Gũtaarĩria
Rĩĩtwa rĩa Ibuku rĩĩrĩ rĩa Keerĩ rĩa Makabai o ũndũ ũmwe na rĩĩtwa rĩa Ibuku rĩa Mbere rĩa Makabai, riumanĩĩte na rĩĩtwa rĩa Mũyahudi wetagwo Judasi Makabai (1Mak 2.4). Mũyahudi ũcio na aariũ a nyina moĩkaine nĩ ũndũ wa ũrĩa mang’eng’anire marĩ na ũcamba mũnene na athamaki a ũthamaki wa Angiriki. Athamaki acio meendaga gũthaahia ndini ya Ayahudi na mamaime hinya wa gũtetera ihooto ciao. Ibuku rĩĩrĩ rĩa keerĩ rĩtirũmanĩrĩirie kũheana ũhoro ũrĩa ũheanĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Mbere. O na kũrĩ ũguo-rĩ, nĩrĩheanĩĩte ũhoro ũringaine na ũrĩa wandĩkĩĩtwo icunjĩinĩ cia mbere mũgwanja cia Ibuku rĩa Mbere.
Ibuku rĩĩrĩ rĩa Keerĩ rĩa Makabai nĩ matemo ma hisitoria ndaaya ya Ayahudi yandĩkĩĩtwo mabukuinĩ mataano. Hisitoria ĩyo yandĩkirwo nĩ Mũyahudi wetagwo Jasoni woimĩĩte itũũra rĩa Kurene rĩrĩa rĩarĩ bũrũriinĩ ũrĩa rĩu wĩtagwo Libia. Ibuku rĩĩrĩ rĩheanĩĩte ũhoro wa maũndũ megiĩ Ayahudi marĩa meekĩkire kuuma hĩndĩ ya Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene wetagwo Oniasi wa Gatatũ, nginya hĩndĩ ĩrĩa Nikanori aakuire. Oniasi wa Gatatũ aatuĩkire Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene mwakainĩ wa igana rĩmwe na mĩrongo ĩnaana (180) mbere ya gũciarwo kwa Mwathani Jesũ Kristũ.
Nikanori aakuire mwakainĩ wa igana rĩmwe na mĩrongo ĩtandatũ na ũmwe (161) mbere ya gũciarwo kwa Mwathani Jesũ Kristũ.
Ibuku rĩĩrĩ nĩrĩringĩrĩirie Ayahudi mũno gwathĩkĩra watho wa Ngai na rĩkagaathĩrĩria mũno iraathimo iria andũ arĩa manyariiragwo na makooragwo nĩ ũndũ wa wĩtĩkio wao maheagwo nĩ Ngai. O na ningĩ nĩrĩheanĩĩte ũhoro wa kũriũka kwa arĩa akuũ, kũhoera andũ arĩa makuĩte, na ũteithania wa arĩa atheru.
Maũndũ marĩa marĩ ibukuinĩ rĩĩrĩ
Marũa kũrĩ Ayahudi a Misiri o na ũhoro wa gũtaarĩria 1.1–2.32
Kũng’eng’anĩra wĩra wa Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene 3.1–4.50
Anitioku Epifane na kũnyariirwo kwa Ayahudi 5.1–7.42
Ũhootani wa Judasi 8.1–15.39