Author: admin

Kĩũria gĩkoniĩ mũthenya wa Thabatũ

1 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũmwe wa Thabatũ Jesũ nĩagereire mĩgũndainĩ ya ngano. Nao arutwo aake magĩthiĩ magĩtuaga ngira cia ngano, magacirigitha na mooko makarĩa ngano.

2 Nao Afarisai amwe makĩmooria atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ gĩgũtũma mwĩke ũrĩa Watho witũ ũteetĩkĩrĩĩtie gwĩkwo mũthenya wa Thabatũ?”

3 Naake Jesũ akĩmacookeria akĩmeera atĩrĩ, “Kaĩ mũtarĩ mwathooma ũrĩa Daudi eekire, we mwene o hamwe na andũ arĩa maarĩ naake, rĩrĩa maarĩ ahũũtu?

4 Daudi aatoonyire nyũmba ya Ngai, akĩoya mĩgate mĩtheru ĩrĩa yarutĩirwo Ngai, akĩrĩa, na akĩhe andũ arĩa maarĩ naake. Watho witũ ndwĩtĩkĩrĩĩtie mũndũ ũngĩ kũrĩa mĩgate ĩyo tiga o athĩnjĩri Ngai oiki.”

5 Jesũ agĩcooka akĩmeera atĩrĩ, “Mũrũ wa Mũndũ nĩ we Mwathani wa mũthenya wa Thabatũ.”

Jesũ kũhonia mũndũ wonjeete guoko

6 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũngĩ wa Thabatũ Jesũ nĩatoonyire thunagogi, akĩrutana. Kũu thunagogiinĩ nĩkwarĩ na mũndũ wonjeete guoko gwake kwa ũrĩo.

7 No rĩĩrĩ, arutani a Watho na Afarisai nĩmeendaga gũcaria gĩtũmi kĩrĩa mangĩathitangire Jesũ nakĩo, na nĩ ũndũ ũcio makĩmũrora mũno moone kana nĩekũhonania mũthenya wa Thabatũ.

8 No rĩĩrĩ, Jesũ nĩamenyaga ũrĩa meeciiragia, naake agĩkĩĩra mũndũ ũcio wonjeete guoko atĩrĩ, “Ũka ũrũũgame haaha.” Mũndũ ũcio akĩrũũgama, agĩthiĩ hau mbere.

9 Naake Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “Watho witũ wĩtĩkĩrĩĩtie gwĩkagwo atĩa mũthenya wa Thabatũ? Gũteithania kana kũũnũhana? Kũhonokia muoyo wa mũndũ kana kũwananga?”

10 Akĩmarora oothe, agĩcooka akĩĩra mũndũ ũcio atĩrĩ,“Tambũrũkia guoko gwaku.” Naake mũndũ ũcio agĩĩka ũguo, nakuo gũkĩagĩra.

11 Nao makĩiyũrwo nĩ maraakara, makĩambĩrĩria kũũrania ũrĩa mangĩĩka Jesũ.

Jesũ gũthuura atũmwo ikũmi na eerĩ

12 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩyo Jesũ agĩthiĩ kĩrĩmainĩ kũhooya, naake akĩraara kuo akĩhooya Ngai.

13 Kwarooka gũkĩa-rĩ, agĩĩta arutwo aake, agĩthuura kuuma harĩ o andũ ikũmi na eerĩ, akĩmeeta atũmwo.

14 Andũ acio ikũmi na eerĩ nĩ: Simoni (ũrĩa aatuire Petero), Anderea mũrũ wa nyina, Jakubu na Johana, Filipu, Baritholomayo,

15 Mathayo, Toma, Jakubu mũrũ wa Alufayo, Simoni (ũrĩa wetagwo Zelote)

16 Judasi mũrũ wa Jakubu, na Judasi Mũisikariota ũrĩa wacookire kũmũkunyanĩra.

Jesũ kũrutana na kũhonania

17 Na rĩĩrĩ, Jesũ agĩikũrũka kuuma kũu kĩrĩmainĩ e na atũmwo acio aake akĩrũũgama handũ haaraganu e na arutwo aake gĩkundi kĩnene mũno. Nao andũ aingĩ kuuma bũrũriinĩ wothe wa Judea, Jerusalemu, na matũũra ma Turo na Sidoni marĩa maarĩ rũteereinĩ rwa iria,

18 nĩmookĩĩte kũmũthikĩrĩria na kũhonio mĩrimũ yao. O na arĩa maathĩĩnagio nĩ ngoma nĩmookire, naake akĩmahonia.

19 Na rĩĩrĩ, andũ oothe arĩa maarĩ arũaru nĩmaageragia kũmũhuutia nĩ ũndũ hinya nĩwoimaga harĩ we ũkamahonia oothe.

Iraathimo na irumi

20 Naake Jesũ akĩrora arutwo aake akĩmeera atĩrĩ,

“Kũraathimwo-rĩ, nĩ inyuĩ athĩĩni;

nĩ ũndũ Ũthamaki wa Ngai nĩ wanyu!

21 “Kũraathimwo-rĩ, nĩ inyuĩ ahũũtu rĩu,

nĩ ũndũ nĩmũkaahũũnio!

“Kũraathimwo-rĩ, nĩ inyuĩ mũrarĩra rĩu,

nĩ ũndũ nĩmũgaatheka!

22 “Kũraathimwo-rĩ, nĩ inyuĩ rĩrĩa andũ maramũmena, makamũrega, makamũruma, na makamũcambia nĩ ũndũ wa Mũrũ wa Mũndũ!

23 Rĩrĩa maramwĩka ũguo-rĩ, kenagaai na mũrũũgarũũgage, nĩ ũndũ kĩheeo kĩanyu nĩ kĩnene mũno igũrũ. Ũguo noguo maithe maao meekire anabii.

24 “No rĩĩrĩ, kaĩ inyuĩ arĩa atongu rĩu mũrĩ thĩĩnainĩ-ĩ!

Matukũ maanyu ma gĩkeno nĩmathiru!

25 “Kaĩ inyuĩ mũhũũnĩĩte rĩu mũrĩ thĩĩnainĩ-ĩ!

Nĩmũkaahũũta!

“Kaĩ o na inyuĩ mũratheka rĩu mũrĩ thĩĩnainĩ-ĩ!

Mũkaarĩra na mũgirĩke!

26 “Kaĩ mũrĩ thĩĩnainĩ, rĩrĩa andũ oothe mekũmũgaathĩrĩria-ĩ! Atĩrĩĩrĩ, ũguo noguo maithe maao maagaathagĩrĩria anabii a maheeni.

Endagaai thũ cianyu

27 “Ngũmwĩra atĩrĩĩrĩ inyuĩ arĩa mũranjigua, endagaai thũ cianyu, na mwĩkage wega arĩa mamũthũire.

28 Raathimagaai arĩa maramũruma, na mũhooyagĩre arĩa maramwĩka ũũru.

29 Mũndũ akũgũtha rũhĩ rũthĩa rũmwe, reke akũgũthe rũthĩa rũu rũngĩ o naruo, na mũndũ ooya igooti rĩaku, reke akuue o na caati yaku.

30 Mũndũ o wothe akũhooya kĩndũ mũhe, na mũndũ ooya kĩndũ gĩaku, ndũkaae kũmwĩtia.

31 Ĩkaga andũ arĩa angĩ ũrĩa ũngĩenda magwĩkage.

32 “Harĩ na uumithio ũrĩkũ kwenda o andũ arĩa mamwendeete? O na eehia nĩmeendeete arĩa mameendeete!

33 Harĩ na uumithio ũrĩkũ gwĩka wega o andũ arĩa mamwĩkaga wega? O na eehia nĩmeekaga o ro ũguo!

34 Harĩ na uumithio ũrĩkũ gũkombera o andũ arĩa mangĩmũrĩha? O na eehia nĩmakombagĩra eehia arĩa angĩ nĩ geetha makaamarĩha!

35 Atĩrĩĩrĩ, endagaai thũ cianyu na mũciĩkage wega; kombanagĩraai mũtegwĩciiria atĩ nĩmũkaarĩhwo, narĩo igai rĩanyu nĩrĩgaakorwo rĩrĩ inene, na nĩmũgaatuĩka ciana cia Ngai ũrĩa wĩ igũrũ. Nĩ ũndũ-rĩ, Ngai nĩ mwega o na harĩ andũ arĩa matarĩ ngaatho na arĩa aaganu.

36 Kwoguo, iguanagĩrai tha o ta ũrĩa ithe wanyu aiguanagĩra tha.

Ũhoro wa gũtuĩra andũ arĩa angĩ

37 “Atĩrĩĩrĩ, mũtigaatuanagĩre, na inyuĩ mũtirĩtuagĩrwo nĩ Ngai:: mũtigekũũanagĩre, na inyuĩ Ngai ndarĩmwĩkũũagĩra; ohanagĩraai, na inyuĩ Ngai nĩarĩmuohagĩra.

38 Heanagaai, na inyuĩ Ngai nĩarĩmũheaga. Iheeo iria mũrĩheagwo irĩkoragwo irĩ nyingĩ; irĩũmbagĩrĩrwo mookoinĩ maanyu o nginya imwe igaĩtĩka thĩ. Gĩthimi kĩrĩa mũrĩthimanagĩra nakĩo nokĩo o na inyuĩ mũrĩthimagĩrwo nakĩo.”

39 O na ningĩ Jesũ nĩamaheire ngerekano ĩno akiuga atĩrĩ, “Mũndũ mũtumuumu, ndangĩtongoria mũndũ ũngĩ mũtumuumu. Angĩĩka ũguo-rĩ, eerĩ no kũgũa mangĩgũa irima.

40 Ningĩ gũtirĩ mũrutwo mũnene gũkĩra mũrutani wake; no rĩĩrĩ, mũrutwo o wothe arĩĩkia gĩthoomo gĩake atuĩkaga o ta mũrutani wake.

41 “Nĩ kĩĩ gĩtũmaga wone kĩhuti kĩrĩa kĩ riitho rĩa mũrũ wa thooguo no ndũiguaga mũgogo ũrĩa wĩ riitho rĩaku?

42 Kana ũngĩhota atĩa kwĩra mũrũ wa thooguo, atĩ ũmũrute kĩhuti kĩrĩa kĩrĩ riitho rĩake o rĩrĩa wee mwene ũtarona mũgogo ũrĩa wĩ riitho rĩaku? Wee hinga ĩno! Amba ũrute mũgogo ũrĩa wĩ riitho rĩaku mwene nĩguo ũhote kuona wega ũkĩruta kĩhuti kĩrĩa kĩ riitho rĩa mũrũ wa thooguo!

Mũtĩ na matunda maaguo

43 “Gũtirĩ mũtĩ mwega ũciaraga matunda mooru, o na gũtirĩ mũtĩ mũũru ũciaraga matunda meega.

44 Mũtĩ o wothe ũmenyekaga na ũndũ wa matunda maaguo; andũ matituaga ngũyũ kuuma mĩtĩinĩ ya mĩigua kana magatua thabibũ mĩtareinĩ.

45 Mũndũ mwega aaragia maũndũ meega moimĩĩte mũthiithũinĩ wa maũndũ meega marĩa me ngoroinĩ yake, naake mũndũ mũũru aaragia maũndũ mooru moimĩĩte mũthiithũinĩ wake wa maũndũ mooru. Nĩ ũndũ-rĩ, kanua kaaragia maũndũ marĩa maiyũrĩĩte ngoro.

Aaki eerĩ

46 “Atĩrĩĩrĩ, mũnjĩtaga, ‘Mwathani, Mwathani,’ nĩkĩ, na mũtiĩkaga maũndũ marĩa ndĩmwĩraga?

47 Nĩngũmuonia ũrĩa mũndũ o wothe ũũkaga kũrĩ niĩ, akaigua ciugo ciakwa, na ageeka kũringana na ũrĩa ciugĩĩte ahaana:

48 Ahaana ta mũndũ ũrĩa agĩaka nyũmba aambire kwenja thĩ, agĩaka mũthingi wayo ũrĩ wa ihiga. Na rĩĩrĩ, rĩrĩa rũũĩ rwaiyũrire, maaĩ makĩgũtha nyũmba ĩyo na hinya, no matiamĩenyenyirie, tondũ yarĩ njake wega.

49 No rĩĩrĩ, mũndũ ũrĩa ũiguaga ciugo ciakwa, na ndeekaga kũringana na ũrĩa ciugĩĩte, ahaana ta mũndũ ũrĩa wakire nyũmba ĩtarĩ na mũthingi; rĩrĩa rũũĩ rwaiyũrire, maaĩ makiuna makĩgũtha nyũmba ĩyo, makĩmĩmomora o rĩmwe. Gũthũũkangio kwa nyũmba ĩyo kaĩ kwarĩ kũnene-ĩ!”

Jesũ kũhonia ndungata ya mũnene wa thigari

1 Naake Jesũ arĩĩkia kwĩra andũ maũndũ macio moothe agĩthiĩ Kaperinaumu.

2 Na rĩĩrĩ, Mũroma ũmwe mũnene wa thigari igana, aarĩ na ndungata eendeete mũno, nayo yarĩ ndũaru hakuhĩ gũkua.

3 Rĩrĩa mũnene ũcio aiguire ũhoro wa Jesũ agĩtũma athuuri amwe a Ayahudi makamwĩte ooke ahonie ndungata ĩyo yake.

4 Nao athuuri acio magĩthiĩ kwĩ Jesũ makĩmũthaitha magwatĩirie makĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩwagĩrĩirwo nĩgũteithia mũndũ ũcio,

5 nĩ ũndũ nĩendeete andũ aitũ, o na nĩatwakĩire thunagogi.”

6 Jesũ agĩgĩthiĩ hamwe nao. Na rĩĩrĩ, me hakuhĩ gũkinya mũciĩ, mũnene ũcio agĩtũma andũ angĩ kũrĩ Jesũ akĩmeera makamwĩre atĩrĩ, “Mwathani, tiga gwĩthĩĩnia nĩ ũndũ ndiagĩrĩirwo nĩũũke gwakwa mũciĩ,

7 o na ndikuona niĩ mwene njagĩrĩirwo nĩgũũka kũrĩ we; no rĩĩrĩ, athana na ngombo yakwa nĩĩkũhona.

8 Nĩ ũndũ o na niĩ ndĩ mũndũ wathagwo, na ndĩ thigari njathaga. Ndeera ũmwe, ‘Thiĩ,’ nĩathiaga, ndeera ũngĩ, ‘Ũka,’ nĩokaga, na ngombo yakwa ndamĩĩra, ‘Ĩka ũũ’ nĩĩkaga.”

9 Rĩrĩa, Jesũ aiguire ũguo nĩagegire, akĩhũgũkĩra andũ arĩa mamũrũmĩrĩire akĩmeera atĩrĩ, “Ngũmwĩra niĩ ndirĩ ndoona mũndũ o na ũmwe thĩinĩ wa Isiraeli wĩ na wĩtĩkio ta ũyũ!”

10 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa andũ acio maatũmĩĩtwo nĩ mũnene ũcio maacookire mũciĩ, magĩkora ndungata ĩyo ĩhoneete.

Jesũ kũriũkia mũũriũ wa mũtumia wa ndigwa

11 Thuutha ũcio, Jesũ agĩthiĩ itũũra rĩetagwo Naini, arĩ hamwe na arutwo aake na andũ aingĩ mũno.

12 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa aakuhĩrĩirie kĩhingo kĩa itũũra rĩu-rĩ, agĩtũngana na andũ maathiaga mathiko. Mũndũ ũcio wakuĩte aarĩ mwana wa mũũmwe wa mũtumia wa ndigwa, na andũ aingĩ a kuuma itũũra rĩu nĩmookĩĩte mathikoinĩ macio.

13 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa Jesũ oonire mũtumia ũcio, akĩringwo nĩ tha akĩmwĩra atĩrĩ, “Tiga kũrĩra.”

14 Agĩcooka agĩthiĩ akĩhuutia ithandũkũ, nao andũ arĩa maarĩkuuĩĩte makĩrũũgama. Naake Jesũ akiuga atĩrĩ, “Mwanake! Ndakwĩra ũkĩra!”

15 Naake mũndũ ũcio wakuĩte agĩikara thĩ, na akĩambĩrĩria kwaria. Naake Jesũ akĩmũnengerana kwĩ nyina.

16 Nao andũ oothe arĩa maarĩ ho makĩnyiitwo nĩ guoya, magĩkumia Ngai makiuga atĩrĩ, “Mũnabii mũnene nĩokĩĩte gatagatĩinĩ gaitũ. Ngai nĩaceereire andũ aake!”

17 Naguo ũhoro ũcio wa Jesũ ũkĩhunja bũrũri wothe wa Judea o hamwe na matũũra marĩa maũthiũrũrũkĩirie.

Andũ arĩa maatũmĩĩtwo nĩ Johana Mũbatithania

18 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa arutwo a Johana maamwĩrire ũhoro wa maũndũ macio moothe, agĩĩta arutwo aake eerĩ,

19 akĩmatũma kũrĩ Mwathani makamũũrie atĩrĩ, “Wee nĩ we ũrĩa Johana oigire atĩ nĩegũũka kana tweterere ũngĩ?”

20 Nao arutwo acio magĩthiĩ kwĩ Jesũ makĩmwĩra atĩrĩ, “Twatũmwo nĩ Johana Mũbatithania tũũke tũkũũrie kana wee nĩ we kwerirwo atĩ nĩũgũũka kana tweterere ũngĩ.”

21 Hĩndĩ ĩyo Jesũ akĩhonia andũ aingĩ mĩrimũ na ndwarĩ ciao, akĩingata ngoma kuuma thĩinĩ wa andũ na agĩtũma atumuumu aingĩ moone.

22 Agĩcooka akĩĩra arutwo acio maatũmĩĩtwo nĩ Johana atĩrĩ, “Thiĩi mwĩre Johana ũrĩa mweiguĩra na mweyonera: atumuumu nĩmarona, ithua nĩiretwara, arĩa me na mĩrimũ mĩũru ya ngoothi nĩmarahona, itaigua nĩiraigua, arĩa akuũ nĩmarariũkio, na arĩa athĩĩni nĩmarahunjĩrio Ũhoro Ũrĩa Mwega.

23 Kũraathimwo-rĩ, nĩ arĩa matarĩ na nganja ũhoroinĩ wakwa!”

24 Nao arutwo a Johana marĩĩkia gũthiĩ, Jesũ akĩambĩrĩria kwĩra andũ ũhoro wa Johana, akĩmooria atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ mwathiĩte kwĩrorera werũinĩ? Nĩ kamũtĩ ga ithanjĩ gakĩinainio nĩ rũhuuho?

25 Mwagĩthiĩte kuona kĩ? Mwathiĩte kuona mũndũ wĩkĩrĩĩte nguo ĩ na riiri? Ngũmwĩra atĩrĩ, andũ arĩa meekĩraga nguo irĩ riiri na maikaraga wega makoragwo mĩciĩinĩ ya athamaki.

26 No rĩĩrĩ, njĩĩraai mwagĩthiĩte kuona kĩ? Mwathiĩte kuona mũnabii? Ĩĩ nĩ ma mwathiĩte kuona mũnabii, no nĩmuonire mũndũ ũkĩrĩĩte mũnabii.

27 Johana nĩ we Maandĩko moigaga ũhoro wake atĩrĩ, ‘Nĩngũtũma mũrekio wakwa mbere yaku agagũthondekere njĩra.’

28 Ngũmwĩra atĩrĩ, Johana nĩ mũnene gũkĩra andũ oothe arĩa maanaciarwo nĩ atumia, no rĩĩrĩ, ũrĩa mũnyiinyi biũ Ũthamakiinĩ wa Ngai nĩ mũnene kũmũkĩra.”

29 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa andũ oothe o hamwe na eetia a mbeeca cia igooti maiguire ũguo, makĩgaatha Ngai, tondũ o nĩmaabatithĩĩtio nĩ Johana.

30 No rĩĩrĩ, Afarisai na arutani a Watho nĩmaaregire gwĩka ũrĩa Ngai eendaga meeke, tondũ o matiabatithĩĩtio nĩ Johana.

31 Naake Jesũ agĩthiĩ na mbere akiuga atĩrĩ, “Ngũgerekania andũ a matukũ maya na kĩĩ? Mahaana ta kĩ?

32 Mahaana ta ciana ciikarĩĩte ndũũnyũ ikĩĩrana atĩrĩ, ‘Tũmũinĩire nyĩmbo cia ũhiki, no matinarũũgarũũga. Twacooka twamũinĩra nyĩmbo cia macakaya, no mũtiinacakaya!’

33 Nĩ gũkorwo Johana Mũbatithania ooka ehingĩĩte kũrĩa na kũnyua ndibei, muoigire atĩrĩ, ‘E na ngoma!’

34 Naake Mũrũ wa Mũndũ ooka akĩrĩaga na akĩnyuaga mũroiga atĩrĩ, ‘Taroraai mũndũ mũkoroku, mũrĩĩu na mũraata wa eetia a mbeeca cia igooti na eehia!’

35 No rĩĩrĩ, ũũgĩ wa Ngai nĩwonanagio nĩ wa ma nĩ arĩa oothe mawamũkagĩra.”

Jesũ gũceera kwa Mũfarisai wetagwo Simoni

36 Na rĩĩrĩ, Mũfarisai ũmwe nĩetĩire Jesũ irio gwake, naake Jesũ agĩgĩthiĩ kwa Mũfarisai ũcio agĩikara meethainĩ kũrĩa.

37 Kũu itũũrainĩ rĩu nĩkwarĩ mũndũ wa nja warĩ mwĩhia. Rĩrĩa aiguire atĩ Jesũ nĩokĩĩte kũrĩa irio kwa Mũfarisai ũcio, agĩthiĩ akuuĩĩte cuuba yarĩ na maguta maanungaga wega.

38 Akĩrũũgama thuutha wa Jesũ, o magũrũinĩ akĩrĩraga, maithori magĩitĩkĩra nyaarĩrĩ cia Jesũ. Agĩcooka akĩgiria maithori macio na njuĩrĩ yake, akĩmũmumunya nyaarĩrĩ na agĩcihaka maguta.

39 Rĩrĩa Mũfarisai ũcio wetĩĩte Jesũ oonire ũguo, akĩĩĩra na ngoro atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ angĩrĩ mũnabii-rĩ, nĩangĩramenya mũndũ wa nja ũyũ ũramũhuutia nĩ ũrĩkũ, o na nĩ wa mũthemba ũrĩkũ, nĩ ũndũ nĩ mwĩhia.”

40 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Simoni, ndĩ na ũndũ ngwenda gũkwĩra.”

Naake Simoni akiuga atĩrĩ, “Mũrutani, njĩĩra.”

41 Jesũ agĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Hĩndĩ ĩmwe nĩkwarĩ na mũndũ wakombeire andũ eerĩ mbeeca, ũmwe akĩmũkombera dinarimagana mataano, naake ũrĩa ũngĩ dinari mĩrongo ĩtaano.

42 Na rĩĩrĩ, andũ acio eerĩ nĩmaaremirwo nĩkũmũrĩha, naake akĩmarekera mathiirĩ maao. Andũ acio eerĩ-rĩ, nĩ ũrĩkũ ũngĩenda mũndũ ũcio wamakombeire mbeeca makĩria?”

43 Naake Simoni akĩmũcookeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Ngwĩciiria nĩ ũrĩa warekeirwo mbeeca nyingĩ.”

Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩwoiga wega.”

44 Agĩcooka akĩĩhũgũra na kũrĩa mũndũ wa nja ũcio aarĩ, akĩũria Simoni atĩrĩ, “Nĩũkuona mũndũ wa nja ũyũ? Kuuma rĩrĩa ndoonyire nyũmba ĩno yaku, ndũrĩ ũrahe maaĩ ma gwĩthamba nyaarĩrĩ, no mũndũ wa nja ũyũ nĩathambia nyaarĩrĩ na maithori maake, acooka angiria na njuĩrĩ yake.

45 Wee-rĩ, ndũũnamumunya, no kuuma rĩrĩa njũkire mũndũ wa nja ũyũ ndarĩ aratiga kũũmumunya nyaarĩrĩ.

46 Wee-rĩ, ndũnaahaka maguta mũtwe, no mũndũ wa nja ũyũ nĩahaka nyaarĩrĩ maguta marĩa manungaga wega.

47 Nĩ ũndũ ũcio, ngũkwĩra atĩrĩ, nĩoherwo meehia maake maingĩ, tondũ nĩonanĩĩtie wendo mũnene; no rĩĩrĩ, mũndũ ũrĩa woheirwo meehia maniini eendanaga o haniini!”

48 Jesũ agĩcooka akĩĩra mũndũ wa nja ũcio atĩrĩ, “Nĩwoherwo meehia maaku.”

49 Nao arĩa maikarĩĩte meethainĩ na Jesũ makĩambĩrĩria kwĩyũria atĩrĩ, “Kaĩ ũyũ arĩ we ũ, tondũ o na meehia nĩarohanĩra?”

50 Naake Jesũ agĩcooka akĩĩra mũndũ wa nja ũcio atĩrĩ, “Wĩtĩkio waku nĩguo wakũhonokia; thiĩ na thaayũ.”

Atumia arĩa maatwaranaga na Jesũ

1 Na rĩĩrĩ, thuutha wa ihinda iniini gũthira, Jesũ agĩthiĩ agĩceeraga matũũrainĩ o na icagiinĩ, akĩhunjagia Ũhoro ũrĩa Mwega wa Ũthamaki wa Ngai, nao arutwo arĩa ikũmi na eerĩ maarĩ hamwe naake.

2 O na ningĩ nĩhaarĩ atumia amwe arĩa maarutĩĩtwo ngoma na arĩa maahoneetio. Atumia arĩa maarĩ ho nĩ: Mariamu, (ũrĩa wetagwo Mũmagidali), ũrĩa warutĩĩtwo ngoma mũgwanja,

3 Joana mũtumia wa Husa ũrĩa warĩ mũrori wa indo cia Herode, Susana, na atumia angĩ aingĩ arĩa maarutaga indo ciao nĩ ũndũ wa gũteithĩrĩria Jesũ na arutwo aake.

Ngerekano ya mũhuri wa mbegũ

4 Ningĩ andũ magĩgĩthiĩ na mbere gũũka kũrĩ Jesũ moimĩĩte matũũrainĩ maingĩ. Na rĩĩrĩ, rĩrĩa maingĩhire mũno, Jesũ akĩmahe ngerekano ĩno:

5 “Hĩndĩ ĩmwe mũhuri nĩoimagarire agĩthiĩ kũhura mbegũ mũgũnda. Na rĩĩrĩ, rĩrĩa aacihuraga, imwe ikĩgũa njĩrainĩ ikĩrangwo nĩ andũ, igĩcooka ikĩrĩĩo nĩ nyoni.

6 Ingĩ ikĩgũa rũnyanjara igũrũ, na rĩrĩa ciamerire ikĩũma, tondũ hatiarĩ na ũigũ.

7 Ingĩ ikĩgũa mĩiguainĩ, nayo mĩigua ĩgĩkũranĩra nacio ĩgĩcithararia.

8 Iria ingĩ nacio ikĩgũa tĩĩriinĩ ũrĩa mũnoru nacio igĩkũra na igĩciara, o ĩmwe ĩgĩciara maita igana.”

Jesũ arĩĩkia kuuga maũndũ macio akĩanĩrĩra akiuga atĩrĩ, “Ũrĩa wĩ na matũ makũigua nĩakĩigue!”

Gĩtũmi kĩa ngerekano

9 Nao arutwo aake makĩmũũria ũrĩa ngerekano ĩyo yoigaga.

10 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Inyuĩ nĩmũheetwo ũũgĩ wa kũmenya hitho cia Ũthamaki wa Ngai, no andũ arĩa angĩ hitho icio marutagwo na ngerekano, nĩ geetha marora makaaga kuona, na maigua makaaga gũtaũkĩrwo.

Jesũ gũtaarĩria ngerekano ya mũhuri

11 “Atĩrĩĩrĩ, ngerekano ĩyo ĩhaana ta ũũ: Mbegũ icio nĩ ũhoro wa Ngai.

12 Mbegũ iria ciagũire njĩrainĩ nĩ andũ arĩa maiguaga ũhoro no thuutha wa kũũigua, Ngoma agatoonya ngoroinĩ ciao akeeheria ũhoro ũcio nĩ geetha matigeetĩkie mahonokio.

13 Nacio iria ciagũire rũnyanjara igũrũ nĩ andũ arĩa maiguaga ũhoro, makawamũkĩra na gĩkeno, no ũhoro ũcio ũkaaga kũrũma thĩinĩ wao; maikaraga kwa ihinda meetĩkĩĩtie, no rĩrĩa magerio mamakora, magate wĩtĩkio wao.

14 Nacio iria ciagũire mĩiguainĩ nĩ andũ arĩa maiguaga ũhoro, no mĩhang’o na ũtonga na ikeno cia gũũkũ thĩ ikaũthararia, na nĩ ũndũ ũcio ũhoro ũcio ũkaaga maciaro thĩinĩ wao.

15 Nacio mbegũ iria ciagũire tĩĩriinĩ ũrĩa mũnoru, nĩ andũ arĩa maiguaga ũhoro makaũnyiita na ngoro njega na njathĩki, magaikara naguo makirĩrĩirie kinya magaciara maciaro.

Taawa ũkunĩkĩirwo na irebe

16 “Gũtirĩ mũndũ ũgwatagia taawa agacooka akaũkunĩkĩra na irebe kana akaũiga rungu rwa ũrĩrĩ. Handũ ha gwĩka ũguo, aũigagĩrĩra handũ igũrũ nĩ geetha andũ oothe magĩtoonya nyũmba makoona ũtheri.

17 “Gũtirĩ ũndũ o wothe mũhithe ũtakoonanio ũtheriinĩ, na ũhoro o wothe mũhithe nĩũkaamenyeka na uumĩrio ũtheriinĩ.

18 “Kwoguo mwĩmenyagĩrĩreei ũrĩa mũthikagĩrĩria, nĩ ũndũ mũndũ ũrĩa wĩ na indo nĩ we ũkaaheeo ingĩ, no ũrĩa ũtarĩ nĩagaatuunywo o na kĩrĩa eciiragia e na kĩo.”

Nyina wa Jesũ na aariũ a nyina

19 Na rĩĩrĩ, nyina wa Jesũ na aariũ a nyina na Jesũ magĩũka kũrĩ we, no makĩremwo nĩgũkinya hakuhĩ naake nĩ ũndũ wa andũ kũingĩha.

20 Naake Jesũ akĩĩrwo atĩrĩ, “Maitũguo na aariũ a maitũguo marũũgamĩĩte nja makĩenda gũkuona.”

21 No Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Maitũ na aariũ a maitũ nĩ andũ arĩa maiguaga ũhoro wa Ngai na makawathĩkĩra.”

Jesũ kũhooreria iria

22 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũmwe Jesũ na arutwo aake nĩmaahaicire gatarũ, naake akĩmeera atĩrĩ, “Nĩtũringeei mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ wa iria.” Magĩkĩohora gatarũ, makĩambĩrĩria rũgendo.

23 Hĩndĩ ĩrĩa maathiaga-rĩ, Jesũ akĩhĩtwo nĩ toro. Na rĩĩrĩ, kũu iriainĩ nĩkwagĩire na kĩhuuhũkanio kĩnene o kinya gatarũ gakĩenda kũũrĩra maaĩinĩ, na kwoguo oothe magĩgĩkorwo marĩ ũgwatiinĩ mũnene.

24 Nao arutwo aake magĩthiĩ makĩmũũkĩria makĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, Mwathani! Nĩtũgũthira!”

Naake Jesũ agĩũkĩra agĩkũũma rũhuuho o na makũmbĩ macio maahũũranaga ma maaĩ, nacio cierĩ igĩthira, gũkĩhoorera.

25 Agĩcooka akĩũria arutwo aake atĩrĩ, “Wĩ kũ wĩtĩkio wanyu?”

Nao magĩĩtigĩra na makĩgega makĩũrania atĩrĩ, “Hĩ, kaĩ mũndũ ũyũ akĩrĩ ũ ũraatha rũhuuho na maaĩ nacio ikamwathĩkĩra?”

Jesũ kũhonia mũndũ warĩ na ngoma

26 Naake Jesũ hamwe na arutwo aake magĩthiĩ kinya itũũra rĩa Gerasa, rĩrĩa rĩng’ethanĩire na Galili.

27 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa Jesũ oimire gatarũinĩ, agĩtũngwo nĩ mũndũ woimĩĩte itũũrainĩ rĩu warĩ na ngoma. Mũndũ ũcio aatũũraga ategwĩkĩra nguo, na ndaikaraga mũciĩ; aatũũraga mbĩĩrĩrainĩ.

28 Hĩndĩ ĩrĩa mũndũ ũcio oonire Jesũ, agĩkaya, akĩĩgũithia thĩ mbere yake, akĩanĩrĩra akiuga atĩrĩ, “Jesũ Mũrũ wa Ngai Ũrĩa Ũrĩ Igũrũ Mũno! Ũrenda atĩa na niĩ? Ndagũthaitha ndũkaae kũherithia!”

29 Oigire ũguo nĩ ũndũ Jesũ nĩathĩĩte ngoma ĩyo yume thĩinĩ wake. Mũndũ ũcio nĩanyiitagwo nĩ ngoma ĩyo maita maingĩ na o na gũtuĩka nĩahingagĩrwo ooheetwo na mĩnyororo mooko na magũrũ, nĩatuangaga mĩnyororo ĩyo, agatwarwo nĩ ngoma ĩyo werũinĩ.

30 Naake Jesũ akĩmũũria atĩrĩ, “Wĩtagwo atĩa?”

Naake akĩmũcookeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Njĩtagwo Mbũtũ.” Aacookirie ũguo nĩ ũndũ aarĩ na ngoma nyingĩ.

31 Nacio ngoma icio igĩthaitha Jesũ ndagaciathe ithiĩ irimainĩ rĩrĩa iriku rĩtarĩ gĩturi.

32 Na rĩĩrĩ, kũu kĩharũrũkainĩ nĩkwarĩ na rũũru rwa ngũrũe rwarĩaga kuo. Nacio ngoma icio igĩthaitha Jesũ aciĩtĩkĩrie itoonye thĩinĩ wa ngũrũe icio, naake agĩciĩtĩkĩria.

33 Ngoma icio igĩkiuma thĩinĩ wa mũndũ ũcio, igĩtoonya thĩinĩ wa ngũrũe, naruo rũũru rũu ruothe rwa ngũrũe rũgĩkĩharũrũka kũu kĩharũrũkainĩ, rũkĩĩikia iriainĩ, rũkĩũrĩra.

34 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa arĩithi aacio moonire ũguo, makĩũra, magĩthiĩ kũheana ũhoro ũcio itũũrainĩ o na mĩgũndainĩ.

35 Nao andũ magĩkiumagara makeyonere ũrĩa gwekĩkĩĩte. Rĩrĩa maakinyire harĩ Jesũ magĩkora mũndũ ũcio warutĩĩtwo ngoma aikarĩĩte thĩ magũrũinĩ maake, ehumbĩĩte nguo na atarĩ na ũũru; nao magĩĩtigĩra.

36 Na rĩĩrĩ, arĩa meyoneire mũndũ ũcio akĩhonio nĩmaheaga acio angĩ ũhoro wa ũrĩa mũndũ ũcio watũũraga na ngoma aahoneetio.

37 Nao andũ oothe a itũũra rĩu rĩa Gerasa makĩmũũria oime kũu kwao nĩ ũndũ nĩmaanyiitĩĩtwo nĩ guoya. Naake Jesũ agĩkĩhaica gatarũ, agĩcooka na kũrĩa oimĩĩte.

38 Naake mũndũ ũcio warutĩĩtwo ngoma agĩthaitha Jesũ amwĩtĩkĩrie mathiĩ naake, no Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ,

39 “Cooka mũciĩ ũkahunjie ũrĩa Ngai agwĩkĩire.”

Naake mũndũ ũcio agĩgĩthiĩ itũũrainĩ rĩothe akĩhunjagia ũrĩa Jesũ aamwĩkĩire.

Mwarĩ wa Jairũ na mũtumia ũrĩa wahuutirie nguo ya Jesũ

40 Rĩrĩa Jesũ aacookire mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ wa iria, andũ makĩmwamũkĩra, nĩ ũndũ oothe nĩmaamwetereire.

41 Na rĩĩrĩ, mũndũ wetagwo Jairũ warĩ mũnene wa thunagogi agĩũka, akĩĩgũithia magũrũinĩ ma Jesũ, akĩmũthaitha athiĩ gwake mũciĩ,

42 nĩ ũndũ mũirĩĩtu wake wa mũũmwe warĩ wa mĩaka ta ikũmi na ĩĩrĩ, aarĩ hakuhĩ gũkua.

Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩrĩa Jesũ aathiaga kwa mũndũ ũcio, andũ nĩmaamũhatĩkaga na mĩena yothe.

43 Gatagatĩinĩ ka andũ acio nĩhaarĩ na mũtumia watũire oiraga thakame mĩaka ikũmi na ĩĩrĩna gũtirĩ ndagĩtaarĩ o na ũmwe wahoteete kũmũhonia.

44 Naake mũtumia ũcio akiuma Jesũ na thuutha akĩhuutia gĩcũrĩ kĩa nguo yake, na ihinda o rĩu agĩtiga kuura thakame.

45 Naake Jesũ akĩũria atĩrĩ, “Nũũ ũcio wahuutia?”

Rĩrĩa andũ oothe maakaanire, Petero akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, andũ magũthiũrũrũkĩirie na mĩena yothe magĩkũhatĩkaga!”

46 No Jesũ akiuga atĩrĩ, “No nĩharĩ mũndũ wahuutia nĩ ũndũ nĩndaigua ngiumwo nĩ hinya.”

47 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa mũtumia ũcio oonire atĩ nĩamenyeka, agĩũka akĩinainaga, akĩĩgũithia mbere yake, akiumbũra mbere ya andũ oothe kĩrĩa gĩatũmĩĩte amũhuutie, na ũrĩa aahonirio o rĩmwe.

48 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwarĩ ũyũ, wĩtĩkio waku nĩguo watũma ũhone. Thiĩ na thaayũ.”

49 O hĩndĩ ĩyo Jesũ oigaga ũguo-rĩ, mũndũ watũmĩĩtwo kuuma kwa mũnene ũcio wa thunagogi agĩũka akĩĩra Jairũ atĩrĩ, “Tiga gũthĩĩnia mũrutani rĩngĩ nĩ ũndũ mwarĩguo nĩakua.”

50 No rĩĩrĩ, rĩrĩa Jesũ aiguire ũhoro ũcio akĩĩra Jairũ atĩrĩ, “Ndũkaae gwĩtigĩra; ĩtĩkia tu, na mwarĩguo nĩekũhona.”

51 Na rĩĩrĩ, Jesũ akinya kũu mũciĩ, ndeetĩkĩririe mũndũ ũngĩ atoonye nyũmba hamwe naake tiga o Petero, Johana, Jakubu, na ithe na nyina wa mũirĩĩtu ũcio.

52 Andũ oothe kũu mũciĩ nĩkũrĩrĩra maarĩragĩra mũirĩĩtu ũcio makĩmũcakayagĩra, no Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Tigaai kũrĩra; mũirĩĩtu ti mũkuũ nĩ toro arĩ!”

53 Nao andũ oothe makĩmũthekerera tondũ nĩmooĩ atĩ aarĩ mũkuũ.

54 No rĩĩrĩ, Jesũ akĩmũnyiita guoko akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwana, ũkĩra!”

55 Naguo muoyo wake ũkĩmũcookerera, naake agĩũkĩra o rĩmwe. Naake Jesũ akiuga aheeo gĩa kũrĩa.

56 Nao aciari aake magĩkĩgega mũno, no Jesũ akĩmakaania akĩmeera matikeere mũndũ o na ũmwe ũrĩa gwekĩkĩĩte.

Jesũ gũtũma arutwo arĩa ikũmi na eerĩ

1 Na rĩĩrĩ, Jesũ agĩĩta arutwo arĩa ikũmi na eerĩ makĩũngana hamwe oothe, akĩmahe hinya na ũhoti wa kũingata ngoma ciothe na wa kũhonania.

2 Naake agĩkĩmatũma mathiĩ makahunjie ũhoro wa Ũthamaki wa Ngai, makĩhonagia andũ arĩa arũaru.

3 Naake akĩmeera atĩrĩ, “Mũtigekuuĩre kĩndũ o na kĩ rũgendoinĩ; o na mũtirima kana mondo, kana irio kana mbeeca, o na mũtigakuue nguo ingĩ tiga iria irĩ mwĩrĩ.

4 Na rĩĩrĩ, o nyũmba ĩrĩa mũrĩtoonyaga, mwanyiitwo ũgeni, ikaragaai kuo kinya rĩrĩa mũkoima itũũra rĩu;

5 itũũra rĩrĩa andũ maarega kũmũnyiita ũgeni mwĩribaribage rũkũngũ rũrĩa rwĩ magũrũ maanyu mũkiuma kuo, ũndũ ũcio ũgĩtuĩke kĩonereria kũrĩ o atĩ mũtinakena.”

6 Nao arutwo magĩkiuma hau magĩthiĩra icagiinĩ ciothe makĩhunjagia Ũhoro ũrĩa Mwega, makĩhonagia andũ kũndũ guothe.

Herode kũrigithio nĩ ũhoro wa Jesũ

7 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩrĩa Herode ũrĩa warĩ mũthamaki wa Galili aiguire maũndũ moothe marĩa meekĩkaga, nĩmaamũrigithirie nĩ tondũ andũ amwe moigaga atĩ nĩ Johana Mũbatithania ũriũkĩĩte.

8 Angĩ nao moigaga nĩ Elija wonekeete, nao arĩa angĩ makoiga nĩ mũnabii ũmwe wa arĩa a tene ũriũkĩĩte.

9 Herode agĩkiuga atĩrĩ, “Nĩndatinithirie Johana mũtwe, mũndũ ũyũ ũngĩ ndĩraigua ũhoro wake-rĩ, nĩ we ũ?” Nĩ ũndũ ũcio Herode agĩkĩĩrirĩria kuona Jesũ.

Jesũ kũhũũnia andũ ngiri ithaano

10 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa atũmwo maacookire makĩĩra Jesũ maũndũ moothe marĩa meekĩĩte. Naake Jesũ akĩmatwara marĩ oiki itũũrainĩ rĩrĩa rĩĩtagwo Bethisaida.

11 Rĩrĩa andũ maamenyire, makĩmũrũmĩrĩra, naake akĩmaamũkĩra na akĩmaruta ũhoro wa Ũthamaki wa Ngai, na akĩhonia arĩa maabatairio nĩkũhonio.

12 Na rĩĩrĩ, riũa rĩatua gũthũa, arutwo arĩa ikũmi na eerĩ magĩũka kũrĩ we makĩmwĩra atĩrĩ, “Ĩra andũ mathiĩ icagiinĩ o na mĩgũndainĩ gũkuhĩ na gũũkũ nĩ geetha magacarie gĩa kũrĩa na gwa gũkoma, nĩ ũndũ gũũkũ tũrĩ gũtirĩ mĩciĩ.”

13 No Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Maheei gĩa kũrĩa arĩ inyuĩ.”

Nao makĩmwĩra atĩrĩ, “Ithuĩ irio iria twĩ nacio no mĩgate ĩtaano na thamaki igĩrĩ. No tũthiire tũkagũrĩre andũ aya oothe irio.”

14 (Handũ hau haarĩ na arũme ta ngiri ithaano (5,000).)

Naake Jesũ agĩkĩĩra arutwo atĩrĩ, “Ikariai andũ aya thĩ me ikundi cia andũ mĩrongo ĩtaano ĩtaano.”

15 Nao arutwo makĩmaikaria oothe thĩ o ta ũguo Jesũ aameerĩĩte.

16 Naake Jesũ akĩoya mĩgate ĩyo ĩtaano na thamaki icio igĩrĩ, akĩrora igũrũ, agĩciraathima, agĩcooka agĩcienyũranga akĩnengera arutwo aake magaĩre andũ.

17 Nao andũ oothe makĩrĩa, makĩhũũna. Nao arutwo magĩcooka makĩũngania ciondo ikũmi na igĩrĩ cia cienyũ iria ciatigarĩĩte.

Petero kuumbũra Jesũ

18 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũmwe Jesũ akĩhooya arĩ wiki handũ, arutwo nĩmookire harĩ we, naake akĩmooria atĩrĩ, “Andũ moigaga niĩ ndĩ ũ?”

19 Nao arutwo makĩmũcookeria makĩmwĩra atĩrĩ, “Amwe moigaga atĩ wee nĩ we Johana Mũbatithania, angĩ makoiga atĩ wee nĩ we Elija, nao angĩ makoiga atĩ mũnabii ũmwe wa arĩa a tene nĩariũkĩĩte.”

20 Jesũ agĩcooka akĩmooria atĩrĩ, “Ĩ inyuĩ-rĩ, muugaga niĩ ndĩ ũ?”

Naake Petero akĩmũcookeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Wee nĩ we Mesia ũrĩa wa Ngai.”

Jesũ kwaria ũhoro wa gũthĩĩnio na gũkua gwake

21 Naake Jesũ akĩmakaania na hinya mũno akĩmeera matikeere mũndũ ũhoro ũcio.

22 Agĩcooka, akĩmeera atĩrĩ, “Mũrũ wa Mũndũ no mũhaka athĩĩnio, na aregwo nĩ athuuri, athĩnjĩri Ngai arĩa anene, na arutani a Watho. Nĩakooragwo, no rĩĩrĩ, mũthenya wa gatatũ nĩakaariũkio.”

23 Agĩcooka akĩĩra andũ oothe atĩrĩ, “Mũndũ o wothe ũngĩenda kũũnũmĩrĩra, nĩerege we mwene, akuuage mũtharaba wake hingo ciothe, anũmagĩrĩre.

24 Nĩ ũndũ-rĩ, mũndũ o wothe ũngĩenda kũhonokia muoyo wake nĩakoorwo nĩguo, no ũrĩa ũũragwo nĩ muoyo wake nĩ ũndũ wakwa nĩakaũhonokia.

25 Nĩ ũndũ-rĩ, mũndũ angĩĩguna na kĩ o na angĩgaya thĩ yothe no ate muoyo wake kana oorwo nĩguo?

26 Nĩ ũndũ mũndũ ũrĩa ũconokaga nĩ ũndũ wakwa, na nĩ ũndũ wa ciugo ciakwa, ũcio nĩagaaconokerwo nĩ Mũrũ wa Mũndũ rĩrĩa agooka na riiri wake o hamwe na wa Ithe na wa araika atheru.

27 Ngũmwĩra na ma atĩ, haaha nĩharĩ andũ amwe matagaakua matooneete Ũthamaki wa Ngai.”

Jesũ kũgarũrũka ũrĩa aatariĩ

28 Na rĩĩrĩ, mũthenya wa ĩnaana thuutha wa Jesũ kuuga maũndũ macio, akĩoya Petero, Johana, na Jakubu, makĩambata kĩrĩma igũrũ kũhooya.

29 Rĩrĩa aahooyaga, ũthiũ wake ũkĩgarũrũka, nacio nguo ciake ikĩerũha cua.

30 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ o ro ĩyo andũ eerĩ makĩaria na Jesũ, nao maarĩ Musa na Elija.

31 Nao moonekaga me na riiri na maaragia naake ũhoro wa gĩkuũ gĩake, kĩrĩa aathiaga kũũragĩrwo Jerusalemu.

32 Hĩndĩ ĩyo Petero na arutwo acio angĩ nĩmaahĩtĩĩtwo nĩ toro, no rĩrĩa mookĩrire, makĩona riiri wa Jesũ na wa andũ acio angĩ eerĩ marũũgamĩĩte naake.

33 Rĩrĩa andũ acio maatuire gũtigana na Jesũ, Petero akĩĩra Jesũ atĩrĩ, “Mwathani, kaĩ nĩ wega tondũ twĩ haaha-ĩ! Reke twake ithũnũ ithatũ, kĩmwe gĩaku,kĩmwe kĩa Musa, na kĩrĩa kĩngĩ kĩa Elija.” (Petero akiuga ũguo ndamenyaga ũrĩa oigaga.)

34 O hĩndĩ ĩyo Petero aaragia, itu rĩgĩũka rĩkĩmahumbĩra, naguo ũndũ ũcio ũgĩtũma arutwo metigĩre mũno.

35 Naguo mũgambo ũkiuma ituinĩ ũkiuga atĩrĩ, “Ũyũ nĩ we Mũrũ wakwa ũrĩa thuurĩĩte, mũiguageei!”

36 Thuutha wa mũgambo ũcio kũiguĩka, Jesũ akĩoneka arĩ wiki. Nao arutwo magĩkira ki, na gũtirĩ mũndũ o na ũmwe meerire matukũinĩ macio maũndũ marĩa mooneete.

Jesũ kũhonia kamwana kaarĩ na ngoma

37 Na rĩĩrĩ, kwarooka gũkĩa, Jesũ hamwe na arutwo acio atatũ magĩikũrũka kuuma kĩrĩma igũrũ, nao andũ aingĩ magĩtũnga Jesũ.

38 Naake mũndũ ũmwe warĩ gatagatĩinĩ ka andũ akĩanĩrĩra akiuga atĩrĩ, “Mũrutani! Ndagũthaitha ũrore mũrũ ũyũ wakwa; ndirĩ mwana ũngĩ tiga we!

39 Rĩmwe nĩanyiitagwo nĩ ngoma akaanĩrĩra o rĩmwe; ĩmũũmagaragia nginya akaruta mũhũũyũ na kanua, na ĩkamũthĩĩnia mũno na ndĩngĩtigana naake!

40 Thaithire arutwo aaku mamĩingate no matinahota.”

41 Naake Jesũ agĩcookia atĩrĩ, “Inyuĩ rũciaro rũũrũ rũteetĩkĩĩtie na rwĩhia! Ngũtũũra na inyuĩ kinya rĩ, na ngũmũkirĩrĩria kinya rĩ?” Agĩcooka akĩĩra mũndũ ũcio atĩrĩ, “Reehe mũũrũguo haaha.”

42 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa kamwana kau gaathiaga harĩ Jesũ, ngoma ĩyo ĩgĩkoomagaria, ĩkĩhaana ta yakooraga. No Jesũ agĩkũũma ngoma ĩyo, nako kamwana kau gakĩhona, naake agĩkanengerana kũrĩ ithe.

43 Nao andũ oothe makĩgega nĩ ũndũ wa hinya mũnene wa Ngai.

Jesũ kwaria rĩngĩ ũhoro wa gũkua gwake

O hĩndĩ ĩyo andũ oothe maagegeete nĩ ũndũ wa maũndũ moothe marĩa Jesũ eekaga, Jesũ akĩĩra arutwo aake atĩrĩ,

44 “Mũtikaariganĩrwo nĩ ũhoro ũyũ ngũmwĩra! Atĩrĩĩrĩ, Mũrũ wa Mũndũ nĩekũnengeranwo kũrĩ andũ.”

45 No arutwo matiigana gũtaũkĩrwo nĩ ũrĩa aameeraga tondũ nĩmaahithĩĩtwo ũndũ ũcio matikaũmenye, na nĩmeetigagĩra kũmũũria ũrĩa eendaga kuuga.

Nũũ mũnene gatagatĩinĩ ka arutwo?

46 Na rĩĩrĩ, nĩhaagĩire na ngarari gatagatĩinĩ ka arutwo makĩũrania nũũ warĩ mũnene gatagatĩinĩ kaao.

47 Rĩrĩa Jesũ aamenyire ũrĩa meeciiragia, akĩoya kaana, agĩkarũũgamia hakuhĩ naake,

48 akĩmeera atĩrĩ, “Mũndũ ũrĩa wamũkagĩra kaana ta gaaka thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩakwa, nĩ niĩ aamũkagĩra. Naake ũrĩa ũnyamũkagĩra nĩ ũrĩa wandũmire aamũkagĩra. Nĩ ũndũ-rĩ, mũndũ ũrĩa mũniini biũ gatagatĩinĩ kaanyu nĩ we mũnene.”

Ũrĩa ũtarĩ thũ yanyu nĩ mũraata wanyu

49 Na rĩĩrĩ, Johana akĩmũcookeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũnene, nĩtuonire mũndũ akĩingata ngoma thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩaku twamũkaania, tondũ ti mũraata witũ.”

50 No Jesũ agĩcookeria Johana hamwe na arutwo arĩa angĩ atĩrĩ, “Tiganaai naake nĩ tondũ mũndũ ũrĩa ũtarĩ thũ yanyu nĩ mũraata wanyu.”

Itũũra rĩa Asamaria kũrega kwamũkĩra Jesũ

51 Na rĩĩrĩ, matukũ maakuhĩrĩria ma Jesũ kwambatio igũrũ, nĩeciiririe athiĩ Jerusalemu.

52 Agĩgĩtũma andũ mbere yake mathiĩ gĩcagiinĩ kĩmwe thĩinĩ wa Samaria makahaaragĩrie maũndũ moothe.

53 No rĩĩrĩ, andũ a kũu Samaria makĩrega kũmwamũkĩra, tondũ aathiaga Jerusalemu.

54 Rĩrĩa arutwo aake, Jakubu na Johana moonire ũguo, makĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, nĩũkwenda tuuge mwaki uume igũrũ ũmaniine?”

55 Naake Jesũ akĩĩhũgũra na kũrĩ o akĩmakũũma.

56 Jesũ hamwe na arutwo aake magĩcooka magĩthiĩ gĩcagiinĩ kĩngĩ.

Ciĩgwatio cia arĩa mangĩatuĩkire arũmĩrĩri a Jesũ

57 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa Jesũ na arutwo aake maathiaga na njĩra, mũndũ ũmwe akĩarĩria Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Niĩ ngũkũrũmĩrĩra kũrĩa guothe ũgũthiĩ.”

58 Naake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mbwe nĩ irĩ marima, o na nyoni nĩ irĩ itara, no Mũrũ wa Mũndũ ndarĩ na handũ ha kũhuurũka.”

59 Agĩcooka akĩĩra mũndũ ũngĩ atĩrĩ, “Nũmĩrĩra.”

Naake mũndũ ũcio akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mwathani, njĩtĩkĩria nyambe nyinũke ngathike baaba.”

60 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Reke andũ arĩa akuũ mathike akuũ aao. Wee thiĩ ũkahunjie Ũhoro wa Ngai.”

61 Mũndũ ũngĩ naake akĩĩra Jesũ atĩrĩ, “Mwathani, nĩngũkũrũmĩrĩra, no amba ũreke thiĩ mũciĩ ngoigĩre andũ aakwa ũhoro.”

62 No Jesũ akĩĩra mũndũ ũcio atĩrĩ, “Gũtirĩ mũndũ woyaga icembe arĩme, agacooka akaambĩrĩria gũcũũthĩrĩria na thuutha wagĩrĩirwo nĩ Ũthamaki wa Ngai.”

Jesũ gũtũma andũ mĩrongo mũgwanja na eerĩ

1 Na rĩĩrĩ, thuutha ũcio Mwathani agĩcooka agĩthuura andũ angĩ mĩrongo mũgwanja na eerĩ, akĩmatũma eerĩ eerĩ mathiĩ matũũrainĩ moothe, o na kũndũ guothe kũrĩa we mwene aakirie gũthiĩ.

2 Agĩcooka akĩmeera atĩrĩ, “Magetha nĩ maingĩ, no aruti wĩra nĩ aniini. Gĩthaitheei Mwathani mwene magetha atũme aruti wĩra magethainĩ maake.

3 Thiĩi! Ndamũtũma ta ng’ondu gatagatĩinĩ ka njũũi.

4 Atĩrĩĩrĩ, mũtigakuue ibeeti kana mondo kana iraatũ, na mũtikageithie mũndũ o na ũmwe njĩrainĩ.

5 Na rĩĩrĩ, mũciĩ o wothe ũrĩa mũrĩtoonyaga, ambagaai kuuga atĩrĩ, ‘Thaayũ ũrogĩa mũciĩ ũyũ!’

6 Kũngĩkorwo kũu mũciĩ ũcio kwĩ mũndũ ũikaraga kuo wendeete thaayũ, thaayũ ũcio wanyu nĩũrĩikaraga naake, no gwakorwo gũtarĩ, thaayũ ũcio nĩũrĩmũcookagĩra.

7 Ikaragaai kũu mũciĩ ũcio, mũkĩrĩaga na mũkĩnyuaga o kĩrĩa mũngĩheeo, nĩ ũndũ mũruti wa wĩra nĩagĩrĩirwo nĩkũheeo mũcaara wake. Mũtikaae kũũrũũraga kuuma mũciĩ ũmwe kinya ũrĩa ũngĩ.

8 Na rĩĩrĩ, itũũra o rĩothe rĩrĩa mwatoonya na mwamũkĩrwo, rĩagaai irio o ro irĩa mwaheeo,

9 na mũhonagie andũ arĩa arũaru me kuo, na mwĩrage andũ a kuo atĩrĩ, ‘Ũthamaki wa Ngai nĩũũkĩĩte hakuhĩ na inyuĩ.’

10 No rĩrĩa, mwatoonya itũũra o rĩothe mũkaaga kũnyiitwo ũgeni-rĩ, umagĩraai njĩrainĩ ciarĩo mũkoiga atĩrĩ,

11 ‘O na rũkũngũ rwa itũũra rĩanyu rũrĩa rwĩnyiitĩrĩire magũrũ maitũ nĩtwarũribariba rũmũcookerere, no rĩĩrĩ, menyaai atĩ, Ũthamaki wa Ngai nĩũũkĩĩte hakuhĩ na inyuĩ!’

12 Ngũmwĩra na ma atĩ, Mũthenya wa Ituĩro andũ a Sodomu nĩmakaiguĩrwo tha gũkĩra itũũra rĩu!

Andũ a matũũra marĩa mateetĩkirie

13 “Inyuĩ andũ a Korazini kaĩ mwĩ thĩĩnainĩ-ĩ! O na inyuĩ andũ a Bethisaida kaĩ mwĩ thĩĩnainĩ-ĩ! Nĩ ũndũ ciama iria ciaringirwo matũũrainĩ maanyu korwo ciaringĩĩtwo Turo na Sidoni, andũ a kuo mangĩaikarire thĩ tene meekĩrĩĩte makũnia na mehurĩirie mũhu, nĩ geetha moonanie atĩ nĩmeerirĩĩte meehia maao!

14 Ngai nĩakaiguĩra andũ a Turo na Sidoni tha nyingĩ kũmũkĩra inyuĩ Mũthenya wa Ituĩro.

15 Na inyuĩ andũ a Kaperinaumu, o inyuĩ mwendaga gwĩtũũgĩria kinya igũrũ, mũgaikũrũkio kinya kwa arĩa akuũ!”

16 Ningĩ Jesũ akĩĩra arutwo aake atĩrĩ, “Mũndũ ũrĩa ũrĩmũthikagĩrĩria nĩ niĩ arĩthikagĩrĩria, na ũrĩa ũrĩmũregaga nĩ niĩ arĩregaga, na mũndũ ũrĩa ũrĩndegaga nĩ ũrĩa wandũmire arĩregaga.”

Andũ arĩa mĩrongo mũgwanja na eerĩ gũcooka

17 Nao andũ arĩa mĩrongo mũgwanja na eerĩmagĩcooka makeneete makĩĩra Jesũ atĩrĩ, “Mwathani, o na ngoma nĩiratwathĩkagĩra twaciatha thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩaku!”

18 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Nĩndĩronire Caitaani akĩgũa kuuma igũrũ ta rũheni.

19 Atĩrĩĩrĩ, nĩndĩmũheete ũhoti wa kũrangaga nyoka, tũng’aurũ, o na wa kũhoota hinya wa thũ ciothe, na gũtirĩ ũndũ o na ũrĩkũ ũrĩmwĩkaga ũũru.

20 No rĩĩrĩ, mũtigaakene nĩ tondũ ngoma nĩiramwathĩkagĩra; kenaai nĩ tondũ marĩĩtwa maanyu nĩmaandĩkĩĩtwo igũrũ.”

Jesũ gũkena

21 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩyo Jesũ akĩiyũrio gĩkeno nĩ Roho Mũtheru,akiuga atĩrĩ, “Nĩndagũcookeria ngaatho Awa, o wee Mwathani wa igũrũ na thĩ, nĩ ũndũ nĩũhithĩĩte andũ arĩa oogĩ na me na ũmenyo maũndũ maya ũguũrĩirie andũ arĩa matarĩ ũmenyo. Awa, wĩkĩĩte ũguo nĩ ũndũ wa kwenda gwaku.

22 “Awa nĩanengereete maũndũ moothe; gũtirĩ mũndũ ũũĩ Mũũriũ nũũ tiga o Awa, na gũtirĩ mũndũ ũũĩ Awa nũũ tiga o Mũũriũ na andũ arĩa Mũũriũ angĩenda kũguũrĩria.”

23 Jesũ agĩcooka akĩhũgũka na kũrĩ arutwo aake akĩmeera marĩ oiki atĩrĩ, “Kaĩ inyuĩ mũrĩ araathime nĩ ũndũ wa kuona maũndũ maya mũrona-ĩ!

24 Nĩ ũndũ ngũmwĩra atĩ anabii aingĩ na athamaki aingĩ meeriragĩria kuona na kũigua maũndũ maya mũrona na mũkaigua, no matiamoonire o na matiamaiguire.”

Ngerekano ya Mũsamaria mwega

25 Na rĩĩrĩ, mũndũ ũmwe mũrutani wa Watho akĩrũũgama akĩenda kũgeria Jesũ akĩmũũria atĩrĩ, “Mũrutani, ingĩĩka atĩa nĩ geetha ngaagaya muoyo wa tene na tene?”

26 Naake Jesũ akĩmũcookeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Maandĩko-rĩ, moigaga atĩa? Na we-rĩ, ũmataũraga atĩa?”

27 Mũndũ ũcio agĩcookia atĩrĩ, “Moigaga, ‘Enda Mwathani Ngai waku na ngoro yaku yothe, na muoyo waku wothe, na hinya waku wothe, na meciiria maaku moothe’; na ‘Wende mũndũ ũrĩa mũrigainie naake o ta ũrĩa wĩyendeete wee mwene.’ ”

28 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩwacookia wega, ĩkaga ũguo na nĩũgũtũũra muoyo.”

29 No mũrutani ũcio wa Watho akĩenda kwĩyagĩria akĩũria Jesũ atĩrĩ, “Mũndũ ũrĩa tũrigainie naake-rĩ, nũũ?”

30 Naake Jesũ akĩmũcookeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Hĩndĩ ĩmwe nĩkwarĩ mũndũ waikũrũkaga kuuma Jerusalemu aroreete Jeriko. Na rĩĩrĩ, rĩrĩa aarĩ njĩrainĩ agĩthiĩ akiumĩrĩrwo nĩ atuunyani, makĩmũruta nguo ciothe, magĩcooka makĩmũhũũra makĩmũtiga e hakuhĩ gũkua.

31 Ihinda o rĩu mũthĩnjĩri Ngai agĩũka agereire njĩrainĩ ĩyo. Rĩrĩa oonire mũndũ ũcio wahũũrĩĩtwo, akĩehera, akĩgerera mũkĩrainĩ ũũrĩa ũngĩ wa njĩra.

32 Ningĩ Mũlawii akĩhĩtũkĩra handũ hau, naake oona mũndũ ũcio, o naake akĩgerera mũkĩrainĩ ũũrĩa ũngĩ wa njĩra.

33 No rĩĩrĩ, Mũsamaria warĩ rũgendoinĩ akĩhĩtũkĩra hau mũndũ ũcio aarĩ. Rĩrĩa aamuonire, akĩringwo nĩ tha,

34 agĩthiĩ harĩ we akĩmũthambia na ndibei kũrĩa aatiihangĩĩtio, agĩcooka akĩmũhaka maguta, akĩmuoha ironda icio. Akĩmuoya akĩmũigĩrĩra igũrũ wa ndigiri yake, agĩthiĩ naake makĩraara mũkaawainĩ akĩmũmenyerera.

35 Na rĩĩrĩ, kwarooka gũkĩa, Mũsamaria ũcio atanathiĩ, akĩruta dinari igĩrĩ akĩnengera mwene mũkaawa ũcio akĩmwĩra atĩrĩ, ‘Roraga mũndũ ũyũ, na kĩndũ o gĩothe kĩngĩ ũkũhũthĩra nĩ ũndũ wake nĩngaakũrĩha ndacooka.’ ”

36 Jesũ arĩĩkia akĩũria mũrutani ũcio wa Watho atĩrĩ, “Wee-rĩ, ũgwĩciiria gatagatĩinĩ ka andũ acio atatũ nũũ wekire ta mũndũ warigainie na mũndũ ũcio wahũũrĩĩtwo nĩ atuunyani?”

37 Naake agĩcookia atĩrĩ, “Nĩ ũrĩa wamũiguĩrĩire tha.”

Naake Jesũ agĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Thiĩ o nawe ũgeekage o ta ũguo.”

Jesũ gũthiĩ gũceerera Maritha na Mariamu

38 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩmwe Jesũ na arutwo aake magĩthiĩ na njĩra nĩmaatoonyire gĩcagiinĩ, naake mũtumia ũmwe wetagwo Maritha akĩmwĩra atoonye nyũmba gwake.

39 Maritha nĩarĩ na mwarĩ wa nyina wetagwo Mariamu, ũrĩa wokire agĩikara thĩ magũrũinĩ ma Mwathani gũthikĩrĩria ũrutani wake.

40 No rĩĩrĩ, Maritha nĩaraakarire nĩ gũkorwo aarĩ na wĩra mũingĩ. Kwoguo agĩgĩũka harĩ Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, kaĩ ũtaroona ũrĩa mwarĩ wa maitũ andekereirie wĩra wothe? Mwĩre ooke andeithie!”

41 Naake Mwathani akĩmũcookeria atĩrĩ, “Maritha, Maritha! Wee ũrathĩĩnĩka na ũgeetanga na maũndũ maingĩ,

42 no ũndũ ũmwe noguo wĩ na bata. Mariamu nĩethuurĩire ũndũ ũrĩa mwega na ndegũtuunywo.”

Jesũ kũrutana kũhooya

1 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩmwe Jesũ aarĩ handũ akĩhooya. Rĩrĩa aarĩĩkirie kũhooya, mũrutwo wake ũmwe akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, tũrute kũhooya o ta ũrĩa Johana aarutire arutwo aake.”

2 Naake Jesũ agĩkĩmeera atĩrĩ, “Rĩrĩa mũkũhooya ugagaai atĩrĩ:

‘Awa:

rĩĩtwa rĩaku rĩtheru rĩrotĩĩo;

Ũthamaki waku nĩũũke.

3 Tũheage o mũthenya irio ciitũ cia gũtũigana,

4 na ũtuohagĩre meehia maitũ,

nĩ ũndũ o na ithuĩ nĩtuohagĩra arĩa oothe matũhĩtagĩria.

Na ndũgatũtware magerioinĩ.’ ”

5 Naake Jesũ agĩthiĩ na mbere akĩmeera atĩrĩ, “Nũũ wanyu ũngĩthiĩ kũrĩ mũraatawe ũtukũ gatagatĩ amwĩre atĩrĩ, ‘Mũraata wakwa, he mĩgate ĩtatũ, nĩ ũndũ

6 ndĩ na mũraata wararĩrĩra gwakwa na ndirĩ na kĩndũ gĩa kũmũhe!’

7 Naake mũraatawe arĩ na thĩinĩ amũcookerie atĩrĩ, ‘Tiga gũũthĩĩnia mathaa ta maya! Nĩhingĩĩte mũrango, na niĩ hamwe na ciana ciakwa twĩ toro. Kwoguo ndigũũkĩra ngũnengere.’

8 Ngũmwĩra na ma, o na atangĩũkĩra amũnengere nĩ ũndũ wa ũrĩa me ndũgũ-rĩ, no nginya ookĩre nĩ ũndũ wa ũrĩa aratinda akĩmwĩta ategũconoka.

9 “Kwoguo ngũmwĩra atĩrĩ: Hooyai na nĩmũkũheeo; maathaai na nĩmũkuona; ringaringaai mũrango na nĩmũkũhingũrĩrwo.

10 Nĩ ũndũ mũndũ o wothe ũhooyaga nĩaheagwo, na ũrĩa ũmaathaga nĩonaga, na ũrĩa ũringaringaga mũrango nĩahingũragĩrwo.

11 Nĩ mũciari ũrĩkũ gatagatĩinĩ kaanyu ũngĩĩtiothamaki nĩ mwana wake, naake amũhe nyoka?

12 Kana amwĩtie itumbĩ, naake amũhe kang’aurũ?

13 Angĩkorwo inyuĩ, o na mũrĩ ooru, nĩmũmenyaga kũhe ciana cianyu indo njega-rĩ, githĩ Ithe witũ ũrĩa wĩ igũrũ ndangĩgĩkĩrĩrĩria kũheana Roho Mũtheru kũrĩ arĩa mamwĩtagia!”

Jesũ na Beelizebuli

14 Na rĩĩrĩ, Jesũ nĩkũingata aingataga ngoma ĩtaaragia kuuma thĩinĩ wa mũndũ; rĩrĩa yoimire, mũndũ ũcio akĩambĩrĩria kwaria, nao andũ oothe makĩgega mũno.

15 No rĩĩrĩ, amwe aao makĩambĩrĩria kuuga atĩrĩ, “Aheagwo hinya wa kũingata ngoma nĩ Beelizebuli, mũnene wa ngoma.”

16 Andũ angĩ nao nĩmeendaga kũgeria Jesũ, kwoguo magĩkĩmwĩra aringe kĩama gĩa kuonania atĩ Ngai aarĩ hamwe naake.

17 No Jesũ, tondũ nĩamenyaga ũrĩa meeciiragia, akĩmeera atĩrĩ, “Ũthamaki o wothe ũngĩĩgayania wĩyũkĩrĩre guo mwene-rĩ, ndũikaraga; o na mũciĩ ũngĩgayũkana, nĩũharaganaga.

18 Kwoguo angĩkorwo ũthamaki wa Caitaani nĩwĩgayanĩĩtie ũkeyũkĩrĩra guo mwene-rĩ, ũngĩcooka kwĩhanda atĩa? Inyuĩ-rĩ, mũroiga atĩ heagwo hinya wa kũingata ngoma nĩ Beelizebuli.

19 Angĩgĩkorwo niĩ nyingataga ngoma na hinya wa Beelizebuli-rĩ, arũmĩrĩri aanyu macingataga na hinya wa ũ? Kwoguo acio nĩ o makaamũtuĩra.

20 No rĩĩrĩ, angĩkorwo nyingataga ngoma na hinya wa Ngai-rĩ, Ũthamaki wa Ngai nĩũũkĩĩte kũrĩ inyuĩ.

21 “Atĩrĩĩrĩ, rĩrĩa mũndũ wĩ na hinya ooya indo cia mbaara arangĩre mũciĩ wake-rĩ, indo ciake ciothe ikoragwo ingitĩre.

22 No rĩĩrĩ, mũndũ wĩ na hinya kũmũkĩra angĩmũtoonyerera, na amũhoote, no kũmũtuunya amũtuunyaga indo ciake cia mbaara iria arehokeete, agacooka akagayana na andũ aake kĩrĩa atahĩĩte.

23 “Mũndũ ũrĩa ũtarĩ hamwe na niĩ nĩ thũ yakwa; mũndũ ũrĩa ũtaracookereria ngĩcookereria nĩkũhurunja arahurunja.

Ngoma gũcooka

24 “Rĩrĩa, ngoma yoima thĩinĩ wa mũndũ, ĩgeragĩra kũndũ kũũmũ ĩgĩcaria ũhuurũko. Wona yawaga ĩkeĩĩra atĩrĩ, ‘Ngũcooka nyũmba yakwa ĩrĩa ndĩroimĩĩte.’

25 Na rĩĩrĩ, yacooka ĩgakora nyũmba ĩyo ĩhaate na ĩthondeke.

26 Hĩndĩ ĩyo ngoma ĩyo ĩgathiĩ ĩkagĩĩra ngoma ingĩ mũgwanja njũru kũmĩkĩra, ĩgooka nacio cigaikara kũu. Naake mũndũ ũcio agakĩĩhĩrwo gũkĩra hĩndĩ ya mbere.”

Andũ arĩa araathime

27 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩyo Jesũ aaragia, mũtumia ũmwe e gatagatĩinĩ ka andũ, akiuga atĩrĩ, “Kũraathimwo nĩ mũtumia ũrĩa wagũciarire na agĩkũrera!”

28 No Jesũ akiuga atĩrĩ, “Kũraathimwo makĩria-rĩ, nĩ andũ arĩa maiguaga Ũhoro wa Ngai na makawathĩkĩra!”

Andũ kũũria maringĩrwo kĩama

29 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa andũ maambĩrĩirie kũingĩha, Jesũ agĩthiĩ na mbere akiuga atĩrĩ, “Andũ a rũciaro rũũrũ kaĩ nĩ ooru-ĩ! Maroiga maringĩrwo kĩama no gũtirĩ kĩama kĩngĩ mekũringĩrwo tiga o kĩrĩa kĩa Jona.

30 Nĩ ũndũ, o ta ũrĩa Jona aatuĩkire kĩmenyithia kũrĩ andũ a Nineve, ũguo noguo Mũrũ wa Mũndũ egũtuĩka kĩmenyithia kũrĩ andũ a rũciaro rũũrũ.

31 Na rĩĩrĩ, mũthenya wa Ituĩro, mũtumia ũrĩa warĩ kwini wa Sheba nĩakaarũũgama na igũrũ athitange andũ a rũciaro rũũrũ, nĩ ũndũ nĩoimire bũrũri wake, agĩthiĩ rũgendo rũraihu mũno nĩguo agathikĩrĩrie ũrutani wa ũũgĩ wa mũthamaki Solomoni. No rĩĩrĩ, haaha nĩharĩ mũndũ mũnene gũkĩra Solomoni.

32 Mũthenya wa Ituĩro andũ a Nineve nĩmagookĩra na igũrũ mathitange andũ a rũciaro rũũrũ, nĩ ũndũ o nĩmeeririre hĩndĩ ĩrĩa Jona aamahunjĩirie. No rĩĩrĩ, haaha nĩharĩ na mũndũ mũnene gũkĩra Jona!

Ũtheri wa mwĩrĩ

33 “Gũtirĩ mũndũ ũgwatagia taawa agacooka akaũhithakana akaũiga rungu rwa irebe; handũ ha gwĩka ũguo, aũigaga handũ igũrũ nĩ geetha ũtherere andũ oothe arĩa marĩtoonyaga nyũmba.

34 Maitho maaku nĩ mo taawa wa mwĩrĩ waku. Rĩrĩa maitho maaku marona wega, mwĩrĩ waku wothe ũkoragwo ũiyũrĩĩtwo nĩ ũtheri, no rĩrĩa matarona wega, mwĩrĩ waku wothe ũkoragwo ũiyũrĩĩtwo nĩ nduma.

35 Kwoguo kĩmenyerere ũtheri ũrĩa wĩ thĩinĩ waku ndũgaatuĩke nduma.

36 Angĩkorwo mwĩrĩ waku wothe nĩũiyũrĩĩtwo nĩ ũtheri ũtarĩ handũ o na hamwe he nduma, ũrĩkoragwo hingo ciothe ũgĩkenga, o ta ũrĩa ũtheri wa taawa ũgũkengagĩra.”

Jesũ gũtetia Afarisai na arutani a Watho

37 Na rĩĩrĩ, Jesũ arĩĩkia kwaria, Mũfarisai ũmwe akĩmwĩra mathiĩ gwake makarĩe; naake agĩgĩthiĩ, agĩikara thĩ nĩguo maarie.

38 Naake Mũfarisai ũcio akĩmaka nĩkuona Jesũ akĩrĩa ataambĩĩte gwĩthamba mooko.

39 Naake Mwathani agĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Inyuĩ Afarisai mũthambagia ikombe na thaani cianyu na igũrũ, no na thĩinĩ wanyu mũkoragwo mũiyũirwo nĩ ũtuunyani na waganu.

40 Inyuĩ irimũ ici! Na githĩ Ngai ũrĩa wombire mwena wa na igũrũ to we wombire o na mwena wa na thĩinĩ?

41 Atĩrĩĩrĩ, heagaai athĩĩni kĩrĩa gĩ thaaniinĩ na ikombeinĩ cianyu na indo ciothe nĩigũtuĩka theru harĩ inyuĩ.

42 “Kaĩ inyuĩ Afarisai mũrĩ thĩĩnainĩ-ĩ! Tondũ mũheaga Ngai gĩcunjĩ gĩa ikũmi o na gĩa bithaarĩ, ndania, na nyeni cia mĩthemba yothe, no mũkaaga kũrũmbũyania na kĩhooto na wendo wa Ngai. Maũndũ macio mwagĩrĩirwo nĩkũmeekaga mũtegũtiganĩria macio mangĩ.

43 “Kaĩ inyuĩ Afarisai mũrĩ thĩĩnainĩ-ĩ! Tondũ mwendaga gũikarĩra itĩ cia mbere thĩinĩ wa thunagogi na kũgeithĩrio ndũũnyũ na gĩtĩĩo!

44 Kaĩ inyuĩ Afarisai mũrĩ thĩĩnainĩ-ĩ! Tondũ mũhaana ta mbĩĩrĩra ĩtarĩ na rũũri, iria andũ marangaga matekũmenya.”

45 Naake mũrutani ũmwe wa Watho akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũrutani, rĩrĩa ũroiga ũguo nĩũratũruma o na ithuĩ!”

46 Naake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Kaĩ o na inyuĩ arutani a Watho mũrĩ thĩĩnainĩ-ĩ! Tondũ mũigagĩrĩra andũ mĩrigo yothe mĩritũ, no inyuĩ eene mũtingĩtambũrũkia o na kĩara kĩmwe mũmateithie kũmĩkuua.

47 Kaĩ mũrĩ thĩĩnainĩ-ĩ! Tondũ mwakagĩra anabii mbĩĩrĩra thaka, o arĩa mooragirwo nĩ maithe maanyu.

48 Kwoguo inyuĩ mũrĩ aira na nĩmũnyiitaga ciĩko cia maithe maanyu mbaru, tondũ nĩ o mooragire anabii na inyuĩ mũkamaakĩra mbĩĩrĩra.

49 Tondũ ũcio Ũũgĩ wa Ngai ũgĩkiuga atĩrĩ, ‘Nĩngaamatũmĩra anabii na atũmwo nao nĩmakooraga amwe aao, na manyariire arĩa angĩ.’

50 Kwoguo andũ a rũciaro rũũrũ nĩmekũherithio nĩ ũndũ wa anabii oothe arĩa mooragĩĩtwo kuuma rĩrĩa thĩ yombirwo,

51 kuuma kũũragwo kwa Habili kinya kũũragwo gwa Zakaria, ũrĩa woragĩirwo gatagatĩinĩ ga kĩgongoona na Handũ harĩa Hatheru. Ĩĩ, ngũmwĩra na ma atĩ rũciaro rũũrũ nĩrũkũherithio nĩ ũndũ wao oothe.

52 “Kaĩ inyuĩ arutani a Watho mũrĩ thĩĩnainĩ-ĩ! Tondũ nĩmwehereetie macabi ma kũhingũra mũrango wa gũtoonya nyũmba ya ũũgĩ, na inyuĩ eene mũtiratoonya thĩinĩ, na nĩmũragirĩrĩria arĩa marenda gũtoonya!”

53 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa Jesũ oimaga handũ hau, arutani a Watho na Afarisai makĩambĩrĩria kũmũthirĩkia makĩmũũragia ciũria cia mĩthemba mĩingĩ,

54 makĩgeria kũmũtega maigue kana nĩharĩ ũndũ mũũru angiuga.

Gũkaanio ũhinga

1 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa andũ ngiri nyingĩ mũno maakorirwo moonganĩĩte, Jesũ akĩamba kwarĩria arutwo aake akĩmeera atĩrĩ, “Mwĩmenyerereei ndaawa ya kũimbia mĩgate ya Afarisai, ũguo nĩ ta kuuga ũhinga wao.

2 Gũtirĩ ũndũ mũhumbĩre ũtakaahumbũrio, na gũtirĩ ũndũ mũhithe ũtakaamenyeka.

3 Kwoguo ũndũ o wothe mwanaarĩria ndumainĩ, nĩũkaareehwo ũtheriinĩ, na ũndũ o wothe mwanaheehanĩrĩra mwĩhithĩĩte nyũmba thĩinĩ, nĩũkaanĩrĩrwo kuuma nyũmba igũrũ.

Ũrĩa mwagĩrĩirwo nĩgwĩtigĩra

4 “Araata aakwa, ngũmwĩra atĩrĩ, tigagaai gwĩtigĩra andũ arĩa mooragaga mwĩrĩ na thuutha wa gwĩka ũguo matirĩ ũndũ ũngĩ mangĩhota gwĩka.

5 No rĩĩrĩ, nĩngũmuonia ũrĩa mwagĩrĩirwo nĩgwĩtigĩra: mwĩtigĩreei Ngai, ũrĩa thuutha wa kũũraga mũndũ e na ũhoti wa gũcooka kũmũikia icuainĩ. Ngũmwĩra na ma atĩ ũcio nĩ we mwagĩrĩirwo nĩgwĩtigĩra!

6 “Githĩ tũnyoni tũtaano tũtiendagio tũthendi twĩrĩ? No rĩĩrĩ, gũtirĩ kanyoni o na kamwe gaatuo Ngai ariganagĩrwo nĩko.

7 O na njuĩrĩ cianyu ciothe cia mũtwe nĩndare. Nĩ ũndũ ũcio tigagaai gwĩtigĩra; inyuĩ mwĩ goro gũkĩra tũnyoni tũingĩ!

Kuumbũra kana gũkaana Kristũ

8 “Ngũmwĩra atĩrĩĩrĩ, atĩ mũndũ o wothe uumbũragĩra andũ atĩ nĩ wakwa, o naake Mũrũ wa Mũndũ nĩakaamuumbũra mbere ya araika a Ngai oige atĩ nĩ wake.

9 No rĩĩrĩ, mũndũ o wothe ũrĩa ũngaanaga mbere ya andũ, nĩagaakaanwo nĩ Mũrũ wa Mũndũ mbere ya araika a Ngai.

10 “Mũndũ o wothe waragia kiugo gĩa gũcambia Mũrũ wa Mũndũ nĩakooherwo, no rĩĩrĩ, ũrĩa ũrumaga Roho Mũtheru ndakooherwo.

11 “Rĩrĩa andũ makaamũtwara mũgaciirithio nĩ andũ thunagogiinĩ kana mũgaciirithio nĩ athamaki kana aathani, mũtikaaneetange na ũrĩa mũgaacookia kana mũkoiga

12 nĩ ũndũ Roho Mũtheru ihindainĩ rĩu nĩakaamũruta ũrĩa mwagĩrĩirwo nĩkuuga.”

Ngerekano ya gĩtonga gĩkĩĩgu

13 Na rĩĩrĩ, mũndũ ũmwe kuuma kĩrĩndĩinĩ nĩerire Jesũ atĩrĩ, “Mũrutani, ĩra mũrũ wa maitũ tũgayane naake igai rĩrĩa twatigĩirwo nĩ baaba.”

14 No Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ, nũũ ũnduĩte wa kũmũtuithania ciira kana wa kũmũgayania indo cianyu?”

15 Agĩkĩmeera oothe atĩrĩ, “Mwĩmenyagĩrĩreei ũkoroku wa mũthemba o wothe, nĩ ũndũ mũtũũrĩre ũrĩa wa ma wa mũndũ ndũkoragwo ũthondekeetwo nĩ ũtonga ũrĩa e naguo.”

16 Naake Jesũ agĩkĩmahe ngerekano akiuga atĩrĩ, “Hĩndĩ ĩmwe nĩkwarĩ na mũndũ mũtongu warĩ na mũgũnda waciarĩĩte irio wega.

17 Naake akĩyũria na ngoro atĩrĩ, ‘Ngwĩka atĩa rĩu, na ndirĩ na handũ ha kũiga irio ici ciothe?

18 Ngwĩka atĩrĩĩrĩ, ngũtharia makũmbĩ maakwa, njake mangĩ manene, njige irio ciakwa ciothe kuo, o hamwe na indo ciothe ciakwa.

19 Njooke njĩĩre ngoro yakwa atĩrĩ, Kaĩ wĩ na mũnyaka-ĩ! Wĩ na indo nyingĩ cia gũkũigana mĩaka mĩingĩ, ikara thĩ ũrĩage na ũnyuage ũkeneete.’

20 No Ngai akĩĩra mũndũ ũcio atĩrĩ, ‘Wee kĩrimũ gĩĩkĩ! Ũtukũ wa ũũmũũthĩ nĩũgũkua! Rĩu-rĩ, indo icio ciothe wĩigĩire igũtwĩka cia ũ?’

21 “Ũguo noguo andũ arĩa meigagĩra mĩthiithũ matarĩ na ũngai matariĩ.”

Mwĩhokeei Ngai

22 Ningĩ Jesũ agĩcooka akĩĩra arutwo aake atĩrĩ, “Nĩ ũndũ ũcio ngũmwĩra atĩrĩ, mũtigetangage nĩ ũndũ wa kĩrĩa mũrĩrĩaga nĩguo mũtũũre muoyo, kana nguo iria mũrĩhumbaga mĩĩrĩ yanyu.

23 Nĩ ũndũ muoyo wĩ bata gũkĩra irio, na mwĩrĩ wĩ bata gũkĩra nguo.

24 Tamwĩciiriei ũhoro wa magoogo: matihandaga kana makagetha; matirĩ nyũmba cia kũiga irio kana makũmbĩ, no Ngai nĩamaheaga gĩa kũrĩa! Inyuĩ githĩ mũtirĩ bata mũno makĩria gũkĩra nyoni!

25 Ningĩ-rĩ, nĩkũrĩ mũndũ o na ũmwe wanyu ũngĩyongerera matukũo na maniini nĩ ũndũ wa gwĩtanga?

26 Angĩkorwo mũtingĩhota gwĩka kaũndũ kaniini ta kau-rĩ, mũragĩĩtanga na macio mangĩ nĩkĩ?

27 Taroraai mahũa ma gĩthaka ũrĩa makũraga; matirutaga wĩra kana magetumĩra nguo, no ngũmwĩra atĩ o na gũtuĩka mũthamaki Solomoni aarĩ na ũtonga mũingĩ mũno, ndagemeete ta ihũa rĩmwe rĩa mo.

28 Angĩkorwo Ngai nĩ we ũhumbaga nyeki ya gĩthaka ĩrĩa ĩrakũra ũũmũũthĩ na rũũciũ ĩkooma ĩgaikio riiko-rĩ, githĩ ndangĩkĩmũhumba mũno makĩria, andũ aya a wĩtĩkio mũniini.

29 “Kwoguo tigagaai gwĩtanga nĩ ũndũ wa kĩrĩa mũrĩrĩaga kana kĩrĩa mũrĩnyuaga, na mũtigaatuĩke andũ a gũtangĩka meciiria,

30 nĩ tondũ o na andũ oothe a thĩ ĩno arĩa mateetĩkĩĩtie metangaga na maũndũ o macio. Ithe wanyu nĩoĩ atĩ nĩmũbataragio nĩ maũndũ macio.

31 Handũ ha gwĩkaga ũguo-rĩ, caragiai Ũthamaki wake, na nĩarĩmũheaga maũndũ macio mangĩ moothe o namo.

Kũiga mũthiithũ igũrũ

32 “Tigaai gwĩtigĩra, inyuĩ rũũru rũniini, nĩ ũndũ Ithe wanyu e na gĩkeno gĩa kũmũhe Ũthamaki.

33 Endiai indo cianyu ciothe, mũcooke mũhe athĩĩni mbeeca icio. Mwĩthondekereei ibeeti cia mbeeca iria itakũraga. Mwĩigĩreei mũthiithũ wanyu kwa Ngai, kũrĩa ũtangĩnyiiha, nĩ tondũ gũtirĩ mũici ũngĩũtoonyerera, na gũtirĩ memenyi ingĩũthũũkia.

34 Nĩ ũndũ kũrĩa mĩthiithũ yanyu ĩrĩ, nokuo ngoro cianyu o nacio irĩkoragwo irĩ.

Ndungata iria ciĩhũũgaga

35 “Na rĩĩrĩ, koragwoi hingo ciothe mwĩhaarĩirie, mwĩhotoreete njohero, na mataawa maanyu magĩakanaga,

36 mũhaana ta ndungata iria ikoragwo cietereire mwathi wacio oime irugainĩ rĩa ũhiki, nĩguo o rĩrĩa angĩũka aringaringe mũrango imũhingũrĩre o rĩmwe.

37 Kũraathimwo-rĩ, nĩ ndungata iria ikoragwo itakomeete na ciĩhaarĩirie rĩrĩa mwathi wacio acooka! Ngũmwĩra na ma atĩ mwathi wacio arutaga igooti agaciĩra ciikare meethainĩ agacihe irio arĩ we.

38 Kũraathimwo nĩ ndungata iria ikoragwo imwetereire akinye o na akorwo no kinya ũtukũ gatagatĩ kana thaa kenda cia ũtukũ!

39 No rĩĩrĩ, menyaai na ma atĩ korwo mwene nyũmba nĩakoragwo ooĩ rĩrĩa mũici arooka, ndangĩmũreka abunje nyũmba yake.

40 O na inyuĩ koragwoi mwĩhaarĩirie nĩ ũndũ Mũrũ wa Mũndũ agooka ithaa rĩrĩa mũtamwĩrĩgĩrĩire.”

Ndungata ĩrĩa njĩhokeku kana ĩtarĩ njĩhokeku

41 Naake Petero agĩkĩũria Jesũ atĩrĩ, “Mwathani, ngerekano ĩyo nĩ ithuĩ ithuiki wera kana wera andũ oothe?”

42 Naake Jesũ akĩmũcookeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Ndungata ĩrĩa njĩhokeku na njũgĩ-rĩ, nĩ ĩrĩkũ? Nĩ ĩrĩa mwathi wayo eeraga ĩrore ndungata iria ingĩ na ĩcihe irio ciacio mathaa marĩa maagĩrĩire.

43 Kũraathimwo-rĩ, nĩ ndungata ĩyo ĩngĩkorererwo nĩ mwathi wayo ĩgĩĩka ũguo!

44 Ngũmwĩra na ma atĩ mwathi wayo ehokagĩra ndungata ĩyo indo ciake ciothe.

45 No rĩĩrĩ, ndungata ĩyo ĩngĩĩra atĩrĩ, ‘Mwathi wakwa nĩacereirwo nĩgũcooka,’ yambĩrĩrie kũhũũra ndungata iria irĩ kũu cia arũme na cia andũ a nja, ĩkĩrĩaga na ĩkĩnyuaga ndibei kinya ĩkarĩĩo,

46 mwathi wayo agacooka mũthenya ũrĩa ndungata ĩyo ĩtamwĩrĩgĩrĩire na ithaa rĩrĩa ĩtooĩ, amĩherithie, acooke amĩingate ĩgaikarage hamwe na arĩa matarĩ ehokeku.

47 “Ndungata ĩrĩa ĩkoragwo ĩkĩmenya ũrĩa mwathani wayo ekwenda ĩĩke na ndĩrũmbũyagia gwĩka guo nĩkaahũũrwo mũno.

48 No rĩĩrĩ, ndungata ĩrĩa ĩtakoragwo ĩkĩmenya ũrĩa mwathi wayo ekwenda, na ĩgeeka ũndũ wa gũtũma ĩhũũrwo, ndĩkaahũũrwo mũno. Mũndũ ũrĩa ũnengereetwo indo nyingĩ nĩageetio indo nyingĩ, naake ũrĩa ũnengereetwo nyingĩ makĩria ageetio o nyingĩ makĩria.

Jesũ gũtũma andũ magayũkane

49 “Njũkĩĩte gũcina thĩ, naarĩ korwo nĩyambĩrĩirie kũhĩa!

50 Na rĩĩrĩ, ndĩ na ũbatithio ndĩrĩbatithio naguo; ũndũ ũcio ũgaatiga gũũthĩĩnia o rĩrĩa ũgeekĩka!

51 Mwĩciiragia atĩ njũkĩĩte kũreehe thaayũ thĩ? Aaca; niĩ njũkĩĩte kũreehe nyamũkano.

52 Kuuma rĩu andũ ataano a mũciĩ ũmwe marĩkoragwo magayũkanĩĩte; atatũ marĩkoragwo mameneete eerĩ, nao eerĩ makamena atatũ.

53 Maithe marĩkoragwo mamenanĩĩte na aariũ aao, nao aariũ mamenanĩĩte na maithe maao; maanyina marĩkoragwo mamenanĩĩte na ciana ciao cia airĩĩtu, nacio ciana icio cia airĩĩtu irĩkoragwo imenanĩĩte na maanyina; mũirĩĩtu ahika arĩmenaga nyaciarawe, naake nyaciarawe akamũmena.”

Gũkũũrana mahinda

54 Jesũ agĩcooka akĩĩra andũ atĩrĩ, “Rĩrĩa muona matu maacookanĩrĩra moimĩĩte na ithũĩro, muugaga atĩ nĩgũkuura na gũkoira.

55 Rĩrĩa ningĩ mwaigua rũhuuho rũkĩhuruutana ruumĩĩte na mwena wa na kĩanda, muugaga atĩ nĩgũkũgĩa ũrugarĩ mũingĩ, na gũkagĩa.

56 Inyuĩ hinga ici! Nĩmũũĩ gũtaũra ũrĩa gũkũhaana mwarora igũrũ kana thĩ; mũkĩremeetwo nĩgũkũũrana mahinda maya nĩkĩ?

Iguithania na mũgũthitangi

57 “Mũregaga gwĩtuĩra inyuĩ eene ũrĩa mwagĩrĩirwo nĩgwĩka nĩkĩ?

58 Mũndũ angĩgũtwara igootiinĩ agũthitange, geria o ro ũrĩa ũngĩhota kũiguithania naake mũtaanakinya igootiinĩ. Ũngĩaga gwĩka ũguo-rĩ, egũgũtwara kwĩ mũciirithania, naake mũciirithania akũnengerane kũrĩ thigari igũikie njeera.

59 Ngũkwĩra atĩ, gũtirĩ hĩndĩ ũkoima kũu njeera kinya hĩndĩ ĩrĩa ũkaarĩĩkia kũrĩha gathendi ka mũthia ka mbeeca iria ũgaatuĩrwo.”

Mwĩrireei meehia maanyu kana mũkue

1 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩyo nĩhaarĩ na andũ amwe ho arĩa meerire Jesũ ũhoro wa andũ a Galili arĩa mooragĩĩtwo nĩ Pilato aakora makĩrutĩra Ngai igongoona.

2 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Mũgwĩciiria andũ acio mooragirwo a kuuma Galili mooragirwo ũguo nĩ tondũ maarĩ eehia makĩria ma andũ arĩa angĩ oothe a Galili?

3 Aaca tiguo! Ngũmwĩra na ma atĩ o na inyuĩ mwaga kwĩrira meehia maanyu, mũgaakua o ta o.

4 Ĩ nao andũ arĩa ikũmi na anaana maagwĩrĩirwo nĩ nyũmba ĩrĩa yarĩ ndaaya thĩinĩ wa itũũra rĩa Siloamu magĩkua, mũgwĩciiria atĩ ũguo nĩkuonania atĩ maarĩ ooru gũkĩra andũ arĩa angĩ oothe maatũũraga Jerusalemu?

5 Aaca tiguo! Ngũmwĩra na ma atĩ o na inyuĩ mwaga kwĩrira meehia maanyu, mũgaakua o ta o.”

Ngerekano ya mũkũyũ ũrĩa ũtaaciaraga

6 Naake Jesũ agĩkĩmahe ngerekano ĩno, akiuga atĩrĩ, “Hĩndĩ ĩmwe nĩkwarĩ na mũndũ wahandire mũkũyũ mũgũndainĩ wake wa mĩthabibũ, naake nĩagĩthiaga harĩ guo gũcaria ngũyũ no ndoonaga o na ĩmwe.

7 Agĩkĩĩra mũruti wĩra wa mũgũnda ũcio wake atĩrĩ, ‘Mĩaka ĩyo ĩtatũ mĩthiru, ndũũraga njũkaga haaha harĩ mũkũyũ ũyũ gũcaria ngũyũ, na ndirĩ ndoona o na ĩmwe. Nĩ ũndũ ũcio ũteme; ndwagĩrĩirwo nĩgũte mũgũnda wakwa tũhũ.’

8 No mũruti ũcio wa wĩra akĩmwĩra atĩrĩ, ‘Mũnene, reke tũtige kũũtema rĩu; nĩtũreke ũikare mwaka ũngĩ ũmwe tu ndĩũrĩmĩre na ndĩwĩkĩre thumu.

9 Wakorwo ũciarĩĩte-rĩ, nĩ wega, no wakorwo ũtaciarĩĩte, hĩndĩ ĩyo ũkaũtema.’ ”

Mũtumia warĩ kĩonje kũhonio nĩ Jesũ mũthenya wa Thabatũ

10 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũmwe wa Thabatũ Jesũ nĩkũrutana aarutanaga thunagogiinĩ.

11 Kũu thĩinĩ nĩkwarĩ na mũtumia warĩ na ngoma yatũmĩĩte atũũre e kĩonje mĩaka ikũmi na ĩnaana; aatũũraga ainamĩrĩire, ndangĩahotire kwĩhanda.

12 Rĩrĩa Jesũ aamuonire akĩmwĩta akĩmwĩra atĩrĩ, “Wee mũtumia ũyũ, nĩwehererio wonje waku!”

13 Jesũ agĩkĩigĩrĩra mũtumia ũcio mooko, naake o hĩndĩ ĩyo akĩĩhanda, akĩgooca Ngai.

14 No rĩĩrĩ, mũnene wa thunagogi nĩaraakarire nĩ ũndũ wa Jesũ kũhonania mũthenya wa Thabatũ. Kwoguo agĩkĩĩra andũ atĩrĩ, “Twĩ na mĩthenya ĩtandatũ ĩrĩa twagĩrĩirwo nĩkũruta wĩra; ũkagaai kũhonio mĩthenya ĩyo no ti mũthenya wa Thabatũ!”

15 Naake Mwathani agĩcookeria mũnene ũcio wa thunagogi atĩrĩ, “Inyuĩ hinga ici! Githĩ mũtihingũragĩra o mũndũ ng’ombe yake kana ndigiri yake ĩthiĩ ĩkanyue maaĩ mũthenya wa Thabatũ?

16 Hakĩrĩ ũguo-rĩ, mũtumia ũyũ wa rũciaro rwa Aburahamu ũtũire e muohe nĩ Caitaani mĩaka ikũmi na ĩnaana, ndaagĩrĩirwo nĩkuohorwo mũthenya wa Thabatũ?”

17 Oiga ũguo, thũ ciake ciothe igĩconoka, nao andũ arĩa angĩ oothe magĩkena nĩ ũndũ wa ciĩko ciothe iria eekĩĩte cia magegania.

Ngerekano ya mbegũ ya mũtĩ wa karatarĩ

18 Naake, Jesũ akĩũria atĩrĩ, “Ũthamaki wa Ngai-rĩ, ũngĩhaananio na kĩ? Ingĩũringithania na kĩĩ?

19 Ũthamaki wa Ngai ũhaana ta mbegũ ya mũtĩ wa karatarĩ, ĩrĩa mũndũ oire akĩhanda mũgũnda wake, nayo ĩgĩkũra ĩgĩtuĩka mũtĩ, nacio nyoni igĩaka itara ciacio hongeinĩ ciaguo.”

Ngerekano ya ndaawa ya kũimbia mĩgate

20 Ningĩ Jesũ agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Ũthamaki wa Ngai ingĩũringithania na kĩ?

21 Ingĩũhaanania na ndaawa ya kũimbia mĩgate ĩrĩa mũtumia oire, agĩtukania na kiro mĩrongo ĩna cia mũtu wa ngano, naguo wothe ũkĩimba.”

Mũromo ũrĩa mũceke

22 Naake Jesũ agĩthiĩ eerekeire Jerusalemu agereire icagiinĩ na matũũrainĩ akĩrutanaga.

23 Naake mũndũ ũmwe akĩmũũria atĩrĩ, “Mwathani, anga no andũ aniini makaahonokio?”

Naake Jesũ agĩcookia akiuga atĩrĩ,

24 “Mwĩrutanagĩriei gũtoonyera mũromo ũrĩa mũceke, nĩ ũndũ ti itherũ andũ aingĩ nĩmakaageria gũtoonya no matikaahota.

25 Hĩndĩ iria mwene nyũmba agookĩra ahinge mũrango-rĩ, inyuĩ mũkaambĩrĩria kũringaringa mũrango mũrũũgamĩĩte nja mũkiugaga atĩrĩ, ‘Mwathani, tũhingũrĩre.’ Naake nĩakaamũcookeria atĩrĩ, ‘Niĩ ndiũĩ kũrĩa muumĩĩte!’

26 Na inyuĩ nĩmũkaamũcookeria atĩrĩ, ‘Twarĩaga na tũkanyuanĩra nawe na nĩwarutanagĩra njĩrainĩ cia matũũra maitũ.’

27 Naake nĩakaamũcookeria rĩngĩ atĩrĩ, ‘Ndĩramwĩra niĩ ndiũĩ kũrĩa muumĩĩte. Umaai harĩ niĩ inyuĩ andũ aya aaganu!’

28 Hĩndĩ ĩyo nĩmũkaarĩra na mũhagaranie magego, rĩrĩa mũkoona Aburahamu, Isaaka, Jakubu, na anabii oothe Ũthamakiinĩ wa Ngai, o rĩrĩa na inyuĩ mũgaakorwo mũikĩĩtio nja!

29 Na rĩĩrĩ, andũ nĩmagooka moimĩĩte mwena na irathĩro o na wa na rũgongo na wa na kĩanda, irugainĩ rĩrĩa rĩgaakorwo Ũthamakiinĩ wa Ngai.

30 Hĩndĩ ĩyo-rĩ, andũ arĩa rĩu me thuutha magaatuĩka a mbere, na arĩa rĩu me mbere magaatuĩka a thuutha.”

Ũrĩa Jesũ eendeete Jerusalemu

31 O hĩndĩ ĩyo Afarisai amwe magĩũka kũrĩ Jesũ makĩmwĩra atĩrĩ, “Uma gũũkũ nĩ ũndũ Herode nĩarenda gũkũũraga.”

32 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Thiĩi mũkeere mbwe ĩyo atĩrĩĩrĩ, ‘Ũũmũũthĩ na rũũciũ ngũkorwo ngĩingata ngoma kuuma kũrĩ andũ ngĩmahonagia mĩrimũ yao, naguo mũthenya wa gatatũ ndĩĩkie wĩra wakwa.’

33 O na kũrĩ ũguo-rĩ, ũũmũũthĩ, rũũciũ, na ooke, no mũhaka ngorwo ndĩ rũgendoinĩ rwakwa tondũ gũtiagĩrĩire mũnabii ooragĩrwo kũndũ kũngĩ tiga o Jerusalemu.

34 “Jerusalemu, Jerusalemu! Wee ũũragaga anabii na ũkahũũra na mahiga andũ arĩa Ngai agũtũmagĩra! Nĩ maita maigana ndaneenda gũcookanĩrĩria andũ aaku hamwe, o ta ũrĩa ngũkũ ĩcookanagĩrĩria tũcui twayo rungu rwa mathagu maayo, no ndũnjĩtĩkagĩria!

35 Atĩrĩĩrĩ, Hekaarũ yaku nĩgũtiganĩrio. Ngũkwĩra na ma atĩ ndũkaanyona kinya rĩrĩa ũkoiga atĩrĩ, ‘Kũraathimwo-rĩ, nĩ ũrĩa ũgũũka thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Mwathani!’ ”

Jesũ kũhonia mũndũ warĩ mũrũaru

1 Na rĩĩrĩ, mũthenya ũmwe wa Thabatũ Jesũ nĩathiire kũrĩa irio kwa mũnene ũmwe wa Afarisai, na e kũu andũ nĩmaamũroraga mũno.

2 Na rĩĩrĩ, hau mbere yake nĩhaarĩ mũndũ warĩ mũrũaru mũrimũ wa kũimba magũrũ na mooko.

3 Naake Jesũ akĩũria arutani a Watho o na Afarisai atĩrĩ, “Watho witũ nĩwĩtĩkĩrĩĩtie kana ndwĩtĩkĩrĩĩtie kũhonanagio mũthenya wa Thabatũ?”

4 Nao magĩkira ki. Naake Jesũ akĩoya mũndũ ũcio warĩ mũrũaru, akĩmũhonia na akĩmwĩtĩkĩria athiĩ.

5 Agĩcooka akĩmooria atĩrĩ, “Nũũ gatagatĩinĩ kaanyu ũtangĩruta mwana wake, kana ndeegwa yake ĩgũĩte irima rĩa maaĩ mũthenya wa Thabatũ?”

6 Nao makĩremwo nĩkũmũcookeria.

Ũhoro wa kwĩnyiihia na kũnyiitana ũgeni

7 Rĩrĩa Jesũ oonire ũrĩa ageni arĩa meetĩĩtwo meendaga gũikarĩra itĩ iria ciaigĩirwo ageni a gĩtĩĩo, akĩmahe ngerekano ĩno akiuga atĩrĩ,

8 “Rĩrĩa mũndũ agwĩtĩra iruga rĩa ũhiki-rĩ, tigaga gũikaragĩra itĩ iria ciigĩirwo ageni a gĩtĩĩo, nĩ ũndũ ahota gũkorwo eetĩĩte mũgeni wa gĩtĩĩo gũgũkĩra,

9 naake mũndũ ũcio ũmwĩtĩĩte inyuerĩ ooke akwĩre atĩrĩ, ‘Reke mũndũ ũyũ aikarĩre hau wee ũikarĩire.’ Hĩndĩ ĩyo wee ũgĩũkĩre ũconokeete, ũgĩthiĩ ũikarĩre itĩ iria irĩ na thuutha.

10 Rĩrĩa wetĩrwo iruga-rĩ, thiaga ũgaikarĩra itĩ cia thuutha nĩguo mũndũ ũrĩa ũgwĩtĩĩte ooka akwĩre atĩrĩ, ‘Mũraata wakwa, ũkĩra ũthiĩ ũgaikarĩre gĩtĩ kĩĩrĩa kĩ haarĩa mbere.’ Hĩndĩ ĩyo ũkĩheeo gĩtĩĩo mbere ya andũ oothe arĩa meetĩirwo iruga.

11 Nĩ ũndũ mũndũ o wothe wĩnenehagia nĩakaanyiihio, na ũrĩa wĩnyiihagia nĩakaanenehio.”

12 Jesũ agĩcooka agĩĩta mũndũ ũrĩa wamwĩtĩĩte irugainĩ akĩmwĩra atĩrĩ, “Waruga iruga-rĩ, tigaga gwĩtĩra o araata aaku oiki, kana aariũ a maitũguo oiki, kana andũ a nyũmba yanyu iiki, kana itonga iria mũrigainie nacio ciiki, atĩ nĩ tondũ o nao nĩmarĩgwĩtĩra maruga maao, makĩenda gũkũrĩha nĩ ũndũ wa kũmeetĩra iruga rĩaku.

13 Wagĩa na iruga-rĩ, rĩĩtagĩre athĩĩni, cionje, ithua, na itumuumu,

14 na nĩũrĩraathimagwo nĩ tondũ acio matingĩhota gũkũrĩha. Ngai nĩ we ũgaakũrĩha rĩrĩa andũ arĩa athingu makaariũka.”

Ngerekano ya Iruga Inene

15 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa mũndũ ũmwe waikarĩĩte hau meethainĩ hamwe na Jesũ aiguire ũguo, akĩĩra Jesũ atĩrĩ, “Kaĩ arĩa makaarĩa irio Ũthamakiinĩ wa Ngai nĩmakaaraathimwo-ĩ!”

16 Naake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Hĩndĩ ĩmwe mũndũ ũmwe nĩahaarĩirie iruga inene, akĩrĩĩtĩra andũ aingĩ.

17 Rĩrĩa thaa cia kũrĩa ciakinyire agĩtũma ndungata yake ĩthiĩ ĩkeere arĩa meetĩirwo iruga rĩu atĩrĩ, ‘Ũkaai nĩ ũndũ indo ciothe nĩhaarĩrie!’

18 Nao oothe o mũndũ akĩambĩrĩria kũheana gĩtũmi gĩa kũgiria athiĩ irugainĩ rĩu, o mũndũ akaheana gĩtũmi gĩake. Wa mbere akiuga atĩrĩ, ‘Nĩndĩragũrire mũgũnda, na no mũhaka thiĩ ngawone; kwoguo thiĩ ũmwĩre andekere.’

19 Naake ũngĩ akiuga atĩrĩ, ‘Nĩndĩragũrire ndeegwa ikũmi cia kũrĩma na nĩndĩrathiĩ gũcigeria; kwoguo thiĩ ũmwĩre andekere.’

20 Naake ũrĩa ũngĩ akiuga atĩrĩ, ‘No hĩndĩ ndĩrahikanirie, nĩ ũndũ ũcio ndingĩhota gũũka.’

21 “Ndungata ĩyo ĩgĩgĩcooka mũciĩ ĩkĩĩra mwathi wayo maũndũ macio moothe. Naake mwathi wayo aamaigua akĩng’ũrĩka mũno, akĩĩra ndungata yake atĩrĩ, ‘Thiĩ na ihenya kũũrĩa barabarainĩ cia itũũra o na tũcĩrainĩ ũreehe athĩĩni, cionje, itumuumu, na ithua.’

22 Thuutha wa ihinda iniini, ndungata ĩyo ĩgĩcooka mũciĩ ĩkĩĩra mwathi wayo atĩrĩ, ‘Nĩndeeka ũrĩa wanjĩĩra, no andũ matinaiyũra.’

23 Naake mwathi wayo akĩmwĩra atĩrĩ, ‘Thiĩ barabarainĩ iria nene o na tũrĩa tũniini ũhatĩrĩrie andũ mooke gũũkũ gwakwa nĩ geetha nyũmba ĩiyũre.

24 Ngũmwĩra na ma atĩ gũtirĩ mũndũ o na ũmwe wa arĩa megwĩtĩĩtwo ũgũcama irio iria ngũmarugithĩirie!’ ”

Thogora wa gũtuĩka mũrutwo wa Jesũ

25 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩmwe rĩrĩa andũ gĩkundi kĩnene maatwaranĩĩte na Jesũ-rĩ, nĩamarĩirie akĩmeera atĩrĩ,

26 “Mũndũ ũrĩa ũgũũka kũrĩ niĩ no mũhaka aanyende gũkĩra ũrĩa eendeete ithe, nyina, mũtumia wake na ciana ciake, aariũ a nyina, na aarĩ a nyina na eemene we mwene, nĩguo atuĩke mũrutwo wakwa.

27 Mũndũ ũrĩa wothe ũtegũkuua mũtharaba wake anũmĩrĩre ndangĩhota gũtuĩka mũrutwo wakwa.

28 “Mũndũ angĩkorwo arenda gwaka mũnaara-rĩ, aambaga agaikara thĩ agatara mbeeca iria ũkũhũthĩra, nĩguo oone kana e na mbeeca cingĩigana kũũrĩĩkia.

29 Angĩaga gwĩka ũguo, no aremwo nĩkũrĩĩkia thuutha wa gwaka mũthingi, nao andũ oothe arĩa marĩwonaga nĩmarĩmũnyũrũragia,

30 makoiga atĩrĩ, ‘Mũndũ ũyũ aambĩrĩirie mwako, akĩremwo nĩkũũrĩĩkia!’

31 “Mũthamaki angĩkorwo agĩthiĩ kũrũa na mũthamaki ũngĩ-rĩ, aambaga gũikara thĩ ageciiria kana e na thigari ngiri ikũmi no ahote gũtooria mũthamaki ũcio ũngĩ wĩ na thigari ngiri mĩrongo ĩĩrĩ.

32 Angĩona atĩ ndangĩhota kũmũtooria, atũmanagĩra mũthamaki ũcio ũngĩ arĩ o kũraaya, akamwĩra kũgĩe na thaayũ.

33 Nĩ ũndũ ũcio, mũndũ ũrĩa ũtegũtiga kĩrĩa gĩothe e nakĩo ndangĩhota gũtuĩka mũrutwo wakwa.

Cumbĩ ũrĩa ũtarĩ bata

34 “Cumbĩ nĩ mwega, no ũngĩthira mũcamo-rĩ, ũngĩcooka gũcamithio ta cumbĩ atĩa?

35 Cumbĩ ũcio ndũrĩ bata tĩĩriinĩ o na kana thumuinĩ; nĩgũteeo ũteagwo. Ũrĩa ũrĩ na matũ ma kũigua nĩakĩigue.”

Ng’ondu yũrĩĩte

1 Mũthenya ũmwe eetia a mbeeca cia igooti na eehia nĩmookire gũthikĩrĩria Jesũ akĩrutana.

2 Nao Afarisai na arutani a Watho makĩambĩrĩria kũng’ong’oora makiugaga atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ aamũkagĩra eehia na akarĩanĩra nao!”

3 Tondũ ũcio Jesũ akĩmahe ngerekano ĩno akĩmeera atĩrĩ,

4 “Mũndũ ũmwe wanyu angĩkorwo e na ng’ondu, na ĩmwe yacio yũre-rĩ, eekaga atĩa? Githĩ ndatigaga icio ingĩ mĩrongo kenda na kenda werũinĩ agathiĩ gũcaria ĩyo yũrĩĩte kinya rĩrĩa arĩmĩona?

5 Amĩona-rĩ, amĩoyaga akamĩkuua na ciande akeneete.

6 Akinya mũciĩ eetaga araata aake na andũ arĩa arigainie nao akameera atĩrĩ, ‘Ũkaai tũkenanĩre nĩ ũndũ nĩnyoneete ng’ondu yakwa ĩrĩa ĩroorĩĩte!’

7 Ngũmwĩra na ma atĩ, ũguo noguo gũkenagwo mũno igũrũ rĩrĩa mwĩhia ũmwe eerira gũkĩra ũrĩa gũkenagwo nĩ ũndũ wa andũ mĩrongo kenda na kenda arĩa matabatairio nĩkwĩrira.

Ngerekano ya ciringi yũrĩĩte

8 “Kana rĩĩrĩ, mũtumia angĩkorwo na ciringi ikũmi, ĩmwe yacio yũre-rĩ, eekaga atĩa? Githĩ ndagwatagia taawa, akahaata nyũmba kahora akĩroraga kinya rĩrĩa arĩmĩona?

9 Amĩona-rĩ, eetaga araata aake na andũ arĩa arigainie nao akameera atĩrĩ, ‘Ũkaai tũkenanĩre nĩ ũndũ nĩnyoneete ciringi yakwa ĩrĩa ĩrorĩĩte!’

10 Ngũmwĩra na ma atĩ ũguo noguo araika makenaga rĩrĩa mwĩhia ũmwe eerira meehia maake.”

Mwanake ũrĩa worĩĩte

11 Na rĩĩrĩ, Jesũ agĩthiĩ na mbere akĩmeera atĩrĩ, “Hĩndĩ ĩmwe nĩkwarĩ na mũndũ warĩ na aariũ eerĩ.

12 Ũrĩa warĩ mũnyiinyi akĩĩra ithe atĩrĩ, ‘Baaba, ngaĩra igai rĩakwa.’ Naake ithe agĩkĩgayania aariũ acio aake eerĩ indo ciake.

13 Matukũ maniini mathira, mũũriũ ũcio mũniini akĩũngania indo ciake ciothe agĩthiĩ bũrũri wa kũraaya, agĩitangĩra indo icio ciake ciothe kuo na mĩtũũrĩre ya ũmaramari.

14 Rĩrĩa aarĩĩkirie kũhũthĩra indo icio ciake ciothe, bũrũriinĩ ũcio aarĩ nĩkwagĩire na ng’aragu nene, o kinya akĩambĩrĩria gũthĩĩnĩka.

15 Kwoguo, agĩthiĩ akĩũria wĩra kwa mũndũ ũmwe wa kũu, naake akĩmũtwara gĩthakainĩ, akarĩithagie ngũrũe.

16 Na rĩĩrĩ, nĩ ũndũ wa kũhũũta-rĩ, nĩaiguaga erirĩirie kũrĩa makoro marĩa maarĩagwo nĩ ngũrũe icio, nĩ ũndũ gũtirĩ mũndũ wa mũheaga gĩa kũrĩa.

17 Naake agĩĩcookera akiuga atĩrĩ, ‘Baaba arĩ na aruti wĩra aingĩ, nao nĩmarĩaga makahũũna na magatigia, na niĩ gũũkũ nĩgũkua ndĩrakua nĩ ng’aragu!

18 Ngũũkĩra thiĩ kũrĩ Baaba ndĩmwĩre atĩrĩ, Baaba, nĩhĩtĩirie Ngai o na ngakũhĩtĩria.

19 Ndiagĩrĩirwo nĩgũcooka gwĩtagwo mũũrũguo, ndua ta mũruti ũmwe waku wa wĩra.’

20 Naake agĩgĩũkĩra akĩambĩrĩria gũcooka kũrĩ ithe.

“Na rĩĩrĩ, arĩ o kũraaya, ithe akĩmuona akĩmũiguĩra tha, agĩteng’era akĩmũhĩmbĩria na akĩmũmumunya.

21 Naake mũũriũ ũcio akĩmwĩra atĩrĩ, ‘Baaba, nĩhĩtĩirie Ngai o na ngakũhĩtĩria; ndiagĩrĩirwo nĩgũcooka gwĩtagwo mũũrũguo.’

22 No ithe agĩĩta ndungata ciake agĩciĩra atĩrĩ, ‘Thiĩi narua mũreehe nguo ĩrĩa njega biũ mũmũhumbe, na mũmwĩkĩre gĩcũhĩ kĩara, na iraatũ magũrũ.

23 Mũcooke mũthiĩ mũthĩnje gateegwa karĩa kanoru biũ, tũrĩe na tũkene,

24 nĩ ũndũ mwana ũyũ wakwa araarĩ mũkuũ na rĩu nĩariũkĩĩte; nĩaroorĩĩte na rĩu nĩonekeete.’ Nĩ ũndũ ũcio, magĩkĩambĩrĩria gũkũngũiya.

25 “Maũndũ macio moothe magĩĩkĩka-rĩ, mũũriũ wake ũrĩa mũkũrũ aarĩ mũgũnda. Na rĩĩrĩ, rĩrĩa aarĩ njĩrainĩ akĩinũka, e hakuhĩ mũciĩ-rĩ, akĩigua mĩtũũrirũ ĩkĩhuuhwo, gũkĩinagwo nyĩmbo.

26 Agĩgĩĩta ndungata ĩmwe akĩmĩũria atĩrĩ, ‘Nĩ atĩa kũrekĩka?’

27 Nayo ndungata ĩyo ĩkĩmũcookeria ĩkĩmwĩra atĩrĩ, ‘Nĩ mũrũ wa maitũguo ũcookire mũciĩ, naake thooguo athĩnja gateegwa karĩa kanoru tondũ nĩacooka mũciĩ arĩ mũgima.’

28 “Naake mũrũ wa nyina ũcio mũkũrũ agĩkĩraakara mũno, na akĩrega gũtoonya nyũmba. Kwoguo ithe akiuma nja akĩmũthaitha atoonye thĩinĩ.

29 No we agĩcookeria ithe atĩrĩ, ‘Baaba, tathikĩrĩria ngwĩre, niĩ ndũũraga ngũtungatagĩra mĩaka ĩyo yothe na ndirĩ ndakũhĩtĩria, no ndũrĩ wahe o na kabũri kamwe tũrĩanĩre na araata aakwa!

30 No rĩĩrĩ, rĩrĩa mũũrũguo ũyũ waku ooka arĩĩkĩĩtie gũitanga indo ciaku na maraaya, wamũthĩnjĩra gateegwa karĩa kanoru!’

31 Naake ithe akĩmũcookeria atĩrĩ, ‘Mũũriũ, tũkoragwo hamwe hingo ciothe, na indo ciakwa ciothe nĩ ciaku.

32 Nĩtwagĩrĩirwo nĩgũkũngũiya na gũkena nĩ tondũ mũrũ wa maitũguo nĩarakuĩte, no rĩu nĩariũkĩĩte; nĩaroorĩĩte, no rĩu nĩonekeete.’ ”