Iraathimo nĩ ũndũ wa gwathĩka
1 “Na rĩĩrĩ, mũngĩathĩkĩra MWATHANI Ngai wanyu na mũhingagie mawatho moothe marĩa ndĩramwatha ũũmũũthĩ-rĩ, MWATHANI nĩarĩmũtũũgagĩria gũkĩra ndũũrĩrĩ iria ingĩ ciothe cia thĩ.
2 Mũngĩathĩkĩra MWATHANI Ngai wanyu, iraathimo ici ciothe irĩtuĩkaga cianyu:
3 “MWATHANI nĩarĩraathimaga matũũra maanyu o na mĩgũnda yanyu.
4 “MWATHANI nĩarĩmũraathimaga na ciana nyingĩ, magetha maingĩ, na ng’ombe na ng’ondu nyingĩ.
5 “MWATHANI nĩarĩraathimaga magetha maanyu na irio iria mũrĩrugaga.
6 “MWATHANI nĩarĩmũraathimaga mũkiumagara na mũgĩcooka na mũciĩ.
7 “MWATHANI nĩarĩmũhootanagĩra harĩ thũ cianyu ciamũũkĩrĩra. Irĩmũtharĩkagĩra ciumĩĩte na mwena ũmwe, no ikamũũrĩra na mĩena yothe.
8 “MWATHANI nĩarĩraathimaga wĩra wa mooko maanyu, na aiyũragie makũmbĩ maanyu na irio. Ningĩ nĩarĩmũraathimaga mwĩ bũrũriinĩ ũcio ekũmũhe.
9 “Mũngĩtũũra mwathĩkagĩra MWATHANI Ngai wanyu, na mwĩkage ũrĩa wothe amwathĩĩte-rĩ, nĩarĩmũtuaga andũ aake kĩũmbe, o ta ũrĩa eeranĩire.
10 Ndũũrĩrĩ ciothe cia thĩ nĩirĩonaga atĩ nĩmũtuĩtwo andũ a MWATHANI kĩũmbe, na nĩirĩmwĩtigagĩra.
11 Ningĩ MWATHANI nĩarĩmũraathimaga na ciana nyingĩ, ng’ombe nyingĩ, o na magetha maingĩ mwĩ bũrũriinĩ ũcio eerĩire maithe maanyu atĩ nĩakaamũhe.
12 Ningĩ MWATHANI nĩarĩmuuragĩria mbura ya kĩmera o kĩmera kuuma mũthiithũinĩ wake wa igũrũ ũrĩa aigaga mbura, na araathimage wĩra wa mooko maanyu. Nĩmũrĩkombithagia ndũũrĩrĩ nyingĩ, no inyuĩ mũtirĩkombaga kuuma kũrĩ cio.
13 MWATHANI Ngai wanyu nĩarĩmũtuaga atongoria a ndũũrĩrĩ, nocio itirĩmũtongoragia; no kũgaacĩra mũrĩgaacagĩra mwatũũra mwathĩkagĩra maathani maake moothe marĩa ndamũhe ũũmũũthĩ.
14 Mũtikaanamakararie o na atĩa, kana mũthaathaiye, o na kana mũtungatĩre ngai ingĩ.
Mũcaara wa kwaga gwathĩka
15 “No rĩĩrĩ, mũngĩaga gwathĩkĩra MWATHANI Ngai wanyu, na mwage kũrũmia maathani na mawatho maake moothe marĩa ndamũhe ũũmũũthĩ, maũndũ maya moothe mooru nĩmarĩmũkoragĩrĩra:
16 “Matũũra maanyu o na mĩgũnda yanyu nĩrĩgwatagwo nĩ kĩrumi.
17 “Magetha maanyu o na irio iria mũrĩrugaga nĩirĩgwatagwo nĩ kĩrumi.
18 “Mũrĩgwatagwo nĩ kĩrumi mũkaaga kũgĩa na ciana nyingĩ, magetha maingĩ, na ng’ombe na ng’ondu nyingĩ.
19 “Mũrĩgwatagwo nĩ kĩrumi mũkiumagara na mũgĩcooka na mũciĩ.
20 “Mũngĩgeeka ũũru na mũrege MWATHANI, nĩarĩtũmaga mũkorererwo nĩ mũthiro, wagaagu, na mathĩĩna maũndũinĩ moothe marĩa mũrĩĩkaga, o nginya mũniinwo mũthire o narua.
21 MWATHANI arĩmũtũmagĩra mĩrimũ ĩrũmanĩrĩire, o nginya amũniine inyuothe bũrũriinĩ ũrĩa mũgũthiĩ kwĩgwatĩra.
22 Ningĩ MWATHANI nĩarĩmũhũũraga na mĩrimũ ya kũgwatanio, kũimba na kũhiũha mwĩrĩ; arĩtũmaga bũrũri wage mbura, o na amũtũmagĩre rũhuuho rũhiũ rwa kũũmia mĩmera. Matũhũũhũ macio marĩmũthingataga o nginya mũgakua.
23 Mbura ndĩriuraga, nayo thĩ ĩrĩũmaga o nginya ĩgaatũkanga.
24 Handũ ha kũmuurĩria mbura, MWATHANI arĩmuuragĩria rũkũngũ na mũthanga nginya amũniine inyuothe.
25 “MWATHANI nĩarĩtũmaga mũhootwo nĩ thũ cianyu; mũrĩcitharĩkagĩra kuuma na mwena ũmwe, no mũgaciũrĩra na mĩena yothe. Ũndũ ũcio nĩũrĩmakagia andũ oothe a gũũkũ thĩ mawona.
26 Ciimba cianyu irĩrĩagwo nĩ nyoni na nyamũ cia gĩthaka, na hatikooneka mũndũ wa gũcingata.
27 MWATHANI nĩarĩtũmaga mũgĩe mahũha ta marĩa maarĩ na andũ a Misiri. Ningĩ nĩarĩtũmaga mĩĩrĩ yanyu ĩiyũrwo nĩ ironda, ũhere na mwĩthũa, na gũtikooneka kĩhonia.
28 MWATHANI nĩarĩtũmaga mũtuĩke agũrũki, atumuumu, o na mwagaage.
29 Mũrĩthiaga mũkĩhambataga mũthenya barigici o ta itumuumu, na mũtikoona ha kũgera. Ningĩ-rĩ, hatirĩ ũndũ o na ũmwe ũrĩmwagagĩrĩra. Mũrĩikaraga mũhinyĩrĩirio na indo cianyu ikĩiyagwo, na mũtikoona mũndũ wa kũmũteithia.
30 “Ũrĩraacagia nĩ ũndũ wa mũirĩĩtu, no ti we ũrĩmũhikagia; ũrĩakaga nyũmba, no ti we ũrĩmĩtũũraga; ũrĩhandaga mĩthabibũ, no ndũrĩgethaga maciaro maayo.
31 Ndeegwa yaku ĩrĩthĩnjagwo ũkĩyonagĩra, na ndũcame nyama ciayo o na haniini. Ũrĩtuunyagwo ndigiri yaku na hinya ĩgathiio nayo ũkĩyonagĩra, na ndũrĩcookagĩrio. Ng’ondu ciaku irĩheagwo thũ ciaku, na ndũkoona wa gũgũteithia.
32 Aariũ na aarĩ aaku marĩheanagwo ta ngombo kũrĩ andũ a ndũũrĩrĩ ũkĩyonagĩra. Ũrĩikaraga ũkũũrĩĩte maitho ũcũũthĩrĩirie, wone kana ciana ciaku nĩigũcooka.
33 Irio ciaku iria ũrĩmĩĩte na kĩyo kĩnene irĩrĩagwo nĩ rũũrĩrĩ rũgeni, na ũtũũre ũhinyĩrĩirio na ũkũũmagwo.
34 Maũndũ marĩa ũrĩyonagĩra no gũtũma marĩtũmaga ũgũrũke.
35 MWATHANI arĩtũmaga magũrũ maaku maiyũrwo nĩ ironda itakaahona, namo mahũha makũiyũre kuuma mũtwe kinya magũrũ.
36 “MWATHANI nĩakamũtwara inyuĩ eene, na mũthamaki wanyu bũrũriinĩ mũgeni, ũrĩa inyuĩ kana maathooguo mũtarĩ mwaũmenya. Kũu nĩkuo mũgaatungatagĩra ngai ithondekeetwo na mĩtĩ na mahiga.
37 Mũgaatuĩka andũ a kũmakĩrwo, gũthekererwo, na kũnyararwo mabũrũriinĩ marĩa MWATHANI wanyu akaamũhurunjĩra.
38 “Mũkaahandaga mbeũ nyingĩ, no mũkagetha o tũniini, nĩ gũkorwo ngigĩ nĩigaacirĩa.
39 Mũkaahandaga mĩthabibũ mĩingĩ na mũkamĩceeha, no mũtikaagethaga thabibũ kana mũkanyua ndibei ya thabibũ icio, nĩ ũndũ nĩikaarĩĩo nĩ tũgunyũ.
40 Bũrũri wanyu wothe ũgaakorwo ũiyũire mĩtamaiyũ, no mũtikeehakaga maguta maayo, nĩ ũndũ ndamaiyũ ciayo nĩkũhũrũrũka ikaahũrũrũkaga.
41 Nĩmũgaaciara ciana cia aanake na airĩĩtu, no itigaatuĩka cianyu; igaakuuo ithiio nacio irĩ mĩgwate.
42 Mĩtĩ yanyu yothe o na irio cia mĩgũnda yanyu ikaarĩĩo nĩ ngigĩ.
43 “Andũ a ndũũrĩrĩ arĩa magaakorwo magĩtũũra bũrũriinĩ wanyu magaakĩragĩrĩria o kũnenehio, na inyuĩ kũnyiihio.
44 Makaamũkombagĩra mbeeca, no inyuĩ mũtikaamakombagĩra. Mũgaatũũra mwathagwo nĩ o.
45 “Mũgaatũũra mũthingatagwo nĩ mathĩĩna macio, na matũũre na inyuĩ nginya mamũniine, nĩ ũndũ mũtiathĩkĩire MWATHANI Ngai wanyu, na mũtiigana kũhingia mawatho maake moothe marĩa aamũheire.
46 Mathĩĩna macio magaatũũra marĩ kĩmenyithia, na kĩriga harĩ inyuĩ, o na harĩ njiarwa cianyu tene na tene.
47 Nĩ ũndũ-rĩ, o na gwatuĩka MWATHANI Ngai nĩamũraathimĩĩte na indo ciothe, mũtiigana kũmũtungatĩra mũkeneete na mũcanjamũkĩĩte.
48 Nĩ ũndũ ũcio, mũgaatũũra mũtungatagĩra thũ iria MWATHANI akaarekia ciũke imũũkĩrĩre. Mũgaatũũra mũrĩ athĩĩni mũtarĩ na gĩa kũrĩa, kũnyua, kana gĩa kwĩhumba, nacio thũ cianyu imũrutithie wĩra nginya mũkue.
49 MWATHANI nĩakaamũreehithĩria rũũrĩrĩ ruumĩĩte kũndũ kũraaya rũmũtharĩkĩre, rũũrĩrĩ mũtakaamenya mwarĩrie waruo. Rũkaamuomokera o ta rwĩgĩ.
50 Rũũrĩrĩ rũu rũgaakorwo rwĩ rwa andũ eeĩ mũno; rũtigaacaaĩra mũndũ o wothe, mwĩthĩ kana mũkũrũ.
51 Rũkaarĩa ng’ombe na irio cianyu, na inyuĩ mũhũũte nginya mũkue nĩ ng’aragu. Ningĩ rũtikaamũtigĩria ngano, ndibei, maguta ma mĩtamaiyũ, ng’ombe, o na kana ng’ondu, o nginya rũtige mwakua.
52 Rũgaatharĩkĩra matũũra maanyu moothe bũrũriinĩ ũrĩa MWATHANI Ngai wanyu akaamũhe, nacio thingo ndaaya na cia hinya iria mwĩhokeete imomokane.
53 “Hĩndĩ ĩrĩa matũũra maanyu magaakorwo mathiũrũkĩirio nĩ thũ, mũkaagĩa na ng’aragu o nginya mũrĩe ciana cianyu iria MWATHANI Ngai wanyu amũheete.
54-55 O na mũndũrũme ũrĩa ũrĩ igweta agaathĩĩnĩka o nginya arĩe ciana imwe ciake nĩ ũndũ wa kũhũũta. Na rĩĩrĩ, ndakaahe mũrũ wa nyina, mũtumia wake ũrĩa eendeete, o na kana mwana o wothe wa ciana ciake iria itigarĩĩte rwĩga rũu rwake.
56-57 O na mũndũ wa nja ũrĩa ũrĩ igweta, na mũtongu ũguo atĩ ndenogagia na ũndũ o wothe, ageekaga o ũguo. Rĩrĩa itũũra rĩake rĩgaakorwo rĩthiũrũrũkĩirio nĩ thũ, akaahũũta o nginya arĩe na hitho kaana gaake agaciara o ũguo, hamwe na njogu yako. Ndakaahe mũthuuri wake ũrĩa eendeete, o na kana mwana o wothe wa ciana ciake rwĩga rũu rwake.
58 “Mũngĩkaaga gwathĩkĩra ciugo ciothe cia watho ũrĩa mwandĩke ibukuinĩ rĩĩrĩ, na mwage gũtĩĩa rĩĩtwa rĩrĩ riiri na rĩa gwĩtigĩrwo rĩa MWATHANI Ngai wanyu,
59 nĩakaamũtũmĩra inyuĩ na njiarwa cianyu mĩrimũ ĩtakaahonekaga, na mĩthiro ya kũguoyohia ĩtakaagirĩrĩkaga.
60 Nĩakaamũtũmĩra o rĩngĩ mĩrimũ yothe ĩrĩa yarĩ Misiri ĩrĩa mwetigĩrĩĩte, na ndĩkoona kĩhonia.
61 Ningĩ MWATHANI nĩakaamũtũmĩra mĩrimũ na mĩthiro ya mĩthemba yothe ĩrĩa ĩtarĩ mĩandĩke ibukuinĩ rĩĩrĩ rĩa watho, o nginya amũniine.
62 O na harĩa mũingĩhĩĩte o ta njata cia igũrũ, no andũ anyiinyi aanyu magaatigara, nĩ ũndũ mũtiigana gwathĩkĩra MWATHANI Ngai wanyu.
63 Na rĩĩrĩ, o ta ũrĩa MWATHANI aakenaga agĩtũma mũgaacĩre na mũingĩhe-rĩ, ũguo noguo agaakena akĩmũniina o na akĩmwananga. Mũkaamunyuo mweherio bũrũriinĩ ũcio mũgũthiĩ kwĩgwatĩra ũtuĩke wanyu.
64 “MWATHANI akaamũhurunja ndũũrĩrĩinĩ ciothe kuuma gĩturi kĩmwe gĩa thĩ kinya kĩrĩa kĩngĩ. Mwĩ kũu mũgaatungatagĩra ngai ithondekeetwo na mĩtĩ na mahiga, iria inyuĩ eene o na kana maathooguo mũtarĩ mwathaathaiya.
65 Mwĩ kũu ndũũrĩrĩinĩ icio mũtigaikaraga na thaayũ, na mũtikoona handũ mũngĩĩta haanyu kĩũmbe; MWATHANI nĩagaatũma mũikarage mũgĩtangĩkaga ngoro, mũtarĩ na kĩĩrĩgĩrĩro na mũũrĩĩtwo nĩ hinya.
66 Mũgaikaraga mũrĩ ũgwatiinĩ hĩndĩ ciothe. Mũkaiguaga guoya ũtukũ na mũthenya, na mũikarage mũtarĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũtũũra muoyo.
67 Maũndũ marĩa mũkoonaga magaatũmaga ngoro cianyu ciigue guoya, mũgakiuga atĩrĩ, ‘Naarĩ korwo gwatuka narua,’ na gwatuka mũkoiga atĩrĩ, ‘Naarĩ korwo gwakĩa narua.’
68 Naake MWATHANI nĩakaamũcookia Misiri mwĩ meeriinĩ o na gũtuĩka nĩeranĩire atĩ mũtigaacooka kuo rĩngĩ. Mũrĩ kũu mũkaageria kwĩyendia kũrĩ thũ cianyu ta ngombo, no gũtirĩ mũndũ ũgeetĩkĩra kũmũgũra.”