Month: March 2020

Kuonekana gwa ithanwa

1 Na rĩĩrĩ, gĩkundi kĩa anabii kĩrĩa Elisha arũũgamagĩrĩra gĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Handũ haaha tũtũũraga nĩ haniini mũno.

2 Twagũthaitha ũtwĩtĩkĩre tũthiĩ Jorodani tũgateme mĩtĩ, nĩ geetha twake handũ ha gũtũũra.”

Naake Elisha akĩmacookeria atĩrĩ, “Ĩkaai guo.”

3 Naake ũmwe wao agĩthaitha Elisha nĩguo atwarane nao, naake agĩĩtĩkĩra.

4 Nao makiumagara hamwe, na makinya makĩambĩrĩria gũtema mĩtĩ.

5 Rĩrĩa ũmwe wao aatemaga mũtĩ, ithanwa rĩake rĩkĩrũka rĩkĩgũa maaĩinĩ thĩinĩ. Naake agĩkaya akiuga atĩrĩ, “Wũi mwathi wakwa Elisha! Nĩkũhooya ngũrĩhoeete!”

6 Naake Elisha akĩmũũria atĩrĩ, “Rĩagũa ha?” Naake mũndũ ũcio akĩmuonia harĩa rĩagũĩte. Naake Elisha agĩtema kamũtĩ, agĩgaikia kũu maaĩinĩ, nako gagĩtũma ithanwa rĩrere.

7 Naake Elisha akĩmwĩra atĩrĩ, “Rĩoe.” Naake mũndũ ũcio akĩinamĩrĩra akĩrĩoya.

Ita cia Siria kũhootwo

8 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa mũthamaki wa Siria aahũũranaga na Isiraeli-rĩ, agĩcookania ndundu na atongoria aake, akĩmoonia harĩa aataanyĩĩte gwaka kambĩ yake.

9 No rĩĩrĩ, Elisha agĩtũmanĩra mũthamaki wa Isiraeli akĩmwĩra ndagakuhĩhĩrie handũ hau tondũ nĩ ho andũ a Siria mooheetie.

10 Naake mũthamaki wa Isiraeli agĩtũmana handũ hau Elisha aamwĩrĩĩte, nĩguo andũ maikare mehũũgĩĩte, na agĩgĩĩka ũguo mahinda maingĩ.

11 Naake mũthamaki wa Siria akĩraakario mũno nĩ ũndũ ũcio. Agĩgĩĩta atongoria aake akĩmooria atĩrĩ, “Nĩ ũrĩkũ wanyu wĩ mwena wa mũthamaki wa Isiraeli?”

12 Naake ũmwe wao agĩcookia atĩrĩ, “Hatirĩ o na ũmwe, mwathi witũ. No rĩĩrĩ, nĩ mũnabii Elisha ũrĩa ũtũũraga Isiraeli ũmenyithagia mũthamaki wa Isiraeli hitho ciaku ciothe o na iria mwaragĩria nyũmba.”

13 Naake mũthamaki agĩathana akiuga atĩrĩ, “Thiĩ mũtuĩrie harĩa arĩ nĩ geetha njuge agĩĩrwo.” Naake arĩĩkia kũmenyithio atĩ Elisha aarĩ Dothani,

14 agĩtũma gĩkundi kĩnene kĩa mbũtũ ya ita kĩ na mbarathi na ngaari cia mbarathi. Gĩgĩkinya kuo ũtukũ gĩgĩthĩũrũrũkĩria itũũra rĩu.

15 Rũũciinĩ tene, rĩrĩa ndungata ya Elisha yokĩrire, yoima nja, ĩkĩona itũũra rĩu rĩothe rĩthiũrũrũkĩirio nĩ mbũtũ ya ita nene ya Siria ĩ na mbarathi na ngaari cia mbarathi. Nayo ikĩanĩrĩra ikiuga atĩrĩ, “Wũi mwathi wakwa! Tũgwĩka atĩa tondũ nĩtwathira!”

16 Naake Elisha agĩcookeria ndungata yake atĩrĩ, “Tiga gwĩtigĩra; nĩ gũkorwo twĩ na mbũtũ nene gũkĩra yao.”

17 Naake agĩcooka akĩhooya atĩrĩ, “MWATHANI ndagũthaitha ũhingũre maitho ma ndungata ĩno nĩ geetha ĩhote kuona.” Naake MWATHANI akĩmĩhingũra maitho, ĩkĩona kĩrĩma gĩothe kĩiyũire mbarathi na ngaari cia mbarathi cia rĩrĩmbũkaga mwaki irigicĩirie Elisha.

18 Rĩrĩa mbũtũ ya Siria yatharĩkĩire, Elisha akĩhooya MWATHANI akiuga atĩrĩ, “Ndagũthaitha MWATHANI, tua andũ aya itumuumu.” Naake MWATHANI akĩigua ihooya rĩake, akĩmatua itumuumu.

19 Naake Elisha akĩmeera atĩrĩ, “Nĩmwahĩtia njĩra o na itũũra. Nũmĩrĩraai na nĩngũmwonia mũndũ ũrĩa mũracaria.” Naake akĩmatongoria, akĩmatwara Samaria.

20 Rĩrĩa maakinyire Samaria, Elisha akĩhooya MWATHANI akiuga atĩrĩ, “Ndagũthaitha MWATHANI, hingũra andũ aya maitho nĩguo mahote kuona.” Naake MWATHANI akĩigua ihooya rĩake, akĩmahingũra maitho makĩyona marĩ Samaria gatagatĩ.

21 Naake mũthamaki wa Isiraeli rĩrĩa oonire andũ a Siria, akĩũria Elisha atĩrĩ, “Mũthuuri ũyũ, nĩũkwenda njũrage andũ aya? Nĩũkwenda ndĩmoorage?”

22 Naake Elisha akĩmũcookeria atĩrĩ, “Aaca, ndũkaamoorage. Tondũ-rĩ, ũngĩũraga andũ arĩa we mwene ũtatahĩĩte na rũhiũ rwaku o na ũta waku atĩa? Atĩrĩĩrĩ, mahe gĩa kũrĩa o na gĩa kũnyua ũcooke ũmarekererie macooke kwĩ mũthamaki wao.”

23 Naake mũthamaki wa Isiraeli akĩmarugĩra iruga inene, na marĩĩkia kũrĩa na kũnyua, akĩmarekereria magĩcooka kwĩ mũthamaki wa Siria. Kuuma hĩndĩ ĩyo, andũ a Siria matiacookire gũthooria bũrũri wa Isiraeli.

Samaria kũrigiicĩrio

24 Na rĩĩrĩ, thuutha ũcio, Benihadadi mũthamaki wa Siria agĩcookanĩrĩria mbũtũ ciake cia ita agĩthiĩ agĩtharĩkĩra itũũra rĩa Samaria akĩrĩrigiicĩria.

25 Nĩ ũndũ wa ũrĩa itũũra rĩu rĩaikarire rĩrigiicĩirio, gũkĩgĩa ng’aragu nene mũno. Mũtwe wa ndigiri wendagio icunjĩ mĩrongo ĩnaana cia betha, nacio ngiramu magana meerĩ cia mai ma ndutuura ikeendio icunjĩ ithaano cia betha.

26 Rĩrĩa mũthamaki wa Isiraeli aathiagĩra igũrũ wa rũthingo rwa itũũra, mũtumia ũmwe akĩmũkaĩra akĩmwĩra atĩrĩ, “ Mwathi wakwa mũthamaki, ndeithia!”

27 Naake mũthamaki akĩmũcookeria atĩrĩ, “Angĩkorwo MWATHANI ndangĩgũteithia-rĩ, niĩ ingĩgũteithia na kĩ? Ndĩkĩrĩ na ngano kana ndibei?”

28 Ningĩ agĩcooka akĩmũũria atĩrĩ, “Thĩĩna waku nĩ ũrĩkũ?”

Naake mũtumia ũcio akĩmũcookeria atĩrĩĩrĩ, “Mũtumia ũyũ aranjĩĩrire tũrĩe mwana wakwa nĩ geetha tũkaarĩa wake mũthenya ũcio ũngĩ.

29 Nĩ ũndũ ũcio tũrakĩruga mwana wakwa, tũramũrĩa. Naguo mũthenya ũyũ ũngĩ ndĩramwĩra tũruge mwana wake tũmũrĩe, no aramũhitha!”

30 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩrĩa mũthamaki aiguire ũrĩa mũtumia ũcio oigire, agĩtembũranga nguo ciake nĩ ũndũ wa kĩeha. Rĩrĩa aathiaga o hau rũthingo igũrũ, andũ arĩa maarĩ hakuhĩ na rũthingo makĩona ehumbĩĩte ikũnia thĩinĩ wa nguo ciake.

31 Naake mũthamaki akĩanĩrĩra akiuga atĩrĩ, “Ngai anjũrage, angĩkorwo nĩ gũgũtuka Elisha mũrũ wa Shafatu atooragĩĩtwo!”

32 Agĩgĩtũma mũrekio akagĩĩre Elisha.

Na hĩndĩ ĩyo Elisha nĩgũikara aikarĩĩte gwake mũciĩ me na athuuri. Naake mũrekio ũcio ataanakinya, Elisha akĩĩra athuuri acio atĩrĩ, “Athuuri aya, nĩngwenda mũmenye atĩ mũũragani ũrĩa nĩatũmĩĩte mũndũ njũke njũragwo! Rĩu-rĩ mũndũ ũcio ooka hingaai mũrango nĩguo ndagaatoonye. Kĩmenyeei atĩ o na mũthamaki arĩkorwo thuutha wake.”

33 Na rĩĩrĩ, o akĩaragia-rĩ mũthamakiagĩtoonya akiuga atĩrĩ, “Mathĩĩna maya moothe nĩ MWATHANI ũtũreehithĩirie. Ngũgĩikara ndĩmwetereire atũteithie nĩkĩ?”

1 Naake Elisha agĩcookia atĩrĩ, “Tathikĩrĩria ũrĩa MWATHANI aroiga! Rũũciũ mathaa o ta maya, mũkeendagĩrio kiro ithatũ cia mũtu ũrĩa mũhinyu, kana kĩro ithathatũ cia mbaarĩ, gĩcunjĩ kĩmwe kĩa betha o kũu kĩhingoinĩ gĩa Samaria.”

2 Nayo ndungata ĩyo yatungataga mũthamaki ĩkĩĩra Elisha atĩrĩ, “O na MWATHANI angiuria mbura, ũndũ ta ũcio ndũngĩĩkĩka.”

Naake Elisha akĩmĩcookeria atĩrĩ, “Ũndũ ũcio nĩũgeekĩka maitho maaku makĩyonagĩra, no irio icio ndũgaacicama o na haniini.”

Mbũtũ cia ita cia Siria kuumagara

3 Na rĩĩrĩ, hau kĩhingoinĩ gĩa itũũra nĩhaarĩ andũ ana maarũarĩĩte mũrimũ mũũru wa ngoothi. Nao makĩũrania atĩrĩ, “Tũgũikara haaha nginya tũgaakua nĩkĩ?

4 Tũngiuga tũthiĩ itũũrainĩ, ng’aragu nĩgũtũũraga tondũ nĩkuo ĩneneheire, ningĩ twaikara haaha, nĩtũgũkuĩra ho. Nĩ ũndũ ũcio nĩtũthiĩ kambĩinĩ ya andũ a Siria meenda gũtũũraga matũũrage. Na meenda gũtũhonokia matũhonokie.”

5 Na rĩĩrĩ, gũgĩthiĩ kũgĩa na mairia magĩũkĩra magĩthiĩ kambĩinĩ ya andũ a Siria, makinya kuo matiakorire mũndũ o na ũmwe.

6 MWATHANI nĩatũmĩĩte andũ a Siria maigue mũrurumo ta wa mbũtũ nene ya ita, ĩ na mbarathi na ngaari ciacio cia mbarathi, nao magĩciiria atĩ mũthamaki wa Isiraeli nĩakomboreete athamaki a Ahiti na a Misiri o hamwe na mbũtũ ciao cia ita mooke mamatharĩkĩre.

7 Tondũ ũcio, hwaĩinĩ ũcio andũ a Siria nĩmoorĩĩte nĩguo mahonokie mĩoyo yao, na magatiga hema ciao, mbarathi ciao, ndigiri ciao, o na magatiga kambĩ o ro ũguo.

8 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa andũ acio ana maarũarĩĩte mũrimũ mũũru wa ngoothi maakinyire harĩa kambĩ yambĩrĩirie, magĩtoonya hemainĩ makĩrĩa na makĩnyua kĩrĩa maakorire kuo. Magĩcooka magĩkua betha na thahabu na nguo magĩthiĩ magĩcihitha. Nao magĩcooka rĩngĩ, magĩtoonya hemainĩ ĩngĩ magĩkuua o indo ingĩ magĩthiĩ magĩcihitha.

9 Magĩcooka makĩĩrana o eene atĩrĩ, “Ũndũ ũyũ tũreeka ti mwega. Ũũmũũthĩ nĩ mũthenya wa kũheana ũhoro ũrĩa mwega na tũtiagĩrĩirwo nĩgũkira. Tũngĩeterera o nginya gũkĩe, no mũhaka tũkaaherithio. Nĩ ũndũ ũcio nĩtũthiĩ tũkeere andũ a nyũmba ya mũthamaki ũhoro ũyũ.”

10 Tondũ ũcio makiuma kũu kambĩinĩ ya andũ a Siria magĩcooka Samaria. Makinya kuo makĩĩra aikaria a ihingo atĩrĩ, “Tũthiire kambĩinĩ ya andũ a Siria na tũtirĩ mũndũ tũiguire kana twonire, tiga o mbarathi na ndigiri cioheetwo, na hema o ta ũrĩa citigirwo!”

11 Nao aikaria a ihingo makĩanĩrĩra ũhoro ũcio, ningĩ magĩcooka makĩmenyithia andũ a nyũmba ya mũthamaki.

12 Naake mũthamaki akĩramũka kũrĩ o ũtukũ akĩĩra njaama ciake atĩrĩ, “Nĩngũmwĩra mĩbango yothe ĩrĩa andũ a Siria marabanga igũrũ riitũ. Nĩmamenyeete ũhoro wa ng’aragu ĩrĩa ĩĩ gũũkũ na ũndũ ũcio nĩũtũmĩĩte mathaame hemainĩ ciao magagĩthiĩ kwĩhitha gĩthakainĩ. Magagĩciiria atĩ ithuĩ no tũriuma gũũkũ itũũra tũthiĩ tũgacarie irio, na hĩndĩ ĩyo matũrigiicĩrie matũtuunye itũũra.”

13 Mũndũ ũmwe wa njaama ciake akiuga atĩrĩ, “Twagũthaitha ũrekie andũ na mbarathi ithaano cia iria itigarĩĩte gũũkũ itũũrainĩ mathiĩ magatuĩrie ũhoro, nĩ gũkorwo o na aya megũtigwo gũũkũ megũkua gĩkuũ o ta kĩrĩa arĩa angĩ makuĩte.”

14 Naake mũthamaki agĩthuura andũ amwe akĩmatũma na ngaari igĩrĩ cia mbarathi marũmĩrĩre ita cia Siria magatuĩrie ũhoro ũcio wega.

15 Nao makĩmathingatia o nginya rũũĩinĩ rwa Jorodani. Na rĩĩrĩ, kũu njĩrainĩ guothe kwaiyũrĩĩte nguo na indo iria andũ a Siria maateyaga makĩũra. Nao arekio acio magĩcooka makĩhe mũthamaki ũhoro ũcio.

16 Nao andũ a Samaria makĩambũrũrũka, magĩthiĩ magĩtaha indo kuuma kambĩinĩ ya andũ a Siria. Na rĩĩrĩ, kiro ithatũ cia mũtu ũrĩa mũhinyu, na kĩro ithathatũ cia mbaarĩ ikĩambĩrĩria kwendio gĩcunjĩ kĩmwe kĩa betha o ta ũrĩa MWATHANI oigĩĩte.

17 Naake mũthamaki nĩatuĩte atĩ ndungata ĩrĩa yamũtungataga ĩrangangire kĩhingo, nao makĩmĩrangĩrĩrĩria hau kĩhingoinĩ ĩgĩgĩkuĩra ho o ta ũrĩa Elisha oigĩĩte hĩndĩ ĩrĩa mũthamaki aathiire kũmuona.

18 Ningĩ ũhoro ũkĩhinga ũrĩa Elisha eerĩĩte mũthamaki atĩrĩ, “Rũũciũ o mathaa o ta maya, kiro ithatũ cia mũtu ũrĩa mũhinyu ikeendagio gĩcunjĩ kĩmwe kĩa betha, kiro ithathatũ cia mbaarĩ, ikeendagio o thogora ũcio o kũu kĩhingoinĩ gĩa itũũra rĩa Samaria.”

19 Ningĩ mũrekio wa mũthamaki ndacamire irio icio nĩ ũndũ nĩakararĩĩtie Elisha akoiga atĩ, “O na MWATHANI akoiria mbura, ũndũ ta ũcio ndũngĩkĩka.” No Elisha nĩamwĩrĩĩte atĩ ũndũ ũcio ũgeekĩka akĩyonagĩra na maitho maake, no ndagaacama irio icio o na haniini.

20 Ũguo nĩguo mũndũ ũcio aakuire thuutha wa kũrangĩrĩrio hau kĩhingoinĩ gĩa itũũra.

Mũtumia wa Shunemu kũhũndũka kuuma Filisitia

1 Na rĩĩrĩ, Elisha nĩerĩĩte mũtumia ũrĩa aariũkĩĩtie mũũrũwe atĩ athaame we mwene na andũ a mũciĩ wake, mathiĩ magatũũre bũrũri ũngĩ, tondũ MWATHANI nĩehaarĩirie kũreehe ng’aragu bũrũri ũcio na yarĩ ya gũikara mĩaka mũgwanja.

2 Naake mũtumia ũcio arĩĩkia gwĩtĩkĩra ũguo Elisha aamũtaarĩĩte, agĩũkĩra na andũ a mũciĩ wake wothe magĩthiĩ magĩtũũra bũrũri wa Afilisiti mĩaka mũgwanja.

3 Nayo mĩaka mũgwanja yathira, mũtumia ũcio akĩhũndũka kuuma bũrũri wa Afilisiti, agĩgĩthiĩ kwĩ mũthamaki wa Isiraeli kũmũthaitha acookerio nyũmba yake o na gĩthaka gĩake.

4 Mũthamaki hĩndĩ ĩyo nĩkwaria aaragia na Gehazi ndungata ya Elisha akĩenda kũmenya ũhoro wa ciama iria Elisha aaringĩĩte.

5 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa Gehazi aataaragĩria mũthamaki ũrĩa Elisha aariũkirie mũndũ, mũtumia ũcio wariũkĩirio mwana agĩkaĩra mũthamaki acookerio nyũmba yake na gĩthaka gĩake. Naake Gehazi akiuga atĩrĩ, “Mwathi wakwa mũthamaki, mũtumia ũcio nĩ we ũyũ, ningĩ ũyũ nĩ we mũũrũwe ũrĩa Elisha aariũkirie.”

6 Naake mũtumia agĩĩkĩra ũhoro ũcio hinya mũthamaki arĩĩkia kũmũũria ciũria. Tondũ ũcio mũthamaki agĩthuura mũnjaama ũmwe, akĩmwatha oone atĩ mũtumia ũcio nĩacookerio indo ciake ciothe, o gwata uumithio wa maciaro ma mĩgũnda yake ma mĩaka ĩyo mũgwanja aakoreetwo athaamĩĩte.

Elisha na Benihadadi mũthamaki wa Siria

7 Na rĩĩrĩ, Elisha agĩgĩthiĩ Damasiki o ihinda rĩrĩa Benihadadi mũthamaki wa Siria aarĩ mũrũaru. Naake mũthamaki arĩĩkia kũmenyithio atĩ Elisha nĩarĩĩkĩĩtie gũkinya kũu,

8 agĩĩta Hazaeli mũnjaama wake akĩmwĩra atĩrĩ, “Oya kĩheeo ũtwarĩre mũnabii, ũmũthaithe anduĩrĩrie ũhoro he MWATHANI akwĩre kana nĩngũhona kana ndikũhona.”

9 Naake Hazaeli agĩthiĩ kwĩ Elisha e na ngamĩĩra mĩrongo ĩna, ikuuĩĩte mĩthemba yothe ya indo iria njega cia bũrũri wa Damasiki. Rĩrĩa Hazaeli aakinyire he mũnabii Elisha akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ ndungata yaku Benihadadi mũthamaki wa Siria wandũma njũke ngũũrie kana nĩekũhona ndwari yake kana ndekũhona.”

10 Naake Elisha akĩmũcookeria atĩrĩ, “Thiĩ ũmwĩre atĩ nĩekũhona; no rĩĩrĩ, MWATHANI nĩanguũrĩirie akanyonia atĩ no egũkua.”

11 Naake Elisha agĩgĩikara amũkũrĩire maitho agegearĩĩte o nginya Hazaeli agĩconoka. O rĩmwe Elisha akĩambĩrĩria kũrĩra.

12 Naake Hazaeli akũmũũria atĩrĩ, “Ũrarĩrio nĩ kĩĩ, mwathi wakwa?” Naake Elisha akĩmũcookeria atĩrĩ, “Nĩkũmenya ndĩramenya maũndũ marĩa mooru ũgeeka andũ a Isiraeli. Nĩ ũndũ-rĩ, nĩũgaacina nyũmba ciakuo cia hinya cia kwĩhitha na mwaki, ũũrage aanake aao na rũhiũ rwa njora, ũtinangie ciana ciao iria nyiinyi tũcunjĩ tũcunjĩ, nĩũgaatarũra nda cia andũ a nja arĩa aritũ.”

13 Naake Hazaeli kĩũria Elisha atĩrĩ, “Kũngĩhoteka atĩa mwathi wakwa atĩ kamũndũ ta niĩ gatarĩ kĩene kahote gwĩka maũndũ ta macio?”

Elisha akĩmũcookeria atĩrĩ, “MWATHANI nĩanguũrĩirie atĩ nĩũgaatuĩka mũthamaki wa Siria.”

14 Hĩndĩ ĩyo Hazaeli agĩtiga Elisha agĩcooka kwĩ Benihadadi mwathi wake. Naake Benihadadi akĩmũũria atĩrĩ, “Elisha oiga atĩa?”

Naake Hazaeli akũmũcookeria atĩrĩ, “Oiga atĩ hatirĩ nganja nĩũkũhona.”

15 No rĩĩrĩ mũthenya ũyũ ũngĩ, Hazaeli akĩoya mũrengeti akĩũrinda maaĩinĩ, agĩcooka akĩohania ũthiũ wa mũthamaki naguo o nginya agĩkua.

Naake Hazaeli agĩtuĩka mũthamaki wa Siria ithenya rĩake.

Jehoramu mũthamaki wa Juda

16 Na rĩĩrĩ, mwakainĩ wa gataano wa ũthamaki wa Joramu mũrũ wa Ahabu kũu Isiraeli-rĩ, Jehoramu mũrũ wa Jehoshafatu agĩtuĩka mũthamaki wa Juda.

17 Aambĩrĩirie gũthamaka arĩ wa mĩaka mĩrongo ĩtatũ na ĩĩrĩ na agĩthamaka mĩaka ĩnaana kũu Jerusalemu.

18 Naake akĩrũmĩrĩra mĩtugo mĩũru ya athamaki a Isiraeli, o ta ũrĩa mũciĩ wa Ahabu wekĩĩte nĩ ũndũ aahikĩĩtie mwarĩ wa Ahabu. Agĩgĩĩka maũndũ maingĩ mooru marĩa mataakenagia MWATHANI.

19 No rĩĩrĩ, MWATHANI ndangĩetĩkĩrire kũniina Juda, nĩ ũndũ wa gĩtĩĩo kĩa Daudi ndungata yake, nĩ ũndũ nĩamwĩrĩire atĩ njiarwa ciake igũtũũra ithamakaga tene na tene.

20 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩrĩa Jehoramu aathamakaga nĩrĩo Aedomu maaremeire athamaki a Juda makĩgĩa na ũthamaki wao.

21 Hĩndĩ ĩyo Jehoramu e na ngaari ciake ciothe cia mbarathi makĩringa magĩthiĩ Zairu, nao Aedomu makĩmathiũrũrũkĩria. Na rĩĩrĩ, mahinda ma ũtukũ we na atongoria a ngaari ciake cia mbarathi makĩhota gwĩthara makĩũra, nacio thigari ciake ikĩhurunjũka igĩcooka mĩciĩinĩ.

22 Ũguo nĩguo Aedomu maatigire gwathagwo nĩ athamaki a Juda o nginyagia ũũmũũthĩ. Ningĩ o matukũinĩ macio andũ a Libina nao makĩyamũra magĩtĩga gwathagwo nĩ Juda.

23 Na rĩĩrĩ, ciĩko iria ingĩ Jehoramu eekire, ciandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Juda.

24 Naake Jehoramu agĩkua agĩthikwo mbĩĩrĩrainĩ cia athamaki kũu itũũrainĩ rĩa Daudi, naake Ahazia mũũrũwe agĩthamaka ithenya rĩake.

Ahazia mũthamaki wa Juda

25 Na rĩĩrĩ, mwaka wa ikũmi na ĩĩrĩ wa ũthamaki wa Joramu mũrũ wa Ahabu kũu Isiraeli-rĩ, Ahazia mũrũ wa Jehoramu agĩtuĩka mũthamaki wa Juda.

26 Naake aambĩrĩirie gũthamaka arĩ wa mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na ĩĩrĩ na agĩthamaka mwaka ũmwe kũu Jerusalemu. Nyina eetagwo Athalia mwarĩ wa Ahabu na mũcũkũrũ wa Omuri mũthamaki wa Isiraeli.

27 O naake akĩrũmĩrĩra mĩtugo ya mũciĩ wa Ahabu, agĩgĩĩka maũndũ maingĩ mooru marĩa mataakenagia MWATHANI, tondũ aahikanĩĩtie kuo.

28 Naake Ahazia akĩnyiitanĩra na mũthamaki Joramu wa Isiraeli magĩthiĩ kũhũũrana na Hazaeli mũthamaki wa Siria. Nao makĩrũĩra mbaara Ramothu bũrũriinĩ wa Gileadi, naake Joramu agĩtiihio nĩ thigari cia Siria.

29 Joramu agĩkĩhũndũka agĩcooka Jezireeli nĩguo akahonerie ironda ciake kuo, naake Ahazia mũthamaki wa Juda agĩikũrũka kuo kũmũrora.

Jehu gũitĩrĩrio maguta atuĩke mũthamaki wa Isiraeli

1 Na rĩĩrĩ, mũnabii Elisha agĩĩta ũmwe wa anabii arĩa maarĩ eethĩ akĩmwĩra atĩrĩ, “Oya mũcuuba wa maguta ma mĩtamaiyũ ũthiĩ Ramothu bũrũriinĩ wa Gileadi.

2 Wakinya kuo, ũcarie Jehu, mũrũ wa Jehoshafatu na mũcũkũrũ wa Nimushi. Wamuona ũmweherie harĩ araata aake, ũmũtware kanyũmba kehithĩĩte.

3 Ũcooke woe cuuba ũcio wa maguta ma mĩtamaiyũ ũmũitĩrĩrie mũtwe na ũmwĩre atĩrĩ, ‘MWATHANI aroiga ũũ, nĩndagũitĩrĩria maguta ũtuĩke mũthamaki wa Isiraeli.’ Ũgĩcooke uume kuo na ihenya o ũrĩa kwahoteka.”

4 Kwoguo mũnabii ũcio mwĩthĩ agĩgĩthiĩ Ramothu

5 kũrĩa aakorire atongoria a mbũtũ cia ita marĩ na kĩama. Naake akiuga atĩrĩ, “Njĩtĩkĩria mwathi wakwa, ndĩ na ndũmĩrĩri yaku.”

Naake Jehu akĩmũũria atĩrĩ, “Nĩ ũrĩkũ witũ ũraarĩria?” Naake mũnabii ũcio akĩmũcookeria atĩrĩ, “Nĩ we mwathi wakwa ndĩraarĩria.”

6 Naake Jehu agĩũkĩra agĩtoonya nyũmba, naake mwanake ũcio akĩmũitĩrĩria maguta akĩmwĩraga atĩrĩ, “MWATHANI Ngai wa Isiraeli aroiga ũũ, nĩndagũitĩrĩria maguta ũtuĩke mũthamaki wa andũ aakwa a Isiraeli.

7 Nawe nĩũkaaniina mũciĩ wa mwathi waku Ahabu, nĩ geetha herithie Jezebeli nĩ ũndũ wa thakame ĩrĩa aitithirie ya anabii ndungata ciakwa, o na thakame ya ndungata iria ingĩ ciothe ciakwa.

8 Mũciĩ wothe wa Ahabu ngũũniina biũ. Nĩngũniina mũndũ mũrũme wothe, mwĩthĩ na mũkũrũ, ngombo o na ũtarĩ ngombo, kũu Isiraeli.

9 Mũciĩ wa Ahabu ngũwĩka o ta ũrĩa ndeekire mũciĩ wa Jeroboamu mũrũ wa Nebati, na o ta ũrĩa ndeekire mũciĩ wa Baasha mũrũ wa Ahija.

10 Jezebeli ndakoona mũndũ wa kũmũthika, akaarĩĩrwo nĩ ngui gĩthakainĩ gĩa Jezireeli.” Naake mwanake ũcio arĩĩkia kuuga ũguo, akĩhingũra mũrango agĩĩthara.

11 Naake Jehu acooka harĩ atongoria arĩa angĩ, makĩmũũria atĩrĩ, “Gwathiĩ atĩa, mũndũ witũ? Maũndũ moothe no meega? Nĩ kĩĩ mũgũrũki ũcio ekwendaga nawe?”

Naake Jehu akĩmacookeria atĩrĩ, “Nĩmũũĩ ũrĩa andũ a mũthemba ta ũcio maaragia.”

12 Nao makĩmwĩra atĩrĩ, “Aaca, tũtiũĩ! Twĩre ũrĩa oiga tiga gũtwĩhithĩra!”

Naake akĩmeera atĩrĩ, “Mwanake ũcio anjĩĩra atĩrĩ, ‘MWATHANI oiga ũũ, nĩndagũitĩrĩria maguta ũtuĩke mũthamaki wa Isiraeli.’ ”

13 O rĩmwe atongoria acio makĩruta o mũndũ nguo yake magĩciara o hau magũrũinĩ ma Jehu nĩguo acikinye, makĩhuuha tũrumbeeta makĩanĩrĩra atĩrĩ, “Jehu nĩ we mũthamaki!”

Joramu mũthamaki wa Isiraeli kũũragwo

14-15 Na rĩĩrĩ, Jehu agĩtuma ndundu ya gũũkĩrĩra mũthamaki Joramu, ũrĩa wathiĩte gũikara Jezireeli, nĩ geetha oone kana nĩekũhona nguraro iria aatiihangĩirio Ramothu makĩrũa na Hazaeli mũthamaki wa Siria. Kwoguo akĩĩra atongoria arĩa angĩ aake atĩrĩ, “Angĩkorwo mũrĩ mwena wakwa, menyereraai hatikaanoime mũndũ gũũkũ Ramothu akamenyithie andũ a Jezireeli ũhoro ũyũ.”

16 Naake Jehu akĩhaica ngaari yake ya mbarathi agĩthiĩ Jezireeli, nĩ ũndũ nĩkuo Joramu aakomeete e mũrũaru. Hĩndĩ ĩyo Ahazia mũthamaki wa Juda nĩaikũrũkĩĩte kuo kũmũrora.

17 Rĩrĩa Jehu na andũ aake mookaga, mũndũ warĩ mũnaarainĩ wa kũrangĩra kũu Jezireeli akĩmoona akiuga atĩrĩ, “Ndĩkuona gĩkundi kĩa andũ.”

Naake Joramu akĩmwĩra atĩrĩ, “Oya mũndũ ũmwe wa arĩa mathiaga mahaicĩĩte mbarathi ũmũtũme akamatũnge, akamoorie atĩrĩ, ‘Mwoka na thaayũ?’ ”

18 Naake mũndũ ũcio warekeetio agĩthiĩ ahaicĩĩte mbarathi nĩguo agacemanie na Jehu. Agĩkĩũria Jehu atĩrĩ, “Mũthamaki akũũria kana mwoka na thaayũ?”

Naake Jehu agĩcookeria mũndũ ũcio atĩrĩ, “Ũcio ti thĩĩna waku! Wee cooka thuutha wakwa!”

Naake mũndũ ũrĩa warĩ mũnaarainĩ wa kũrangĩra agĩcookia ũhoro akiuga atĩrĩ, “Mũrekio nĩakinya harĩ gĩkundi kĩa andũ, no ndaronekana agĩcooka.”

19 Ningĩ gũgĩtũmwo mũrekio ũngĩ ahaicĩĩte mbarathi, naake akinya harĩ Jehu akĩmũũria atĩrĩ, “Mũthamaki akũũria kana mwoka na thaayũ?” Naake Jehu agĩcookeria mũndũ ũcio atĩrĩ, “Ũcio ti thĩĩna waku! Wee cooka thuutha wakwa!”

20 Naake mũndũ ũrĩa warĩ mũnaarainĩ wa kũrangĩra o rĩngĩ agĩcookia ũhoro akiuga atĩrĩ, “Mũrekio nĩakinya he gĩkundi kĩa andũ, no ndaronekana agĩcooka. Ningĩ mũtwarĩre wa ngaari ya mbarathi nĩ ta wa Jehu, nĩ ũndũ atwaraga ngaari ya mbarathi ta mũgũrũki!”

21 Naake Joramu akiuga atĩrĩ, “Haarĩriai ngaari cia mbarathi.” Nao marĩĩkia gũcihaarĩria, Joramu mũthamaki wa Isiraeli na Ahazia mũthamaki wa Juda magĩthiĩ mahaicĩĩte o mũndũ ngaari yake, nĩguo magatũnge Jehu. Nao magĩcemania naake mũgũndainĩ wa Nabothu ũrĩa Mũjezireeli.

22 Hĩndĩ ĩyo Joramu akĩũria Jehu atĩrĩ, “Woka na thaayũ?”

Naake Jehu akĩmũcookeria atĩrĩ, “Kũngĩkorwo kwĩ na thaayũ ũrĩkũ, o rĩrĩa ũgo na ũmaraaya ũrĩa maitũguo Jezebeli aambĩrĩirie na ũingĩ no ũrathiĩ o na mbere?”

23 Naake Joramu akĩgarũra ngaari yake ya mbarathi akĩũra, akiugaga atĩrĩ, aanĩrĩire, “Ahazia! Tũrĩakunyanĩre!”

24 Naake Jehu akĩgeeta ũta wake na hinya wake wothe agĩikia mũguĩ, akĩmũratha mũgongo o nginya mũguĩ ũgĩtheeca ngoro yake. Naake akĩgũa kũu ngaariinĩ yake ya mbarathi agĩkua.

25 Hĩndĩ ĩyo Jehu akĩĩra Bidikari, ũrĩa warĩ mũteithĩrĩria wake atĩrĩ, “Oya kĩimba gĩake ũgĩikie mũgũndainĩ ũrĩa warĩ wa Nabothu. Taririkana ciugo nditũ iria MWATHANI aaririe imũkoniĩ rĩrĩa ithuerĩ twathiaga na mbarathi ciitũ tũrũmĩrĩire ithe Ahabu; oigire atĩrĩ,

26 ‘Ira nĩndĩroonire Nabothu na aariũ aake mooragwo. Na niĩ ndoiga atĩ ngaakũherithĩria o gũũkũ mũgũndainĩ ũyũ!’ ” Kwoguo Jehu agĩatha mũteithĩrĩria wake akĩmwĩra atĩrĩ, “Oya kĩimba gĩĩkĩ kĩa Joramu ũgĩikie mũgũndainĩ ũrĩa warĩ wa Nabothu nĩ geetha uuge wa MWATHANI ũhinge.”

Ahazia mũthamaki wa Juda kũũragwo

27 Rĩrĩa Ahazia oonire ũrĩa gwekĩka, akĩũra ahaicĩĩte ngaari yake ya mbarathi aroreete itũũra rĩa Bethi Hagani. Naake Jehu akĩmũrũmĩrĩra, akiuga atĩrĩ, “O naake mũũrageei!” Nao andũ a Jehu makĩmũguraria rĩrĩa aatwarithagia ngaari yake ya mbarathi aroreete mwambatoinĩ wa Guri hakuhĩ na itũũra rĩa Ibileamu. Naake akĩyũmĩrĩria o nginya agĩkinya itũũrainĩ rĩa Megido kũrĩa aakuĩrĩire.

28 Nacio njaama ciake igĩkuua kĩimba gĩake na ngaari ya mbarathi igĩthiĩ nakĩo Jerusalemu, igĩgĩthika mbĩĩrĩrainĩ cia athamaki kũu itũũrainĩ rĩa Daudi.

29 Na rĩĩrĩ, Ahazia aambĩrĩirie gũthamaka Juda mwakainĩ wa ikũmi na ũmwe wa hĩndĩ ĩrĩa Joramu mũrũ wa Ahabu aathamakaga Isiraeli.

Kwini Jezebeli kũũragwo

30 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa Jehu aakinyire Jezireeli, Jezebeli nĩamenyire ũndũ ũcio. Jezebeli akĩĩhaka rangi maitho, na agĩthondeka njuĩrĩ yake wega, agĩcũũthĩrĩria njĩrainĩ arĩ ndiricainĩ.

31 Hĩndĩ ĩrĩa Jehu aatoonyaga kĩhingoinĩ, Jezebeli akĩmũũgirĩrĩria akĩmũũria atĩrĩ, “Woka na thaayũ, Zimuri, o wee ũrooragire mwathi waku?”

32 Naake Jehu agĩtiira maitho na igũrũ akĩanĩrĩra akĩũria atĩrĩ, “Nũũ ũrĩ mwena wakwa?” Nao andũ eerĩ kana atatũ ahakũre arĩa meehokeirwo maũndũ ma nyũmba ya mũthamaki makĩmũcũũthĩrĩria na ndirica,

33 Jehu akĩmeera atĩrĩ, “Mũikiei thĩ!” Nao makĩmũikia thĩ, nayo thakame yake ĩkĩminjũkĩra rũthingo, o na mbarathi. Naake Jehu akĩmũrangĩrĩria hau thĩ na mbarathi na ngaari ya mbarathi.

34 Naake Jehu agĩtoonya nyũmba ĩyo ya mũthamaki, na arĩĩkia kũrĩa o na kũnyua akiuga atĩrĩ, “Thiĩi muoe kĩimba kĩa mũndũ mũka ũcio mũrume mũgĩthike, nĩ ũndũ nĩ kĩa mwarĩ wa mũthamaki.”

35 No rĩĩrĩ, andũ arĩa maathiire kũmũthika matiakorire mwĩrĩ wothe o tiga mũtwe, na mahĩndĩ ma magũrũ na mooko.

36 Rĩrĩa maacookire makĩmenyithia Jehu ũhoro ũcio, akĩmeera atĩrĩ, “Ũguo nĩguo MWATHANI oigire gũgaatuĩka rĩrĩa aaririe na kanua ka ndungata yake Elija rĩrĩa oigire, ‘Kĩimba kĩa Jezebeli gĩkaarĩĩrwo nĩ ngui o hau mũgũndainĩ wa Jezireeli.

37 Ningĩ matigari ma mwĩrĩ wake makaanyagio kũu mũgũndainĩ, bũrũriinĩ ũcio wa Jezireeli o ta gĩcoro, na hatirĩ mũndũ o na ũmwe ũkaahota kũmakũũrana.’ ”

Njiarwa cia Ahabu kũũragwo

1 Na rĩĩrĩ, Ahabu aarĩ na njiarwa mĩrongo mũgwanja iria ciatũũraga itũũrainĩ rĩa Samaria. Naake Jehu akĩandĩka marũa matwarĩrwo aathani a itũũra, andũ a bata, o na areri a njiarwa cia Ahabu. Marũa macio maandĩkĩĩtwo ta ũũ:

2 “Kuona atĩ mwĩ na njiarwa cia mwathi wanyu, ngaari cia mbarathi, mbarathi, indo cia mbaara, o na matũũra mairigĩre na thingo cia hinya-rĩ, mwathooma marũa maya,

3 thuuraai ũmwe wa aariũ a mwathi wanyu, ũrĩa mwagĩrĩru mũno mũmũtue mũthamaki, mũcooke mũmũrũĩrĩre.”

4 Nao aathani acio makĩmaka mũno, makĩũria atĩrĩ, “Angĩkorwo mũthamaki Joramu na mũthamaki Ahazia matiamwĩtiiririe-rĩ, no ithuĩ tũngĩhota kũmwĩtiiria?”

5 Na rĩĩrĩ, mũnene wa nyũmba ya mũthamaki, mũtongoria wa itũũra, me hamwe na andũ a bata, o na areri a njiarwa cia mũthamaki, makĩrekeria Jehu ndũmĩrĩri ĩno: “Ithuĩ twĩ ndungata ciaku, na nĩtwĩhaarĩirie gwĩka o ũrĩa wothe ũgũtwĩra. No rĩĩrĩ, tũtigũtua mũndũ o na ũmwe mũthamaki. Wee-rĩ, ĩka o ta ũrĩa ũkuona kwagĩrĩire.”

6 Naake Jehu akĩmaandĩkĩra marũa mangĩ akĩmeera atĩrĩ, “Akorwo mũrĩ mwena wakwa na nĩmũrĩnjathĩkagĩra-rĩ, nĩngwenda mũkaandeehere ciongo cia njiarwa cia mwathi wanyu gũũkũ Jezireeli rũũciũ mathaa o ta maya.”

Na rĩĩrĩ, njiarwa icio mĩrongo mũgwanja cia mũthamaki, ciatũire ireragwo nĩ andũ a bata kũu Samaria.

7 Na rĩrĩa marũa macio maakinyĩire andũ acio a bata kũu Samaria makĩnyiita njiarwa icio ciothe cia Ahabu mĩrongo mũgwanja magĩciũraga. Magĩcooka magĩĩkĩra ciongo ciacio ciondoinĩ magĩcitwarĩra Jehu o kũu Jezireeli.

8 Na rĩĩrĩ, mũndũ warekeetio, agĩthiĩ harĩ mũthamaki Jehu akĩmwĩra atĩrĩ, “Ciongo cia njiarwa cia mũthamaki Ahabu nĩciareehwo.” Naake mũthamaki agĩathana akiuga atĩrĩ, “Ciigeei irũndo igĩrĩ, o hau kĩhingoinĩ gĩa itũũra, nginya rũũciinĩ.”

9 Rũũciinĩ mũthamaki akiuma agĩthiĩ kĩhingoinĩ kĩu akĩĩra andũ oothe atĩrĩ, “Inyuothe hatirĩ mũndũ wĩhĩĩtie. Nĩ ũndũ nĩ niĩ ndabangire mũbango wa kũũraga mwathi wakwa na ngĩmũũraga. No rĩĩrĩ, aya oothe mooragĩĩtwo nũũ?

10 Ũndũ ũyũ ũrorania atĩ ũhoro wothe ũrĩa waririo nĩ MWATHANI ũkoniĩ njiarwa cia Ahabu no mũhaka ũhinge. Nĩ ũndũ-rĩ, MWATHANI nĩahingĩĩtie ũrĩa eeranĩire na kanua ka ndungata yake Elija.”

11 Tondũ ũcio Jehu agĩkĩũraga andũ oothe a Ahabu arĩa maatigarĩĩte kũu Jezireeli. Ningĩ akĩũraga njaama cia Ahabu ciothe, araata arĩa matoonyanĩĩte naake mũno, o na athĩnjĩri Ngai; ndarĩ mũndũ o na ũmwe wa njiarwa cia Ahabu aatigire muoyo.

Andũ a nyũmba ya mũthamaki Ahazia kũũragwo

12 Naake Jehu akiuma Jezireeli agĩthiĩ Samaria. Na rĩĩrĩ, arĩ njĩrainĩ-rĩ, agĩkinya handũ heetagwo “Kambĩ ya Arĩithi”,

13 agĩcemania na andũ a nyũmba ya mũthamaki Ahazia wa Juda akĩmooria atĩrĩ, “Inyuĩ mũrĩ a?”

Nao makimũcookeria atĩrĩ, “Tũrĩ a nyũmba ya Ahazia. Tũroreete Jezireeli gũceerera ciana cia kwini Jezebeli o na andũ acio angĩ a mũciĩ wa mũthamaki.”

14 Naake Jehu agĩathana atĩrĩ, “Manyiiteei mĩgwate marĩ o muoyo.” Nao makĩmanyiita makĩmooragĩra irimainĩ rĩarĩ hakuhĩ na hau. Nao oothe maarĩ andũ mĩrongo ĩna na eerĩ; na hatirĩ o na ũmwe aatigirie muoyo.

Matigari ma andũ a nyũmba ya Ahabu oothe kũũragwo

15 Naake Jehu agĩkiuma hau, na rĩrĩa aathiaga agĩcemania na Jonadabu mũrũ wa Rekabu ookĩĩte kũmũtũnga. Jehu akĩmũgeithia, akĩmwĩra atĩrĩ, “Niĩ nawe twĩciiragia ũndũ ũmwe. Wee-rĩ, nĩũkũndeithĩrĩria?”

Naake Jonadabu akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ĩĩ, nĩngwĩka ũguo.”

Naake Jehu akĩmwĩra atĩrĩ, “Angĩkorwo nĩũgwĩka ũguo-rĩ, kĩĩnengererie guoko gwaku.” Akĩmũnengereria guoko gwake, naake Jehu akĩmũhaicia ngaariinĩ yake ya mbarathi.

16 Naake Jehu akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩtũthiĩ ũkeyonere ũrĩa ndĩĩrutĩire MWATHANI.” Nao magĩthiĩ hamwe maroreete Samaria.

17 Rĩrĩa maakinyire kuo, Jehu akĩũraga andũ oothe a nyũmba ya Ahabu arĩa maatigarĩĩte kuo na ndatigirie mũndũ o na ũmwe. Ũguo nĩguo MWATHANI eerĩĩte Elija atĩ nĩgũgaatuĩka.

Ahooi a Baali kũũragwo

18 Ningĩ Jehu agĩĩta andũ oothe akĩmeera atĩrĩ, “Mũthamaki Ahabu aatungatĩire Baali o haniini, no niĩ ngũmĩtungatĩra makĩria.

19 Njĩtĩraai anabii oothe a Baali, o na arĩa oothe mamĩhooyaga, o na amĩthĩnjĩri oothe. Hatirĩ mũndũ o na ũmwe mwĩtĩkĩrie kwaga gũũka, nĩ gũkorwo nĩngũrutĩra Baali igongoona inene mũno, na ũrĩa ũtegũkorwo ho, no kũũragwo ekũũragwo.” (Na rĩĩrĩ, ĩno yarĩ o njĩra ya kũheenereria ahooi a Baali, tondũ Jehu nĩehaarĩirie kũmooraga oothe.)

20 Naake Jehu agĩathana akiuga atĩrĩ, “Anĩrĩraai mũthenya wa kĩũngano gĩa gũthaathaiya Baali.” Nao andũ makĩanĩrĩra ũguo.

21 Jehu agĩtũmana bũrũriinĩ wothe wa Isiraeli, nao oothe arĩa maahooyaga Baali magĩũka kuo, na hatirĩ o na ũmwe watĩĩrire. Mooka magĩtoonya hekaarũ ya Baali makĩiyũra kuo ki.

22 Naake akĩĩra mũthĩnjĩri ngai ũrĩa wamenyagĩrĩra nguo iria nyamũre acirutire andũ oothe arĩa maahooyaga Baali. Nĩ ũndũ ũcio akĩmarutĩra nguo icio.

23 Thuutha wa ũguo Jehu me na Jonadabu wa Rekabu, magĩtoonya kũu hekaarũinĩ ya Baali, naake akĩĩra andũ atĩrĩ, “Menyereraai mũno gũũkũ thĩinĩ gũtigaakorwo na ahooi a MWATHANI, o tiga ahooi a Baali oiki.”

24 Naake Jehu na Jonadabu magĩtoonya hekaarũinĩ nĩguo makarutĩre Baali magongoona, o na magongoona ma njino. Na rĩĩrĩ, Jehu nĩakoreetwo aigĩĩte andũ mĩrongo ĩnaana na kũu nja ya hekaarũ ĩyo akameera atĩrĩ, “Mũndũ ũrĩa ũkũrekereria ũmwe wa andũ arĩa ngũmũtũma mũkoorage, ũcio nĩ we ũkũũragwo handũ ha ũcio akũrekereria!”

25 Na rĩĩrĩ, Jehu arĩĩkia kũruta magongoona, akĩĩra arĩa maarangagĩra, o na anene atĩrĩ, “Toonyaai thĩinĩ mũmoorage oothe, na mũtikaareke o na ũmwe wao ethare.” Magĩgĩtoonya thĩinĩ macomoreete hiũ cia njora makĩmooraga oothe, na magĩkururia ciimba ciao na nja. Magĩcooka magĩtoonya kanyũmba ga thĩinĩ ka hekaarũ ĩyo,

26 makĩruta gĩtugĩ kĩrĩa kĩarĩ kĩamũre magĩgĩcina.

27 Magĩcooka makiunanga gĩtugĩ kĩa Baali, na makĩmomora hekaarũ ĩyo makĩmĩtua kĩoro na noguo ĩrĩ o na kinya ũũmũũthĩ.

28 Ũguo nĩguo Jehu aaniinire ũhoro wothe wa kũhooya mĩhianano kũu Isiraeli.

29 No rĩĩrĩ, nĩarũmĩrĩire meehia ma mũthamaki Jeroboamu, ũrĩa watũmire Aisiraeli meehie nĩ ũndũ wa kũhooya mĩhianano ya ndeegwa cia thahabu iria aigĩĩte Betheli na Dani.

30 Naake MWATHANI akĩĩra Jehu atĩrĩ, “Nĩwĩkĩĩte nyũmba ya Ahabu maũndũ moothe marĩa ndeendaga wĩke. Nĩ ũndũ ũcio nĩndakwĩrĩra atĩ, njiarwa ciaku o nginya rũciaro rwa kana igũtũũra ithamakaga Isiraeli.”

31 No rĩĩrĩ, Jehu ndaigana gwathĩkĩra watho wa MWATHANI Ngai wa Isiraeli na ngoro yake yothe; handũ ha ũguo, aathiire na mbere kũrũmĩrĩra mũtugo wa Jeroboamu, ũrĩa watũmire Aisiraeli meehie.

Jehu gũkua

32 Na rĩĩrĩ, matukũinĩ macio MWATHANI akĩambĩrĩria kũnyiihanyiihia mĩhaka ya Isiraeli. Naake Hazaeli mũthamaki wa Siria agĩtooria ng’ongo ciothe cia Isiraeli

33 iria irĩ mwena wa irathĩro wa rũũĩ rwa Jorodani, gũikũrũka ũguo o nginya itũũra rĩa Aroeri, rĩrĩa rĩarĩ gĩtuambainĩ kĩa rũũĩ rwa Arinoni, ũguo nĩ ta kuuga bũrũri wa Gileadi na Bashani, guothe kũrĩa mĩhĩrĩga ya Gadi, Reubeni, na nuthu ya mũhĩrĩga wa Manase yatũũraga.

34 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Jehu eekire, hamwe na ciĩko ciake cia ũcamba, maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Isiraeli.

35 Naake agĩkua, agĩthikwo Samaria. Naake Jehoahazu mũũrũwe agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.

36 Naake Jehu aakoreetwo athamakĩĩte Isiraeli e kũu Samaria mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na ĩnaana.

Kwini Athalia wa Juda

1 Rĩrĩa Athalia nyina wa mũthamaki Ahazia aamenyire atĩ mũũrũwe nĩoragwo, akĩũragithia andũ oothe a nyũmba ya mũthamaki.

2 Na rĩĩrĩ, Joashu mũrũ wa Ahazia no we wiki wahonokire kũũragwo nĩ Athalia. Tondũ rĩĩrĩ, rĩrĩa kworaganagwo nĩoirwo nĩ Jehosheba taatawe ũrĩa warĩ mwarĩ wa mũthamaki Joramu na mwarĩ wa ithe na Ahazia. Akĩmuoya me hamwe na mũmũreri akĩmahitha kanyũmba ga toro, tondũ ũcio makĩaga kũũragwo.

3 Naake Jehosheba akĩmũhitha mĩaka ĩtandatũ Hekaarũinĩ, na ihinda rĩu rĩothe kwini Athalia nĩ we wathamakaga Juda.

4 No rĩĩrĩ, mwakainĩ wa mũgwanja, Jehoiada mũthĩnjĩri Ngai agĩtũmanĩra njaama iria ciarangagĩra mũthamaki, o na iria ciarangagĩra kwa mũthamaki mũciĩ, mooke kũu Hekaarũinĩ. Naake agĩciĩhĩtithia nĩguo ciĩtĩkanie na ũrĩa aabangĩĩte gwĩka.

5 Agĩcooka agĩcionia Joashu mũrũ wa mũthamaki Ahazia, na agĩciatha ũũ: “Rĩrĩa mwoka wĩra mũthenya wa Thabatũ, gĩkundi kĩa mbere kĩanyu kĩrĩrangagĩra nyũmba ya mũthamaki,

6 na gĩa keerĩ gĩkarangĩra kĩhingo kĩrĩa gĩĩtagwo Suri, nakĩo kĩu kĩngĩ gĩa gatatũ kĩrangagĩre kĩhingo kĩrĩa kĩrĩ na thuutha wa arangĩri acio angĩ.

7 Nacio ikundi igĩrĩ iria irĩkoragwo ciumĩrĩĩte wĩra mũthenya wa Thabatũ, nĩcio irĩrangagĩra Hekaarũ nĩguo igitagĩre mũthamaki.

8 Mũrĩrangagĩra mũthamaki Joashu mũnyiitĩĩte hiũ cia njora o harĩa hoothe arĩthiaga. Mũndũ o na ũrĩkũ ũrĩa ũrĩũkaga hakuhĩ na inyuĩ, ũcio mũkooraga.”

9 Nacio njaama icio igĩĩka o ta ũrĩa Jehoiada aaciathĩĩte. Igĩkĩreehere Jehoiada andũ aacio, arĩa mathiaga wĩra na arĩa moimĩraga wĩra mũthenya wa Thabatũ.

10 Naake mũthĩnjĩri Ngai akĩmahe matimũ na ngo iria ciarĩ cia mũthamaki Daudi iria ciaigĩĩtwo kũu Hekaarũinĩ.

11 Naake akĩmabanga marigiicĩrie Hekaarũ na mwena wa na mbere o mũndũ anyiitĩĩte matharaita maake nĩguo magitĩre mũthamaki.

12 Naake Jehoiada akiumia Joashu mũrũ wa mũthamaki nja, akĩmwĩkĩra kĩraũni mũtwe, na akĩmũnengera ibuku rĩa mawatho ma ũrĩa mũthamaki aathanaga. Nao magĩitĩrĩria Joashu maguta makĩmũtua mũthamaki makĩhũũra hĩ makiugaga atĩrĩ, “Ũrotũũra mũthamaki!”

13 Rĩrĩa kwini Athalia aiguire inegene rĩa arangĩri o na rĩa andũ, agĩthiĩ ahiũhĩĩte na Hekaarũinĩ kũrĩ andũ.

14 Naake aacũũthĩrĩria, akĩona mũthamaki ũcio mwerũ arũũgamĩĩte hau mũromoinĩ wa Hekaarũ, o ta ũrĩa mũtugo wao watariĩ. Ningĩ aathiũrũrũkĩirio nĩ njaama na ahuuhi a tũrumbeeta. Nao andũ oothe nĩkũhuuha mahuuhaga tũrumbeeta makiugagĩrĩria nĩgũkena. Hĩndĩ ĩyo kwini Athalia agĩtembũranga nguo ciake akiuga atĩrĩ, “Ndĩmũkunyanĩre! Ndĩmũkunyanĩre!”

15 Na rĩĩrĩ, tondũ Jehoiada ndeendaga Athalia ooragĩrwo Hekaarũinĩ, agĩatha anene a thigari atĩrĩ, “Mũgereriei gatagatĩ ka mĩhari ya arangĩri mũmuumie nja. Mũndũ o wothe ũkũgeria kũmũhonokia, nĩoragwo.”

16 Tondũ ũcio makĩmũnyiita, makĩmũgeria kĩhingo kĩrĩa gĩetagwo kĩhingo kĩa Mbarathi makĩmũtwara nyũmbainĩ ya mũthamaki makĩmũũragĩra kuo.

Jehoiada kwagĩria maũndũ

17 Naake Jehoiada, mũthĩnjĩri Ngai, agĩtũma mũthamaki Joashu na andũ mathondeke kĩrĩĩkanĩro na MWATHANI atĩ nĩmegũtuĩka andũ a MWATHANI. O na ningĩ nĩathondekire kĩrĩĩkanĩro gatagatĩ ka mũthamaki na andũ.

18 Nao andũ oothe a bũrũri ũcio magĩthiĩ hekaarũinĩ ya Baali makĩmĩmomora; makiunanga igongoona ciayo, o na mĩhianano ya yo, na makĩũragĩra Matani, mũthĩnjĩri ngai ĩyo yetagwo Baali, o hau mbere igongoona icio.

Naake Jehoiada akĩiga andũ a kũrangĩra Hekaarũ.

19 Ningĩ agĩcooka we mwene me na atongoria, njaama iria ciarangagĩra mũthamaki na kwa mũthamaki mũciĩ, na andũ oothe a bũrũri ũcio makiumagaria mũthamaki Joashu kuuma Hekaarũinĩ, mamũtware nyũmbainĩ ya mũthamaki. Naake mũthamaki agĩtoonyera kĩhingo kĩrĩa gĩetagwo kĩa Arangĩri, agĩthiĩ agĩikarĩra gĩtĩ gĩa ũthamaki.

20 Tondũ ũcio, andũ oothe a bũrũri ũcio magĩkena mũno. Narĩo itũũra rĩu rĩgĩikara rĩhooreire, tondũ Athalia nĩarĩĩkĩĩtie kũũragĩrwo kũu nyũmbainĩ ya mũthamaki.

21 Naake Joashu agĩgĩtuĩka mũthamaki wa Juda e wa mĩaka mũgwanja.

Joashu mũthamaki wa Juda

1 Na rĩĩrĩ, Joashu aambĩrĩirie gũthamaka Juda mwakainĩ wa mũgwanja wa ũthamaki wa Jehu bũrũriinĩ wa Isiraeli. Naake agĩthamaka mĩaka mĩrongo ĩna e Jerusalemu. Nyina eetagwo Zibia na oimĩĩte itũũra rĩa Beerisheba.

2 Naake Joashu agĩĩka maũndũ maingĩ marĩa moonagwo marĩ meega nĩ MWATHANI matukũ moothe ma muoyo wake, o ta ũrĩa Jehoiada mũthĩnjĩri Ngai aamũtaaraga.

3 No rĩĩrĩ, kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru gwathaathayagĩrio mĩhianano gũtiigana kweherio, na ningĩ andũ no maathiaga na mbere kũrutĩra magongoona kuo, o na gũcina ũbaani.

4 Naake Joashu agĩĩta athĩnjĩri Ngai, akĩmaatha maige mbeeca iria ciarutĩĩtwo nĩ ũndũ wa magongoona kũu Hekaarũinĩ, ĩrĩ maruta marĩa maarutagwo hĩndĩ ciothe, o na mbeeca iria ciarutĩĩtwo na njĩra ya kwĩyendera.

5 O mũthĩnjĩri Ngai aagĩrĩirwo nĩkũmenyerera mbeeca iria aareehagĩrwo nĩ andũ arĩa aatungataga, na ciothe igĩgĩtuĩka cia gũthondekaga Hekaarũ kũrĩa gwatharũkĩĩte.

6 No rĩĩrĩ, mwaka wa mĩrongo ĩĩrĩ na ĩtatũ wa ũthamaki wa Joashu-rĩ, athĩnjĩri Ngai matiakoreetwo mathondekeete Hekaarũ ĩyo kũrĩa gwatharũkĩĩte.

7 Hĩndĩ ĩyo mũthamaki Jehoashu agĩĩta Jehoiada na athĩnjĩri Ngai arĩa angĩ akĩmooria atĩrĩ, “Nĩkĩ kĩgirĩĩtie mũthondeke Hekaarũ kũrĩa gũtharũkĩĩte? Kuumagia rĩu mũtikaanacooke kũiga mbeeca iria mwamũkĩra; no mũhaka mũcinenganagĩre nĩguo ikarutithio wĩra wa gũthondeka Hekaarũ kũrĩa gũtharũkĩĩte.”

8 Nao athĩnjĩri Ngai magĩĩtĩkĩra ũguo, o na magĩtiga gũthondeka Hekaarũ kũrĩa gwatharũkĩĩte o eene.

9 Naake Jehoiada akĩoya ithandũkũ, agĩtũra irima ngunĩkoinĩ, akĩrĩiga mwena wa kĩgongoona, o mwenainĩ wa ũrĩo mũndũ agĩtoonya Hekaarũinĩ. Hau nĩ ho athĩnjĩri Ngai arĩa maikaragia mũrango meekagĩra mbeeca ciothe iria ciarutagwo kũu Hekaarũinĩ.

10 Naake mwandĩki wa maũndũ ma mũthamaki, marĩ na Mũthĩnjĩri Ngai Ũrĩa Mũnene magagĩtaraga mbeeca icio rĩrĩa moona ciaingĩha, magacooka magacioha na tũkũnia.

11 Na hĩndĩ o yothe marĩĩkia kwandĩka mũigana wacio, magacinengera andũ arĩa meehokeirwo wĩra kũu Hekaarũinĩ, nao makarĩha mabundi ma mbaaũ na aaki angĩ arĩa maarutaga wĩra wa gũthondeka Hekaarũ.

12 Ningĩ o na makarĩha aaki na mahiga, o na acũũhia aamo, o na makagũra mbaaũ, na mahiga ma gũthondeka kũrĩa gwathũũkĩĩte, o na kũrĩha mahũthĩro marĩa maahũthĩkaga ma gũthondeka Hekaarũ.

13 Na rĩĩrĩ, mbeeca icio itiigana gũthondekithia ikombe cia betha, mbakũri, tũrumbeeta, tũmĩĩhato twa kũhoria ndambĩ cia taawa, kĩndũ o na kĩ gĩa thahabu, kana kĩa betha.

14 Mbeeca icio ciothe ciarĩ cia mĩcaara ya aruti wĩra, na kũgũra indo cia gũthondeka Hekaarũ.

15 Ningĩ gũtiarĩ na bata wa kũũria arutithia wĩra ũrĩa maahũthagĩra mbeeca icio, tondũ maarĩ andũ ehokeku.

16 Ha ũhoro wa mbeeca iria ciarutagwo nĩ ũndũ wa igongoona rĩa kũrĩhĩra meehia, o na nĩ ũndũ wa igongoona rĩa meehia-rĩ, icio itiekagĩrwo ithandũkũinĩ, ciarĩ cia athĩnjĩri Ngai.

17 Hĩndĩ ĩyo Hazaeli mũthamaki wa Siria agĩtharĩkĩra itũũra rĩa Gathu akĩrĩtuunyana; agĩcooka agĩtua gũtharĩkĩra Jerusalemu.

18 Naake Joashu mũthamaki wa Juda akĩoya indo ciothe cia magongoona iria ciarutĩĩtwo nĩ athamaki arĩa maarĩ mbere yake a Juda magaciamũrĩra MWATHANI, nao nĩ Jehoshafatu, Jehoramu na Ahazia. Na arĩĩkia gũcituranĩra hamwe na ciake, o na thahabu yothe ĩrĩa yarĩ mũthiithũinĩ wa Hekaarũ, o na nyũmbainĩ ya mũthamaki, agĩcitwarĩra Hazaeli irĩ ta kĩheeo, naake Hazaeli akĩhũndũka akĩaga gũtharĩkĩra Jerusalemu.

19 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Joashu eekire, maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Juda.

20-21 Nacio, njaama cia mũthamaki Joashu ikĩgĩa ndundu ya kũmũũkĩrĩra. Nacio igĩrĩ ciacio, Jozakaru mũrũ wa Shimeathu na Jehozabadu mũrũ wa Shomeru, ikĩmũũragĩra nyũmbainĩ ĩrĩa yakĩĩtwo handũ haraganĩĩtio na mwena wa irathĩro wa itũũra rĩa Jerusalemu, o njĩrainĩ ĩrĩa ĩikũrũkaga ĩgakinya Sila. Naake agĩthikwo mbĩĩrĩrainĩ cia athamaki kũu itũũrainĩ rĩa Daudi, naake Amazia mũũrũwe agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.

Jehoahazu mũthamaki wa Isiraeli

1 Na rĩĩrĩ, Jehoahazu mũrũ wa Jehu aambĩrĩirie gũthamaka Isiraeli mwakainĩ wa mĩrongo ĩĩrĩ na ĩtatũ wa ũthamaki wa Joashu mũrũ wa Ahazia thĩinĩ wa Juda. Naake agĩthamaka mĩaka ikũmi na mũgwanja kũu Samaria.

2 Naake agĩgĩĩka maũndũ maingĩ mooru marĩa mataakenagia MWATHANI, akĩrũmanĩrĩra na meehia marĩa ma Jeroboamu mũrũ wa Nebati marĩa eekire agĩtũma Aisiraeli meehie, na ndaigana gũtigana namo.

3 Naake MWATHANI akĩraakario nĩ Aisiraeli, akĩmarekereria kũrĩ Hazaeli mũthamaki wa Siria na Benihadadi mũũrũwe nao magĩtũũra mamahootaga matukũ maingĩ.

4 Naake Jehoahazu akĩhooya MWATHANI amũteithie, naake MWATHANI akĩmũcookeria ihooya rĩake nĩ ũndũ wa kuona ũrĩa mũthamaki wa Siria aahinyĩrĩirie Aisiraeli.

5 Naake MWATHANI agĩtũmĩra Aisiraeli mũtongoria ũrĩa wamahonokirie kuuma wathoinĩ wa Siria. Na nĩ ũndũ ũcio, Aisiraeli magĩgĩtũũra na thaayũ o ta mbere.

6 No rĩĩrĩ, matiigana gũtigana na meehia marĩa Jeroboamu aatwarĩrĩire Aisiraeli, maathiire o na mbere kũmeeka. Ningĩ o naguo mũhianano wa ngai ĩrĩa yetagwo Ashera waikarire o kũu Samaria.

7 Na rĩĩrĩ, Jehoahazu aatigĩirio o mbũtũ ya ita ya thigari cia mbarathi mĩrongo ĩtaano, ngaari ikũmi cia mbarathi, na thigari ngiri ikũmi (10,000) cia magũrũ, gĩtũmi nĩ ũndũ mũthamaki wa Siria nĩaniinĩĩte icio ingĩ, agacirangĩrĩria thĩ o ta rũkũngũ.

8 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Jehoahazu eekire, o na ciĩko ciake cia ũcamba, maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Isiraeli.

9 Naake agĩkua agĩthikwo kũu Samaria, naake Jehoashu mũũrũwe agĩthamaka ithenya rĩake.

Jehoashu mũthamaki wa Isiraeli

10 Na rĩĩrĩ, Jehoashu mũrũ wa Jehoahazu aambĩrĩirie gũthamaka Isiraeli mwakainĩ wa mĩrongo ĩtatũ na mũgwanja wa ũthamaki wa Joashu thĩinĩ wa Juda. Naake agĩthamaka mĩaka ikũmi na ĩtandatũ kũu Samaria.

11 Ningĩ o naake agĩgĩĩka maũndũ maingĩ mooru marĩa mataakenagia MWATHANI, na ndaigana gũtigana na mĩtugo mĩũru ĩrĩa yekĩĩtwo nĩ Jeroboamu ũrĩa watũmire Aisiraeli meehie.

12 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ moothe Jehoashu eekire, na ũrĩa aarũire na ũcamba na Amazia mũthamaki wa Juda, maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Isiraeli.

13 Naake Jehoashu agĩkua, agĩthikwo mbĩĩrĩrainĩ cia athamaki kũu Samaria. Naake mũũrũwe Jeroboamu wa Keerĩ agĩthamaka ithenya rĩake.

Elisha gũkua

14 Na rĩĩrĩ, mũnabii Elisha akĩrũara ndwari ya kũmũũraga. Naake mũthamaki Jehoashu agĩthiĩ kũmũrora, akĩmũrĩrĩra akiugaga atĩrĩ, “Wũi baaba, wũi baaba-ĩ! Nĩwe ũraarĩ mũgitĩri ũrĩ hinya wa Isiraeli!”

15 Naake Elisha akĩmwĩra atĩrĩ, “Oya ũta o na mĩguĩ” Naake agĩĩka o ta ũguo.

16 Naake Elisha akĩĩra Jehoashu atĩrĩ, “Rĩu wĩhaarĩrie kũratha.” Naake agĩĩka o ta ũguo. Naake Elisha akĩigĩrĩra mooko maake igũrũ rĩa mooko ma mũthamaki,

17 akĩmwĩra atĩrĩ, “Hingũra ndirica ya mwena wa na irathĩro.” Naake arĩĩkia kũhingũra, Elisha akĩmwĩra, “Ikia mũguĩ!” Na rĩrĩa mũthamaki aikirie mũguĩ, Elisha akĩanĩrĩra akiuga atĩrĩ “Wee nĩ we mũguĩ wa MWATHANI, ũrĩa MWATHANI egũtooria andũ a Siria naguo. Nĩũkũhũũrana na andũ a Siria o kũu Afeku o nginya ũmatoorie biũ.”

18 Naake Elisha akĩĩra mũthamaki ooe mĩguĩ atheece thĩ nayo. Naake aatheeca thĩ maita matatũ, agĩtiga gũtheeca.

19 Naguo ũndũ ũcio ũkĩraakaria Elisha, akĩmwĩra atĩrĩ, “Ũkwagĩrĩirwo nĩgũtheeca thĩ na mĩguĩ maita mataano kana matandatũ, na ũndũ ũcio ũngĩonania atĩ ũngĩkaahũũra andũ a Siria o nginya ũmatoorie biũ; rĩu ũkaamatooria o maita matatũ.”

20 Naake Elisha agĩkua, na agĩthikwo. Na rĩĩrĩ, mbũtũ cia ita cia Moabi nĩciatharĩkagĩra Aisiraeli mwaka o mwaka.

21 Na rĩĩrĩ, hĩndĩ ĩmwe andũ magĩthika kĩimba nĩmoonire mbũtũ ya gĩkundi kĩa Amoabi, magĩgĩikania kĩimba kĩrĩa maathikaga mbĩĩrĩrainĩ ya Elisha. Na rĩĩrĩ, rĩrĩa kĩimba kĩu kĩahuutirie mahĩndĩ ma Elisha, mũndũ ũcio warĩ mũkuũ akĩriũka, akĩrũũgama na igũrũ.

Isiraeli na Siria kũrũa

22 Naake Hazaeli mũthamaki wa Siria agĩtũũra ahinyagĩrĩria Aisiraeli matukũ moothe ma ũthamaki wa Jehoahazu.

23 No rĩĩrĩ, MWATHANI akĩmakinyĩria wega wake akĩmaiguĩra tha. Nĩ ũndũ wa kĩrĩĩkanĩro kĩrĩa aarĩkanĩire na Aburahamu, Isaaka, na Jakubu MWATHANI ndaigana gwĩtĩkĩra maniinwo. MWATHANI ndarĩ aariganĩrwo nĩ andũ aake.

24 Na rĩĩrĩ, Hazaeli mũthamaki wa Siria arĩĩkia gũkua, Benihadadi mũũrũwe agĩcooka ithenya rĩake.

25 Naake Jehoashu mũthamaki wa Isiraeli akĩhoota Benihadadi maita matatũ, na akĩmũtuunya matũũra marĩa aatuunyanĩĩte hĩndĩ ya ũthamaki wa Jehoahazu, ithe wa Jehoashu.

Amazia mũthamaki wa Juda

1 Na rĩĩrĩ, Amazia mũrũ wa Joashu aambĩrĩirie gũthamaka Juda mwakainĩ wa keerĩ wa ũthamaki wa Jehoashu mũrũ wa Jehoahazu thĩinĩ wa Isiraeli.

2 Naake aambĩrĩirie gũthamaka arĩ wa mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na ĩtaano, na agĩthamaka mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na kenda kũu Jerusalemu. Nyina eetagwo Jehoadini wa kuuma o kũu Jerusalemu.

3 Naake agĩgĩĩka maũndũ maingĩ marĩa maakenagia MWATHANI, no ndahaanaga ta guukawe Daudi; handũ ha ũguo eekire o maũndũ ta marĩa meekĩĩtwo nĩ ithe Joashu.

4 No rĩĩrĩ, ndaigana kũmomorania kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru kũrĩa gwathaathayagĩrio mĩhianano, nao andũ magĩthiĩ na mbere kũrutĩra magongoona kuo o na gũcina ũbaani.

5 Rĩrĩa Amazia ekinyĩire ta mũthamaki, akĩũraga njaama ciake iria cioragĩĩte ithe ũrĩa warĩ mũthamaki.

6 No rĩĩrĩ, ndaigana kũũraga ciana cia ooragani acio, no nĩahingirie ũrĩa MWATHANI aathanĩĩte Wathoinĩ wa Musa atĩrĩ, “Aciari matikaanooragwo nĩ ũndũ wa mahĩtia ma ciana ciao, kana ciana ciũragwo nĩ ũndũ wa mahĩtia ma aciari aacio; o mũndũ arĩũragagwo nĩ ũndũ wa meehia maake we mwene.”

7 Naake Amazia akĩũraga thigari ngiri ikũmi (10,000) cia rũũrĩrĩ rwa Aedomu, aaciũragĩire kũu gĩtuambainĩ gĩa Cumbĩ. O na akĩhũũrana mbaara agĩtuunyana itũũra rĩa Sela, akĩrĩĩta Jokitheeli, na rĩtũũraga rĩĩtagwo ũguo o na ũũmũũthĩ.

8 Hĩndĩ ĩyo Amazia akĩrekia arekio kwĩ mũthamaki Jehoashu mũrũ wa Jehoahazu mũrũ wa Jehu mũthamaki wa Isiraeli ikamwĩre atĩrĩ, “Ũka tũng’eng’ane.”

9 Naake Jehoashu akĩmũcookeria atĩrĩ, “Kwĩ hĩndĩ mũigua wa irĩma cia Lebanoni watũmire ndũmĩrĩri kwĩ mũtarakwa ũkiuga atĩrĩ, ‘He mũrũ wakwa mwarĩguo amũhikie.’ Na hĩndĩ o ĩyo hakĩhĩtũka nyamũ ya gĩthaka ĩkĩrangaranga mũigua ũcio.

10 Atĩrĩĩrĩ Amazia, nĩũhooteete Aedomu na nĩũiyũrĩĩtwo nĩ mwĩtĩĩo. Rĩu-rĩ wagĩrĩirwo nĩkũiganwo nĩ ngumo ĩyo wĩ nayo na ũikare o gwaku mũciĩ. Nĩkĩ gĩgũtũma wende gũthogotha njũkĩ ũkĩreeherere andũ aaku a Juda thĩĩna?”

11 No rĩĩrĩ, Amazia akĩrega gũthikĩrĩria. Tondũ ũcio Joashu, mũthamaki wa Isiraeli, na Amazia, mũthamaki wa Juda, makiumagara magĩthiĩ kũrũĩra itũũrainĩ rĩa Bethi Shemeshi bũrũriinĩ wa Juda.

12 Nacio thigari cia Juda igĩgĩtoorio nĩ thigari cia Isiraeli, nacio ikĩura ikĩĩinũkĩra.

13 Naake Jehoashu mũthamaki wa Isiraeli akĩnyiita Amazia akĩmũtwara Jerusalemu. Agĩcooka agĩtharia rũthingo rwa itũũra rĩu kuuma kĩhingoinĩ kĩa Efiraimu nginya kĩhingoinĩ gĩa Koona, handũ ha ũraihu wa mita ta magana meerĩ.

14 Agĩkuua thahabu na betha iria oonire Hekaarũinĩ, hamwe indo iria ingĩ oonire kuo, o na agĩkuua mũthiithũ wothe wa nyũmba ya mũthamaki, agĩthiĩ nacio Samaria. Ningĩ agĩkuua andũ mĩgwate ya gũgaakũũrwo thuuthainĩ agĩthiĩ nao.

15 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Jehoashu eekire, o hamwe na ũrĩa aarũire na ũcamba na Amazia mũthamaki wa Juda, maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Isiraeli.

16 Naake Jehoashu agĩkua, agĩthikwo mbĩĩrĩrainĩ cia athamaki kũu Samaria, naake mũũrũwe Jeroboamu wa Keerĩ agĩthamaka ithenya rĩake.

Amazia mũthamaki wa Juda gũkua

17 Na rĩĩrĩ, Amazia mũthamaki wa Juda agĩtũũra muoyo mĩaka ĩngĩ ikũmi na ĩtaano thuutha wa gũkua kwa Jehoashu mũthamaki wa Isiraeli.

18 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Amazia eekire maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Juda.

19 Nao andũ makĩgĩa ndundu o kũu Jerusalemu nĩguo moorage Amazia. Naake akĩũra agĩthiĩ itũũra rĩa Lakishi, no nacio thũ ciake ikĩmũrũmĩrĩra o nginya kuo, ikĩmũũraga.

20 Nao andũ acio makĩgĩkuua kĩimba gĩake na mbarathi magĩgĩcookia Jerusalemu, magĩgĩthika mbĩĩrĩrainĩ cia athamaki o kũu itũũra rĩa Daudi.

21 Nao andũ oothe a Juda makĩoya Uzia makĩmũtua mũthamaki ithenya rĩa ithe Amazia. Hĩndĩ ĩyo Uzia aarĩ wa mĩaka ikũmi na ĩtandatũ.

22 Naake akĩhoota itũũra rĩa Elathu o rĩngĩ na akĩrĩaka rĩngĩ ithe arĩĩkia gũkua.

Mũthamaki Jeroboamu wa Keerĩ wa Isiraeli

23 Na rĩĩrĩ, Jeroboamu mũrũ wa Jehoashu aambĩrĩirie gũthamaka Isiraeli mwakainĩ wa ikũmi na ĩtaano wa ũthamaki wa Amazia mũrũ wa Joashu thĩinĩ wa Juda. Naake agĩthamaka mĩaka mĩrongo ĩna na ũmwe kũu Samaria.

24 Naake agĩgĩĩka maũndũ maingĩ mooru marĩa mataakenagia MWATHANI o ta marĩa meekĩĩtwo nĩ Jeroboamu mũrũ wa Nebati ũrĩa watũmire Aisiraeli meehie.

25 Naake agĩcookia mũhaka wa bũrũri ũrĩa wothe warĩ wa Isiraeli, kuuma o itoonyeroinĩ rĩa Hamathu na mwena wa na rũgongo o nginya iria rĩa Cumbĩ na mwena wa kĩanda. Ũguo nĩguo MWATHANI Ngai wa Isiraeli oigĩĩte na kanua ka mũnabii Jona mũrũ wa Amitai ũrĩa woimĩĩte Gathu Heferi.

26 Naake MWATHANI akĩona atĩ Aisiraeli nĩmaathĩĩnagio mũno na gũtiarĩ mũndũ o na ũmwe wa kũmateithia.

27 No rĩĩrĩ, ndwarĩ muorooto wa MWATHANI maniinwo o biũ tene na tene, kwoguo akĩmatũmĩra mũthamaki Jeroboamu wa Keerĩ akĩmahonokia.

28 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Jeroboamu wa Keerĩ eekire, o na ũrĩa aarũire na ũcamba, o na ũrĩa acookirie Damasiki na Hamathu wathoinĩ wa Isiraeli, maũndũ macio moothe maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Isiraeli.

29 Naake Jeroboamu agĩkua, agĩthikwo mbĩĩrĩrainĩ cia athamaki, naake Zakaria mũũrũwe agĩthamaka ithenya rĩake.

Uzia mũthamaki wa Juda

1 Na rĩĩrĩ, Uzia mũrũ wa Amazia aambĩrĩirie gũthamaka Juda mwakainĩ wa mĩrongo ĩĩrĩ na mũgwanja wa ũthamaki wa Jeroboamu wa Keerĩ thĩinĩ wa Isiraeli.

2 Naake aambĩrĩirie gũthamaka arĩ wa mĩaka ikũmi na ĩtandatũ na agĩthamaka mĩaka mĩrongo ĩtaano na ĩĩrĩ kũu Jerusalemu. Nyina eetagwo Jekolia wa kuuma o kũu Jerusalemu.

3 Naake agĩĩka maũndũ maingĩ marĩa maakenagia Ngai o ta ũrĩa Amazia ithe eekĩĩte.

4 No rĩĩrĩ, kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru kũrĩa gwathaathayagĩrio mĩhianano gũtiigana kũmomoranio, na ningĩ andũ magĩthiĩ o na mbere kũrutĩra magongoona kuo o na gũcina ũbaani.

5 Naake MWATHANI agĩtũma Uzia anyiitwo nĩ mũrimũ mũũru wa ngoothi ũrĩa aikarire naguo o nginya rĩrĩa aakuire. Naake aatũũraga nyũmba wiki, naake Jothamu mũũrũwe agĩgĩthiĩ na mbere gwatha bũrũri.

6 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Uzia eekire maandĩkĩĩtwo Ibuku rĩa Hisitoria ya Athamaki a Juda.

7 Naake agĩkua, agĩthikwo mbĩĩrĩrainĩ cia athamaki kũu itũũra rĩa Daudi, naake Jothamu mũũrũwe agĩthamaka ithenya rĩake.

Zekaria mũthamaki wa Isiraeli

8 Na rĩĩrĩ, Zekaria mũrũ wa Jeroboamu wa Keerĩ aambĩrĩirie gũthamaka Isiraeli mwakainĩ wa mĩrongo ĩtatũ na ĩnaana wa ũthamaki wa Uzia thĩinĩ wa Juda. Naake agĩthamaka mĩeri ĩtandatũ kũu Samaria.

9 Naake agĩgĩĩka maũndũ maingĩ mooru marĩa mataakenagia MWATHANI, o ta ũrĩa athamaki arĩa maarĩ mbere yake meekĩĩte. Ningĩ akĩrũmĩrĩra mĩtugo mĩũru ta ĩrĩa yekĩĩtwo nĩ Jeroboamu mũrũ wa Nebati ũrĩa watũmire Aisiraeli meehie.

10 Na rĩĩrĩ, Shalumu, mũrũ wa Jabeshi, akĩgĩa ndundu ya gũũkĩrĩra mũthamaki Zekaria, agĩkĩmũũragĩra o hau mbere ya andũ,naake agĩthamaka ithenya rĩake.

11 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Zekaria eekire maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Isiraeli.

12 Nakĩo kĩĩranĩro kĩa MWATHANI gĩkĩhinga, kĩrĩa eerĩire Jehu akĩmwĩra atĩrĩ, “Njiarwa ciaku o nginya rũciaro rwa kana igũtũũra ithamakaga Isiraeli.”

Shalumu mũthamaki wa Isiraeli

13 Na rĩĩrĩ, Shalumu mũrũ wa Jabeshi aambĩrĩirie gũthamaka Isiraeli mwakainĩ wa mĩrongo ĩtatũ na kenda wa ũthamaki wa Uzia thĩinĩ wa Juda. Naake agĩthamaka mweri ũmwe kũu Samaria.

14 Naake Menahemu mũrũ wa Gadi akiuma Tiriza agĩthiĩ akĩũragĩra Shalumu kũu Samaria, agĩthamaka ithenya rĩake.

15 Na rĩĩrĩ, ciĩko iria ingĩ Shalumu eekire o hamwe na ndundu yake ya gũũkanĩrĩra ĩrĩa aathondekeete ciandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Isiraeli.

16 Rĩrĩa Manahemu oimaga Tiriza, akĩhũũra itũũra rĩetagwo Tifisa o na atũũri aarĩo, o na kũrĩa guothe kwarĩthiũrũrũkĩirie tondũ andũ aakuo nĩmaaregire kũmwĩtĩkĩria atoonye kuo. Ningĩ nĩatarũrire nda cia atumia arĩa maarĩ aritũ.

Menahemu mũthamaki wa Isiraeli

17 Na rĩĩrĩ, Menahemu mũrũ wa Gadi, aambĩrĩirie gũthamaka Isiraeli mwakainĩ wa mĩrongo ĩtatũ na kenda wa ũthamaki wa Uzia mũthamaki wa Juda. Naake agĩthamaka mĩaka ikũmi kũu Samaria.

18 Naake agĩgĩĩka maũndũ maingĩ mooru marĩa mataakenagia MWATHANI o ta marĩa meekĩĩtwo nĩ Jeroboamu mũrũ wa Nabati ũrĩa watũmire Aisiraeli meehie; ndaigana gũtiigana namo matukũ moothe ma wathani wake.

19 Na rĩĩrĩ, Tigilathu Pileseri mũthamaki wa Asiria, agĩtharĩkĩra Isiraeli, naake Menahemu akĩmũhe kiro ngiri mĩrongo ĩtatũ na inya (34,000) cia betha nĩ geetha amũteithie gũtũma ũthamaki wake wĩhande wega.

20 Menahemu oonganirie mbeeca icio na hinya kuuma kwĩ itonga ciothe cia Isiraeli iria ciarutire o mũndũ icunjĩ mĩrongo ĩtaano cia betha. Tondũ ũcio Tigilathu Pileseri mũthamaki ũcio wa Asiria agĩcooka bũrũri wake.

21 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Menahemu eekire, maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Isiraeli.

22 Naake Menahemu agĩkua, agĩthikwo, naake Pekahia mũũrũwe, agĩthamaka ithenya rĩake.

Pekahia mũthamaki wa Isiraeli

23 Na rĩĩrĩ, Pekahia mũrũ wa Menahemu aambĩrĩirie gũthamaka Isiraeli mwakainĩ wa mĩrongo ĩtaano wa hĩndĩ ĩrĩa Uzia aathanaga Juda. Naake agĩthamaka mĩaka ĩĩrĩ kũu Samaria.

24 Naake Pekahia agĩgĩĩka maũndũ maingĩ mooru marĩa mataakenagia MWATHANI, o ta marĩa meekĩĩtwo nĩ Jeroboamu mũrũ wa Nebati ũrĩa watũmire Aisiraeli meehie.

25 Naake Peka mũrũ wa Remalia, ũmwe wa atongoria a mbũtũ cia ita cia Pekahia, akĩgĩa ndundu ya kũmũũkĩrĩra e na thigari mĩrongo ĩtaano cia kuuma Gileadi. Naake akĩmũũragĩra nyũmbainĩ na thĩinĩ ĩrĩa yakĩĩtwo na thingo cia hinya ya kwĩhitha ya kwa mũthamaki kũu Samaria na agĩthamaka ithenya rĩake.

26 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Pekahia eekire maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Isiraeli.

Peka mũthamaki wa Isiraeli

27 Na rĩĩrĩ, Peka mũrũ wa Remalia aambĩrĩirie gũthamaka Isiraeli mwakainĩ wa mĩrongo ĩtaano na ĩĩrĩ wa ũthamaki wa Uzia thĩinĩ wa Juda. Naake agĩthamaka mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ kũu Samaria.

28 Naake agĩĩka maũndũ maingĩ marĩa moonagwo marĩ mooru nĩ MWATHANI, o ta marĩa meekĩĩtwo nĩ Jeroboamu mũrũ wa Nebati ũrĩa watũmire Aisiraeli meehie.

29 Na rĩĩrĩ, matukũinĩ ma Peka mũthamaki wa Isiraeli, Tigilathu Pileseri mũthamaki wa Asiria akĩnyiita matũũra maya: Ijoni, Abeli Bethi Maaka, Janoa, Kadeshi na Hazoru, na ng’ongo cia Gileadi, Galili, na Nafutali na akĩoya andũ aakuo akĩmatwara Asiria marĩ mĩgwate.

30 Naake Hoshea mũrũ wa Ela akĩgĩa ndundu ya gũũkĩrĩra Peka mũrũ wa Remalia, akĩmũũraga. Naake akĩambĩrĩria gũthamaka ithenya rĩake mwakainĩ wa mĩrongo ĩĩrĩ wa ũthamaki wa Jothamu mũrũ wa Uzia.

31 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Peka eekire, maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Isiraeli.

Jothamu mũthamaki wa Juda

32 Na rĩĩrĩ, Jothamu mũrũ wa Uzia aambĩrĩirie gũthamaka Juda mwakainĩ wa keerĩ wa ũthamaki wa Peka mũrũ wa Remalia thĩinĩ wa Isiraeli.

33 Naake aarĩ wa mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na ĩtaano rĩrĩa aambĩrĩirie gũthamaka. Naake agĩthamaka mĩaka ikũmi na ĩtandatũ kũu Jerusalemu. Nyina eetagwo Jerusha mwarĩ wa Zadoku.

34 Naake Jothamu agĩĩka maũndũ maingĩ marĩa moonagwo marĩ meega nĩ MWATHANI, o ta ũrĩa ithe Uzia eekĩĩte.

35 No rĩĩrĩ, kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru gwathaathayagĩrio mĩhianano, gũtiigana kũmomoranio, nao andũ magĩthiĩ na mbere kũrutĩra magongoona kuo o na gũcina ũbaani. Jothamu nĩ we wakire kĩhingo kĩa na mwena wa na Rũgongo kĩa Hekaarũ.

36 Na rĩĩrĩ, maũndũ marĩa mangĩ Jothamu eekire maandĩkĩĩtwo Ibukuinĩ rĩa Hisitoria ya Athamaki a Juda.

37 Na rĩĩrĩ, matukũinĩ ma ũthamaki wake, MWATHANI akĩambĩrĩria kũrekia Rezini mũthamaki wa Siria, na Peka mũrũ wa Remalia, magatharĩkĩre Juda.

38 Naake Jothamu agĩkua, agĩthikwo mbĩĩrĩrainĩ cia athamaki kũu itũũra rĩa Daudi, naake Ahazu mũũrũwe agĩthamaka ithenya rĩake.