo agĩthiĩ thunagogiinĩ akĩhunjagia ũhoro wa Jesũ akiugaga atĩ Jesũ nĩ Mũrũ wa Ngai.

21 Nao arĩa oothe maamũiguire makĩgega, makĩũrania atĩrĩ, “Githĩ mũndũ ũyũ ti ũrĩa ũrooragaga arĩa mathaathayagia mũndũ ũcio ti Jesũ kũũrĩa Jerusalemu? Na githĩ ndookĩĩte gũũkũ no ũndũ wa gĩtũmi o kĩu gĩa kũnyiita andũ acio amatware kũrĩ athĩnjĩri Ngai arĩa anene?”

22 No Saũlũ agĩkĩrĩrĩria o kũgĩa na hinya na akĩrigithia Ayahudi arĩa maatũũraga kũu Damasiki na kũmoonia na ma atĩ Jesũ nĩ we Mesia.

23 Thuutha wa matukũ maingĩ kũhĩtũka, Ayahudi magĩcookania ndundu ya ũrĩa mekũũraga Saũlũ,

24 no Saũlũ akĩmenyithio. Ayahudi maikaraga marangĩire kĩhingo mũthenya na ũtukũ nĩguo mamũũrage.

25 No arutwo aake makĩmuoya ũtukũ ũmwe, makĩmwagararĩria rũthingo igũrũ makĩmũharũrũkia aikĩĩtio gĩkabũinĩ.

Saũlũ arĩ Jerusalemu

26 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa Saũlũ aathiire Jerusalemu nĩageririe gũtuĩka ũmwe wa arutwo, no oothe nĩmaamwĩtigagĩra tondũ matietĩkagia atĩ nĩatuĩkĩĩte mũrutwo.

27 No Baranaba akĩoya Saũlũ akĩmũtwara kũrĩ atũmwo, akĩmeera ũrĩa Saũlũ arĩ njĩrainĩ oonire Mwathani ũrĩa wamuumĩrĩire, na ũrĩa ahunjĩĩtie thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Mwathani e na ũũmĩrĩru kũu Damasiki.

28 Kwoguo Saũlũ agĩikarania na atũmwo, na agĩthiĩ kũu Jerusalemu guothe, akĩhunjagia thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Mwathani oomĩrĩirie mũno.

29 Ningĩ nĩaragia na agakararania na Ayahudi arĩa maaragia Kĩngiriki, nao nĩmaageragia ũrĩa mangĩmũũraga.

30 Rĩrĩa andũ arĩa meetĩkĩĩtie maamenyire ũguo, makĩmũtwara Kaisarea magĩcooka makĩmwĩra athiĩ Tariso.

31 Nao andũ a kanitha kũu guothe Judea, Galili, na Samaria magĩikara na thaayũ. Nĩmoomagĩrĩrio nĩ Roho Mũtheru, magathiaga na njĩra ya gũtĩĩa Mwathani o makĩingĩhaga.

Petero gũthiĩ Luda na Jopa

32 Na rĩrĩa Petero aaceerangaga kũndũ na kũndũ, agĩkinya kũrĩ andũ a Ngai arĩa maatũũraga Luda.

33 Nakuo kũu agĩkora mũndũ wetagwo Aenea, warũarĩĩte mũrimũ wa gũkua ciĩga na watũire atoimaga ũrĩrĩ mĩaka ĩnaana.

34 Petero akĩmwĩra atĩrĩ, “Aenea, Jesũ Kristũ nĩegũkũhonia. Ũkĩra ware ũrĩrĩ waku.” Ihinda o rĩu agĩũkĩra.

35 Nao andũ oothe arĩa maatũũraga Luda na Sharoni mamuona, magĩĩtĩkia Mwathani.

36 Nakuo itũũrainĩ rĩa Jopa nĩkwarĩ mũtumia mwĩtĩkia wetagwo Tabitha. (Rĩĩtwa rĩu na Kĩngiriki nĩ Dorokasi, na nĩ ta kuuga thwariga.) Nĩarutaga mawĩra meega na agateithia athĩĩni.

37 Na matukũinĩ macio mũtumia ũcio akĩrũara agĩkua. Na marĩĩkia kũmũthambia, makĩmũiga nyũmba ngoroba ya igũrũ.

38 Tondũ Luda kwarĩ gũkuhĩ na Jopa, andũ arĩa meetĩkĩĩtie marĩĩkia kũigua atĩ Petero aarĩ kũu Luda, magĩtũma athuuri eerĩ makamũthaithe mamwĩre atĩrĩ, “Ĩtĩkĩra gũũka gũũkũ gwitũ na ndũgaikare.”

39 Naake Petero agĩũkĩra agĩtwarana nao. Akinya, makĩmũtwara nyũmba ĩyo ngoroba ya igũrũ. Nao atumia a ndigwa oothe makĩrũũgama harĩ we makĩrĩraga, makĩmuonagia nguo iria Dorokasi atumaga rĩrĩa aarĩ muoyo.

40 No Petero akĩmeera moime nja oothe, agĩturia ndu akĩhooya; agĩcooka akĩhũgũkĩra kĩimba akiuga atĩrĩ, “Tabitha, ũkĩra!” Naake akĩhingũria maitho, na oona Petero agĩĩtiira.

41 Naake Petero akĩmũnyiita guoko, akĩmũrũũgamia. Agĩcooka agĩĩta andũ arĩa meetĩkĩĩtie na atumia a ndigwa, akĩmũneana kũrĩo e muoyo.

42 Naguo ũndũ ũcio ũkĩmenyeka Jopa guothe, nao andũ aingĩ magĩĩtĩkia Mwathani.

43 Naake Petero agĩikara kũu Jopa matukũ maingĩ kwa mũndũ wetagwo Simoni warĩ mũtanduki wa njũũa.